Argitalpenak


2021eko uztailaren 20an

Napumoceno da Silva Araujo jaunaren testamentua
Germano Almeida
Txalaparta
175 orrialde/ 15 euro



Bego Montoriok euskaratua


Bego Montoriok euskaratu du Cabo Verdeko Boavista uhartean jaiotako Germano Almeida idazlearen Napumoceno da Silva Araujo jaunaren testamentua nobela arrakastatsua. Manso zuzendariak zinemara eramateaz gain, nazioartean ere sari ugari jasotako idazlana dugu hauxe. Germano Almeidak, bere lehen eleberria izan zen honetan, Mindelon guztiek begirunea erakusten zioten eta jadanik hilda dagoen merkatari entzutetsu baten benetako bizitza azaltzen du. Izan ere, Napumoceno jaunak testamentu luze bezain txundigarria utzi zien bere ondorengoei, eta haren bidez jakin zituzten gauzen artean, ordura arte inork ezagutzen ez zion alaba bat ere bazegoen, bulegoa garbitzen zion emakumearekin edukitako sexu harremanen ondorioz sortua.


Hondarribiko baserriak
Batzuen artean
Hondarribiko Udala
546 orrialde
19 euro



Hondarribian izan diren eta zutik dirauten baserriak


Fermin Olaskoaga, Luis Mari Elosegi, Jose Ramon Gebara eta Koldo Arteaga izan dira Hondarribiko baserriak ikerlanaren egileak. Hondarribiko Udalak hiri hori sortu zeneko 800. urteurrena ospatzeko bultzatu dituen ikerlanetako bat da, eta bertan izan diren eta oraindik zutik dirauten baserrien eta baserritarren berri ematen du, argazki ugarirekin. Erdi Arokoak dira Hondarribiko baserri asko. XV. eta XIII. mendeetakoak batzuk, eta XII.ekoak ere bai beste batzuk, hau da, 1203an Hondarribiak hiri-gutuna jaso aurrekoak. Hori eta liburuan aipatzen dituzten beste datu asko, ziurtasun osoz baieztatzeko moduan daude ikerlan honen egileak, eskuratzea lortu duten dokumentazio guztia ondo arakatu eta gero.


Vida y obra de D. José Miguel de Barandiaran. 1889-1991
Ander Manterola, Gurutzi Arregi
J. M. B. fundazioa
365 orrialde



Antropologo handiaren lanak


XX. mende osoan Euskal Herriak izan duen antropologo handienaren lanak biltzen dituen liburua da Jose Miguel de Barandiaran Fundazioak Sara bilduman plazaratu duen Vida y obra de D. José Miguel de Barandiaran. Nolanahi ere, liburu honetan aipatzen diren On Jose Mielen bizitzako gertakariak haren ikerketa, azterlan, argitalpen eta jarduera zientifikoen gainekoak dira bakarrik, ataundarrak bere bizitza luzean egin zituen lanak jasotzea baitu helburu. Horrela, bada, lehenengo atalean, haren ikerlanak agertzen dira. Bigarrengoan, 1916tik 1990era argitaratu zituen 575 idazlanak. Hirugarrenean, sortu zituen aldizkariak -Eusko-Folklore, Gymnasium, Idearium, Ikuska eta Eusko-Jakintza-. Eta laugarrenean, argazki bilduma.


Kerman arraina
Fanny Millard
Gatuzain
32 orrialde
13 euro



Etxeko txikienentzako ipuina


Marijane Minaberrik euskaratu du Gatuzain argitaletxearen Gatuberde haur saileko liburu polit hau, Fanny Millardek frantsesez sortutako Kerman arraina, alegia. Irudi koloretsuz eta hizki jostalariz horniturik dator arrain-ontzi batean asper-asper eginda bizitzea egokitu zitzaion arraintxoari buruzko kontakizuna. Hain aspertuta zegoen Kerman beti bakarrik presondegi hartan bizitzeaz, halakoan etxeko jabearen sakelara jauzi egin eta handik joan egin zela, munduan zer berri zen ikustera. Erreka gertu zuela sumatzean, sakelatik atera eta beste jauzi batez, uretan murgildu zen. Beste arraintxo batek egin zion ongi etorria, eta zenbait aholku ere eman zizkion gure Kermani. Errekan ondo bizi nahi bazuen, ez zien inolaz ere amuei kosk egin behar. Hura Kermanen ikara!


