Sartu rockaren itzaletara


2021eko uztailaren 23an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
duela hiru urte Denek dakite lehen lana kaleratu ostean, Sartu izeneko bigarren diskoarekin datoz orain 4 Itzal taldekoak. Banda gipuzkoarra Euskal Herri mailako talde ezagunetatik zetozen musikariek osatu zuten hasieratik: Xabier Solano (Etzakit), Haritz Harreguy (Sen), Koldo Soret (Utikan, Mugatik) eta Haritz Beristain Txiki (Kashbad). Haritz Harreguyk, ordea, 2002aren erdialdean taldea uztea erabaki zuen eta bere ordez Txikirekin Kashbaden aritu zen Gorka Sesma sartu zen gitarrajole gisa. Sartu joan den urteko iraila eta urria bitartean grabatu zuten Hernaniko Oialumeko borda batean Karlos Osinagarekin.

«Sartu gure mundura»

Diskoaren azalean ageri zaigun atearen sarrailak eta tituluak berak 4 Itzalen mundura sartzeko gonbita luzatzen dute. Xabier Solano abeslari eta gitarra jolearen esanetan, "hitzek ere zerikusia izan dute diskoaren izenburua aukeratzerako orduan, entzuleari hitzekin sortutako gure munduan sartzeko gonbita egiten baitiogu". Aurreko lanean punk eraginak aipatzen ziren eta kanta lasaiagoak ere tartekatzen ziren. Sartu, ordea, disko askoz ere gitarreroagoa da. Taldekide guztiek aho batez disko rockeroagoa dela onartzen dute. "Ez genuen aurretik erabaki disko gitarrero eta rockero bat egin nahi genuenik. Baina grabatu eta entzun dugunean inpresio horrekin gelditu gara guztiok".

Denek dakite diskoarekin erkatuz taldean eginiko konposizio lana nabarmentzen da CD berrian. "Aurreko diskoan taldeak Xabierrek eginiko abestiak jo zituen, oraingoan, ordea, guztiak sentitzen gara abestion sortzaile". Gorka Sesma gitarrajole berriaren sarrerak ere taldeari beste ukitu bat eman diola onartzen dute musikariek. Estreinako lanean esku artean zuten materiala hartu eta hura moldatuz diskoa grabatu zuten. Azken bi urteotan, aldiz, talde moduan garatzeko aukera izan dute. Eta Sartu da hain zuzen ere elkarlan horren fruitua. Hitzei dagokienez, aurrekoan ez bezala, taldekideak izan dira gehientsuenen egileak. "Hitz nahiko barnerakoiak dira, barruan dauzkagun sentimenduak dira, horregatik nahiko intimoak direla uste dugu", diosku Txiki bateria joleak. Hitzetan Jon Garmendia Txuria, Mikel Peruarena, Unai Iturriaga eta Joni Ubeda izan dituzte kolaboratzaile. Dena dela, eskatutako hitzetan ere izan du zeresanik taldeak; izan ere, abestien gaien nondik norakoak bandaren eta letristen artean zehaztu baitituzte. Jon Maia ere izan dute hitzetan lagun, baina azkenean bertsolariak idatzitako kanta ez da diskorako aukeratutako kanten artean gelditu. Izan ere, taldeak hainbat abesti grabatu eta horietatik hamabi aukeratu baitzituen azken emaitzera.

Rockaren borda

Gaur egun teknologia berriak musika ahal den modurik erosoenean, pertsonalenean eta batzuetan merkeenean grabatzeko aukera eskaintzen du. 4 Itzalek Hernaniko Oialumeko borda bat alokatu zuen diskoa patxadaz eta beraien erara grabatzeko asmoz. Aurretik lokalean zenbait maketa grabatu zituen, gero Garaten maketa landuago bat burutu eta azkenik borda alokatzeko urratsa eman zuen. Lisabö taldeko Karlos Osinagak bere grabaketa ekipoa hartu eta bera izan da lan teknikoa jorratu duena. "Bordan geundela pixka bat entseatu, buelta batzuk egin eta gustura sentitzen ginenean grabatzen hasten ginen, soinu naturala lortu nahi genuen", aitortu du Txikik. Rock diskoen ohiko grabaketa prozesuan bateria izaten da estudioan lanean hasten den lehen musikaria. Kanta guztiak grabatu eta nahasketak egiteko mementoa heldu arte hor bukatu ohi da bere betebehar nagusia. Taldea ordea, betiko prozesu hori alde batera utzi eta bateriaren lanak grabaketan zehar jarraikortasuna izan dezan ahalegindu da. Horregatik, grabaketa egun bakoitzean bi abesti oso grabatzen saiatu dira. "Izan ere, orain arte nik bateriak sartu ostean egin beharreko lana amaitua nuela konturatzen nintzen, dagoeneko ez nengoela grabaketan ohartzen nintzen", diosku Txikik. Ia abesti guztietan baxua eta bateria aldi berean grabatu dituzte naturaltasun eta zuzeneko sentsazio hori lortzeko asmoz. Nahasketak Azkaraten egin dituzte Angel Katarainekin.

