Nagoen lekutik: Iraila, aldaketa garaia


2021eko uztailaren 27an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Eguraldia aitzakia ederra izaten da edonon elkarrizketa bat hasteko, beste nolabait hasi eta zer esan handirik ez dagoenean ere solasaldiari segida emateko balio izaten du. Uda honetan eguraldiak funtzio hori baino zerbait gehiago bete du, beroa hizpide izan da eta lehortea kezka. Albiste izaten jarraitzen zuen galipota beltzari eguzkiak gorritutako bazterrak gehitu zaizkio.
Sekulako beroa egin du, bizi garen lekuan aspaldian ez bezalakoa. Bazirudien aurten sagarrak arbolean erreko zirela eta patatak lur azpian egosiko. Intxaurrondoek zuzenean intxaur saltsa emango zutela eta mahastiek mahaspasak, baina ez da horrelakorik gertatu. Kalteak handiak izan dira, nekazaritzan eta abeltzaintzan ur faltak ondorio larriak dakartza. Arrantzan, Prestigeren hondamendiak lehendik oso ondo ez zegoen egoera gehiago okertu du... lehen sektorean bizi direnak naturarekin harreman klase bat dute eta gainontzekook beste bat. Eguraldi iragarpenak biharko "eguraldi ona" esaten duenean nabarmen geratzen da hori. Guretzat ona dena besteentzat desastrea izan liteke eta alderantziz, guretzat kaxkarra dena baserritarrentzat mundiala.



Oporretatik buelta

Uda oporrekin lotzea da normalena, eta oporrak bidaiekin. Eguraldiarekin egin berri dugun komentarioa erabil liteke hemen ere, ondorioz, oporretatik buelta, izenburua ez litzateke egokiena. Batetik jende asko udan ez delako inora joaten edo hilabeteotan egiten duelako lan gehien. Ikasturtearen hasierak markatzen du milaka eta milaka lagunen bizimodua, derrigorrezko hezkuntzari, 0-3 adinekoena gehitu, 16tik gorakoena, guzti hauen gurasoak, irakasleak, garraioak eta abar.
Esan liteke irailak ziklo natural bati amaiera eman eta udazkenean sartzen gaituela baina era berean ziklo kultural bati hasiera ematen diola. Gehienen bizitzan urteko lehen "trimestrea" ez da urtarrila, otsaila eta martxoak osatzen dutena, uda amaieratik Gabonak bitartekoa baizik. Denbora neurtzeko irizpide zehatz eta zientifiko ugari egon badago, hasi segundo zati txikienetik eta argi urte luzeenera, baina bakoitzak beste erreferentzia pertsonalizatuagoak erabiltzen ditugu.
Udak, urte sasoi bezala hiru hilabete izaten ditu, halere nik data biren artean kokatzen dut ia beti, bata Irungo alardea eta Hondarribiko alardea bestea. Tradizioaren izenean eman genezakeen irudirik penagarrienetako bat da gurea, berdintasuna gauza sinbolikoetan lortzea zaila bada gainontzekotan ia ezinezkoa dela pentsa liteke. Bidasoa inguruko kontuekin ari garenez, ibaiaren beste aldea "l'autre cote" izan zela ezin ahaztu. Frantziako hiriburutik, Paristik, zikoinak haurrak ekartzen zituela sinesteari uko egin eta Radio Paris erdi klandestino hura entzutera pasatu ginen. Irratsaio haren ondoren, zuetariko askok "El correo del oyente" gogoratuko duzue, han beste askoren artean Paco Ibañezen abestiak eskatzen zituzten, haietako baten sintoniak honela zioen: "...la música militar nunca me supo levantar...", horregatik izango ote da alardearena ez ulertzea? Ez dut uste!


