Reginald Perrin-en satira hura


2007ko otsailaren 21ean
Artikulu hau bistaratzen duzunerako, irakurle, inauguratua izango dute Gasteiz aldean El Boulevard izeneko merkataritza-gune erraldoia; hain erraldoia non 80.000 metro koadroko azalera beteko baitu. Ez alferrik, Euskal Herriko merkataritza-gunerik handiena izango dela esan eta esan ari dira. Handiena bai ausaz, ez ordea bakarra: Bilbon, berbarako, Guggenheim eta Euskaldunaren artean tankera beretsuko beste saltoki bat egitekotan ei dabiltza. Bilbotik ez oso urruti, bestalde, beste zenbait merkataritza-gune handi daude, denak ere elkarrengandik kilometro gutxiko tartean; Sestao, Erandio, Leioa, Basauri edota Durangaldekoak datozkit gogora hau esaterakoan, baina ezin ahaztu bidean direnak: Urtuellan, konparazio baterako, harro demonio zebilen bertako alkatea, Espainiako merkataritza gunerik handiena egingo zutela aldarrika (geldirik omen dago kontua, baina argi dago Joxe Azurmendik salaturiko handikeriaren kulturan bizi garela oraindik); Barakaldon, berriz, Udala tematuta dabil Ikea multinazionala Ibarreta-Zulokoko hezegunera erakarri nahian, han saltokia ezar dezan. Kontua epai-bideetan zen arren, gertaera burutuen politika indarrean jarri eta hezegunea (Ezkerraldeko natur gune bakanetakoa) sikatu egin zuten, Zatikako Lurralde Plana horretarako propio aldatuta. Orain aldaketa hori baliogabetu dute epaitegiek, baina alkateak, hala ere, Ikearen Megapark egitasmoa egin egingo dutela dio (Itoizko gertaeren irakasbideak Bizkaia partera ere ailegatu diren seinale).

Denok egin izan dugu osteraren bat saltokiotara, badakit. Badakit halaber gauzak ez direla erabat zuri edo beltz izaten, baina, hala ere, merkataritza-gune handion arribatzeak beltzetik zuritik baino gehiago daukalakoan nago. Patxi Juaristi lagunak ederto aztertu du kontua ondo bidean laster kalean izango den liburu guztiz gomendagarri batean; saltokiok, besteak beste, ekoizle eta kontsumitzaileen arteko distantzia ikaragarri handitzen dute, ekonomia deserrotu (deslokalizatu esaten dute orain), erabaki-zentroak urrundu, tokian tokiko produkzioa hilzorian utzi, herri txiki eta ez hain txikietako denda asko zarratzera behartu (eta, ondorioz, herriotako harreman-sarea ahuldu), autoaren gehiegizko erabilera (saltokiok hiriguneen kanpoaldean kokatu ohi baitituzte) sustatu, kultur uniformizazioa bizkortu, kontsumokeria areagotu...

Metaketa etengabean oinarrituriko sistemaren ajeak dira, kontraesan handi batean oinarrituriko sistema baten ajeak: ekonomiaren hazkunde etengabea ei da kontuaren gakoa, giltzarria; haatik, hazkunde mugagabe hori geroz eta muga agerikoagoak dituen ekosistemaren gainean burutu guran dabiltza. Ez da harritzekoa gero, oparotasunaren gizarte honetan (munduko biztanleriaren laurden batek -asko jota- soilik gozatu ahal duen oparotasuna, ez dezagun ahantz), zaborra bera izatea arazo nagusienetarik bat: hil ala bizi ekoitzi eta ekoitzi ari gara, ingurumenaren eta gure osasunaren bizkar, eta gero ez dakigu ekoizpen horren hondakin geroz eta ugariagoekin zer egin; gutxiago ekoitzi eta lasaiago bizi beharrean, berdin segi eta zaborra erraustea ei da orain aterabidea, bidenabar ingurumena gehiago hondatu eta gurpil zoroa are eroago bihurtuta. Hau guztia gogoan, duela urte batzuetako telesaio bat datorkit akordura: The Fall and Rise of Reginald Perrin. Reginald Perrin deitzen zen protagonista, bistan denez; inguratzen zuen gizartea aztertuta, ideia bikaina izan zuen Perrinek: ezertarako ere balio ez zuten produktuak saltzeari ekin zion (horrela iragartzen zituen gainera), eta baita derrepentean aberastu...

Badira, dena den, kontsumitzaileok daukagun botere itzelaz jabetuta, beste tankera bateko kontsumoa bultzatu guran dabiltzan elkarteak: kontsumo arduratsua, tokian tokiko ekoizpenean eta ingurumena errespetatzen duten produktuetan oinarritua, ekoizleei lan-sari duina ordaintzea duena helburu. Autoeraketan oinarrituriko guneak dira, eta, apurka-apurka zabaltzen ari diren arren, bide luzea dute egiteko. Bilboko Bizigai da horietako bat, eta diru-arazo larriekin dabil, nahi eta ezinean. Bada, beraz, elkarteok indartzeko garaia, besterik ez bada ere Reginald Perrinen jarraitzaileek gure kontura aberasten jarrai ez dezaten.


