Bero-beroan


2021eko uztailaren 19an

Ibarretxeren plana Auzitegi Konstituzionalera.

Gernikako Estatutuaren erreformaren aurka Auzitegi Konstituzionalaren aurrean helegitea jarriko duela iragarria du Espainiako Gobernuak. PSOEk, aldiz, ez du jokaldia argi ikusten, batez ere orain arte Espainiako Auzitegi Konstituzionalak legeen aurkako helegiteak onartu eta aztertu izan dituelako eta hau oraindik lege aurreproiektua delako. Konstituzionalak zer egingo ote duen jakiteko ikusmira handia da eta Espainiako Gobernuaren eskaera onartuko balu, jauzi koalitatibo handia emango luke bere ibilbidean. Juan Jose Ibarretxe lehendakariaren esanetan, proiektuak bere bidea egingo du Eusko Legebiltzarrean eta proposamena eztabaidatu egingo da.



Udalbiltzaren Batzar Nagusia.

Datorren larunbatean, hilak 8, EAJk eta EAk kudeatzen duten Udalbiltzak Batzar Nagusia egingo du Basaurin eta lau urteko jardunaren azterketa egiteaz gain, zuzendaritza berrituko du. Besteak beste, orain arte lehendakari karguan aritu den Jon Jauregi Beasaingo alkateak bere kargua eta politika aktiboa utziko duela iragarri du. Jauregi minbizi mota baten aurka aritu da azken urteotan eta bizitza profesionala abokatutza lanean emango duela iragarri du. Bestalde, maiatzaz geroztik espetxean den Loren Arkotxaren eskutik, ezker abertzaleko Udalbiltzak elkarlanerako deia egin dio Jauregiren Udalbiltzari. 1999an sortu zen Udalbiltza eta su-etenaren hausturaren ondoren berau ere bitan banatu zen.


Iztuetaren aurkako zentsura mozioa.

Hezkuntza Sailak Espainiatik etorri eta EAEko eskoletan ikasten hasten direnak inmigrante gisa hartu izanak, Anjeles Iztueta sailburuaren aurkako PSE-EEren eta PPren zentsura mozioa ekarriko du. Neurri hau hartzeko azken arrazoia hori bada ere, alderdi biek adierazi dute Iztueta muturreko nazionalista dela eta politika baztertzailea eta etnizista gauzatu duela bere agintaldian zehar. Zentsura mozioak aurrera ateratzeko Sozialista Abertzaleen botoak beharko lituzke eta, gaurkoz, hori gertatzea pentsa ezina dela dirudi.


Sukalde lana eta Anaitasuna

Batasunak Arnaldo Otegiren ahotik Iruñeko Anaitasunan egindako elkarrizketa proposamen formalak ez du eduki aldetik berrikuntzarik eskaintzen, baina politikan forma eta itxura edukia bezain garrantzitsua dela esaten da, eta alde horretatik badu bere garrantzia. ENAMen inguruan egituratzen den ezker abertzaleak egindako proposamen gisa uler liteke Iruñean egindako elkarrizketarako eskaintza, baliatu beharko litzatekeena, besterik ez bada datozen hilabeteetan Euskal Herrian biziko diren une garrantzitsuen aurrean sukalde lanak behar bezala prestatzeko. Edonoren begietan da, ELAk argi azaldu duen gisan, Ibarretxe lehendakariak, legebiltzarreko lanez gain, sukaldeko lana ere beharko duela Gernikako Estatutuaren erreforma gatazka bortitzaren amaierarekin lotu nahi badu.


Urak baretzen

Bilera egin zuten pasa den astean Miren Azkaratek eta Patxi Goenagak euskaltegi pribatu homologatuen %85 ordezkatzen duen taldearekin. Maiatzaren 12an sektorea egituratzeko proposamena egin zuen euskaltegi pribatu homologatuen taldeak eta Kultura Sailekoek azaroaren 19a baino lehen horren gainean erantzuna emango dutela adierazi dute. Bestalde, Eusko Jaurlaritzak euskalduntze-alfabetatze sektorea finantzatzeko diru partida onartu du: 22.227.876 euro guztira. Udal euskaltegiek 9.238.000 euro jasoko dituzte eta euskaltegi pribatu homologatuek 12.579.876 euroko diru laguntza. Urriko matrikulazioen arabera, azken urteetako beherakada gelditu egin da eta aurten %1,5 ikasle gehiago dituzte euskaltegiek. Udal euskaltegietan matrikulazioek %6,46 egin dute gora eta pribatuetan %2,1 behera.


