Zuhaitz etxeko


2021eko uztailaren 27an

Zuhaitzek beti izan dute txokoren bat etxe bueltan. Orain ere edozein motatako etxea eraikitzen dela ere natur zaletasunaren aitzakiarekin beti jartzen da zuhaitzen bat. Aitzakia diot, zeren jeneralean inolako iritzi egokirik gabe aukeratzen baita zein zuhaitz aldatu: neguan hostaila galtzen duen edo ez, zer eite duen -»uxea, zabala eta moztaka, handia...», dagoen lur motara egokituko dena, ur asko beharko duen edo ez, neguko hotzetan iraungo duen edo ez... Arrazoi estetikoetan ez bestetan oinarritzen dira etxe inguruetan jartzen diren zuhaitzen aukeraketa gehienak. Bide zidor motza! Zuhaitza eroso bizi ez bada bere onenean ezin azalduko da eta estetika kaskarra erakutsiko du...
Etxeko atari-aurreko zuhaitzetan toki nabarmenena izango duena nor izango den erabakitzeko atakan nago bada neroni ere udazken honetan. Etxearen hegora, eguzki-putzutan biziko da, itsasoko gallego-haizeak zeharka baina gogotik joko du, buztin lurretan elikatu beharko da eta ura erruz izango du, uda parteko eguzki galdatik etxea babestu behar du eta neguan ondo behetik jotzen duten eguzki izpiek etxea zer edo zer epeltzea nahi dudanez hostaila galtzen dutenetakoa behar du, etxea bera baino dezentez garaiagoa eta eite dotorekoa behar du naturak, eraikuntza samur, gailen eta nagusi azal dadin. Autoktonoa eurasiarra alegia, natura bera eta gizakiaren zapalkuntza besterik sustatzen ez duten inolako erlijio erritoekin zerikusirik ez duena, azal gozokoa sarritan elkar hartu beharko bai dugu eta behor eta ahardi jendearen igurtziak ere gozo har ditzan.
Aukera egina dut, noski, zelkoba (Zelkova carpinifolia). Armenia, Azerbaijan, Georgia, Iran eta Turkian bizi ohi da. Xarmaren (Carpinus betulus) tankerako hostoa eta hostaila du, ahanzturaren zakuan zokoratua daukagun zumarraren bestengusua da, lasai utziz gero 35 bat metro haziz etxearen aldean zer edo zer izango da eta hiruzpalau mende biziko da, udazkenak su dotorea pizten dio hostaila berdeari, neguan izango da ederrena: muarrotutakoen tankeran enbor moztaka eta behetik gorako adarje ugaria agerian izango baitu, eguzki gozoaren galbahe.
Georgiako ekialdeko Napareuli herriaren ondoan dagoen Babaneuri Erreserba Naturala zuhaitz honi emana izateak ere zer esana izan du aukeraketan...


Azkenak
Sare sozialak
X utzita, nora joko dugu orain?

“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


2024-12-18 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Loa

Loti ederra eta errauskinaren irudia izan du hizpide aurtengo Feministaldian Irene Coulon-en hitzaldiak. Loaren ideia kulturalak zartatu ditu, loaldia ere maskulinizatua dugula argituta. Loaren irakaspen (kultural) asko barneratuak ditugu, eta gorputz feminizatuan edertasunaren... [+]


Teknologia
Oinak lurrean

Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]


Materialismo histerikoa
Zuentzat

Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


Hitzen poetika

Ekintzailetza modan dago. Kontzeptuak indarra hartu du eta hiztegi ekonomikotik askoz harago zabaldu da. Just do it: egizu, besterik gabe. Baina ez dezagun ahaztu: propagandaren mundutik dator leloa. Erosle-ekintzaile aktiboak izatea ote da hitzaren mozorroa? Egungo enpresariek... [+]


Jendetasun zolatik, Kittof gogoan

Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]


2024-12-18 | Jesús Rodríguez
Borroka aro berria Herrialde Katalanetan

2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]


Izar Mendiguren. Saltsa berrietan beti
“Ni euskaraz bizitzeak ez du esan nahi beste hizkuntzei eta kulturei ateak ixtea”

Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]


Bortxaketaren kultura epaitzeko plaza bihurtu dute Mazango auzia

Hiru hilabetez iraun du Mazango auziak, Gisèle Pelicotek irekitakoa, zeineten ikertu duten urte luzez senarrak somniferoz drogatu eta berak zein beste dozenaka gizonek 200 bat aldiz bortxatu izana. 51 gizon epaitu dituzte, eta senar ohi Dominique Pelicotentzat 20 urteko... [+]


Eguneraketa berriak daude