Usteak guztiz ustel

  • Urriaren 24an aurkeztu zuten Topok eta Joxemari Carrerek Helder Costaren Gizon Ustelgaitza. Politikarien gaineko hausnarketa zorrotza da bakarrizketa. Besteok ere ez gara libratzen.

2021eko uztailaren 19an
Anthoni J. Ruiz de aberastu politikaria lur jota dago. Bereak eta bi egin ditu bere ametsa betetzeko, usteltzeko alegia, baina egindako ahaleginek ez diote fruiturik eman. Auzoko komunitateko bokala, alkatea, funtzionario baten emaztearen gidaria, diputatua, ministroa, eurodiputatua... izan da, ustelkeriaren atzapar erakargarriek ez dute harrapatu baina. Zeharo hondoratuta egon arren, ingurukoek ez dute lagunduko, guztiz kontrakoa baizik. Familiak izkin egin dio eta alderdiak bota egin du. Gauzak horrela, bere bizitzari egingo dio errepaso, non tronpatu den jakite aldera.

Helder Costa antzerkigile portugaldarraren Gizon Ustelgaitzako protagonista zorigaiztokoa gorpuzteaz Joxemari Carrere ipuin kontalari eta antzezlea arduratu da. Horrez gain, berak egokitu du bakarrizketa portugesetetik euskarara. Zuzendari lanak Miguel Galindok (Topo) bete ditu eta Galindo bera egin da argiztapenaren kargu.

Elkarlana erabatekoa izan da. Carrerek Hiru argitaletxeak kaleratutako obra pasa zion Galindori, eta biek gustuko zutenez berehala ekin zioten lanari, aretoetara eramateko aukerari gehiegi erreparatu gabe. Beste helburu bat ere bazuten: hainbeste ugaldu diren stand up comedyen aurrean, antzerki monologoa berreskuratzea.

Politikariei kritika


Politikari profesionalak ditu hizpide bakarrizketak. Politikaren jokoa, koherentzia eza, estetikaren diktadura, psikoanalisira jotzea... arrapaladan agertzen diren gaiak dira, politikariei eta herritarrei halaber dagozkien gaitzak. «Handinahia, diru gosea... politikarienean ezezik, jende arruntaren buruan ere badaude», dio Galindok. «Politikarien kasua askoz larriagoa da, azken finean diru publikotik bizi baitira eta haien erabakiek gure bizitzan eragiten dute», gehitu du Joxemari Carrerek.

Agertu duten politikoa ez dagokio alderdi jakin bati, politikarien gaia jorratzean zuten interesa. Politikariari izena jartzean ere tentuz ibili dira, ez baitzuten identifikazioetan sartu nahi.

Izena ezezik, testua hurbildu dute. Bertsoak kantatzen ditu Aberastuk, baita Aita San Antonio Urkiolakoa ere. Carrerek aipatu digunez, egokitzeak baino itzulpenak eman dizikio lanak: «Hizkera kolokiala darabil testuak eta zaila da kolokialtasun hori euskaraz ematea, baina uste dut txukuna atera dela. Euskaraz ez dago garatua hizkera dramatikoa eta kolokialtasunean asmatu beharra dago». Eszenak egituratzea ere gogorra izan da, piezak ez baitu antzerki egiturarik.

Carl Saganen lagunak salbatzaile

Egoera argitu nahian, beste planetetako izakietan jarriko du esperantza Anthoni J. Ruiz de Aberastuk, kanpoan beti. «Mundu guztiak espero du zerbaitek salbatuko duela, dela loteriak dela zorte kolpe batek. Esfortzu pertsonalean oinarrituta ez dagoen zerbaiten bidez salbatuko dela uste du gainera. Eta hori da izugarriena. Nire ustez, pertsonaiak zerbait ahazten du, zirkunstantzia guztiak aztertzen ditu, baina ez du bere kontzientziarekin hitz egiten», esan digu zuzendariak.
Kontzientzia berriketan hasiko zaigun ez dakigu, baina Aberastu ezagutzeko parada behintzat izango da, datorren azaroaren 28an, Pasai Antxon.

Helder Costa
Portugaleko A Barraca antzerki taldeko kidea dugu Gizon Ustelgaitzaren (O Incorruptível) autorea. Herri antzerkiaren berreskurapenean lan egindakoa, Zé do Telhado eta O místerio da camioneta fantasma obrak ditu idatziak, besteak beste.


Azkenak
Erromatar kartzela Korinton

Erromatar Inperioko hiri gehienetan kartzelak zeudela pentsatu arren, garai hartako espetxeen arrastorik ia ez da aurkitu  aztarnategietan.

Berriki, ordea,  Matthew Larsen Kopenhageko Unibertsitateko arkeologoak Korintoko erromatar espetxea identifikatu du. 424... [+]


Noiz hasi ginen kantatzen?

