Argitalpenak


2021eko uztailaren 27an

Izozmendiak
Juan Ramon Madariaga
Susa
87 orrialde
10 euro



Madariagaren azken poemak


Juan Ramon Madariaga bilbotarraren azken poema liburua dugu Izozmendiak, bere zazpigarrena hain zuzen ere. Aurretik kaleratuak zituen Imentzioaren pergamuak, Galera errepikatuak, Elaien ausardia, Argia sortzen den izartegia, Orbanak eta Amodioa batzuetan. Azkenengo honetan, kresalaren barrena, igarokor baina ur geza daramatelarik doazen izotzezko masen pare jartzen du bere ezerezean bidaiari den gizakia, armairu jelatuetako mendietan doalako, oinutsik, errugabe, bekatuzko tentazioekin, zeren alde jakin gabe. Eta ametsetan bera baino arinago lasterka egiten duten aurpegi gabeko mamuek ikaratzen badute, bere baitan bizi eta menpean ez duen munstro ernegarri eta ezezagunak beldur gehiago ematen diolako.


UZEIK 25 URTE HITZARI BIDE EGITEN
Batzuen artean
UZEI
84 orrialde



UZEIren historia baterako Hiztegi Txikia


Euskara bizkortzeko, premia berrietara egokitzeko, eta alor zientifikoetako definizioak finkatzeko sortu zuten, duela hogeita bost urte, UZEI zenbait euskaltzale eta intelektualek. Eta urte horiek guztiak daramatza terminologia eta lexikografia egiten. Erakunde horri zor zaizkio "XX. mendeko euskararen corpus estatistikoa", Euskalterm Terminologia Banku Publikoa eta beste hainbat hiztegi. "UZEIk 25 urte hitzari bide egiten" liburuarekin, berriz, erakundearen historia baterako hiztegi txikia jartzen du irakurlearen eskutan, euskal terminologiaz, lexikografiaz eta UZEIren lanaz gehiago jakin dezan. Testuak, Koldo Izagirre eta UZEIkoen artean eginak izan dira. Irudiak, berriz, Xanti Iruretagoienek egin ditu.


Euria
Daniel Nesquens, Elena Odriozola
Aizkorri
37 orrialde
4,75 euro



Zerualdea goibeltzen denean


Daniel Nesquens argentinarrak idatzia eta Elena Odriozolak marraztua da etxeko gazteenentzat ezezik helduentzat ere liluragarri izan daitekeen Euria kontakizuna. Neskatila batek zerua goibel dagoela eta euria ari duela ikusten du. Ez du Hirugarren Munduan bezala ari, bere hirian ohizkoa den bezala baizik, baina noiz atertuko ote du? Izan ere, batzuek gustuko dute euria, bere amak kasu, eta beste batzuek ez. Adibidez bere aitarentzat euriaren onena ostadarra da. Amak euria ari duenean hari begiratuz hausnartu egin behar dela dioenez, sudurra leihoaren kristalean jarri eta hausnartzen hasten da neska. Hausnartzen indar handiz atertu egin behar duela pentsatzen badu atertu egingo duela. Eta hara non atertzen duen. Bere erruz ote?


Boletin LIX 2 2003
Batzuen artean
Euskalerriaren adiskideen elkartea
12 euro



Erromatarrak Araban eta abar


Euskalerriaren Adiskideen Elkarteak plazaratzen duen Boletinaren azkenengo zenbakian azaltzen diren gaien artean, Gereñu toponimoa dela-eta erromatarrek Araban nolako bizimodua izan zezaketen agertzen du Ernesto Martinez y Díaz de Guereñuk; egiptoera zein berbereen eta guantxeen hizkuntza interpretatzeko ea euskara har daitekeen oinarri aztertu du Luis Mari Mugika Urdangarinek; Gipuzkoako herritarren erlijiozkotasunaz dihardu Antxon Agirre Sorondok, santuak gurtzeko erabiltzen ziren deiturak, bakoitzari eskatzen zitzaiona eta Gipuzkoako ermiten dentsitatea begiratuz; eta Igeldoko Itsas Metereologi Behatokiaren sorkuntza eta 1901etik 1936ra burutu zituen ikerketa zientifikoak dauzka aztergai Aitor Anduaga Egañak.


