Azoka karpapean bizitzera ohiturik geunden. Aurten ordea, leku berean, baina eraikin berrian burutuko da. Erakusmahaiek osatzen dituzten pasilloek, betiko legez, kale izenak dituzte. Kale horietatik zehar ibiliz aztertuko ditugu aurtengorako argitaletxeek prestatu dituzten berrikuntzak.
Haur eta gazte
Eraikin berrira sartu eta Goienkaletik hasi dezakegu osteratxoa. Bertan haur eta gazte literaturari dagokionean aurtengo nobedadeak bila ditzakegu. Egun, haur eta gazte literaturaren alorra da euskarazko literaturak duen sailik emankorrenetakoa. Izan ere, ia argitaletxe guztiek dituzte irakurle gazteentzako liburuak euren nobedadeen artean.
Aizkorri argitaletxearen erakusmahaitik abiatuz, Juan Kruz Igerabideren Okili-kili liburua izango dugu begien aurrean.
Aizkorriko standetik Desclée argitaletxearen mahaira joan gaitezke, aukeren artean galtzera. Hiru liburu izango ditugu bertan eskura, besteak beste: Asisko Urmenetaren Sugea lilipean, Antton Kazabonen Toto eta Otsoto eta Karlos Santistebanen Oporren zirrara. Pauso erdi bat eskuinera emanez gero, Elkar argitaletxearen mahaia aurkituko dugu. Hemen ere bada haur eta gazteentzat irakurketa gozagarririk, Koldo Izagirreren Antton Kaiku, Anjel Lertxundik idatzitako Brummm! eta Harkaitz Cano egile duen Itsasoa etxe barruan liburuak, hala nola.
Elkarreko standa begiztatu ondoren, Erein argitaletxeko mahaia bertan dugu. Enkarni Genuaren Zatoz lehenbailehen liburua eskuratu dezakegu bertan. Handik ezkerrera Euskal Herriko Ikastolen Elkarteko mahaia dago. Aurtengo edizioari begira, Argitxoren bilduma ekarri dute Durangora. Ibaizabal argitaletxearen erakusmahaian, berriz, Fernando Morilloren Arriskupean lana izango da aurtengo nobedadeen artean izarretako bat. Morillo bera bertan izango da, liburuak sinatzen. Gehiago ere badira, ordea: Iñaki Zubeldiaren Txikiak baina bizkorrak, Patxi Ezkiagaren Ibaiak itsasoari..., Ana Urkizaren Ondarruko piratak eta Antton Irustaren Itsasoz bestaldeko piratak liburuez gain, haurrentzako ipuin bilduma zabala topatu daiteke bertan.
Goienkalen barrena, Pamiela argitaletxearen erakusmahaian ere aurkituko ditugu alor honetako liburuak. Durangora eramango dituzten lanen artean, Karlos Linazasororen Isiltasunaren adabakiak eta Iban Zalduaren Ile luzeen kondaira aipa ditzakegu.
Jokoak eta multimedia
Liburuez gain, mahai joko eta multimedia aukera ugari topatuko dugu Azokan. Elhuyarren standean Oroimenaren lapurrak, Nire gorputza barrutik eta Piratekin matematikaren munduan CD-ROMak ikusteko parada izango da, adibidez. Jolastuz ikasteko aukera paregabea eskaintzen dute joko horiek. Mahai jokoei dagokionean, ARGIAk eta Bizkaiko Ikastolen Elkarteak mahai joko bana dakarte aurtengo azokara. ARGIAk Lauburua izeneko mahai jolasa eta Bizkaiko Ikastolen Elkarteak berriz, Euskopolis finantza jokoa ekarri dituzte. Bideo aukera ere zabala izango da, esaterako, Ibaizabal argitaletxearen erakusmahaian.