Diskoaren gailetak, CD-ak berak binilo itxura du, hau da, LP itxura du. Eta abestien artean gaur egun gutxitan entzuten diren biniloaren zaratatxoak eta efektuak sartu dituzte lanari jarraikortasuna emateko asmoz. Lehen kantan, adibidez, orratza biniloaren gainean jartzen deneko soinu ezaguna entzun daiteke. Seigarren kantan, berriz, diskoari buelta ematen diotela. Eta laugarren eta bosgarren korteen artean grabaketako bitxikerietako bat entzun daiteke: Koldo Soretek, Ni ta zu kantan ahotsa sartzen ari zela (gainontzeko guztiak Solanok grabatu ditu), lagun baten deia jaso zuen sakeleko telefonoan. "Lagunak ezer jakin gabe telefonoaren 'manos libres' sistema martxan jarri nuen besteek entzun eta barre batzuk egiteko", gogoratzen du taldeko baxujoleak. Osinaga teknikariak guztia grabatu zuen eta jasotakoa diskoan sartzea otu zitzaien. 4 Itzaleko kideak beste talde batzuetatik badatoz ere, ez dira binilo garaikoak, hogeitaka urte izanik ez baitute inoiz binilo diskorik argitaratu. Txikik, adibidez, Kashbaden lehen lana kaleratu zutenean jada diskoak CD formatuan karrikaratzen zirela gogoratzen du: "Orduan hasi ziren biniloak alde batera uzten, garai hartan formatu horretan Anestesiak kaleratu zuela oroitzen dut". Nahasketak egiten ari zirela zenbait aldizkaritan formatu klasiko horretan argitaratzeko aukerak eta prezioak begiratzen aritu ziren. Baina gaur egun diskoetxeek ez dute horrelako formatoekin lan egiteko asmorik agertzen. Dena dela, diskoa biniloan ikustea eta etxean edukitzea behinik behin gustatuko omen litzaiekeela onartzen dute.

Proiektu ezberdinak tartekatzen
Hainbat proiektutan ibilitakoak dira 4 Itzal taldeko partaideak. Eta orain ere halaxe dabiltza. Koldo Soretek, adibidez, Surfin Kaos taldea sortu du orain gutxi (bertan gitarra eta ahotsean dihardu) eta Xabier Solano Fermin Muguruzaren taldean dago. "Ni urtarrilean eta otsailean kanpoan izango naiz, orduan ez dugu joko. Eta martxoan diskoa aurkeztuko dugu Kafe Antzokian hasiko dugun zirkuitu horretan", diosku Solano taldeko gitarra jole eta abeslariak. Soretek, berriz, Solano kanpoan den denbora talde berriarekin kontzertuak eskaintzeko aprobetxatuko du. Gero proiektu ezberdinak ahalik eta ondoen partekatzen saiatuko dira.

Bideoklipa
Diskoaren diseinuan agertzen ez bada ere, Sartu lan berrian Lagundu kantaren bideoklipa ere aurki dezakegu CD-ROM formatuan. Txiki bateria jolearen lantegian grabatu zuten eta Iñaki Beraetxe eta Xabi Beraetxe arduratu ziren grabaketaz.


Azkenak
Homosexualen aurkako Bilboko auzitegia

Bilbo, 1954. Hiriko Alfer eta Gaizkileen Auzitegia homosexualen aurka jazartzen hasi zen, erregimen frankistak izen bereko legea (Ley de Vagos y Maleantes, 1933) espresuki horretarako egokitu ondoren. Frankismoak homosexualen aurka egiten zuen lehenago ere, eta 1970ean legea... [+]


2025-03-26 | Anuntxi Arana
Plater garbiak

“Hondakinik ez platerean!”. Hori zen kontsigna gure txikitako otorduetan. Janariak zeozer sakratu bazukeen, batez ere ogiak; lurrera erori eta, jasotakoan, musua eman behar zitzaion. Harik eta adin zozoan mamia baztertzeko moda etorri zen arte, lodiarazten zuelakoan... [+]


2025-03-26 | Edu Zelaieta Anta
Bakardade tonifikatua

Zenbait estatistikak berretsi dute begiak hondar urteotan ikusten ari zirena: gimnasioak (eta estetika-zentroak eta nolako-edo-halako-terapia eskaintzen duten negozioak) nabarmen ugaldu dira gurean. EITBk plazaratutako datu bat emateko: EAEn 2010-2019 urteen bitartean, zazpi... [+]


Burujabetza eta herri boterearen aldeko topaketak Tafallan

Topatu eta topa! Tipi-tapa, elkarrekin ekin eta, bidea, eginean egin aurrera. Mahaiak, aulkiak, koadernoak eta boligrafoak, platerak, konfidentziak, tragoak eta ahotsak, eskuak, ideiak eta barreak, borrokarako besarkada gozoak. Txistulariak bileran, erraldoiak lasterka eta... [+]


2025-03-26 | Tere Maldonado
Hezkuntza Saila: ezgai ala ez duin?