Brummm!
Anjel Lertxundi
Antton Olariaga
Elkar
30 orrialde
4,95 euro



Pospoloekin jolasten zuen haurrarena


Antton Olariagaren marrazki esanguratsuak lagun dituela dator Anjel Lertxundik sortutako istorio hau. Haur txiki bat du protagonista, Niko. Aita patatak zuritzen ari dela ikusi du mutikoak eta, lagundu nahirik, aulki bat arrastaka aitaren ondoraino eraman eta patata bat luzatu dio. Baina aitak sustoa hartu du, ez Nikok emandako patata. Gainera, aulkitik jaisteko oihukatu dio, eta haurrak hala egiten du, baina gero ez daki zer egin. Telebista piztuko luke, baina futbola ematen ariko dira, edo gerraren bat, eta Nikori ez zaizkio futbola eta gerra gustatzen, satorren edo zizareen dokumentalak baizik. Zer egin dezake? Bat-batean pospolo-kaxa bat ikusten du eta harekin hasten da jolasten.


Hiltzaileak
Martin Ugalde
Manuel Larramendi Kultur Bazkuna



Martin Ugalderen ipuinak entzuteko formatuan


Andoaingo Udalaren babesa izan du Manuel Larramendi Kultur Bazkunak Martin Ugalderen Hiltzaileak, Venezuelan euskaraz argitaratu zen lehen lana entzuteko formatuan kaleratzeko orduan. Martin Ugalderen ipuinik gogoangarrienak biltzen dira bertan. Joxe Manuel Goikoetxea izan dute narratzaile eta Irusoin grabaketa-etxeko ahots askok hartu du parte haien irakurketan. Erbestean zegoela, 1956-1957 urteetan idatzi zituen Martin Ugaldek. 1936ko Gerrako gertaeretan oinarritutako narraziook.


Mandarin dotore
Du Fu, Wang Wei, Li bai
Paper Hotsak
124 orrialde
30 euro



Tangdarren garaiko olerkiak euskaraz


Liburu-disko zoragarri batekin plazaratu zaigu Gaztelupeko Hotsak-en Paper Hotsak argitaletxea. Mandarin dotore du izena, eta bere orrialdeetan Jose Luis Zumetak irudi bihurtu ditu Rafa Egigurenek euskaratutako Txinako Tangdarren erresumako zenbait olerkarik idatzitako poemak. Joserra Senperenak, bestalde, olerkiok irakurtzeko musika konposatu eta jo du. VII. mendetik X. mendera luzatu zen Tangdarren agintaritza oparoa. Erresuma hartako funtzionarioek olerkigintzan nabarmenak behar zuten izan, eta mandarinak Mandarin Dotore bilakatzen ziren. Etxe oneko semeak izaki, bidazti ibiltzen ziren gaztetan, eta karguren bat eskuratu arte bide luzea ibili behar izaten zuten azterketa inperialetan parte hartzeko. Horregatik, beharbada, ibaiez eta mendiz bete zituzten olerkiak, eta alde egin behar duenaren kezka eta urrun dabilenaren herrimina aipatzen dituzte sarritan. Erresumaren aldeko arduraren bat betetzen goizean, eta gauean erbestean galduta, bazuten bere garaiaren berri, eta gerra sekula goratu gabe, mendekoaren aldeko eta bidegabekeriaren kontrako olerkiak idatzi zituzten, liburuan ikus daitekeen bezala.