Hamaika bizimodu
Rafa Ugalde
Ibaizabal
147 orrialde
9,53.euro



Rafa Ugalderen lehen narrazio liburua


Hamar kontakizunez osatua dago Ibaizabal argitaletxearen eskutik Rafa Ugalde Iragorrik plazaratutako Hamaika bizimodu, bere lehenengo liburua. Jaiotzetik heriotzaraino, amaierara heldu arte bere bizimoduari ahal duen moduan heltzea besterik ez zaio geratzen gizakiari. Baina heriotzari aurre egin behar dion bitartean makina bat egoera bizi ditzake: beldurrak bezala pozak, bidegabekeriaren mina, seme bat galdu beharra, sexu grinen eragina, maitasun ezinezkoa... Eta egoera horien isla dira Bizimoduak, Amorruak hil du, Mendekua, Semea, Debekua, Istorio ebidentea, Giggoloaren maitasuna, Jauzia, Segundu bat, Gizon hori eta Alienatua narrazioak.


Txan magoa
Juan Kruz Igerabide, Julen Tokero
Elkar
32 orrialde/ 6,25 euro



Txan magoari ziri magikoa lapurtu ziotenekoa


Txan magoarekin bilera bat eduki ondoren Juan Kruz Igerabidek idatzi eta Julen Tokerok marraztutako bigarren ipuina da Ziri magikoa lapurtu ziotenekoa. Oraingo honetan beste mago maltzur batek ostu egingo dio bere ziri magikoa Txani, eta herriko haurren laguntza beharko du inbidia dion Txantxan harroputzari ziri hori kentzeko, nahitaezkoa baita Txantxan hura gabe uztea, inoiz asmo on bat ez izateaz gain oso mago traketsa delako eta, beraz, edozein izugarrikeria egiteko gai.


Euskaldun etorkinak Ameriketan
Batzuen artean
Utriusque Vasconiae
177 orrialde
14 euro



Ameriketara joandako euskaldunen ekarpena


2001 urtean Baionako fakultatean Txomin Peillenek koordinatu zuen biltzar bat burutu zen Ameriketara joan ziren euskaldunen eta haien ondorengoen ekarpenaz balorazio bat egiteko helburuarekin. Hamabost ponentzia aurkeztu ziren denera, Euskal Herriko ikerlariek zein Ameriketakoek eginak. Batzuek euskaraz zeuden eta beste zenbait gazteleraz. Utriusque Vasconiae argitaletxeak plazaratutako Euskaldun etorkinak Ameriketan liburuan euskaraz aurkeztu ziren zazpiak bildu eta argitaratu dituzte. Hauexek dira bertan jasotakoak: Edurne Alegriaren Euskaldunak eta Venezuela. Caracasco Erret Konpainia Gipuzkoarra (1728-1785) eta 1936ko erbestaldia, Jokin Apalategiren Euskal emigrazio eta exilio amerikarraren zenbait ezaugarri (XV-XVIII), Ur Apalategiren Amerikak, euskal idazle berrien paratopia hautatua, Xabier Apaolazaren Gerra zibila baino lehen, Gorka Aulestiaren Andima Ibinagabeitia Ameriketan, Paulo Iztuetaren 'Euzko Gogoa' (1950-59): Erbesteko euskaltzaleen lan kolektibo gaitza eta Roldan Jimeno Arangurenen Gerra zibilaren ondoko euskal diasporaren identitatea folklorearen bidez: Caracasco Eusko Etxea.


Azkenak
Oscar Terolek parte hartu zuen txirigota negazionista bati txistu egin diote Cadizko inauterietan

Terolek barkamena eskatu du eman zuten "ikuskizun lotsagarriagatik", baina aitortu du bat egiten duela bertan esandako ideia "batzuekin".


Mikel Urabaien (Paris 365): “Erakundeek erantzukizuna aldamenekoari pasatzen diote”

Paris 365 jantokiak ez ditu martxora arte aurrez aurreko afariak emango eta erakundeei inplikazioa eskatu die konponbidea lortzeko.

 


Kontziliatzeko, haur-eskolak arratsalde eta gauez irekitzea: Espainiako ministroaren proposamenak hautsak harrotu ditu

Arratsaldez eta gauez lan egiten duen jendea dagoela argudiatuta, 0-3 urteko umeentzat 24 orduz zabalik egongo diren haur-eskolen beharra planteatu du Espainiako Enplegu ministroak. Erreakzio-katea berehalakoa izan da eta agerian utzi du nola ulertzen dugun kontziliazioa, zeren... [+]


