Ezpalak


2021eko uztailaren 20an

Ahotik ahora

Galtzen ari den usadioa da ahozko komunikazioarena. Hain zuzen ere, galera horri aurre egiteko Oihulari Klown taldeak Ahozko Narrazio Zirkuitua antolatzen du azken urteetan. Aurtengoan urrian ekin zioten ahozko ipuinen kontakizunei eta datorren urteko maiatza bitarte, hilabete bakoitzeko azken astean, bina artista arituko dira hainbat gunetan euren lanak eskaintzen. Besteak beste, abenduan Sevillako Pereperez eta Madrilgo Girot galdeetako kideak izango dira. Eta datorren urtean Virginia Imaz eta Beatriz Egizabal euskaldunak eta Magda Labrag kanariarra, Marisa Amado txiletarra eta Alberto Sebastian kantabriarraren ipuinak entzun ahal izango ditugu Zirkuituan.


Bide egileen beste lau sorta

Hamasei izen berri gehitu dizkio Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak Bidegileen bildumari. Kazetaritzan, ikerketan, euskararen sustapenean eta herri kulturan lan egin duten hamasei pertsonen lana, bizitza eta pentsamoldea biltzen dituzten hamasei ale horiek lau sortatan plazaratu dituzte. 30. sortak XIX. mendean jaio eta Euskal Herritik kanpo euskara lantzen jardun ziren Jean Pierre Goytino, Juan Antonio Irazusta (Aita Bonifazio Ataun), Norbert Tauer eta Imanol Apalategiri buruzko lanak biltzen ditu. 31.enak 36ko Gerra aurretik olerkigintza eta kronika euskaraz idatzi zutenei eskainia dago. Juan Bautista Bilbao Batxi, Jean Saint-Pierre Anxuberro, Enrike Zubiri Manezaundi eta Ander Arzelus Luzearren lanak eta bizitzak osatzen dute. Martin Ugalde, Etienne Salaberri, Iñaki Barriola eta Karmele Goñi dira 32. sortan landu diren pertsonaiak. Eta azkenik, 33.ean, haurren euskalduntze eta alfabetatzean jardun dutenei buruzko liburuxkak bildu dira. Hain zuzen ere, Frantzisko Torres, Aita Felipe Murietakoa, Joxe Antonio Retolaza, Janamari Malharin eta Izaskun Arrueren lanaren berri ematen da bertan.


Fantasiari eskainitako atala Cortadan

Dagoeneko ari dira 2003ko Gasteizko Film Laburren Cortada Jaialdia burutzen. Aurtengoak bi berrikuntza ditu. Batetik, Jaialdia Kulturama elkarteak kudeatuko duela. Bestetik, zine fantastikoari eskainitako Fant-Cortada burutuko dela hilaren 4an eta 5ean. Aurtengoan, adinekoak izango dituzte gogoan sail honetan. Hilaren 4an lehian gai horrekin loturik diren filmak eta nazioartean gai horri buruz egin diren lan onenak ikusi ahal izango dira. Hilaren 5ean, berriz, sail horren barruan bi luzemetraia eskainiko dituzte.


Garazikusek hamar urte bete ditu

Nafarroa behereko kultur eskaintzaren egitura garrantzitsuenetakoa bihurtu da Garazikus elkartea. Hori da sortu zeneko hamargarren urteurrenean atera duten ondorioa. Elkartea Donibane Garaziko Vauban zinemagela zaharra berreskuratzeko sortu zen. Eta egun, 550 kide ditu eta beste 40 boluntarioren lanari esker egiten du lan. Zinemaz haratago, beste hainbat alorretako kultur eskaintza burutu du azken urte hauetan. Guztira, 40 bat ikusgarri antolatzen ditu urtero.