Azkenak
AEBek diote Israelek onartu duela “trantsizio proposamena”, baina Hamasek kritikatu du baldintzak aldatu dituztela

Hamasek salatu du talde islamistak aurretik onartutako akordio proposamenetan Israelgo lehen ministro Netanyahuk baldintza berriak jarri dituela. Iran su-etenaren alde agertu da, baina Israel “zigortzeko eskubidea” aipatu dute, uztailaren 31n Hamaseko buruzagi Ismail... [+]


Emazteari eraso zion ertzainak tratu txarrak ea lehenagotik ematen zizkion ikertzen ari da Fiskaltza

Ertzaina emakume bezala erregistratu zen Trans Legearen bitartez, baina inori ez zion aldaketaren berri eman. Fiskaltzak uste du indarkeria matxista leporatzetik libratzeko asmoarekin aldatu zuela sexuz.


Kongok espero du tximino baztangari aurre egiteko adina txerto emango dizkiola Mendebaldeak

Kongoko Errepublika Demokratikoa ari da gehien jasaten tximino baztanga edo mpox-en epidemia. Urtea hasi zenetik 16.700 kasu atzeman dituzte, eta ia 600 pertsona zendu dira herrialdean; gehien-gehienak, haurrak.


Hainbat gizon atxilotu dituzte asteburuan indarkeria matxistagatik

Tuteran 30 urteko gizon bati 23 urteko bikotekideari erasotzea leporatu diote, eta Ondarroan 31 urteko gizon bati lankide bati ukituak egitea, herriko osasun etxean. Bilboko jaietan bi sexu eraso salatu dituzte, eta Donostian 20 urteko gizon bat atxilotu dute, hiriaren... [+]


2024-08-20 | ARGIA
Osakidetzan tratamenduari ekin nahi dioten transek psikiatriatik pasa behar dutela salatu dute

Hainbat kolektibok salatu du Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean arreta jasotzen duten transei lehen harrera psikiatrikoko profesionalek egiten dietela, horrek transak patologizatzen dituela eta harrera endokrinoak egin beharko lukeela. Harrera endokrinoak... [+]


2024-08-20 | Euskal Irratiak
Bigarren etxebizitzen kontrako aldarria entzun da Miarritzen

Etxebizitzen %20 baino gehiago jadanik bigarren etxebizitzak dira Ipar Euskal Herrian. Larrialdi klimatikoaz sentsibilizatzeko lau hilabetez, Nantesetik abiatu Alternatiba txirrindula itzulia, kostaldean zen aste buruan.


2024-08-20 | Mikel Aramendi
‘Txina komunismoaren aurretik’ ikuskizuneko sektaren atzean dagoen kuxidadea

Iazko urtarril-otsailean izan genuen Hego Euskal Herrian bisitari, egundoko propagandaz girotuta baina aparteko arrakastarik gabe, Shen Yun izeneko antolakundearen “Txina komunismoaren aurretik” ikuskizuna. Agian neuk ere esan behar nuen zerbait orduan, haren... [+]


2024-08-20 | ARGIA
Langile bat hil da Iurretan, baso-lanetan ari zela

LAB sindikatuaren kontaketaren arabera, dagoeneko 36 dira aurten Euskal Herrian lan-istripuz hildako langileak.


Taser pistola Foruzaingoaren armen araudian sartu nahi du Nafarroako Gobernuak

Nahiz eta Nafarroako hainbat udalerrietako udaltzaingoek taserrak dituzten, ez dago armen araudian jasota. Azkoienen lau aldiz erabili dute, eta Iruñean aurtengo ekainean erabili zuten lehen aldiz.


2024-08-19 | ARGIA
Palestinaren alde mobilizatu dira Bilboko eta Donostiako Aste Nagusian

Palestinarekin Elkartasuna plataformak deituta, bi hiriburuetako jaietan "Palestina presente" egoteko aldarria luzatu dute. Ostiralez Bilbon, eta larunbatez Donostian.


2024-08-19 | Behe Banda
Barra Warroak |
Soro bat, zoro bat

Testu hau goizeko ordu txikitan izaten diren hausnarketa batekin hasi da, Araba galduko herri batean zoruan jarrita, ortzimugan eguzkia ateratzen dela ikusirik. Zelai hori eta nabarren artean hegan egiten duten txoriei so eginez, mendietan dauden basoetan pentsamenduak galduta... [+]


Eguneraketa berriak daude