Alizia ispiluaren beste aldera joan zenean, Humpty-Dumpty aurkitu zuen, eta elkarrizketa hau izan zuten:

«Ez dakit zuretzat "ospea" zer den», erran zion Aliziak.

Humpty-Dumptyk arrapostu, irri zuriaz: «Nolaz jakinen duzu ez badizut azaldu. Hauxe erran nahi nuen : "Horra erreferarik gabeko argudio ederra!"».

«Baina, baina, -Aliziak ihardetsi- "ospea" ez da "erreferarik gabeko argudio ederra"».

«Nik hitz bat erabiltzen dudanean »erantzun zion Humpty-Dumptyk dena mespretxu» niri laket zaidan erran nahia dauka ... ez gehiago, ez gutxiago».

ETAren ekintzak definitzeko "terrorismo" hitza erabiltzen denean, erakundeari ez zaio gustatzen. Ez eta guri ere. Abertzaletasunaren pizkundea, nazionalismo iraultzailea, mende bukaerako Europan izan den ezkerreko mugimendu erradikal herrikoiena ... hori guzti hori ETAren historiari lotua dago, eta hurbiletik edo saihetsetik historia horren partaide izan garen hainbesteri ez zaigu laket erakunde armatuaren lerratze terrorista.

Askok ez dute horrela ikusten, eta fermu dioskute ETArena ez dela terrorismoa. Omen, militanteek dituzten borondate eta helburuekin, ezin terrorista izan daitezke; gero, ETAk ez ditu bere ekintzak zibilak hiltzeko egiten, eta inoiz hilak badira istripuz edo indar errepresiboen axolagabekeriaz gertatzen dira. Eta, bukatzeko, bueltarik gabeko argudioa, erdaraz euskaraz baino argiagoa dena: "por Euskadi se muere y por España se mata".

Bale. Baina direnak badira. Terrorismoaren funtsa zibilen kontrako bortizkeria da, eta haren erran nahia biktimen naturan finkatzen da, ez ekintzaileek beraiek ematen dituzten justifikazioetan. Justifikazioei so eginez, araudi unibertsal bat baizik ez da: gauza bera eginik ere, terrorismoa ez dela inoiz gurea, terrorismoa beti besteena da.

Alta, kontzeptu politikoak ez dira etsaia gutxiesteko irain soilak: edukia badute. Izua sortzeko zibilen aurkako ekintza bortitzen estrategiari deitzen zaio terrorismoa; gobernuek erabiltzen dute, eskuin muturrari gustatzen zaio, baina gobernu zapaltzaile baten makurtzeko eta helburu politiko askatzaileak lortzeko erabiltzen denean ere, izen bera darama: terrorismo. Indar okupatzaile eta errepresiboen aurkako ekintza armatuetatik ongi bereiztu dute bi azken mendeetako iraultzaile argienek, eta horregatik arbuiatu dute.

ETAk, bere historian, 340 bat zibil hil ditu. Batzuk, 32 hautetsi bezala, zuzen zuzenean; beste batzuk, militar eta polizien aurkako ekintzen saihets ondorioetan; gainerako guztiak, denboraz emendatu den proportzioaz, atentatu itsuen biktima hutsak. Gehiago dena, "nahigabeko istripuak" errepikatzen direnean, ezin esan daiteke "nahigabekoak" eta "istripuak" direla: biktima horiek asumituak dira, bestela ez lirateke errepikatuko, eta izuaren estrategia erabaki eta asumitu baten barnean dute lekua. Inork uste badu terrorismoa egokia dela, erran beza; nihilistek horrela zuten eta dute egiten. Baina, otoi, egin eta erranaren arteko lotura ez dezagun bistatik gal.

Bestela, Humpty-Dumptyren sindromean erortzen gara. Terrorismoa, jende-eskubideak eta antzeko kontzeptuak aipatzen direnean, hitz horien zentzua -bere eduki ezkertiar eta aurrerakoien mugen barnean ere» ez dator bat ezker abertzaleak ematen dienarekin. Isolamendu politikotik ateratzeko ez da bide hoberena, are gutxiago irtenbide negoziaturik kausitzeko.

Non bilatzen dena ez den diziplina "militarra". ETAk mezua igorri die "terrorismo" hitza erabiltzen dutenei: azalean, hitz gordin eta mingarriez kexatzeko eskubide naturala erakusten du; azpian, idazleek, kazetariena ikusita, abisatuak direla irakurri dute.

Eskertuko genieke estilo-liburua eta mehatxua ez nahastea.

Aliziak ere ezin izan zuen Humpty-Dumpty-ren erantzuna jasan, eta oldartu zitzaion: «Kontua, jauna, hauxe da: ez dela batere segurua hitzek ukanen dutela zuk eman nahi diezun zentzua».

«Kontua, haurra, sinple-sinplea da: nagusia nor den, eta kitto».