Oteizaren protagonismoa

Gero eta hobeto ezagutzen dugu Oteiza, azkenaldiko ekimenei esker. Esaterako, azaroaren hasieran inauguratu zen Altzuzan bere etxea eta lantokia izan zena. Laborategia, liburutegia, tailerra, etxea... denak dira ikusgai. Eta bertako gauza asko berak utzi bezala daude oraindik. Gainera, Soledad Alvarez historialariak «Jorge Oteiza. Pasión y razón» artistari buruzko lehen liburu monografikoa plazaratu du. Oteizari merezi zuena eman nahian. Bertan Oteizaren inoiz argitaratu gabeko irudiak jaso ditu. Orain, Bilboko Arkitektoen Elkargo Ofizialak Oteizak arkitekturarekin izan zuen harremana gogoratu nahi izan du. Izan ere, alderdi hori bakan batzuek ezagutzen zuten soilik. Horretarako urtarrilaren 29a arte hainbat hitzaldi eskainiko dituzte eta artistaren zenbait arkitektura proiektu erakutsiko dituzte.


Musika, artea, dantza, zinema...

Horiek guztiak eta beste hainbat adierazpide bilduko ditu azaroaren 17an hasi eta hil honen 27an amaituko den Musicaexmachina jaialdiak. Bigarren urtez Bilbon 30 ekitaldi baino gehiago bildu dituzte. Horien artean aipagarriak dira Alec Empire, Most significant Beat edota Allied Vision-en musika emanaldiak; Amaia Urraren dantza saioa; edota 60ko hamarkada bukaerako Wim Wenders-en eta Mauricio Kagel-en laburmetraien emanaldia.


Kulturaren garai zailak.

Espainiako Autoreen Batasunak (SGAE) argitaratu berri du bere urtekaria. Honen arabera, 2002an Espainiako biztanle bakoitzak egunean hiru ordu eta erdi igaro zituen telebista ikusten batez beste. Telebista izan da hain zuen txosten horren erregina. Bestelakoa da musikaren, zinemaren eta literaturaren egoera. Diskoen salmenta %19 jaitsi zen iaz Espainian eta dirudienez, 2005a arte jaisten jarraituko du. Musika da krisi egoera larrienean ageri den sektorea. Zinemari dagokionean, Espainiako zinemaren batez besteko merkatuko kuota 1996-2002 epean %11,65ekoa da, AEBetakoa %73,59ekoa den bitartean. Argitaratu diren liburuen kopurua mantendu egin da gutxi gorabehera (62.000). Baina liburu dendetan ale bakoitzak duen bizitza laburtu egin da. Izan ere, argitaletxetako nobedadeen kopurua ikaragarri handitu da.


Azkenak
Lanbide Heziketako praktikak arazo-iturri izaten ari dira

Sistema duala abian da ikasturte honetan Hego Euskal Herriko Lanbide Heziketan, eta eredugarri saldu duten arren, arazotsua izaten ari da hainbat zentrotan: ikasle guztiek derrigorrezko praktikak egin ditzaten enpresak bilatzen “gorriak pasatzen ari dira” irakasleak,... [+]


Justizia feminista garatzeko beharra aldarrikatu du Emakumeen Mundu Martxak

Euskal Herriko Emakumeen Mundu Martxak indarkeria matxistari buruzko jardunaldiak egin ditu asteburuan Atarrabian. Sistema judiziala jarri dute ezbaian, justizia eta autodefentsa feministaren balioak aztertu dituzte.


2025-01-28 | UEU
Itsaso Bakedano Moreno
“Denok gara sexu-hezkuntzako erreferenteak”

"Sexu-hezkuntzaikasgeletatik haratago" ikastaroa emango du UEUrekin online Itsaso Bakedano Moreno (Baldorba, 1992) sexologoak. INCISEXeko Sexu-hezkuntza eta -aholkularitza masterra du, Biko Arloak-eko Training sexologia klinikoko formakuntza du eta Lanbide Heziketako... [+]


Bilboko Axel Hotelaren irregulartasunak salatu eta itxiera eskatu du EHGAMek

EHGAMek Axel hotelaren irregulartasunei jarritako helegitearen inguruko isiltasun administratiboaren ondoren, hotelaren itxiera eskatzen du eta hainbat eragileekin batera prentsaurrekoa eman dute.


