Bero-beroan


2021eko uztailaren 19an


Zalaparta bai, baina ez beste batzuetan bezala

Aski da! plataformakoek Donostian deitutako manifestazioak ekarri du oihartzun eta zalapartarik, batez ere antolatu den mezuagatik, Espainiatik jendea ekarri den moduagatik eta baita ere, ohi bezala, jende kopuruagatik. Bitxiak dira, partehartzeari dagokionez egiten diren irakurketa desberdinak: Espainiako komunikabide nagusienentzat 120.000 pertsonatik gora, El Correok «decenas de miles», Garak 14.000 eta Kataluniako Contrastant enpresak gehienez 22.400 pertsona. Jaramon egiten zaie halako manifestazioei, baina euskal gizartean behintzat ez dute lortzen duela gutxi manifestazio molde honek lortzen zuen oihartzuna.


Zerrenda abertzaleen aldarrikapena han hemenka.

Aralarrek, EAk eta EAJk akordiorako borondatea publiko egin ondoren, zerrenda lantzen ari dira jadanik hiru alderdiak Nafarroan. Iparraldean ere, martxoko kantonaletarako ABk gainerako alderdi abertzaleei zerrenda bateraturako edukia aurkeztu diela ezaguna da jada. Berriki, bestalde, Begoña Erraztik martxorako zerrenda bateratu baterako deia egin du, nahiko era orokor eta abstraktuan bada ere. Nola hala, abertzaleen indarrari etekin handiagoa ateratzearen nahia sumatzen da han hemenka. Bada pentsatzen duenik, Nafarroan eta Iparraldean halakoen beharra egonez gero, ea Araban zergatik ez, batez ere PPk berez zatikatua dagoen herria gehiago zatitzeko erabiltzen duenenean.


Aurrekontu garaia.

Eusko Jaurlaritzaren 2004ko aurrekontuak berriz luzatuak izango diren zurrumurrua aspaldikoa da, iazkoa moduko ezustekorik -Mayor Orejaren hutsa- gutxitan gertatzen delako politikan. Hirukoak ez du nahiko indarrik aurrekontuak ateratzeko eta beste norbaiten sostengua beharko du. Argi dago sostengu hori -aktiboa edo pasiboa- Sozialista Abertzaleen (SA) aldetik bakarrik etor daitekeela. Eta argi dago, bere giltza izaeraren jakitun, beste urte batzuetan bezala, SA hasi dela erabiltzen aurrekontuen tresna. Hori da datozen egunotan biziko den irudia: SA akordiorako prest dela adierazi nahian; Jaurlaritza, eta batez ere EAJ, akordiorik ezin dela eman ETAren jarduera salatu arte. Bitartean, egunerokotasunean, akordioak eman egiten dira han eta hemen, seguruenik, oro har pentsatzen duguna baino akordio izaera handiagoarekin gainera.


Kataluniako egoera lagungarri honako ere

Aspaldi ez bezala, euskal politikagintza Kataluniara begira egon da, azaroako hauteskunde autonomikoak medio. Eta aurrerantzean ere hala izango dela dirudi. 23 urte agintean egon ondoren, CiU oposiziora doa eta Pasqual Maragall da jada Generalitateko lehendakari berria, ERCrekin lortutako akordioaren ondoren. Lan eremu ugari izango ditu Generalitateko hiruko gobernuak esku artean, eta bere osaketa ikusita eta adierazitakoaren arabera, eremu sozialean emango diren aurrerapausoak izango dira garrantzitsuenetakoak. Espainian egun bizi den giro politikoarekin, ordea, Kataluniako Estatutuaren erreformak hartuko du oihartzun handiagoa. Hango parlamentuak erreforma onartu ondoren, Madrilgo gorteek atzera botatzen badute, herri kontsulta egingo duela jakinarazi du Maragallek. Egoera arras interesgarria sortzen da eta suma liteke, hangoa ere lagungarri izan daitekeela euskal politikagintzan bizi den korapiloa askatzeko.


Xirika gazte aldizkaria otsailerako

Gazteek gazteentzat egindako aldizkaria izango da otsailaren 6tik aurrera kaleratuko den Xirika. 24 orri izango ditu, aktualitatea eta informazio orokorra landuko ditu eta gazteak zirikatzea izango du helburu. Senperen izango du egoitza eta ardura nagusia lau kazetari eta marrazkilari batena izango da. Zero alea urtarrilean kalean izango da.


Euskalkien sailkapen berria

Euskalkiak, Herriaren Lekukoak liburua plazaratu berri du Koldo Zuazo hizkuntzalari eta EHUko irakasleak. Urte luzez herri hizkerak aztertzen egindako lanaren ondorioak biltzen ditu bertan. Atal batek euskalkien arteko harremana edo batasuna aztertzen du, baita euskalkiak bizirik daudela erakutsi. Bestalde, liburuak euskalki asko eta oso nabarrak daudela jasotzen du eta bata bestearengandik oso ezberdinak. Bi arrazoi ematen ditu horretarako Zuazok: Euskal Herriaren zatiketa eta euskararen ofizialtasun eza. Horrez gain, euskalkien sailkapen berri bat proposatu du Zuazok liburuan, Oihenartek XVII. mendean eta gerora Larramendik eta Bonapartek egindagoak gaurkotuz.


