Jon Enparantza: «ETA ez balitz ez litzateke guardia zibilik, ez torturarik ere?»
Hasteko eta behin, abokatu gisa jasotako eskarmentuaz Jon Enparantzak esan diguna: «Gure lana zaila da, bizi dugun errealitatea gogorra delako. Baina presoek eta euren senideek eta lagunek bizi dituzten egoera izugarriak ezagututa guk izaten ditugun oztopoak txikiak gelditzen dira. Abokatuok esan ohi dugunez, mundu honetako baldintzetara ohitu egin gara eta izugarrikeriak ‘irentsi’ egiten ditugu, Frantzian bezala Espainian».
Abokatuaren estatusa edota izaera ea errespetatua den jakin nahi izan dugu halaber. Aldian aldiko egoera politikoak nola eragiten duen abokatuen jardueran: «Egoera politikoak beti eragin du abokatuen zereginean, nolako egoera politikoa halako egoera abokatuentzako. Gatazkaren historian eta bilakabidean garrantzitsua izan da abokatuaren zeregina. Abokatuek inplikazio politiko garrantzitsua izan dute militante gisa. Abokatuaren izaera politikoak laguntzen du lanean, baita estatuen administrazioaren egituran eskarmentuak. Epaileen erabaki gordinen eta latzen berri ezagutzen dugu abokatuok eta badago nolabaiteko errespetua gurekiko. Edonola ere, sistemaren amaraun administratiboak harrapatua gaude, hamaika dira gainditu beharreko oztopoak», diosku abokatu honek.
Amnistiaren Aldeko Mugimenduak Hausnarketa Nazionala prozesua amaitu zuen abenduan. Nola burutu zen berau?
Zein da amnistiaren alde ari diren erakundeen egoera gaur egun?
Iparraldean erakunde hauek ez daude legez kanpo, ordea.
Espainiako Estatuaren politika eta legedia gogortu ondoren, zertan da «Euskal presoak Euskal Herrira» aldarrikapena?
Errepresioa areagotu ondoren presoen aldeko dinamikan bizkortu beharra ikusi da. Amnistiaren alde lanean segitu ahal izateko are gehiago antolatu beharra dagoela errepresioaren aurka, alegia. Mugimenduaren Hausnarketak aldarrikapen hori berresten lagundu digu. Hau da, presoek izaera eta eskubide politikoak dituztela eta euskal gatazkaren prozesuan parte hartzeko eskubidea dutela esaten da. Halaber, eskubide horiek politikan ematen ari diren aldaketekin uztartu beharra hobetsi da. Finean, presoen aldeko dinamika birkokatu beharra ikusi da.
Gatazkari irtenbide bat eman ahala gauzagarri ikusten al duzu aldarrikapen hori edota presoen eskubideak oro har?
Mugimendua 60 gizarte eragileekin bildu da. Nolakoa izan da haien inplikazioa edo atxikimendua? Zein izan da harrera?
Euskalgintza eta hedabideetako eragileekin, baita hainbat sindikatu eta alderdirekin izan gara. Eremu horretan, oraingoz Batasuna, ANV-EAE eta Aralarrekin bakarrik. EAJ eta EArekin aurrerantzean egotea espero dugu. Planteamenduek, orokorrean, harrera ona izan dute. Egoera politiko berriaren diagnosian bat etorri gara, ñabardurak ñabardura. Eragile hauetako asko giza-eskubideen planoan geratu dira, momentuz ez dute urrats berri bat eman nahi. Guretzat ez da nahikoa, baina interesgarria da bakoitza non kokatua den jakitea. Abiapuntu bezala ontzat jotzen dugu, denborarekin jarrerak eboluzionatzen eta hurbiltzen joango diren esperantzaz.
Gatazkaren ebazpenaren atariaren ote gauden galdetu ohi dugu aldian-aldian. Irtenbidetik hurbil ala urrun al gaude?
«Su-etena punto kom» ekimenak ETAri su-etena eskatu ondoren artikulu bat idatzi zenuen ARGIAn. Joxe Iriarte Bikilak erantzun zizun. Zer gogoeta egiten duzu hark idatzitakoaz?
Dena dela ere, historikoki ezker abertzalearen eremu sozialean edo bere inguruan aritu diren pertsonek eskatu dute su-etena.
Moduak alde batera utzita, mamira joanez. Zure ustez ETAk su-etena emateak ez luke gatazkaren prozesua laguntzen eta erabakitzen erraztuko?
Gatazka gainditzeko konpromisoa eta borondatea behar dira. ETAk lagundu dezakeela esan du hamaika aldiz. Beste zerbait behar da.
Zerbait horretan kontra-partida politikoren bat sartzen al da?
Espetxe Zaintzako Javier Gomez epaileak, epaile bakarra, 600 presoen eskubideak babestu behar ditu. Praktikan ordea, presoen eskubideak urratzeko epailea da. Gobernuaren politika betetzeko izendatu zuten. Espetxeetako zuzendariek euskal presoen eskubideak murrizten badituzte ere, berak ez ditu eskubideak bermatzen. Ondorioz, presoen eskubide asko urratzen ari dira.
