Usteak guztiz ustel

  • Urriaren 24an aurkeztu zuten Topok eta Joxemari Carrerek Helder Costaren Gizon Ustelgaitza. Politikarien gaineko hausnarketa zorrotza da bakarrizketa. Besteok ere ez gara libratzen.

2021eko uztailaren 19an
Anthoni J. Ruiz de aberastu politikaria lur jota dago. Bereak eta bi egin ditu bere ametsa betetzeko, usteltzeko alegia, baina egindako ahaleginek ez diote fruiturik eman. Auzoko komunitateko bokala, alkatea, funtzionario baten emaztearen gidaria, diputatua, ministroa, eurodiputatua... izan da, ustelkeriaren atzapar erakargarriek ez dute harrapatu baina. Zeharo hondoratuta egon arren, ingurukoek ez dute lagunduko, guztiz kontrakoa baizik. Familiak izkin egin dio eta alderdiak bota egin du. Gauzak horrela, bere bizitzari egingo dio errepaso, non tronpatu den jakite aldera.

Helder Costa antzerkigile portugaldarraren Gizon Ustelgaitzako protagonista zorigaiztokoa gorpuzteaz Joxemari Carrere ipuin kontalari eta antzezlea arduratu da. Horrez gain, berak egokitu du bakarrizketa portugesetetik euskarara. Zuzendari lanak Miguel Galindok (Topo) bete ditu eta Galindo bera egin da argiztapenaren kargu.

Elkarlana erabatekoa izan da. Carrerek Hiru argitaletxeak kaleratutako obra pasa zion Galindori, eta biek gustuko zutenez berehala ekin zioten lanari, aretoetara eramateko aukerari gehiegi erreparatu gabe. Beste helburu bat ere bazuten: hainbeste ugaldu diren stand up comedyen aurrean, antzerki monologoa berreskuratzea.

Politikariei kritika


Politikari profesionalak ditu hizpide bakarrizketak. Politikaren jokoa, koherentzia eza, estetikaren diktadura, psikoanalisira jotzea... arrapaladan agertzen diren gaiak dira, politikariei eta herritarrei halaber dagozkien gaitzak. «Handinahia, diru gosea... politikarienean ezezik, jende arruntaren buruan ere badaude», dio Galindok. «Politikarien kasua askoz larriagoa da, azken finean diru publikotik bizi baitira eta haien erabakiek gure bizitzan eragiten dute», gehitu du Joxemari Carrerek.

Agertu duten politikoa ez dagokio alderdi jakin bati, politikarien gaia jorratzean zuten interesa. Politikariari izena jartzean ere tentuz ibili dira, ez baitzuten identifikazioetan sartu nahi.

Izena ezezik, testua hurbildu dute. Bertsoak kantatzen ditu Aberastuk, baita Aita San Antonio Urkiolakoa ere. Carrerek aipatu digunez, egokitzeak baino itzulpenak eman dizikio lanak: «Hizkera kolokiala darabil testuak eta zaila da kolokialtasun hori euskaraz ematea, baina uste dut txukuna atera dela. Euskaraz ez dago garatua hizkera dramatikoa eta kolokialtasunean asmatu beharra dago». Eszenak egituratzea ere gogorra izan da, piezak ez baitu antzerki egiturarik.

Carl Saganen lagunak salbatzaile

Egoera argitu nahian, beste planetetako izakietan jarriko du esperantza Anthoni J. Ruiz de Aberastuk, kanpoan beti. «Mundu guztiak espero du zerbaitek salbatuko duela, dela loteriak dela zorte kolpe batek. Esfortzu pertsonalean oinarrituta ez dagoen zerbaiten bidez salbatuko dela uste du gainera. Eta hori da izugarriena. Nire ustez, pertsonaiak zerbait ahazten du, zirkunstantzia guztiak aztertzen ditu, baina ez du bere kontzientziarekin hitz egiten», esan digu zuzendariak.
Kontzientzia berriketan hasiko zaigun ez dakigu, baina Aberastu ezagutzeko parada behintzat izango da, datorren azaroaren 28an, Pasai Antxon.

Helder Costa
Portugaleko A Barraca antzerki taldeko kidea dugu Gizon Ustelgaitzaren (O Incorruptível) autorea. Herri antzerkiaren berreskurapenean lan egindakoa, Zé do Telhado eta O místerio da camioneta fantasma obrak ditu idatziak, besteak beste.


Azkenak
2024-12-19 | Leire Ibar
Ia urtebete daramate soldatarik gabe Bilboko ikastetxe bateko langileek, funts putre batek eraikina erosi ondoren

Scientia funts pribatuak Bilboko San Pedro Apostol eskola erosi, eta langileen eskubideak eta hezkuntzaren kalitatea hondatu dituela salatu dute. Bederatzi hilabete daramate langileek soldatarik gabe, eta Eusko Jaurlaritzaren esku-hartze eza kritikatu dute.


2024-12-19 | Gedar
Europan, pentsiodunen %13k jarraitu behar dute lanean

Erretiroa hartu berri dutenen %4,9k uztartu behar dituzte pentsioa eta lanen bat Espainiako Estatuan. Estonian %55 dira.


2024-12-19 | Axier Lopez
Palestinaren askatasunaren aldeko 10 orduko elkarretaratzea egingo dute Lekeition

Israel entitate sionista Palestinan egiten ari den "genozidio eta sarraski terrorista" salatzeko Lekeitioko hainbat eragilek txandakako hamar orduko elkarretaratzea egingo dute abenduaren 28an.


Ernairen kontrako 290.500 euroko isunak indargabetu ala nabarmen apaltzea onartu dute epaileek

Isunak baliogabetzeko helegitea jarri zuten Ernaiko gazteek eta arrazoi eman die epaileak. Naiz-ek eman du epaiaren berri eta ostegun honetan 10:30ean eginen du prentsaurrekoa Ernaik, zehaztapen guztiak plazaratzeko.


2024-12-19 | Julene Flamarique
TikToken karbono-aztarna Greziako urteko emisioa baino handiagoa da, ikerketa baten arabera

Sare sozialik opakoena da TikTok: ez du bere isurketei buruzko daturik argitaratzen. Gainontzeko sare sozialek baino gehiago kutsatzen du. 2030erako "karbono neutral" bilakatzeko konpromisoa hartu duela esana du.


Denboraren harrizko gurpila Iruñeko katedralean

"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]


Sare sozialak
X utzita, nora joko dugu orain?

“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


Alerta laranjak

Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]


Eguneraketa berriak daude