Batean prakak, bestean alkandora, hurrengoan belarritakoak, ah! eta ahaztu gabe afaltzeko behar dugun haragia. Gutako askok oso gustuko omen du erosketak egitea, beste batzuk ordea, pazientzia galtzen dute eta azken batzuei denbora alferrik galtzea iruditzen zaie. Batzuentzat zein besteentzat Internet dago, gauzak errazteko edo konplexuago bihurtzeko, erosketak erakargarriago egiteko edo gorrotatzeko. Baina gauza bat dago argi: merkataritza elektronikoak aukera asko zabal diezazkieke, bai kontsumitzaileei zein enpresa edo saltokiei, kolore guztietako eta gustu guztientzako erakusleiho bihurtuz eta eserlekutik mugitu ere egin gabe.


Ikerketa, azterketa eta datu ugari bildu dira merkataritza elektronikoaren inguruan. Espainiako Komunikabideen Aztertoki Nagusiaren azken datuei erreparatuta, 2002. urtean aurrekoan baino Internet bidezko erosle gehiago izan ziren. 2001ean 1,2 milioi izan baziren, iaz 2,2 milioi baino gehiagok egin zuten Internet bidez erosteko hautua.

Hala ere, eta beti ere Eustatek Euskal Autonomiaz Erkidegoaren gainean kaleratutako datuei begiratuta, egiten diren erosketa guztien kopuru osoaren aldean oso portzentaje txikia da Internet bidez egiten dena.

Izaskun Santamaria Eroski taldeko jarduera berrietako marketing arduradunak argitu digunez, Europan erosketak sarean egiteko ohitura handiagoa dago.

Etorkizunari begira, Santamariak uste du Interneten erabilera gehitzen den heinean, sareko jarduera komertziala ere handitu egingo dela eta horrekin batera Internetekiko konfiantza ere handitu egingo dela. Ildo horretatik zera dio Santamariak: «Kontuan izan behar dugu hirietako bizitza erritmoak eta gaur egungo bizitza estiloek erantzunak ematen dituzten konponbideak eskatzen dituztela, erosketa modu erosoan eta denda fisikoen ordutegi tradizionaletatik kanpo egiteko aukera ematen duten konponbideak, horrela, daukagun aisialdi eskasa askatasun handiagoz antolatu ahal izateko».

Hain justu ere, erosotasuna eta denbora falta izan daitezke hainbat erabiltzaile erosketak sarean egitera bultzatzeko faktoreak, baina hor badago konfiantza arazo bat ere. Jende askok uste du Internet ez dela segurua eta beraz ordainketak egiterakoan arrisku handi baten aurrean jartzen garela. Inori ezin zaio sinestarazi hori horrela ez denik, baina Kevin Kelly merkataritza elektronikoko guruak lasaitasunezko mezu bat igortzen du: «Internet bidez erostea guztiz segurua da, ziurtasun osoz eta dudarik gabe».

Segur aski medioaren ezaugarriak zenbat eta gehiago ezagutu, orduan eta seguruago sentituko gara. Baina azken erabakia norberaren esku egongo da, duen denboraren, interesen eta gogoaren arabera. Batzuek nahiago izango dute orain arte bezala ohiko saltokietan erosi, produktua beren begiekin ikusi ondoren; beste batzuek ordea, nahiago izango dute Internet erakusleihoa erabili, orain Mexikotik, hurrengoan Japoniatik eta beste batean Italiatik erosi, prezioen eta produktuen ezaugarrien konparaketa egin ondoren. Guztia, klik baten bidez.


Kontsumitzailearen beldur eta ezaugarri guztiak izan behar dituzte kontuan enpresek merkataritza elektronikoari ekin nahi badiote. Baina hori ez da nahikoa, gainera enpresa estrategiaren ikuspuntu argia izan behar dute. Esaterako, oso agerian geratzen da hori Izaskun Santamariak ezagutarazi dizkigun zenbait daturi erreparatuz. Beti ere supermerkatuen sektorera mugatuz, Santamariak esan digu Europako merkatuan Tesco-ren kasua hartzen dela arrakasta eredu gisa eta Webvan iparramerikarra porrotaren eredu bezala.

Tesco-k (www.tesco.com) negozioa abiarazteko gutxi inbertitu zuen bitartean, Webvan-ek bi urtetan 1,2 milioi dolar baino gehiago inbertitu zuen negozioa abian jartzeko. Tesco pixkanaka funtzionatzen hasi zen bitartean, Webvanek AEBetako 24 merkatutan sartu nahi izan zuen hiru urtetan. Tescok hasieratik produktuak etxera eramateagatik kobratzen zuen bitartean, Webvanek 50 dolar baino gehiagoko erosketa egiten zutenei ez zien ezer kobratzen produktua etxera eramateagatik. Analisten arabera, ekimen horren ondorioz, eskaera bakoitzeko 5etik 30era dolar galdu ziren. Tesco.com-ek Tesco katearen marka irudia hobetzeko eta zabaltzeko bide eman duen bitartean -hau da, enpresaren emaitzak ez dira sarean lortutakoak bakarrik-, Webvanek sarearen bidez egindako salmentetatik bizi beharra zeukan esklusiboki. Bezeroarengana heltzeko modu bakarra eta bezeroak Webvanera heltzeko modu bakarra ordenagailuaren bidezkoa zen eta horrek muga asko ezartzen zituen.


Urriaren 22an eta 23an Euskalduna Jauregian egingo den kongresuan merkataritza elektronikoak eskaintzen dituen aukerak agerian geratuko dira, baita kontuan izan beharreko faktoreak eta arriskuak ere, enpresa zein bezeroentzat.

Informazio gehiago www.ebgconference.com gunean.