Esate baterako, erredentzioak ez dira aplikatzen ari. Bestalde, presoentzako bisitak areago murriztu eta moldatu dira. Legearen aldaketak eragin zuzena du istripuen gorakadan: sakabanaketa eta urrutiratzeaz gain, bisiten ordutegiak eguerditik iluntzera pasa dituzte. Vis a visak aste barnean jartzen dituzte, ordu oso desegokian. Hori guztia politika planifikatua da, mendeku politikoa».
Asteazkenetik aitzina Ipar Euskal Herrian, eta ostiraletik Hego Euskal Herrian; film oso gutxi estreinatzen dira horrela zinema aretoetan. Halaxe egingo du asteon Faisaien Irla-k. Fikzioa baitira mugak, horrela dio Asier Urbieta (Errenteria, 1979) zuzendariak: ez dira... [+]
Ikaslea zenbat eta adinez txikiagoa izan, orduan eta feminizatuagoa da irakasle lana: Haur Hezkuntzan, 10 irakasletik 9 baino gehiago emakumeak dira munduan, Lehen Hezkuntzan %67a eta DBHn %54a. “Kuriosoa da, zaintza oinarri duten beste lan batzuetan (erizainak, erizain... [+]
Espainiako Estatu mailan, behera egin dute bai ezarritako babes-neurriek bai aurkeztutako eskaerek.
Ekintza sorta ugariko bi eguneko egitaraua eduki dute bertaratu diren irakurleek: besteak beste, liburu azoka, ikuskizunak, tailerrak eta mahai-inguruak izan dituzte. Maider Elcano koordinatzailearen ustez, Biltzarraren indarra idazleei eta sortzaileei lekua ematen dien... [+]
Kondenatutako atzerritarren nazionalitateari buruzko datuak argitaratuko dituela adierazi du Erresuma Batuko Barne ministroak. Bide beretik, pasa den astean ezagutarazi zen Aste Nagusian atxilotutako 79 pertsonaren argazkiak filtratu zituela Ertzaintzak.
2002az geroztik Espainiako Estatuko hainbat kolektibotan infiltratutako hamabi poliziaren berri eman dute La Directa eta El Salto agerkariek. Nieves López izen faltsua baliatzen zuen Espainiako poliziaren kasua da publiko egin duten azkena. El Salto-k argitaratu duenez,... [+]
Militante eta ikerlari antiarrazistak abiapuntu argia adierazten du: arrazakeriaren aurka borrokatzea ez da zeregin psikologiko edo diskurtsibo bat, baizik eta egiturak desegiteko premia.
Espainiako Gobernuak urte amaierarako Defentsara bideratuko duen gastua Barne Produktu Gordinaren %2 izango da: 33.123 milioi euro. Sánchezek adierazi du erabaki horrek "Espainiaren segurtasuna bermatzea" eta armadaren baliabideak "modernizatzea" dutela xede.
"Bakearen" bidean, Errusiak proposatu du kontrolpean ez dituen lurraldeei uko egitea. Trukean AEBk hainbat onura emango dizkio, Financial Timesen arabera. Hala ere, Kremlineko bozeramaile Dmitry Peskov-ek abisu egin du: "Ez fidatu hedabideez, ezta errespetagarriak... [+]
EAEko Auzitegi Nagusiak agindu ostean eskola kirolaren aurkako epaia berehala betetzeko, Gipuzkoako Diputazioak jakinarazi du erabakia "onartu eta errespetatu" egingo duela, helegiterik ez duela aurkeztuko, eta aurrez Espainiako Auzitegi Gorenean jarritako kasazio... [+]
Obrak "abiadura handian" doazela deitoratzen dute makroproiektuaren kontrako kolektiboek. Landetako THT Ez taldeak hitzaldia antolatu du apirilaren 27rako, ozeanoei buruzko nazioarteko hainbat aditurekin, tartean, Paul Watson baleen aldeko ekintzaile... [+]
Ez da lehenengo aldia, aditua izan ei naiz kontraesanetan. Oreka, baietzaren eta ezetzaren arteko muga non marraz daitekeen bilatzen. Analisi topografikoa, neurriz neurri morala triangelatzen. Tatuaje erraldoia bekokian: Bai, baina… Erabaki batera iristeko, inoiz nire... [+]
Almidoiarekin egindako plastiko biodegradagarrietatik sortutako mikroplastikoek saguen osasuna kaltetzen dutela ikusi dute esperimentu batean. Ikertzaileek ohartarazi dute ezinbestekoa dela bioplastikoen segurtasuna hobeto ikertzea, haien erabilera handitzen jarraitu aurretik,... [+]
Arabako artisten 35 lan paratu dituzte Emakumea. Familia eta lana erakusketan, Gasteizen. Aukeraketa egiteko, kanpoan utzi dituzte historian zehar emakumeak sarritan margotu izan diren beste egoera eta estereotipo batzuk, eta lanari lotutakoei eman diete garrantzia. Urriaren... [+]