Paralelismoak eta distantziak

Orain gutxi Txantreako Irakurle Eskolan Gael Faye idazlearen Ene herri txikia eleberria irakurri genuen, Irati Bereauk euskarara itzulitako bertsioan. Liburuak Gabrielen –Burundin jaiotako haur bat– historia kontatzen du. Aita frantsesa du eta ama Ruandatik ihes... [+]


Martxoak 23 talde armatuak aldebakarreko su etena iragarri du Kongon

Gobernuarekin negoziatu gabe iragarri du erabakia talde armatuak, "arrazoi humanitarioengatik" dela argudiatuta. Joan den astean herrialdeko Goma hiria bereganatu zuten matxinoek, eta, Nazio Batuen Erakundearen arabera, 900 hildako baino gehiago eragin dituzte hiri... [+]


Zaldibarko zabortegian hildako Beltran eta Sololuze omenduko dituzte igandean, hondamendiaren bosgarren urtemugan

Zaldibar Argitu ekimenak adierazi du "gogaituta" dagoela instrukzio fasearen iraupenarekin, bost urte igarota, oraindik ez baitira kaleratu auziaren ondorioak.


Auzi eta erronka ugari izango dituzte gogoetagai Amikuzeko Otsail Ostegunetan

Otsailaren 6an hasi eta 27ra bitarte, lau ekitaldi antolatu dituzte Donapaleun. Lehena herriko etxean iraganen da, eta ondokoak Bideak gunean.


Erorien Monumentua eraistearen aldeko plataformak EH Bilduren, PSNren eta Gero Bairen jarrera salatu du

Plataformak ostegunerako Iruñeko udaletxe plazan elkarretaratzea deitu du 18:30erako, hiru alderdiek eraikinarekin izandako jarrera salatu eta eraistearen aldeko hautuan berresteko.


Muga-zergen mehatxuarekin, Trumpen esanetara ipini dira Mexiko eta Kanada

Muga-zergak ez ipintzearen truke, AEBen eskakizunak konplitzeko konpromisoa hartu dute: bakoitzak 10.000 soldadu ipiniko ditu mugan, AEBen segurtasunaren izenean.


Lamiakoko ibaipeko autobidearen aurkako manifestazioa egingo dute otsailaren 8an, Bilbon

Subflubiala EZ! plataformak salatu du proiektuak ez diela "herritarren benetako beharrei" erantzuten, eta ingurumenean, gizartean eta ekonomian "inpaktu larriak" eragiten dituela.


2025-02-04 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Su hartuko ote du Txinak eraiki nahi duen munduko presarik handienak?

Iazko azken hatsean Txinako gobernuak Yarlung Zangbo ibaiaren behe-arroan proiektu hidroelektriko handia abian jarriko duela iragarri izanak, urak harrotu ez, sutan jarri dituela dirudi gure artean. Esan dezakegu alarmaren eskala osoa kurritu dutela iruzkinek: munduko handiena... [+]


ANALISIA
Trumpismoa Espainian

Proces-aren aurkako epai gogorra 2019ko urrian atera zen eta horrek Bartzelona sutan jarri zuen. Testuinguru horretan, Espainiako Estatuan bolo-bolo irakurri zen eskuineko prentsan jaregindako esaldi hau: “Espainiaren on beharrez, 50 urtero Bartzelona bonbardatu beharko... [+]


Nafarroako Gobernuak salatu du migratzaileentzako arreta bulegoan pintaketa faxistak agertu direla

Gobernuak adierazi du ez duela beste aldera begiratuko "nazioarteko erasoaldi faxistaren eta ultraren aurrean", eta ez dituela onartuko "gorrotoarekin lotutako" eraso gehiago.


Muturreko beroak 2,3 milioi hildako eragingo lituzke Europan mende bukaerarako

Nature Medicine aldizkarian publikatutako artikuluaren arabera, berotegi efektuaren ondorioz handiagoa izango da beroak eragindako heriotzen igoera hotzak eragiten duen heriotza jaitsiera baino. Gainera, beroarekiko egokitze onenak ere ez luke arazoa guztiz konponduko.


2025-02-04 | Estitxu Eizagirre
"Trantsizio energetikoa eztabaidan"
Mikel Otero eta Aitziber Saroberen arteko mahai-ingurua asteazkenean Donostian

Otsailaren 5ean Donostian "Trantsizio energetikoa eztabaidan: aukerak eta arriskuak" izenburua duen mahai-inguruan parte hartuko dute Mikel Otero EH Bilduko trantsizio ekologikorako arduradunak eta Aitziber Sarobe natur kontserbazionistak. Ekitaldi hau lau talde... [+]


Eguneraketa berriak daude