Larrialdi neurriak

Euskarak iparraldean bizi duen egoera larriari aurre egin asmoz, Euskal Irratiak elkartea osatzen duten Lapurdiko, Nafarroa Behereko eta Zuberoako hiru irratiek larrialdi neurriak proposatu dituzte. Batetik, Hizkuntza gutxituen Ituna berrestea eta ofizialtasuna bermatzeko legea sortzea bultzatu nahi dute. Bestetik, diru laguntzekin eta arlo teknikoagoekin zerikusia duten aldaketak proposatu dituzte. Bestalde, gazteen enpleguan Gobernuak proposatutako aldaketek ekonomikoki izan dezaketen eragin negatiboa azpimarratu dute.


Bagare Euskal Tokia abian berriro

Gasteizko euskalgintzako zenbait eragileren laguntzari esker zabalik da berriro Bagare Euskal Tokia. Bazkide gehiago erakartzeko kanpainarekin zabaldu dituzte ateak, laguntza ekonomikoa lortzeaz gain, euskal tokia eta euskalgintza sendotzeko asmoz. Hemendik aurrera, bestetik, euskaldunen beharrak zeintzuk diren ezagutzeko eztabaida prozesuak hasiko dituzte, euskalgintza indartzeko, topagune izateko eta kultura arloan lanean jarraitzeko konpromisoari eutsita.


Azkenak
Baztango aroztegiko zazpi auzipetuek dei egin dute otsailaren 1eko manifestaziora joateko

“Talde kriminal antolatu bat izatea eta derrigortze eta bortxa delitu larriak egin izana” egozten diete Espainiako fiskaltzak eta obraren enpresa arduradunak. Zehazki, 20 urteko kartzela zigorra eta 56.000 euro eskatu dituzte zazpi herritar horientzat.


2025-01-21 | Julene Flamarique
2024. urtean biolentziak “areagotu” direla ondorioztatu du Talaia Feministak

Lau ardatz nagusiren inguruan egin dute 2024ko azterketa: indarkeria matxista; lurraldea; gerra eta gatazka armatuak; eta eskuin muturra. Euskal Herrian “erresistentziak metatzea” funtsezkoa dela ondorioztatu du Talaia Feministak, eta analisiaren sozializazioaren... [+]


50 urte Potasaseko grebatik

Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]


Industria militarraren konbertsioa, behar etikoa

Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]


Oibarko ikastetxe publikoak D eredua izango du

Hezkuntza Departamentuak Oibarko ikastetxe publikoan D eredua ezarriko dutela iragarri du. Hilabeteetako protesten ondoren, euskarazko lerroa ezartzea lortu dute.


2025-01-21 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Joe Biden eta Marcus Garvey: barkamenak barkatzailea itsusten duenean

Bere agintaldiaren azken egunetan Joe Biden AEBetako presidenteak egikaritu duen barkamen-zaparrada historikoak zeresanik eman behar luke, halakoen onuradun ezagunenetako batzuen kasuan behintzat ezinbestez egin beharko litzatekeen irakurketagatik. Edo ez al da justiziaren... [+]


2025-01-21 | Hala Bedi
Ekaitz Samaniego (All In Da Haus): “Hemen irabazle bakarrak preso politikoak dira”

Joan dira All In Da Hauseko hiru final aurrekoak. Oñati, Gernika eta Hendaiako Gaztetxeetaraino iritsi da freestyle txapelketaren bederatzigarren edizioa. Orain arte egindako bide honen balorazio positiboa egiten dute antolatzaileek, "Euskal Herriko txoko hauetan,... [+]


Moriartitarrek ere badute Urrezko Danborra

Aitor Arregik, Jon Garañok, Jose Mari Goenagak, Asier Achak eta Xabier Berzosak osatzen dute ekoiztetxe donostiarra, eta euren lana aitortu nahi izan du Donostiako Udalak.


Umeek debekatuta dute Debako liburutegian egotea, denboraren zati handienean

6 urtetik beherakoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute liburutegian egon Deban, eta 2 urtetik beherakoek zuzenean debekaturik dute. Bestelako neurri baztertzaileak ere jasaten dituzte. Ageriko diskriminazioak haurrak literaturatik aldendu baino ez ditu egiten, eta borroka luzea... [+]


Depresioarekin lotutako hainbat gene identifikatu dira lehenengoz, mundu osoko populazioetan

Dibertsitate genetikoaren ikuspegitik inoizko metaanalisi zabalena egin dute, depresioaren arriskuarekin lotutako geneak identifikatzeko. Horri esker, aurrez ezagutzen ez zituzten 700 aldaera eta 300 gene inguru aurkitu dituzte.


Larrialdi egoera Mexikorekin mugan: migratzaileen aurkako ehiza abiatu du Trumpek

"Ameriketako Estatu Batuen gainbehera aldia amaitu da", esanez abiatu du kargu hartze ekitaldiko diskurtsoa Donald Trumpek. Besteak beste, trans eta pertsona ez-bitarren eskubideak deuseztatuko dituela promestu du, baita energia berriztagarrien aldeko politikekin... [+]


2025-01-20 | ARGIA
Otegi buru, “belaunaldi berri batek” hartuko du EH Bilduren gidaritza

EH Bilduk astelehen honetan abian ipini du mahai politikoa berritzeko barne prozesua. Zuzendaritzak zerrenda proposatu du. Arnaldo Otegik buruzagi izaten segituko du.


Eguneraketa berriak daude