13.000 berbatik gora

Eibarko udalak eta Euskara Mintegiak egindako lanaren emaitza da Interneten on-line jarri berri duten www.eibarko-euskara.com. Eibarko Hiztegi Orokorra eta bertako euskararen gainean orain arte argitaratutako guztia aurkitu daiteke bertan. Guztira, 13.000 berba baino gehiago biltzen dira orri honetako hiztegian. Bestetik, Eta Kitto eta Badihardugu taldeek euskararen gainean argitaratutako lanak ere aurkitu ditzake erabiltzaileak.


Behatokiaren txosten berria

2001-2003 urte bitartean euskal hiztunek egindako 92 kexa biltzen dira Behatokiak aurkeztu berri duen "Espainiako Estatuko Administrazio Orokorra eta euskaldunon hizkuntza eskubideak" txostenean. Kexen arrazoi nagusia Estatuko administrazioek agiriak erdara hutsean bidali izana da. Arazoak jakinaraziz administrazioetara azalpenak bidali ditu Behatokiak eta haiengandik jasotako erantzunagatik, hizkuntza eskubideen urraketei behar bezalako erantzuna emateko esparru juridiko-administratibo berezia behar beharrezkoa dela dio. Bestetik, zuzendari gisa azken bi urteetan lanean aritu den Paula Kasares Juan Inazio Hartsuaga tolosarrak ordezkatuko du aurrerantzean.


Euskara hutsezko seinaleari salaketa

Iruñeko bizilagun batek «Gehienez 60 min» zioen seinale baten inguruan aparkatu zuen autoa eta Zarauzko Udalak isuna jarri zion. Bizilagun iruindarrak salaketa jarri du seinalea euskara hutsean zegoelako eta Espainiak Nafarroan duen Gobernu Ordezkaritzak tramitatu egingo du.


Euskararen erroak argitzeko

luis nuñezek euskararen jatorriaz egin diren teoriak azalduko dituen «El euskara arcaico» (behin-behineko titulua) liburua plazaratuko du aurki Txalaparta argitaletxearen eskutik. Errenteriako Udalak emandako Koldo Mitxelena bekari esker egin ahal izan du lana Nuñezek. Liburuan euskararen jatorriari buruz idatzitako teoriak gaurkotu eta laburtu ditu. Bestalde, euskararen historia jorratu du labur, baita erromatarren konkista, garaiko hizkuntza paleohispaniarren egoera eta euskarak Akitania, Huesca eta Errioxan zuen hedapena ere.


Azkenak
Hamaseko buru politikoa hil dute Iranen, eta Israelek eskualde mailako gerra elikatzen jarraitzen du

Hamas, Iran eta beste hainbat eragilek Israeli egotzi diote erasoa, baina oraingoz ez du egiletza onartu. Horrez gain, Hezbollahko agintari garrantzitsu bat hil du Israelek asteazkenean Beiruten, eta ostegunean Israelgo Armadak ziurtatu du Hamaseko buru militarra hil zuela Gazan... [+]


Pistola faltsu batekin Donostian atxilotu duten pertsona migratzaile talde bat mehatxatzen ari zen, Irutxuloko Hitzaren arabera

“Haiengana zuzentzen da eta haiei soilik apuntatzen die”, informatu du Irutxuloko Hitzak. Astearte gaueko 21:30etan atxilotu zuten gizona, Eusko Jaurlaritzaren Segurtasun Sailak jakinarazi duenez.


