Makina bat kontu

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Tentsio handiko lineak
Gure herri eta mendietan nonahi ikus ditzakegu energia elektrikoa garraiatzeko erabiltzen diren tentsio handiko lineak. Beraien kable lodietatik garraiatzen den energia elektrikoak frekuentzia txikiko uhinetan bidaiatzen du oso berezia den ezaugarri batekin, hau da, eremu magnetiko bat sortzen du kablearen inguruko erradio batean.
Izaki bizidunek eremu magnetikoen eragina jasatean, izakion baitan dauden karga elektrikoen portaeran eragiten da. Gizakia, adibidez, oso eroale elektriko ona da, ura baita neurri handi batean; horregatik eremu elektriko baten aurrean energia hazi egiten da azalean eta gorputzaren barnean korronte elektrikoak sortzen dira eta hauek hainbat mekanismo biologikotan eragin dezakete. Orain arte dakigunez, organoen funtzionamendua aldatzeaz gain, zeluletara garraiatzen den informazioa ere alda daiteke, hauek elkarren artean seinale elektrikoen bidez komunikatzen baitira. Laborategiko frogetan ikusi denez frekuentzia eta intentsitate txikiko eremu elektrikoek korronte elektrikoak sor ditzakete giza gorputzean eta hauek proteinen sintesia eta sistema inmunologikoa alda ditzakete.
AEBetako San Antonioko Unibertsitateko ikerlarien ustez eremu elektromagnetikoek garunaren atzealdean dagoen guruin pinealean eragina dute eta ez dugu ahaztu behar guruin honek gorputzaren ordulari biologikoa erregulatzen duen melatonina hormona ekoizten duela.
1994ko maiatzaren 5ean Europako Legebiltzarrak "Erradiazio ez ionizatzaileek sortutako kalteei aurre egiteko ebazpena" onartu zuen eta horren barnean zera esaten zen besteak beste: "tentsio handiko kableen inguruan eremu hutsak antolatu behar dira edozein jarduera iraunkorri dagokionez eta are gehiago hau etxebizitza baldin bada".
Frantziar ikerlari talde batek uhin magnetikoen eremuetan haurren leuzemia eta nerbio sistemen aldaketak ohikoa baino gehiagotan gertatzen direla ikusi zuten. Hau da, estresa, nekea, suminkortasuna asko hazten dira eremu elektromagnetikoen inguruan eta baita defentsa ezarekin zerikusirik duten gaixotasunak ere.
Suediako Karolinska izeneko txostenean tentsio handiko lineatatik 300 m baino distantzia txikiagoan bizi ziren 436.503 pertsona aztertu ondoren, 100 metrotan finkatu zen seguritateko distantzia.
Azterketa honen ondoren, beste hainbat azterketa kaleratu da ildo berean eta badirudi 100 metroko seguritate distantzia gero eta onartuagoa dagoela zientzialarien artean. Oraindik ez dira neurri politiko zorrotzak hartu, baina urte gutxitan Europan eta AEBetan arautegi mugatzaileak indarrean jartzea espero da eta honek arazo ugari sortuko ditu zeren eta ia herri eta hiri guztietan berreraikuntza lan erraldoiak egin beharko lirateke. Bestela, paseo bat eman ezazu zure herrian eta baietz topa arautegia betetzen ez duen tentsio handiko linearik.

Giza-esnea emango duen esne-behia
Zeelanda Berriko ama talde batek ingeniaritza genetikoa baimentzearen aurkako protestaldiari ekin dio. Eztabaidarik sutsuenak AgResearch bioteknologiaren ikerkuntzan aritzen den enpresak piztu ditu. Izan ere, giza geneak izango dituen behi-esnea lortzeko ikerketari ekingo diola esan baitu orain dela gutxi.
Erabakiaren kontra azaldu diren ahotsek emakumeak iraintzea dela esateaz gainera, epe luzeko ondoriorik ezagutu gabe espezieen arteko mugak hausteak sor dezakeen arriskua nabarmentzen dute. Baina protestak protesta, Zeelanda Berriko esne-ekoizlerik handiena den Fonterra enpresa ikerketaren emaitzarekin guztiz interesatuta dagoela aipatzen da.


Azkenak
Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


2024-11-22 | Andoni Burguete
Etekin egarriak itotzen duenean

Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]


Planifikatzen ez duen Nafarroako Energia Planaren kontra alegatu dugu

Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.

Gobernuak aurkeztu... [+]


2024-11-22 | ARGIA
Languneko zuzendari Lohitzune Txarola
“Hizkuntza gutxituen pisu ekonomiko eta estrategikoa aldarrikatu nahi du Langunek”

Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Biriatuko Arbolaren Besta hemen da

Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]


Euskarazko testuak ahots bihurtzen dituen patrikako gailu inteligentea merkaturatu dute

Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]


2024-11-22 | Antxeta Irratia
“Feministon aurkako oldarraldia” gelditzeko indarrak batu dituzte Lizuniagan

Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]


2024-11-22 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez ditu harremanak apurtu Elbit Systems armagintza-enpresa sionistarekin

Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]


2024-11-22 | Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (II)

Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]


Gemma Piérola
“Historiak ezin du ezikusiarena egin gu protagonista garen eguneroko arazo horien aurrean”

Duela 40 urte sortu zen Geronimo Uztariz Institutua, Nafarroako Historia beste era batera ikertzeko eta zabaltzeko helburuarekin. Jende anitza bildu du lau hamarkada hauetan, eta gai ugari ikertu ditu denbora horretan. Historialari gazteak ere batu zaizkie. Zahar eta berriaren... [+]


Añube
Elkar besarkatzeko musika

Aspaldi ezagutu genuen gaur gaurkoz Añube taldeko abeslari den Aitor Bedia Hans. Garai berean adiskidetu ginen egun Añube taldeko gitarra jotzaile ohia den Beñat Gonzalezekin. Unibertsitateko garaian izan zen, Debagoienako bi gazteak musika zainetan... [+]


Eguneraketa berriak daude