Bero-beroan


2021eko uztailaren 20an

EA-K VI. Kongresua egingo du larunbatean Bilbon

Datorren larunbatean EAk bere VI. Kongresua egingo du Bilbon eta bertan hautatuko dira alderdiaren ildo politikoa eta zuzendaritza berria. Gaurkoz, nahiko argi dago Begoña Erraztik eta Gorka Knórrek jarraituko dutela, hurrenez hurren, lehendakari eta idazkari nagusi gisa. Iruñean egin zen V. Kongresuan bi joera argi agertu ziren alderdian: Begoña Errasti, Rafa Larreina eta Joseba Azkarragak gidatutakoa bata, alderdian nagusi aritu dena, eta bestea Gipuzkoako zuzendaritzak gidatzen duena, Iñaki Galdos buru. Azken hauek ez dute ordezkaritzarik izan nazio mailako zuzendaritzan. VI. Kongresuan, V.eko zaurik itxi nahi bide dira eta sektore guztiak ordezkatuko dituen zuzendaritza hautatu. Oraingoan, ordea, berrikuntza Bizkaia aldetik etorriko da seguruenik, Sabin Intxaurraga sailburuak eta Juan Karlos Goienetxeak gidatzen duten sektoretik, hauek ere hautagaitzaren bat aurkeztuko oten duten zabaldu baita.


Egibar-Imaz, buruz buruz eta lasterketa estuan.

Kontrajarriak dira Joseba Egibar eta Josu Jon Imazen arteko lasterketaren datuak, baina badirudi EBBko lehenkakaritzako bidean oraingoz EBBko bozeramaileak aurrea hartu diola Ibarretxe lehendakariaren bozeramaileari. Egibar Gipuzkoa, Araba eta Nafarroan gailendu da eta Imaz Bizkaian eta Iparraldean. Abenduaren 31ra arte zabaltzen den hautaketaren bigarren itzulian Araba izan liteke izendapenaren giltzarrietakoa.


Urtarrilean Zorrila ordezkatzeko dantza hasi da.

Datorren urtarrilean jubilatuko da Manuel Maria Zorrilla EAEko Auzitegi Nagusiko egungo lehendakaria eta dagoeneko hasi da berau ordezkatzeko izen posibleen dantza. Jueces para la Democracia erakundeak barne hauteskundeak egin ditu eta Jaime Tapia gailendu zaio Garbiñe Biurrun epaileari. APM epaile erakunde kontserbadoreak hautagai desberdinak izan ditzake, baina badirudi Fernando Ruiz Piñeiro izan daitekeela bere hautagai nagusia. Kargu hau Espainiako Botere Judizialeko Kontseilu Nagusiak izendatzen du maila horretan 10 urtez aritu diren magistratuen artean, beti ere epaile gisa gutxienez 15 urte badaramate. Bizi den une politikoa dela eta, ikusmira, lehia eta presio handia aurreikusten dira Zorrila ordezkatzeko egingo den hautaketa honetan.


ERC arbitro, estatutuaren erreforma helburu

Hauteskundeko biharamonean eta ERC Kataluniako politikaren arbitro lanetan, autonomia estatutuaren erreformaren nondik norakoek hartuko dute protagonismoa datozen asteotan. Eta historiaren garai desberdinetan bezala, katalan gizarteak eta euskal gizarteak bide paraleloak eraman ditzakete estatutu kontuetan. 2002an Ibarretxe lehendakariak Eusko Legebiltzarrean bere egitasmoa aurkeztu zuenean, Kataluniako estatutuaren erreforma akuilatu zuen, eta orain ikusi beharko da nola elkar elikatzen duten bi estatutuen erreformak eta bien indarrak Espainiaren errealitatean duen eragina. Oraingoz behintzat, PSOE ahul abiatzen da martxoko Espainiako hauteskunde orokorretara eta PPk izango du mamurik Espainiako herritarrak xaxatu eta sozialistak astintzeko.


