Joan den abenduaren 16an, Bergaran, ezker abertzaleak egindako ekintza batasunerako proposapenak bazterrak harrotzeko ahalmena izan du aspaldiko partez. Jakina, inertziaz eta ataka itxiez jositako Euskal Herriko paisai politikoan, edozein aire freskok haize boladaren itxura hartzen du segituan.

Aukeratutako tokia ere esanguratsua izan zen. Telesforo Monzonen jaiotetxea. Ezker eta eskuineko abertzaletasunaren artean zubigintza lanean hainbat izerdi botatako buruzagia. «Politikaria», horrela idatzia, letra larriz.

Denok elkarrekin behintzat Maltzagaraino joateko zubiak eraikitzeko ahalmena izango luketen Monzon bezalako politikoen beharrean gaude. Behar gorrian. Zeren eta abertzaletasuna zatitutako familia ezberdinetan pairatzen ari garen estatuen aldeko erasoen tamaina ikusita, inork ezin du benetan sinistu bakoitzaren indar soilez herri hau aurrera aterako denik.

Batzuen kasuan, kontrakoa uste arren, ezta EITB taldeko idi mediatiko guztiak beretzako lanean batera jarriak ere, eta jakina, mitxelinek lokatza zapaltzea gustukoa ez eduki arren, noizbait egin beharko dute auzolana lokaztiak euren gurdia aulkiak eta guzti irentsi baino lehen.

Estatuen aurreko edozein plan, plangintxo, estrategia, taktika edo lore-jokorik apalenak ere, abertzaletasunaren osagai guztien beharra dauka. Ez bakarrik guztion indarrak beharrezkoak direlako, baizik eta gure ekintza-batasunak lokartuak, nazkatuak, aspertuak eta proposapen koherente eta komun baten zain dauden indar sozial, kultural, euskaltzale eta sindikalak piztuko lituzkeelako.

Euskal politikaren oilategian sobera oilar daukagu, eta ontza zuhurren falta ikaragarria. Euskal politikaren oilategian maizen entzundako kukurrukuak aitzakia du izena. Bakoitza gurean tematzeko aitzakia. Bakoitza gurea zuritzeko aitzakia. Bitartean azeri espainolistak sukalderaino sartuak eta oilar frantziarra teilatutik gure euskal eta euzko-oilarren arteko borrokei barrezka. Espero dezagun ere Iparraldeko abertzaleek zerbait komun eta taxuzkoa burutzea kantonamenduetarako hauteskundeetan.

Egia da Hegoaldean autodeterminazioaren aldeko indar guztiak batuko lukeen zerrenda bakar batek ekimena oztopoz josia dagoela. Egia da halako proiektu batek aurrera egiteko eragile politiko guztioi esfortzu ikaragarri bat ekarriko ligukeela, baina, halako aukera baten aurrean borroka armatuaren inguruko betiko eztabaidaren sorgin-gurpilean sartzea, ETAko su-etena eta abertzaleon arteko elkarlana ahalbideratuko lukeen prozesua nola gauzatu sukaldean ongi prestatzearen ordez, politikako lerro meheak idaztea da.

Jakina, batzuentzat borroka armatua oztopo gainditu ezina da, baina beste batzuentzat elkarlana eta konpromisoak ez gauzatzeko aitzakia. Aitzakia-ezinbesteko baldintza sorgin gurpil zoroaren jirabira eteten ez den bitartean, jai dugu.

Aldi berean, Bergarako eskaintzaren aurrean baldintzekin erantzun duenak, jakin beharko luke beste aldeak ere bere baldintzak jar ditzakeela mahai gainean. Asko izan daitezke. Hasteko dozenaka alkatetza eta ehunka kargu publiko demokrazia, bozak, etika eta antzeko hitz potoloak alaiki baztertuz, era ziztrin eta zikin batean hartu izana. Baita herrikideak kolpatzeko, zauritzeko, gaseatzeko, atxilotzeko, euren lokalak ixteko, manifestatzeagatik isunez josteko eta antzeko pareko ohitura ez txukunak behingoz baztertzea.

Eragile bakoitzak ikusi beharko du zer egin behar duen bizi dugun une politikoa benetan historikoa izateko, eta denok asko eman beharko dugu. Segur aski gehien eman eta ematen dutenei gehien jartzea tokatuko zaie, beti bezala.

Gu alderdi historiko txiki bat gara, baina horrela, beti auzolanean, gure herriaren historian lerro larriz idatzitako hainbat eginkizun eta gertakarien barnean egon gara.

Horregatik ziur gaude Bergarako bezalako proposapenak gauzatu behar direla. Bada garaia.