Frantziak babestu du Marokok Mendebaldeko Sahararen soberania izatea

Emmanuel Macron Frantziako presidenteak Marokoko Mohamed VI erregeari gutun bat bidali dio babesa adierazteko. Pedro Sanchezek ere duela bi urte eman zion babesa Marokoren autonomia planari. Macronek deia egin du alde guztiak biltzeko konponbide politiko bat emateko gatazkari.


Terrorismoaren Biktimen Oroimenerako zentroari Gasteizko Urrezko Domina ematearen aurka mobilizatuko dira oroimenaren aldeko elkarteak

Abuztuaren 5ean emango dio domina zentroari Gasteizko Udalak, eta abuztuaren 2rako elkarretaratzea eta prentsaurrekoa deitu du Memoria Osoa plataformak. Martxoak 3 elkarteak salatu du “planteamendu diskriminatzailea” eta “irakurketa partziala” egiten... [+]


2024-08-01 | Sustatu
Zer egin Elon Musken Grok adimen artifiziala ez elikatzeko (aukeran)

Elon Musken proiektuen artean bada adimen artifizialeko bat ere, Grok, eta horretarako Musken jabetzako X edo Twittereeko erabiltzaileen jarduna ari dira baliatzen, LLM edo hizkuntza eredua handitzeko eta entrenatzeko. Izatez, Twitterreko zure ezarpenetan sistema hori... [+]


2024-08-01 | Gedar
Ehunka kolono sionista oldarka sartu dira presondegi batera, hainbat torturatzaile babesteko

Bederatzi militar sionista atxilotu dituzte, Sde Teimango kartzelan preso palestinar bati egindako torturengatik; besteak beste, metalezko barrak sartu zizkioten ipurtestetik. Kolono "zibilen" eta soldaduen protestak piztu dira torturatzaileekin elkartasunez, eta... [+]


Eraso matxistak eta LGTBI+fobikoak salatzeko telefonoak aurkeztu dituzte Gasteizko jaietarako

Eraso LGTBI+fobiko eta matxistak espazio publikoan ematen direla gehien adierazi dute mugimendu hauek urtero ateratzen dituzten txostenen arabera. Gasteizko Mugimendu Feministak eta Lumagorri elkarteak guztien plazera erdigunean jarriko duen jai eredu bat nahi dute, eta neurri... [+]


Netanyahuren bisita AEB-etara
Palestinako auzia erabakigarria izan daiteke demokratentzat AEBetako hauteskunde presidentzialetan

AEBetako hauteskunde presidentzialetarako hautagaiek Israeli babesa berretsi diote Netanyahuk herrialdera egindako bisita baliatuta, Alderdi Demokratarena barne. Demokraten hautesle ugarik, ordea, genozidioaren inguruko jarrera jarri dute bozka emateko baldintza gisa.


Indusen ibaibideak

Muturreko lehorteak eta euriteak dira beroketa globalak Pakistanen duen inpaktuaren alde agerikoena. Ez dira hain ezagunak, ordea, hondamendiek piztu eta bizkortzen dituzten gaitz sozialak, eta zenbat eta nola oztopatzen duten azken horiek Asiako herrialdearen garapen oso eta... [+]


2024-07-30 | Xabier Iaben
Aragoiko Asabón errekan barna bizikletaz
Pardina eta makien arrastoan

Aragoiko Asabón errekak zeharkatzen duen lurraldeak hainbat ustekabe eder gordetzen ditu. Ez naiz historialaria, eta, hortaz, ez dut halako kronika historiko bat eginen. Bereziki mendizale gisa mintzatuko naiz, aspaldi honetan nire gogoak –nire senak– halako... [+]


2024-07-30 | ARGIA
Uda honetan irakurtzea merezi duten sei liburu

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.


“Musikak erroreari zor dio ondo emandako notari bezainbat”

Aspaldidanik Saran bizi den arren, goiza Bidasoaren ibarrean pasa behar zuenez gero, Hondarribiko parte zaharrean zitatu gaitu Ruper Ordorikak (Oñati, 1958). Goiz eguzkitsuan, puntual eta irribarretsu agertu da maldan gora, konsistorioaren parera, turista gazte kuadrilla... [+]


Eguneraketa berriak daude