Iruñeko ordenantzak aldatuta

Upn eta cdn-ren akordioa gauzatu zen pasa den ostiralean Iruñean eta euskararen ordenantza aldatzea onartu zen bi alderdien aldeko botoekin. Xedapen gehigarri bat onartu zuten, eta horren arabera Udalak testu elebakarrak ateratzeko aukera izango du. Bi alderdion arteko akordioak euskarri elebidunak baztertzeko aukera zabaltzen du hain zuzen. Besteak beste, EAk, Aralarrek, Iruñea Berriak, eta Kontseiluak kritikatu dute aldaketa. Behin betiko onartu aurretik, helegiteak aurkezteko epea zabalik da orain.


Ezabaketa eguna

Softcatalá elkarteak katalanak Interneten duen lekua neurtzeko azterketa egin du udan. Bertan euskarari dagozkion datuak ere ageri dira. Hala, euskara 40. hizkuntza da sarean eta guztira 154.709 orri ditu. Duela hiru urte, egoera hobean zen. 31. hizkuntza zen eta 36.321 orrialde zituen. Katalanak 23. lekua betetzen du, galegoak 39.a , frantsesak 3.a eta gaztelaniak 5.a.


Mugaz gaindiko elkarlana

Hizkuntza politikako gaietarako elkarlan hitzarmena sinatu zuten pasa den astean Eusko Jaurlaritzak eta Obragintza Publikoak. Eusko Jaurlaritzaren Euskara Biziberritzeko Plana eta Ipar Euskal Herriko Hitzarmen Berezia ditu oinarri egitasmo honek. Helburua, mugaz gaindiko lankidetzarako zenbait lan ildo zehaztea izan da, ez dute aurrekontu edo puntu jakinik zehaztu. Lan ildoak, sustapena, irakaskuntza, erabilera, hedapena, elkarlana eta egitura izango dira.


Hizkuntza gutxituak babesteko

Europako parlamentuak hizkuntza nazional, erregional, eta gutxituak etengabe eta botere aldaketen eraginetatik at babestea onartu du, giza eskubideei buruz egin berri duen saioaren barruan. Josu Ortuondo, EAJko europarlamentariak egin du ekarpena. Helburua hizkuntza gutxituei emandako laguntzak botere aldaketen menpe ez egotea du proposamen honek eta aurrerapauso handia izan da; izan ere, orain arte ez da Europa mailan gisa honetako oinarri legalik izan.


La Santeko presoek ezin EGA egin

Seaskako arduradunek urriaren 11n Batera plataformak deitu duen manifestaldian parte hartzera dei egin dute euskalgintza. Iaz, hezkuntzako arduradunek eta irakaskuntzako hiru sailek euskal irakaskuntzaren aldeko kanpaina egin eta aurten bitartekorik ez ematea salatu dute. Gero eta ume gehiago dituzte eskoletan eta Frantziako Hezkuntzak eta Akademia Ikuskaritzak ez dizkie adosturiko postuak eskaini. Hori dela eta oso haserre agertu da Filgi Claverie, Seaskako lehendakari berria.


Azkenak
2025-01-09 | Sustatu
Metaren irizpide berriak: bazterkeria libre Instagram eta Facebooken

Metak bere moderazio politikak eta irizpideak irauli ditu Donald Trump Etxe Zurira itzultzeko bezperatan. Fact checker edo egiaztatzaile zerbitzuak etengo dituzte, eta komunitatearen oharrak jarri horren ordez (X/Twitterren bezala), eta aldi berean "adierazpen... [+]


2025-01-09 | Leire Ibar
(H)ilbeltza, euskal nobela beltzaren astea izango da Baztanen

Hamaikagarrenez antolatu dute euskal nobela beltzaren astea, urtarrilaren 20tik 26ra. Ekitaldi ugari egingo dira Baztango bailarako hainbat herritan. Liburu aurkezpenak, mahai-inguruak, solasaldiak eta kultur ekitaldiak izango dira, eta ekintzetan parte hartzea doakoa izango da.