Ziabogak adostu ezinik

Irailaren lehen bi igandetan Kontxako estropadak izaten dira. Denboraldi luze eta gogor baten helburua gehienentzat Donostia da. Talde asko bertan lehiatzearekin konforme dira, baina punta puntakoek bandera amesten dute. Denetan preziatuena eta lehiatuena izateaz gain, polemikoena ere bera izaten da urtero. Uraren tenperatura asko igo da aurten Bizkaiko golkoan, 25° neurtzera iritsi omen dira, arraunean egiteko horrek ez du eragin handirik baina lehorreko bileretan giroa hori baino askoz gehiago berotzen dela diote. Arraun kontuak moketadun bulegoetan itsas zabalean baino arriskutsuagoak dira, atzaparrak eta ipurtaldea tostan izorratzen dira, baina buruhausteak askoz ere lehenago hasten dira.
Kirol ikuskizuna eskaini nahi eta "espektakuloa" eman da sarritan. Herri arteko lehiakortasuna herrikideen arteko haserrea bihurtu zen, Pasai Donibanen esaterako Koxtape eta Donibanekoen artean gertatutakoa negargarria izan zen. Irunen eta Hondarribian Alardeen ondorioz sortutako boikotaren parekoak jasan zituzten askok. Azken boladan Pasaiako herritik datozen "notiziyak", onak dira behintzat. Elkartu eta berriro talde bakarra ateratzeko gauza izan direlako.
Hasi aurretik gauzak zehaztu nahi eta ados jarri ezin. Araudiak, egutegiak, txapelketak, fitxaketak, beti bada zerbait. Estropada egunetan , talde bakoitzak zeukan guztia emanda Astillero izan da aurtengo txapelduna. Traineruak oso gureak zirela sinistuta egon ginen, geu onak gara baina ez beti onenak. Jende saiatua eta bizkorra badago munduan zehar... arraunean, aizkoran, segan eta beste hainbat jardunetan, ez gara bakarrak. Besteei erakutsitakotik norberak ikastea beti da aberatsa. Bizitza honek ziaboga asko ditu eta hauetako bakoitza ezberdina da.



Konturatu orduko urria

Perretxiko zaleak lurrera begira ibili eta gero orain ehiztariak zerura begira daude. Bietatik egiten duenik ere bada noski. Urtero bezala Zinemaldiak ere bete ditu hainbaten agendak. Pelikulen artean, Julio Medem zuzendariarenak sortu duen polemikak ondoriorik ekarriko du. Hemengo zinetan arrakastatsu suertatzen ari da. Larruzko pilota harrizko hormaren kontra den filmean batzuk harrizko pilota larruzko hormaren aurka ikusi nahi dute, ez hori bakarrik, herri honetan pilota bera borobila dela ukatuko lukeenik badago eta! Alardea eta arrauna konflikto iturri bezala aipatu ditut, bietan festa giroko arazoak konpondu ezinik bagabiltza, besteetan jai daukagu!
Hego haizeak uso pasea ekarriko duen ez dakit baina birusak behintzat ailegatu dira gurera, ni uste gabean harrapatu naute. Geroztik, eztarriko min, eztul, begi malko, muki eta doministikurik ez zait falta. Tarteka erdi gaixo egotea ona da norberaren osasuna baloratzeko. Esne beroa, limoi ura, eztia, antibiotikoak... ia denetarik hartu dut katarroa pasatzeko. Txikitako usainak gogora ekarri dizkidan "bisbaporu" ere erabili dut, sendatu ez nau sendatu baina potoari begiratuta nola idazten den betirako ikasi dut: "VICKS VapoRub". Aurrerantzean askoz erabiliagoak diren hitzak, lehoia eta leihoa adibidez, ez ditut hain erraz idazterakoan nahastuko!


ASTEKARIA
2003ko urriaren 19a
Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Azkenak
Kontzertuak, hitzaldiak, antzerkiak, dantzak, bertso-saioak... M8ko ekitaldi kulturalen bilduma

Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]


Bizi testamentua: aurretiazko borondateen agiriaren gakoak

Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.


2025-03-07 | Uriola.eus
Iker Egiraun, Etxebarrieta Memoria Elkartea
“Bizi dugun testuingurua urteetan emandako borroken ondorioa dela sinbolizatu nahi dugu”

Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.


2025-03-07 | Aiaraldea
Ferosca I zentral eolikoaren kontrako alegazioak zabaldu ditu Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak

Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.


2025-03-07 | Euskal Irratiak
Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak bere 90 urteak ospatuko ditu

"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]


“Topaketa antiinperialistak” egingo ditu Askapenak martxoaren 15 eta 16an Bilbon

Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]


Legebiltzarrak 1936ko biktimen legea aldatu du, Erorien Monumentua birmoldatzeko

33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]


Bi eskumen berri bere gain hartu ditu Jaurlaritzak: atzerritarren lan-baimena eta meteorologia-zerbitzua

2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten. 


Duplak egin du aurtengo Herri Urratseko abestia

Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen. 


2025-03-06 | Haizea Isasa
Kasu, ez gitxu lo!

“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.

Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]


Eskuin muturrarekin lotura duen alemaniar batek egin zuen Manheim hiriko auto harrapaketa, ez etorkin batek

Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]


2025-03-06 | Mara Altuna Díaz
Mary Kim Laragan-Uranga, AEB-etako euskalduna eta AEK-ko ikaslea
“Euskara ikasten dut AEBetara emigratu zuten nire aitona-amonen ahalegina eta sustraiak ohoratzeko”

“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]


Feminismo antimilitarista: ezinbesteko borroka Martxoaren 8an eta beti

Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]


Manu Ayerdiren kontrako auzia behin betiko artxibatu dute, instrukzioa epez kanpo luzatu zelako

Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]


Feminista sindikalista ala sindikalista feminista

Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.


Eguneraketa berriak daude