Azkenak
Esa-ko urtegiaren handitzea
Apurketaren mamua beti hor

Valentziako tanta hotzaren ondoren hondamendiaren itzala beste leku batzuetara ere hedatu da: zer gertatuko litzateke horrelako denborale erraldoi batek Esako urtegi handitua kolpatuko balu? Eutsiko ote lioke presak? Urak gainezka egingo ote luke? Galderak hor daude eta... [+]


2025-01-22 | Leire Ibar
Brasilgo suteek 2024an suntsitutako eremua Italiaren azalera baino handiagoa izan da

Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.


2025-01-22 | Julene Flamarique
Gorriz margotu dute Iruñeko Erorien Monumentua, ‘Caídos eraitsi’ eta ‘Faxismoaren aurka lehen lerrora’ aldarripean

Astearte gauean egin dituzte pintaketak, bizilagunek azaldu dutenez. Fatxada nagusia, bertako ateak eta alboetako paretak margotu dituzte. Gazte Koordinadora Sozialistak urtarrilaren 25rako deitutako mobilizazioarekin bat egiten du aldarriak.


Groenlandia erosi nahi dute

Groenlandia, X. mendearen amaiera. Lehen esploratzaile eta kolono eskandinaviarrak uhartera iritsi ziren. Baina XV. menderako kokaleku horiek abandonatuta zituzten eta jatorrizko inuitak geratu ziren. Baina 1721an, Hans Egede misiolariak espedizio bat antolatu zuen eta kolonoak... [+]


2025-01-22 | ARGIA
140.000 eurorekin zigortu du Jaurlaritzak Zarauzko ikastola, ezarritako matrikulazio muga gainditzeagatik

Salbatore Mitxelena ikastolak 140.000 euro ordaindu beharko ditu, Eusko Jaurlaritzak Haur Hezkuntzarako ezarri dion matrikulazio muga gainditzeagatik, baina zortzi ikasleak mantenduko ditu, negoziazioen ondorio. Hezkuntza Sailaren erabakiak eta jarrerak salatu ditu ikastolak.


2025-01-22 | Julene Flamarique
Martxan da Errobiko hezegunea “Natur Erreserba Nazional” gisa izendatzeko proiektua

Lapurdiko hezegunea funtsezkoa da biodibertsitatearen biziraupenerako. Proposamena eremuan zabaldu dute eta Errobi inguruko sistema hidrauliko osoa barnean izango luke; Baionako, Angeluko, Basusarriko, Milafrangako eta Uztaritzeko Aturri ibaiaren ibaiadarrak, esaterako. Bost... [+]


2025-01-22 | Inma Errea Cleix
Ez gara aire

Nafarroa Arenan Mitoaroa ikusten izandako lagun batek “telurikotzat” jo zuen entzun-ikusi-sentitutakoa. Niri ere hala iruditu zitzaidan telebista medio etxetik hauteman nuena.

Pentsa daiteke Mitoaroak piztutako grinak eta atxikimenduak proiektuaren ikusgarritasuna... [+]


2025-01-22 | Itxaro Borda
Hutsa egin

Urte berria hastearekin batera, bizitza aldatuko diguten erabakiak hartzeko ohitura bada. Listak egiten ditugu hiru puntutan: bat, kirola gehiago praktika; bi, lagun zaharrak maizago ikusi; hiru, Islandiara itzuli, errealki eta metaforikoki. Xedeak beti xede geratzen direla... [+]


“Noizbait ere gauzak bukatu egin behar dira, konplitu dugu ARGIA sariekin”

Behin batean, gazterik, gidoi nagusia betetzea egokitu zitzaion. Elbira Zipitriaren ikasle izanak, ikastolen mugimendu berriarekin bat egin zuen. Irakasle izan zen artisau baino lehen. Gero, eskulturgile. Egun, musika jotzen du, bere gogoz eta bere buruarentzat. Eta beti, eta 35... [+]


Benito, gure emozioen alkimista hori

Oholtzak betiko utziko dituela jakinarazi zigun Benito Lertxundik badira jada hainbat aste, eta geroztik asko gara maila batean ala bestean umezurtz sentitzen garenak, halako galera edo abandonu sentsazioarekin, triste. Iruindarroi, behintzat, bere zuzenekoen zirrara azken aldi... [+]


2025-01-22 | Karmelo Landa
Korapilo-morapilo mordoilo

Hiru korapilotan mordoilotzen digute euskaldunon elkarbizitza, eta urte luzez, pazientzia handiz eta erabakitasun irmoz ekin arren, loturok askatu ezinean gabiltza. Hiru bederen badira uneko korapiloak: presoak, euskara, etorkinak.

Urte berriarekin elkartu ohi gara milaka... [+]


Mahai-ingurua | ELA · LAB · Steilas · ESK
Moldaketa, zail bezain ezinbesteko

Lehen aldia da Hego Euskal Herriko euskal gehiengo sindikalak armagintza industriaren moldaketaz taldean eta modu publikoan hitz egiten duena. Aurreko hilabeteotan mugimendu antimilitaristak bilera bana egin du lau sindikatuokin, produkzio militarra “sozialki... [+]


Eguneraketa berriak daude