Eleberriak
Haur eta gazte literaturari errepasoa egin ondoren, 38. edizio honetarako argitaletxeek prestatu dituzten eleberriak aztertuko ditugu. Nonbaitetik hasi behar eta Alberdania argitaletxearen erakusmahaitik hasi gaitezke. Hau da, Goienkaletik hasi eta Barrenkalerainoko bidea egingo dugu. Argitaletxeak prestatu dituen eleberrien artean, azpimarragarriak dira Hasier Etxeberriaren Patri maitea lana eta Jose Inazio Basterretxearen Aurkari ikusezina liburuak.
Elkar argitaletxeak ere eskaintza oparoa ekarriko du aurtengoan Azokara: Jon Arretxeren Manila konexioa, Patxi Iturregiren Behi eroak edota Jasone Osororen Greta liburuak eskuratu daitezke Durangon.
Eta bukatzeko, Erein argitaletxearen standean topatuko ditugu Felipe Juaristiren Airezko emakumeak, Xabier Etxaniz Rojoren Koadro isila eta Aitziber Etxeberriaren Tango urdina, besteak beste.
Elea, argitaletxe berria
Euskal Herrian kultur arloan egiten ari denaren isla izateko asmoarekin sortu berri da Elea argitaletxea. Narratibari ekin dio argitaletxeak hastapen honetan. Durangoko Azokari begira bi nobedade ekarri ditu: bata Asier Sanz eta Iñaki Mendizabalen Euskal piratak; eta bestea, Joseba Iriondo kazetariak Iraken ikusi eta bizitakoak biltzen dituen Hotel Palestine (I'm from the Basque Country) izenburuko gerra kronika.
Elearen erakusmahaitik bi pausora Euskaltzaindiaren mahaia topatuko dugu. Bi nobedade ekarri ditu Euskaltzaindiak: Euskaltzaindiaren arautegia eta barne erregelak bertsio berritua eta Narrazio eta olerkiak 2002 liburua.
Gaiak argitaletxearen erakusmahaian ere makina bat nobedade aurkituko ditugu aurtengoan. Izenburu guztien artean, Josu Naberanen Euskaldun egutegi zaharra eta Nafarroa, Europako lehen Estatua liburuak ikusi ahal izango ditugu. Gatuzain argitaletxeak ere zenbait lan berri prestatu du Durangora begira. Euskal Herria 2050 da aipagarrienetakoa horien artean. Izan ere, Itxaro Bordak, Iban Zalduak, Gotzon Garatek, Eneko Bidegainek eta Castillo Suarezek hartu dute parte liburu honetan, besteak beste. Euskal Herria hemendik urte batzuetara nolakoa izango ote den aurreikusten saiatu dira idazleak liburuan.
Hiru argitaletxeari dagokionez, lan ugari ekarri ditu aurtengoan. Hala nola, Alfonso Sastreren Amores sicilianos, Lutxo Egiaren Aviones de papel eta Jon Alonsoren El eslabón perdido. Mensajero argitaletxearen erakusmahaian, azkenik, Gotzon Garateren Euskarazko tradizioa eta molde berriak liburua eskuratu ahal izango dugu, beste batzuren artean.
Paper hotsak
Musikaz gain, paperezko uzta ekarri dute aurtengoan Durangoko Azokara Gaztelupeko Hotsak-ekoek. "Paper Hotsak" izeneko bilduma berezia prestatzeari ekin dio diskoetxeak. Disko-liburu ilustratuek osatuko dute eta Durangon honako aleok aurkitu ahal izango ditugu: Jokin Arregi 'Che'ren Karibetik Kantaurira bertsoak; Kirmen Uriberen Zaharregia, txikiegia agian eta aipagarriena edota bitxiena: Rafa Egigurenek itzuli duen txinatar poema sorta, Mandarin dotore, izenekoa.