Bretoierak hiztunen erdia galdu du sei urtean, azken ikerketaren arabera

Bretainian, bretoiera oso ondo edo nahiko ondo hitz egiten duten herritarrak %2,7 dira, 2018an baino hiru puntu gutxiago. 107.000 dira gaur egun. Hiztunak gazteagoak dira. Galo hiztunen kopuruak ere behera egin du, baina ez bretoierak bezainbesteko abiadan.


2025-01-27 | Julene Flamarique
Autoeskolaz kanpo gidatzen ikasten aukera planteatzen ari da Espainiako Gobernua, autoeskolak aurka daudela

Eredu berriak ikasleek milaka euro aurreztea ekar lezake. Autoeskoletako irakasleek plana kritikatu eta errepideetan sor daitekeen arriskua mahaigaineratu dute. Neurri berriak “milaka irakasleren enplegua arriskuan jartzen duela” ohartarazi dute.


2025-01-27 | Leire Ibar
Langile klasearen batasuna eskatu du GKS-ek faxismoaren eta gerraren aurka

Milaka gazte bildu dura Gazte Koordinadora Solizalistak (GKS) urtarrilaren 25ean Bilbon eta Iruñean antolatu dituen mobilizazioetan, "Euskal Herrian agenda belizista eta faxismoa normalizatu ez daitezen". Jendetza bildu da bi hiriburuetan gerra inperialistaren... [+]


Zarauzko EAJko zinegotzi ohi baten txaleta eraitsi egin behar dela ebatzi dute, legez kanpo eraiki zelako

Epaitegietan hamar urte bete ditu auziak, eta azkenean EAEko Auzitegi Nagusiak ebatzi du beste epaitegi txikiagoek ikusten ez zutena: ez zela baserri zaharra "eraberritu", baizik eta askoz ere eraikin handiagoa altxatu zela eta behar zuen lekutik urrunago. Legez kanpo... [+]


Bengoetxeak errektore kargua hartu du eta EHUren finantzazioak segitzen du izaten eztabaidagai

Aparteko iragarpenik egin gabe, "askatasun akademikoaren eta izpiritu kritikoaren" aldeko aldarria egin du Joxerra Bengoetxeak EHUko errektore karguaren zina egin duenean, Ajuria Enean: "Ebidentzia zientifikoak ukatzen dituztenen aurkako euste-horma izango da... [+]


2025-01-27 | Leire Ibar
Dozenaka milaka palestinar Gaza iparralde suntsitura itzultzen ari dira

Su-etenaren akordioarekin barnean, Israelgo armadak Netzarim korridorea ireki du. Ia urtebeteko erbestealdiaren ondoren, milaka palestinar euren etxeetara abiatu dira bidaia emozional sakonean. Trumpek gazatarrak Egiptora eta Jordaniara desplazatzea proposatu du, eremua erabat... [+]


2025-01-27 | ARGIA
Migrazio politikak salatu eta auzipetuak kargugabetzea eskatu dute epaiketaren atarian

2.000 lagun inguru bildu dira urtarrilaren 26an, Irunetik Hendaiarako martxan, Europaren migrazio politika “hiltzaileak” salatzeko. Korrika igaro zenean hainbat migratzaileri muga igarotzen laguntzeagatik auzipetutako ekintzaileei babesa eman diete. Ekintzaileak... [+]


2025-01-27 | Ahotsa.info
EH Baterak Aberri Egunean erabakitzeko eskubidea modu bateratuan aldarrikatzera deitu du

Euskal Herria Baterak apirilaren 11an Donostiako Kursaalen egingo den ekitaldiaren berri eman du. Ekitaldia Aberri Eguna ospatu baino egun batzuk lehenago eginen da. Agerraldian Mireia Epelde, Xabier Euzkitze eta Carlos Etchepare bozeramaileek hartu dute parte, eta Manex Fuchs... [+]


2025-01-27 | Aritz Arrieta
Euskaldun harrera herria?

Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]


Ez ditzala diruaren hotsak bonben burrunbak isildu

Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]


Eguneraketa berriak daude