Turistifikazioaren Aurkako Urria manifestazio jendetsu batekin borobildu zuen igandean desazkunde turistikoaren aldeko Bizilagunekin plataformak, baina turistifikazioaren inguruko eztabaidak bizirik jarraitzen du hirian. Hain zuzen ere, Donostiako azken urteko turismoaren... [+]
Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
osteguna 2024ko urriaren 31n
Nagoen lekutik: Iraila, aldaketa garaia
Eguraldia aitzakia ederra izaten da edonon elkarrizketa bat hasteko, beste nolabait hasi eta zer esan handirik ez dagoenean ere solasaldiari segida emateko balio izaten du. Uda honetan eguraldiak funtzio hori baino zerbait gehiago bete du, beroa hizpide izan da eta lehortea kezka. Albiste izaten jarraitzen zuen galipota beltzari eguzkiak gorritutako bazterrak gehitu zaizkio.
Sekulako beroa egin du, bizi garen lekuan aspaldian ez bezalakoa. Bazirudien aurten sagarrak arbolean erreko zirela eta patatak lur azpian egosiko. Intxaurrondoek zuzenean intxaur saltsa emango zutela eta mahastiek mahaspasak, baina ez da horrelakorik gertatu. Kalteak handiak izan dira, nekazaritzan eta abeltzaintzan ur faltak ondorio larriak dakartza. Arrantzan, Prestigeren hondamendiak lehendik oso ondo ez zegoen egoera gehiago okertu du... lehen sektorean bizi direnak naturarekin harreman klase bat dute eta gainontzekook beste bat. Eguraldi iragarpenak biharko "eguraldi ona" esaten duenean nabarmen geratzen da hori. Guretzat ona dena besteentzat desastrea izan liteke eta alderantziz, guretzat kaxkarra dena baserritarrentzat mundiala.
Oporretatik buelta
Uda oporrekin lotzea da normalena, eta oporrak bidaiekin. Eguraldiarekin egin berri dugun komentarioa erabil liteke hemen ere, ondorioz, oporretatik buelta, izenburua ez litzateke egokiena. Batetik jende asko udan ez delako inora joaten edo hilabeteotan egiten duelako lan gehien. Ikasturtearen hasierak markatzen du milaka eta milaka lagunen bizimodua, derrigorrezko hezkuntzari, 0-3 adinekoena gehitu, 16tik gorakoena, guzti hauen gurasoak, irakasleak, garraioak eta abar.
Esan liteke irailak ziklo natural bati amaiera eman eta udazkenean sartzen gaituela baina era berean ziklo kultural bati hasiera ematen diola. Gehienen bizitzan urteko lehen "trimestrea" ez da urtarrila, otsaila eta martxoak osatzen dutena, uda amaieratik Gabonak bitartekoa baizik. Denbora neurtzeko irizpide zehatz eta zientifiko ugari egon badago, hasi segundo zati txikienetik eta argi urte luzeenera, baina bakoitzak beste erreferentzia pertsonalizatuagoak erabiltzen ditugu.
Udak, urte sasoi bezala hiru hilabete izaten ditu, halere nik data biren artean kokatzen dut ia beti, bata Irungo alardea eta Hondarribiko alardea bestea. Tradizioaren izenean eman genezakeen irudirik penagarrienetako bat da gurea, berdintasuna gauza sinbolikoetan lortzea zaila bada gainontzekotan ia ezinezkoa dela pentsa liteke. Bidasoa inguruko kontuekin ari garenez, ibaiaren beste aldea "l'autre cote" izan zela ezin ahaztu. Frantziako hiriburutik, Paristik, zikoinak haurrak ekartzen zituela sinesteari uko egin eta Radio Paris erdi klandestino hura entzutera pasatu ginen. Irratsaio haren ondoren, zuetariko askok "El correo del oyente" gogoratuko duzue, han beste askoren artean Paco Ibañezen abestiak eskatzen zituzten, haietako baten sintoniak honela zioen: "...la música militar nunca me supo levantar...", horregatik izango ote da alardearena ez ulertzea? Ez dut uste!
