Gazte Merkataria esan nahi duen arren ingelesez bere abizenak, doan ematen du gure lagun Johnek urte luzez metatu duen informazio altxorra. Semikonduktoreen alorreko ingeniaria lanbidez, jakinduria zabalekoa da, munduko paraje eta jende asko ezagutu du eta jainkoek erantsi dioten artritisari buruz idatzita dagoen guztia irakurri du. Baita sendatzea agintzen duen botika, belar, terapia eta azti oro probatu ere.

Argiaz gain kritikoa ere bada Kaliforniako gure John. Egunero 2.000 espondilitikok sendagarririk onena dugun Interneteko foroan izan naiz horren lekuko. Esaterako, 2001eko irailaren 11 ondoren egokitu zaio zaplazteko bat baino gehiago hartu beharra (beti errespetua goardatu zioten oinazekideek emanda) ekialdeko mairu etsaien arrazoiak ulertzen saiatzeagatik. Sorgin ehiza garaiotan, nabarmenegiak dira-eta espiritu libreak.

Adinagatik eta bizitzaren aurrean duen jarreragatik urez bestaldeko 68ko maiatz hartako gizona iruditu zait beti John Merchant, urteek eta gerri ondoko gantzek eragindako makaltzeari aurre egiteko egunero entrenatzen dena.

Joan den udaberrian helbidea eskatu nion Johni. Opari batez nahi nion eskertu Interneten doan ipini duen Surviving the Autoimmunity Challenge liburuaren paperezko ale bat postaz bidali izana. Horrela jakin nuen «Anza Park» izeneko paraje batean bizi dela. Juan Bautista de Anza Park. Ansa, Anza, Antza... «Ni bizi naizen Hernanitik oso urruti ez dik izan behar jatorria Juan Bautista Antza horrek. Eta gure inprimategiak ere izen bera zaukak» idatzi nion Johni.

Kaliforniako herritarrek beren estatuaren fundatzaileetakoen artean daukate Antza. Mexikoko Sonoran sortu zen 1736an. Aita, Juan Bautista hau ere, Hernanin jaioa zen eta 19 urterekin iritsi zen Mexikora. Bidaia gurasoekin batera egin zuen: ama Luzia Sasoeta eta aita Antonio Antzarekin. Botikario honen seme sasoikoa Espainiako erregearen armadan sartu zen eta Chihuahuako kapitain buruaren alabarekin ezkondu. Juan Bautista hau -kapitain zelarik- apatxeen kontrako gerran hil zen 1740an. Juan Bautista semea hiru urteko haurra zenean.

J.B. Antza junior ere, Espainiako erregearen armadan sartu eta gazterik iritsi zen aita bezala kapitain izatera. Eta aitak erdi bidean utzitako proiektuari heldu zion: Kaliforniara iritsi Sonoratik, bide berria ireki eta lur aberats haiek kolonizatzea. 250 pertsona inguruko espedizioa antolatu eta 1775eko urrian Sonorako San Miguel de Horcasitas hiriburutik abiatu zen. Colorado ibaia zeharkatu eta bidai neketsuaren ondoren 1776ko martxoan iritsi zen Monterreyra. Bidaia horretan fundatu zuen gaur San Frantzisko dena. Mexiko Berriko gobernadore izan ondoren, Arizpe izeneko hirian hil zen eta han dago lurperatuta.

Johnentzako oparia aspaldi daukat antolatuta: Antza inprimategian egindako liburu batzuk, batetik. Ondoan, Kalifornian XIX. mendean argitaratutako bi astekari zoragarrien faksimilak, Eskualdun Gazeta eta Kaliforniako Eskual Herria. Baina asteak aurrera zihoazen eta paketea beti mahai gainean neukan: barruko gutunean zer idatzi ezin asmatu. Eta urria iritsi zen.

Urrian Arnold Schwarzenegger lehendakari izendatzearekin jazo zen kataklismoa Kaliforniako oihan, mendi eta sasietan. Han suteek baso eta etxe gehiago kixkali dute Europa osoan uda honetan erre direnak baino.

Egun horietan Johni eguneroko solaskideek ondo ote zen galdetzen genion. Eta berak halako batean: «Gure lagun asko aterarazi dituzte beren etxeetatik sua oso hurbil zutelako. Guri ere gerturatu zaigu: ez zen su handiegia, baina etxetik 400 metrotaraino iritsi da. Azkar menderatu dute. Edonola ere bertan geratzea erabakita neukan. Ez zen samurra izango, baina zure etxea salbatzeko modu bakarra zeuk salbatzea da». Seguru ez zela samurra izango, artritisak zigortutako gorputz horrentzako.

Osatu dut azkenean Kaliforniarako sorta: «Seignalet doktorearen liburu mardula eskuratua nian, John, hiri bidaltzeko. Baina otsailean hemengo suteetako bat etxeko sukalderaino sartu zuan».