Jean-Marie Le Pen: nazismoa eta “arrazen mailakatzea” asumitzen zituen politikaria

96 urterekin hil da Jean-Marie Le Pen, eskuin-muturreko aurpegi ezaguna, Frantziako Estatuan urtez urte indartu egin den Fronte Nazionalaren sortzailea. Ahoan bilorik gabe aritu izan da beti eta beti bere ideia arrazistak zabaltzen. Ideia arrazistak ereiten, eta uztak jasotzen:... [+]


2025-01-08 | Julene Flamarique
Urteko lehen hilketa matxista salatzeko elkarretaratzeak egin dituzte Hego Euskal Herrian

2024an beste sei hilketa egon zirela gogoratu zuten. “Nazkatuta, nekatuta eta haserre” daudela adierazi du mugimendu feministak Barakaldoko Bide Onera plazan, eta biktimei arreta eskaintzeko sistemen eraginkortasun eza salatu dute. Barakaldoz gain, herri askotan izan... [+]


2025-01-08
IPUINA
Herrizoma

“Uste dugu distopien eta orokorrean errealitate indibidualista eta etsituaren ofentsiba kulturalaren aurrean utopiak irudikatu behar ditugula, mentalki eta emozionalki indartsuagoak izateko”, erranez banatu berri ditu ipuin eta itzulpen lehiaketako sariak Sukar Horia... [+]


2025-01-08 | Leire Ibar
Hazparneko Laborantza Lizeoan hiru irakasgai euskaraz irakatsiko dituzte datorren ikasturtetik aurrera

Hazparneko Armand David laborantza lizeo pribatuko ikasleek Agro-ekipamendua, Zientzia sozial eta ekonomikoak, eta Enpresa ekonomia irakasgaiak euskaraz ikasteko aukera izango dute. Horrek formakuntzaren ia erdia hartuko duela azaldu du Bertrand Gaufryau ikastetxeko zuzendariak.


2025-01-08 | Garazi Zabaleta
Aina Socies Fiol
“Balear Uharteetako irla bakoitzean besteetan ez dagoen landare barietate asko dago”

Oporlekuekin soilik lotuko dituzte askok Balear Uharteak, baina agroekologiaren eta kontsumoaren bueltan mugimendu bizia dute Mallorca irlan: Associació de Varietats Locals de Mallorca (tokiko hazi barietateen elkartea) da horren adibide. Abenduaren hasieran, elkarte... [+]


2025-01-08 | Leire Ibar
Israelgo Maccabi saskibaloi taldearen Gasteizko partida bertan behera uztea exijitu dute

Otsailaren 7an, Maccabi Tel Aviv taldeak Baskoniaren aurkako partida jokatzeko asmoa du Gasteizen. Palestinarekin Elkartasuna Plataformak salatu du Israelek kultur eta kirol ekimenak palestinarren aurkako krimenak estaltzeko erabiltzen dituela. Aurpegi zuriketaren aurka,... [+]


2025-01-08 | Nicolas Goñi
Nola bihurtu lurzoruak klimaren laguntzaile?

Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]


2025-01-08 | Julen Azpitarte
Harry Smith: AEBetako artea itxuraldatu zuen zinemagilea, folklorista eta magoa

Artista polifazetikoa izan zen Harry Smith (1923-1991). Inkonformista erradikala ere bai, bere biografia askotan nabarmentzen denez. Instituzio eta galeristetatik urrun, eskale baten itxura izan zuen urte luzez. Berari buruzko azken liburua, Cosmic Scholar: The Life and Times of... [+]


2025-01-08 | ARGIA
Buruko nahasmendua dutenentzako lan aukerak eskatu dituzte Nafarroako Parlamentuan

Arazo mentalak dituztenen kopurua haziz doa, oraindik ere estigma sozial handia dute atzean eta, horri aurre egiteko, buruko nahasmenduren bat dutenak lan mundura bideratzen saiatzen da Elkarkide, Nafarroako Parlamentuan azaldu duenez. Lan horretan jarraitzeko laguntza eskatu du.


2025-01-08 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Etxearen planetan

Gabonetan liburu berri bat utzi dute mesanotxean. Etxearen filosofia eta poztasunari buruzkoa, Emanuele Cocciak berriki idatzia. Coccia, filosofo italiarra, ezaguna egin da landareekin ditugun loturak ezagutarazten planeta osasungarri bat eraikitzeko bidean, eta esanguratsua da... [+]


Eguneraketa berriak daude