Esan liteke irailak ziklo natural bati amaiera eman eta udazkenean sartzen gaituela baina era berean ziklo kultural bati hasiera ematen diola. Gehienen bizitzan urteko lehen "trimestrea" ez da urtarrila, otsaila eta martxoak osatzen dutena, uda amaieratik Gabonak bitartekoa baizik. Denbora neurtzeko irizpide zehatz eta zientifiko ugari egon badago, hasi segundo zati txikienetik eta argi urte luzeenera, baina bakoitzak beste erreferentzia pertsonalizatuagoak erabiltzen ditugu.
Udak, urte sasoi bezala hiru hilabete izaten ditu, halere nik data biren artean kokatzen dut ia beti, bata Irungo alardea eta Hondarribiko alardea bestea. Tradizioaren izenean eman genezakeen irudirik penagarrienetako bat da gurea, berdintasuna gauza sinbolikoetan lortzea zaila bada gainontzekotan ia ezinezkoa dela pentsa liteke. Bidasoa inguruko kontuekin ari garenez, ibaiaren beste aldea "l'autre cote" izan zela ezin ahaztu. Frantziako hiriburutik, Paristik, zikoinak haurrak ekartzen zituela sinesteari uko egin eta Radio Paris erdi klandestino hura entzutera pasatu ginen. Irratsaio haren ondoren, zuetariko askok "El correo del oyente" gogoratuko duzue, han beste askoren artean Paco Ibañezen abestiak eskatzen zituzten, haietako baten sintoniak honela zioen: "...la música militar nunca me supo levantar...", horregatik izango ote da alardearena ez ulertzea? Ez dut uste!
Ziabogak adostu ezinik
Irailaren lehen bi igandetan Kontxako estropadak izaten dira. Denboraldi luze eta gogor baten helburua gehienentzat Donostia da. Talde asko bertan lehiatzearekin konforme dira, baina punta puntakoek bandera amesten dute. Denetan preziatuena eta lehiatuena izateaz gain, polemikoena ere bera izaten da urtero. Uraren tenperatura asko igo da aurten Bizkaiko golkoan, 25° neurtzera iritsi omen dira, arraunean egiteko horrek ez du eragin handirik baina lehorreko bileretan giroa hori baino askoz gehiago berotzen dela diote. Arraun kontuak moketadun bulegoetan itsas zabalean baino arriskutsuagoak dira, atzaparrak eta ipurtaldea tostan izorratzen dira, baina buruhausteak askoz ere lehenago hasten dira.
Kirol ikuskizuna eskaini nahi eta "espektakuloa" eman da sarritan. Herri arteko lehiakortasuna herrikideen arteko haserrea bihurtu zen, Pasai Donibanen esaterako Koxtape eta Donibanekoen artean gertatutakoa negargarria izan zen. Irunen eta Hondarribian Alardeen ondorioz sortutako boikotaren parekoak jasan zituzten askok. Azken boladan Pasaiako herritik datozen "notiziyak", onak dira behintzat. Elkartu eta berriro talde bakarra ateratzeko gauza izan direlako.
Hasi aurretik gauzak zehaztu nahi eta ados jarri ezin. Araudiak, egutegiak, txapelketak, fitxaketak, beti bada zerbait. Estropada egunetan , talde bakoitzak zeukan guztia emanda Astillero izan da aurtengo txapelduna. Traineruak oso gureak zirela sinistuta egon ginen, geu onak gara baina ez beti onenak. Jende saiatua eta bizkorra badago munduan zehar... arraunean, aizkoran, segan eta beste hainbat jardunetan, ez gara bakarrak. Besteei erakutsitakotik norberak ikastea beti da aberatsa. Bizitza honek ziaboga asko ditu eta hauetako bakoitza ezberdina da.
Kirol ikuskizuna eskaini nahi eta "espektakuloa" eman da sarritan. Herri arteko lehiakortasuna herrikideen arteko haserrea bihurtu zen, Pasai Donibanen esaterako Koxtape eta Donibanekoen artean gertatutakoa negargarria izan zen. Irunen eta Hondarribian Alardeen ondorioz sortutako boikotaren parekoak jasan zituzten askok. Azken boladan Pasaiako herritik datozen "notiziyak", onak dira behintzat. Elkartu eta berriro talde bakarra ateratzeko gauza izan direlako.