Poesia
Susa argitaletxeak, poesiaren aldeko apustua egin du udazkenari begira. Aurtengoan, bi dira argitara ekarri dituzten poesia liburuak: Pako Aristiren Libreta horiko poemak eta Juan Ramon Madariagaren Izozmendiak. Elkar argitaletxea ere ez da atzean geratu poesia liburuen aurkezpenean. Mikel Peruarenaren Eguraldiaz hizketan eta Jean Louis Davanten Harri txintxolak eraman baititu Azokara, besteak beste.
Ezin aipatu gabe utzi ordea, Susak mahai gainean erakusgai izango dituen bi eleberri. Edorta Jimenezen lanak izango dira biak: Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan eta Kilkerren hotsak.
Soinujolearen semea
Durangoko Euskal Liburu eta Disko Azokan, urtero izaten da distira berezia duen nobelaren bat. Aurtengoa, Bernardo Atxagaren Soinujolearen semea nobela izango da, zalantza handirik gabe. 1998an Groenlandiako lezioa argitaratu zuenetik, azken urte hauetan haur eta gazte literaturako lanak baino ez ditu argitaratu. Eta, antza, liburu berria aro berri baten hasiera bihurtu du idazleak, aurrerantzean Bernardo Atxaga ezizena atzean utzi eta bere benetako izenarekin sinatzeko asmoa agertu baitu, besteak beste.
Bi urte geroago
Duela bi urte egin zuen antzera, literatura pasaportetzat hartuta itzuli da aurtengoan ere Joseba Sarrionandia gure artera, Txalapartaren eskutik oraingoan. Udazken honetan, gaztaina saltzailea bezala, berriro agertu zaigu, ezustean. Kolosala izango da da azken lanaren izenburua.
Txalapartak aurtengorako prestatu dituen lan berrien artean bestalde, Sonia Gonzalez idazle gaztearen lana azpimarratu behar da: Ugerra eta Kedarra. Gonzalezen lehen eleberria da honakoa eta jakin-min handia piztu duena. Bada ordea mahai gainean nobedade gehiagorik. JRR Tolkienen eskutik aurten ere beste bi liburu dakarzkigu argitaletxe nafarrak: Eraztunen Jauna II. Bi dorreak eta Eraztunen jauna III. Erregearen itzulera.
Berrargitalpenak eta lekukotasunak
2003ko edizioan berrargitalpenen ugaritasuna azpimarratzekoa da. Euskal literaturaren historian arrastoa utzitako liburuak dira berrargitaratu direnak. Baina ez dituzte soilik berriro argitaratu, izan ere berridatzi egin baitituzte egileek. Joan Mari Irigoienen Oilarraren promesa, Iñaki Zabaletaren 110 streeteko geltokia, Joxemari Iturralderen Zikoinen kabian sartuko naiz eta Patxi Zubizarretaren Gizon izandako mutila dira, besteak beste, aipatu berrargitarapenak.
Kronika nahiz lekukotasun kutsua duten liburuak ere ikusteko parada izango dugu Azokako kaleetan zehar. Horien artean bi aipatu ditzakegu: Agurtzane Juanenaren Esan gabe neukana eta Jon Abrilen Helloak Txinan. Azken honetan, Txinan 40 egun igaro ondoren kazetari beratarrak bertan bizitakoak kontatzen ditu.
Denetarik
Ohiko eleberri edota poesia liburuez gain, paperezko uztari dagokionez, gustu nahiz kolore guztietako nobedadeak aurkituko ditugu Durangon abenduaren 4tik 8ra artean. Besteak beste, Asisko Urmenetak idatzi eta ARGIA astekariak kaleratu duen Gartxot komiki liburua; Bertsozale Elkartearen Bapatean 2002 liburua; Ttarttalo argitaletxeak plazaratu duen Pedro Subijanak berak idatzitako La cocina doméstica de Pedro Subijana; eta Iñigo Aranbarrik idatzi eta Trikitixa Elkarteak kaleratu duen Sakabi, soinu txikiaren handitasuna zain ditugu.