Geissenkloesterle (Alemania), dela 42.000 urte. Danubio ibaiaren arroko kobazuloan bizi zirenek txirula bat egin zuten hegazti hezurrak eta mamut bolia erabiliz. Garai bertsuan, Esloveniako Divje Babe kobazuloko biztanleek ere txirula bat egin zuten hartz baten femurra baliatuz... [+]


2024-09-04 | Reyes Ilintxeta
Isa Egiguren
“Libiako kostazainen eta mafiakoen artean ez dago alde handirik”

Kazetaria eta giza eskubideen defendatzaile sutsua. Munduko Medikuak, Apoyo Mutuo edota SHM gobernuz kanpoko erakundeekin lan egin izan du boluntario eta kazetari moduan. Hainbat komunikabidetan hamaika erreportaje plazaratu ditu Greziako Chios irlatik, hala nola Mediterraneoko... [+]


“Orain arte alarde baztertzaileak okupatuak zituen espazioak partekatzen hasi beharko dira”

Hondarribiko Alarde tradizionala eta Jaizkibel konpainia desfilatzen aterako dira, urtero bezala, irailaren 8an. Baina orain arte EAJk gobernaturiko udala Abotsanitzek eskuratu du eta egin dituen aldaketek hautsak harrotu dituzte Alarde tradizionalean. “Konpainia guztiak... [+]


Harrera bizkorreko gelak etorri berrientzat

Eroriko askoren artean badira lorpenak ere. 35 urte inguruko ama gazte batek galdetzen zidan aurreko batean nola arraio lortzen zuten beraien eskolan etxean euskara jaso ez zuten ikaskideek etxetik euskaldunak ziren neska-mutikoek bezain ongi ikastea eta hitz egitea euskaraz... [+]


Medailez gain, bideozaintza eta gentrifikazioa ere utzi dizkiete paristarrei olinpiar jokoek

Olinpiar Jokoek eta Paralinpiarrek dakarten "festa" gutxietsi gabe, kostu sozial, ekologiko eta ekonomiko izugarria eragin dutela dioten ahotsak ere badira, entzun nahi izanez gero. Horretan dabiltza Frantziako Legebiltzarretik, LFI Frantzia Intsumisoa alderdiko... [+]


2024-09-04 | Mati Iturralde
Uda baten kronika

Udaldian, erretiratuok ez ohi dugu opor goserik, eta patxadaz aztertu ahal ditugu gure inguruko gorabeherak. Hori dela-eta, gai batzuek harriduraz harrapatu naute, eta honako hauek dira.

Espainia. Eurokopak eta Olinpiar Jokoek uda osoa bete dute. Aldez aurretik, esan behar... [+]


Ibaiak

Mugak Zabalduz karabanarekin, Bosnia Herzegovinako Bihac hirian, Nihad Suljic aktibistak Drina ibaia Balkanetako hilobi handiena dela azaldu zigun. Ahantzi ez daitezen, topatzen diren hilotzak identifikatzeaz eta ehorzketa emateaz arduratzen da, merezi duten duintasuna aitortu... [+]


Zaharrak berri

Dagoeneko ez dakit bero olatuek burmuina kolpatuta gauden, betiko hipokrisia den edo logika sistemiko hutsa den, baina dakigunaren, esaten dugunaren eta egiten dugunaren arteko arrakalak, kezkaz haratago, harridura ere sortzen dit, batez ere uda giroan. Albisteak, ikerketak,... [+]


2024-09-04 | Mikel Zurbano
Kataluniako finantzaketa bereizia

Salvador Illa Generalitateko president izendatzeko oinarrietako bat PSC-ERC arteko ituna izan da. Ez da itun subiranista inondik ere, baina hainbat alorretan ate berriak zabal litezke, ohikoa den PSC-PSOEren balaztaren estrategia politikoa berriz ere nagusitzen ez bada,... [+]


2024-09-04 | Xalba Ramirez
Chiapas
Altxamendu zapatistatik 30 urtera

1994ko urtarrilaren 1ean, ehunka indigenak aurpegia estali zuten, Mexikori eta munduari esateko: “Nahikoa da!”. Ordutik mundu osoan eredu bihurtu da EZLN, autonomiaren eraikuntza helburu, herri indigenak bizi daitezen, kapitalismotik at. Egungo egoera, ordea, inoiz... [+]


Mugikortasun arazoak dituzten haurrekin baso-eskolara: beldurrak eta mugak gainditzen

Mugitzeko eta ibiltzeko zailtasunak dituzten 5 urteko bi ikasleri asteroko baso-eskola saioa egokitu zaie Irungo ikastetxean: muga eta beldur artean hasitako erronkak onura, garapen eta ikasketa handiak izan ditu. "Oso babestuta dauden ikasleak dira eta basoan aske uzteak... [+]


Eguneraketa berriak daude