Hasi aurretik gauzak zehaztu nahi eta ados jarri ezin. Araudiak, egutegiak, txapelketak, fitxaketak, beti bada zerbait. Estropada egunetan , talde bakoitzak zeukan guztia emanda Astillero izan da aurtengo txapelduna. Traineruak oso gureak zirela sinistuta egon ginen, geu onak gara baina ez beti onenak. Jende saiatua eta bizkorra badago munduan zehar... arraunean, aizkoran, segan eta beste hainbat jardunetan, ez gara bakarrak. Besteei erakutsitakotik norberak ikastea beti da aberatsa. Bizitza honek ziaboga asko ditu eta hauetako bakoitza ezberdina da.
Konturatu orduko urria
Perretxiko zaleak lurrera begira ibili eta gero orain ehiztariak zerura begira daude. Bietatik egiten duenik ere bada noski. Urtero bezala Zinemaldiak ere bete ditu hainbaten agendak. Pelikulen artean, Julio Medem zuzendariarenak sortu duen polemikak ondoriorik ekarriko du. Hemengo zinetan arrakastatsu suertatzen ari da. Larruzko pilota harrizko hormaren kontra den filmean batzuk harrizko pilota larruzko hormaren aurka ikusi nahi dute, ez hori bakarrik, herri honetan pilota bera borobila dela ukatuko lukeenik badago eta! Alardea eta arrauna konflikto iturri bezala aipatu ditut, bietan festa giroko arazoak konpondu ezinik bagabiltza, besteetan jai daukagu!
Hego haizeak uso pasea ekarriko duen ez dakit baina birusak behintzat ailegatu dira gurera, ni uste gabean harrapatu naute. Geroztik, eztarriko min, eztul, begi malko, muki eta doministikurik ez zait falta. Tarteka erdi gaixo egotea ona da norberaren osasuna baloratzeko. Esne beroa, limoi ura, eztia, antibiotikoak... ia denetarik hartu dut katarroa pasatzeko. Txikitako usainak gogora ekarri dizkidan "bisbaporu" ere erabili dut, sendatu ez nau sendatu baina potoari begiratuta nola idazten den betirako ikasi dut: "VICKS VapoRub". Aurrerantzean askoz erabiliagoak diren hitzak, lehoia eta leihoa adibidez, ez ditut hain erraz idazterakoan nahastuko!
Hego haizeak uso pasea ekarriko duen ez dakit baina birusak behintzat ailegatu dira gurera, ni uste gabean harrapatu naute. Geroztik, eztarriko min, eztul, begi malko, muki eta doministikurik ez zait falta. Tarteka erdi gaixo egotea ona da norberaren osasuna baloratzeko. Esne beroa, limoi ura, eztia, antibiotikoak... ia denetarik hartu dut katarroa pasatzeko. Txikitako usainak gogora ekarri dizkidan "bisbaporu" ere erabili dut, sendatu ez nau sendatu baina potoari begiratuta nola idazten den betirako ikasi dut: "VICKS VapoRub". Aurrerantzean askoz erabiliagoak diren hitzak, lehoia eta leihoa adibidez, ez ditut hain erraz idazterakoan nahastuko!
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Urko Apaolaza Avila
#4
#5
Urko Apaolaza Avila
Azkenak
2024-10-31
Euskal Irratiak
Baigorri-Tafalla egunak ospatuko dituzte asteburuan Baigorrin
Baigorri eta Tafalla herrien arteko senidetzea ospatuko dute asteburuan Baigorrin. 1978an hasi ziren lehen harremanak, baina hautetsien aldaketarekin pixka bat galdu zen ondotik. Haatik, duela hiru urte Tafallakoak berriz Baigorrira hurbildu ziren.
2024-10-31
Iñigo Satrustegi
Bizitza ez da esateko erraza
MIÑAN
NORK: Artedrama. Sambou Diaby, Ander Lipus, Eihara Irazusta, Mikel Kaye.
NON: Bilboko Arriaga Antzokian.
NOiz: Urriaren 25ean.
