Makina bat kontu
Tentsio handiko lineak
Izaki bizidunek eremu magnetikoen eragina jasatean, izakion baitan dauden karga elektrikoen portaeran eragiten da. Gizakia, adibidez, oso eroale elektriko ona da, ura baita neurri handi batean; horregatik eremu elektriko baten aurrean energia hazi egiten da azalean eta gorputzaren barnean korronte elektrikoak sortzen dira eta hauek hainbat mekanismo biologikotan eragin dezakete. Orain arte dakigunez, organoen funtzionamendua aldatzeaz gain, zeluletara garraiatzen den informazioa ere alda daiteke, hauek elkarren artean seinale elektrikoen bidez komunikatzen baitira. Laborategiko frogetan ikusi denez frekuentzia eta intentsitate txikiko eremu elektrikoek korronte elektrikoak sor ditzakete giza gorputzean eta hauek proteinen sintesia eta sistema inmunologikoa alda ditzakete.
AEBetako San Antonioko Unibertsitateko ikerlarien ustez eremu elektromagnetikoek garunaren atzealdean dagoen guruin pinealean eragina dute eta ez dugu ahaztu behar guruin honek gorputzaren ordulari biologikoa erregulatzen duen melatonina hormona ekoizten duela.
1994ko maiatzaren 5ean Europako Legebiltzarrak "Erradiazio ez ionizatzaileek sortutako kalteei aurre egiteko ebazpena" onartu zuen eta horren barnean zera esaten zen besteak beste: "tentsio handiko kableen inguruan eremu hutsak antolatu behar dira edozein jarduera iraunkorri dagokionez eta are gehiago hau etxebizitza baldin bada".
Frantziar ikerlari talde batek uhin magnetikoen eremuetan haurren leuzemia eta nerbio sistemen aldaketak ohikoa baino gehiagotan gertatzen direla ikusi zuten. Hau da, estresa, nekea, suminkortasuna asko hazten dira eremu elektromagnetikoen inguruan eta baita defentsa ezarekin zerikusirik duten gaixotasunak ere.
Suediako Karolinska izeneko txostenean tentsio handiko lineatatik 300 m baino distantzia txikiagoan bizi ziren 436.503 pertsona aztertu ondoren, 100 metrotan finkatu zen seguritateko distantzia.
Azterketa honen ondoren, beste hainbat azterketa kaleratu da ildo berean eta badirudi 100 metroko seguritate distantzia gero eta onartuagoa dagoela zientzialarien artean. Oraindik ez dira neurri politiko zorrotzak hartu, baina urte gutxitan Europan eta AEBetan arautegi mugatzaileak indarrean jartzea espero da eta honek arazo ugari sortuko ditu zeren eta ia herri eta hiri guztietan berreraikuntza lan erraldoiak egin beharko lirateke. Bestela, paseo bat eman ezazu zure herrian eta baietz topa arautegia betetzen ez duen tentsio handiko linearik.
Giza-esnea emango duen esne-behia
Erabakiaren kontra azaldu diren ahotsek emakumeak iraintzea dela esateaz gainera, epe luzeko ondoriorik ezagutu gabe espezieen arteko mugak hausteak sor dezakeen arriskua nabarmentzen dute. Baina protestak protesta, Zeelanda Berriko esne-ekoizlerik handiena den Fonterra enpresa ikerketaren emaitzarekin guztiz interesatuta dagoela aipatzen da.
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]
Haurrak dituzten familiei egiten diete deia, bereziki. Seme-alabentzat onena nahi dugulako, etorkizunerako aukerak zabaltzea litzateke euskara ematea. "Eleaniztasunaren aldeko hautua egiteko gonbidapena da, euskara ematea batzea delako", esan du Ana Ollo Euskara... [+]
Azken urteetan, adimen artifizialaren (AA) garapenak hizkuntza gutxituen egoeran eragin nabarmena izan du. Teknologia erraldoiek garatutako eredu nagusiak, hala nola ChatGPT, hizkuntza nagusietan trebatzen dira, eta horrek euskararen moduko hizkuntzak bazterrean uzteko arriskua... [+]
AEBetako auzi judizialen batengatik jakin denez, Metak (Facebook-eko jabeak) Libgen sareko liburutegia masiboki pirateatu du BitTorrent protokoloak erabiliz. 81.7 terabyte gutxienez lortu zituzten horrela, beren adimen artifizialeko sistemak elikatzeko. Saiakera eta zientzia... [+]
16 urteren ostean, Eusko Jaurlaritzak eta Haurreskolak Partzuergoak akordioa erdietsi dute astelehen iluntzean lan-hitzarmena berritzeko. Greba deituta zegoen asteazken eta ostegun honetarako, eta LABek eta Steilasek indarrik gabe utzi dituzte bi deialdiak. Asteartean mintzatuko... [+]
Inkesta gehienen faboritoa Daniel Noboa egungo presidente eskuindarra izan arren, aurreikusitakoa baino tarte txikiagoa atera dio Luisa Gonzalez hautagai correistari. Apirilaren 13an egingo da bigarren itzulia.
Gasteizko protestak Trebiñu eta Araba elkarteek deitu dituzte, Tafallakoak Semilla y Belarra elkarteak eta Baionakoak 'Pirinio mendikateko laborariek’. Denek salatu dute Mercosur merkataritza akordioaren ondoriozko konpetentzia, eta erregaien zerga gehiegizkoak.
Euskal herritar ugari saritu ditu Espainiako zine akademiak pasa den asteburuan banatu diren Goya sarietan. Artikuluaren bigarren partean, zeresana eman duten hainbat kontu aletuko ditugu.
AEB inportatzen dituen altzairu eta aluminioari %25eko muga zergak ezarriko dizkiola iragarri du Donald Trumpek. Ez du zehaztu noiz sartuko den neurria indarrean.
Bien arteko su-etena indarrean sartu zenetik hiru aste bete direnean, Hamasek guztira 21 bahitu askatu ditu eta Israelek, berriz, 730. Bahitu israeldarren irudiak "gizateriaren aurkako krimen baten adibidea" direla salatu du Israelgo presidente Isaac Herzogek.
Gizarte palestinarrarekin elkartasunean luzatutako Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak kanpainak "baterajotze nazionalera" deitu du otsailaren 15erako Carrefourrek Hego Euskal Herrian dituen bost merkataritza zentrotan.
"Gaia argitu arte, irakaslea ez da campusera itzuliko", adierazi du Joxerramon Bengoetxea errektoreak, eta gehitu du "bitartekaritza" bat abiatu dutela zer gertatu den ikertzeko eta horren aurrean zer egin ikusteko. EHUko Ikasle Kontseiluko lehendakari... [+]
"Adostasun zabaleko gutxieneko programa amankomun bat" oinarrian izatea posible da, EH Bilduren esanetan. Zerrenda bateratuak osatzea lehenetsiko du Espainiako eta Europako hauteskundeetan, Frantziako Estatuko Fronte Herritar Berriaren tankera hartuta.