Hezkuntzari buruzko legediak, Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen eta planetako jaun eta jabeen aginduei jarraituz, ikasleek ikasketa etapa bakoitzaren amaieran “irteera-profil” jakin bat izatea bilatzen du. Ez pentsa profila zerbait itxia eta bukatua... [+]


Botere biguna desarmatzen

Martxoaren 14an Donald Trumpek agindu exekutibo bat sinatu zuen, hainbat berri agentziak jasotzen duten diru kopurua asko murrizteko. Kaltetuetako bat United States Agency for Global Media (USAGM) izan zen eta, ondorioz, Voice of America (VOA), Radio Free Europe/Radio Liberty... [+]


Sunsundegui likidatu eta ixtea proposatu diote epaileari, inbertitzaile baten “eskaintza bideragarririk” egon ezean

Inbertitzailerik agertu ezean, Iruñeko Merkataritza arloko lehen epaitegiari egin dio proposamena Molins eta Andres abokatu bulegoak, Altsasuko enpresaren hartzekodunen konkurtsoko administratzaileak. Dumarey Belgikako taldeak fabrika erosteko saiakerak egin... [+]


2025-03-26 | Ibai Trebiño
Mitrovicako zubia: bi komunitateren arteko haustura

Kosovoko gerratik 25 urte pasatu diren arren, tentsioa nabaria da iparraldean bizi diren bi komunitate nagusien artean: albaniarrak eta serbiarrak. Azken bi urteetan gertatutakoek zauria gehiago irekitzea lortu dute eta egoera gaiztotu da, bereziki Kosovska Mitrovica hirian... [+]


2025-03-26 | Axier Lopez
Espainiako Guardia Zibilaren historia bat
Hemendik alde egiteko arrazoiak

Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]


Olaia Inziarte. Animalia artean kantari
“Nire izateko manera nire ardura da, baina ez nire kulpa”

Hunkituta eta ilusioz egin dut Iruñetik Oronozerako bidea. Maite dut Olaia entzutea, baita hizketan ere. Herriko farmaziaren ondoan autoa utzi eta balkoitik agurtu naute hark eta bere zakur Arak. Grabagailua martxan jarri aurretik, bueltaxka egin dugu frontoira eta Arak... [+]


Europaren berrarmatzearen aurkako manifestua sinatu dute Espainiako Estatuko dozenaka erakunde eta pertsona ezagunek

“Ez dugu gerraren aurrean etsi nahi, ez dugulako hilerrietako bakea nahi”, dio manifestuak, eta agintariei irtenbide politiko baten alde lanean jartzeko eskatu diete. Sinatzaileen artean daude Delàs institutua, Gernika Gogoratuz edo Ongi Etorri Errefuxiatuak... [+]


2025-03-26 | ARGIA
Errefuxiatuak hartzeko Gasteizen eraikitzen hasi diren makrozentro eredua kritikatu dute

Kritika artean abiatu dira Gasteizko Arana klinika zena Nazioarteko Babes Harrera Zentro bilakatzeko obrak. Ez auzokideak, ez errefuxiatuekin lan egiten duten gobernuz kanpoko erakundeak, ez PSEz bestelako alderdi politikoak ez daude ados proiektuarekin: makrozentroen ordez,... [+]


“Lokala eta bertako eragile guztien materiala itzultzea” exijitu dute Donostiako Birundako kideek

Joan den asteko kaleratze "ilegala" salatzeko, manifestaziora deitu dute ostiral arratsalderako.


2025-03-26 | ARGIA
Komunikazio modu onak aztergai izango dituzte Donostian

Nortasuna Sarean jardunaldien 10. edizioa egingo dute asteazken honetan Donostiako San Telmon, KomunikaziONA bideguruatzean izenburupean. Egungo komunikazio joerak aztertu eta "alternatiba osasuntsuagoak" topatzen saiatuko dira. Hainbat hizlari gonbidatu dituzte, euren... [+]


Kazetari estatubatuar batek AEBek hutien aurka eginiko erasoen berri zuen, gertatu aurretik

Signal aplikazioaren talde batera sartzeko gonbidapena iritsi zitzaion Jeffrey Goldberg The Atlantic hedabideko editoreari, Michael Waltz AEBetako Segurtasun Nazionalerako aholkulariak bidalia. Yemengo hutien aurkako erasoak koordinatzeko erabiltzen zuten taldea... [+]


Eguneraketa berriak daude