----------------------------------------------
Euskaraz kontatu zuten Ibrahima Baldek eta Amets Arzallusek Miñan 2019an. Bost urte... [+]
2024-10-31
Nicolas Goñi
Zuhaitzen migrazioa dugu oihanek klima larrialdiari aurre egiteko soluzioetariko bat
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]
2024-10-31
Jon Torner Zabala
“Eskolak ezin dio heriotzaren gaiari bizkarra eman”
Iragan astean kontatu genizuen etorkizuneko hilerriaz gogoeta prozesua egin dutela Antzuolan, eta protagonista nagusietakoak umeak izan direla, Herri Eskolan heriotzaren bueltan 1980ko hamarkadaz geroztik egiten ari diren lanketaren ildotik. Hain justu, “hainbat urtetan... [+]
2024-10-31
Jenofa Berhokoirigoin
Komun idorrak instalatu dituzte Hendaiako San Bixente ikastetxean, trantsizio ekologikoaren izenean
Hendaiako ikastetxean komun klasikoak kendu eta komun idorrak eraiki zituzten martxoan. Ikuspegi ekologikoari tiraka, egitasmo orokorrago baten barne dute aldaketa: hondarrak jangelako konpostari gehitu eta guzia baliatzen dute ikastetxean duten baratze pedagogikoan, Hendaiako... [+]
2024-10-31
Mikel Urabaien Otamendi
Nafarroako Gobernuak 2025eko aurrekontuen proiektua aurkeztu du, EH Bilduren oniritziarekin
Ezker Abertzaleak seigarren urtez jarraian Chivite lehendakariaren kontu ekonomikoen alde bozkatuko duela adierazi du. Egungo akordioa mantenduz gero, abenduaren 19ko Osoko Bilkuran gauzatuko da proposamena.
2024-10-31
Germán Gorraiz López
Kontzientzia kritikoa existitzen al da egungo gizartean?
Wikipedia.org-en arabera, Gish gallop (Gish-en lauhazka) edo falazien metrailadorea "eztabaida teknika bat da, aurkariari ahalik eta argudio gehienekin eraso egiten diona, argumentu horien zehaztasuna edo sendotasuna kontuan hartu gabe", eta albo-ondorio gisa... [+]
2024-10-31
Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (I)
Terminoaren jatorria XIX. mendearen hasieran kokatzen da. Garai hartan, liberal ingelesen asmo inperialistek errusiarrekin talka egin zuten, Errusia Asian zabaltzen ari baitzen eta Ingalaterraren kolonizazio nahiak oztopatzen. Beren interesak babesteko, Ingalaterrak errusiarren... [+]
Aurrekontu akordioa sinatu dute Nafarroako Gobernuak eta EH Bilduk
Hitzarmenak 1.035 euroko gutxieneko errenta bermatuko du eta euskara, osasuna eta etxebizitza izanen ditu konpromiso estrategiko nagusi. Hamargarren urtez jarraian, UPNk ez du batere eraginik izanen aurrekontuetan, urteroko legerik garrantzitsuenean.
2024-10-31
ARGIA
12 urtez azpikoentzat garraio publikoa doakoa izango da EAEn
Garraio publikoa dohainik erabili ahal izango dute 12 urtetik beherako EAEko haurrek. Administrazio gehienek babestu dute neurria, eta datorren urteko urtarriletik aurrera sartuko da indarrean.
2024-10-31
Leire Ibar
Mezu ultrakatolikoekin sabotatu dute LKN artistaren erakusketa Iruñean
Iruñeko kaleetan ikusgai dago LKN artista nafarraren Otoi nire alde erakusketa. Esprai beltzarekin eraso egin diote hainbat irudiri.
2024-10-31
Olaia L. Garaialde
Euskara eta sexu-genero disidentziak uztartzeko zertzeladak
‘Xoka. Jite disidenteak’ jardunaldiak antolatu ditu Ehgam Nafarroak. Hiru saio eginen dituzte Iruñeko Laban: azaroaren 5ean, 13an eta 19an.
2024-10-30
Julene Flamarique
Bizkaiko Arte Grafikoetako grebak ekoizpena geldiarazi du erreferentziazko enpresetan
Cebek patronalak blokeoa baztertzeko exijitu dute grebalariek, baita eros-ahalmena eta lan-baldintza duinak bermatzen dituen lan-hitzarmena ere, azkenekoa 2009-2011 . urtetakoa baita. Urriaren 30eko greba egunean Ertzaintzak langile bat “inolako justifikaziorik gabe”... [+]
Eguneraketa berriak daude