Ibarra eta Botin akusatuen aulkian
Duela gutxi arte, ez zen ohikoa Madrilgo Auzitegi Nazionaleko aulkian bankariak ikustea. Baina duela urte batzuetatik hona, hasiak gara batzuk ikusten. Arraroagoa da, ordea, bankari handi horietakoren bat giltzapean sartzen ikustea. Gaur egun, bada baten bat, Mario Conde adibidez, eta baita haren kolaboratzaileren bat ere, hala nola Enrique Lasarte, garai batean Gasteizko Bankuko lehendakaria izandakoa, Arturo Romany eta beste zenbait, Banesto kasuan iruzurra, bidegabeko jabetzea eta beste zenbait delitu egiteaz salatuak. Oraingo honetan, Santander Central Hispano (SCH) eta Banco Bilbao Vizcaya Argentaria (BBVA) banketxeei iritsi zaie txanda. SCHko lehendakaria, Emilio Botin, "kreditu-lagapenen kasua" dela eta epaituko du Auzitegi Nazionalak. BBVAko lehendakari ohia, Emilio Ibarra, jadanik inputatua izan da "BBVA kasua" deiturikoan, kontabilitatez kanpoko funtsekin pentsio funtsak sortu izanaz salatua. Botinen kasuan Auzitegiak ahozko epaiketa hastea erabaki badu ere, Ibarraren kasuan oraindik ez dute erabaki hori hartu. Damoklesen ezpata, kartzela- zigorra, haien buruen gain dago oraindik. Batzuek, ordea, kartzelara ez joateko modua aurkituko dutela diote.
Auzitegi Nazionalak joan den ekainean baieztatu zuen Emilio Ibarra BBVAko lehendakari ohiaren eta entitateko beste hiru goi kargudun eta aholkulari ohi batzuen (Luis Bastida, Rodolfo Molinuevo eta Juan Urrutia, Jose Maria Concejo eta Javier Gurpide) inputazioa, kontabilitatez kanpoko funtsekin pentsio funtsak sortzen ustez parte hartu izateagatik. Akusazioak dioenez, funts horiek Jerseyko paradisu fiskalean jarri zituzten, garai batean- Argentariarekin bat egin eta BBVA sortu aurretik- BBVko Administrazio Kontseiluko kide izandakoentzat.
Auzitegi Nazionalak zehaztu du "ez dela arbitrarioa edo arrazoirik gabekoa" Garzon epaileak egitateez eginiko kalifikazio juridiko behin-behinekoa, epailearen iritziz pentsio funtsak ALICOn sortzea delitu sozietarioa edo bidegabeki jabetzezkoa izan baitaiteke. Ebazpen judizialaren arabera, «sozietate ‘opakuen’ eta klabean jarritako kontuen bidez paradisu fiskaletan ezarritako kontuak erabili ziren diru kopuru handiak urteko balantze eta kontuetatik at edukitzeko eta pentsio-funtsak finkatzeko. Lehen aipatutako delituen barruan sartzen dira horiek».
Hain zuzen ere, 2000ko martxoaren 27an bi transferentzia egin ziren, guztira 19.267.721 dolarreko balioa zutenak, egoitza Delaware-n (AEB) duen American Life Insurance Company (ALICO) etxearen izenean. Operazio hori BBVko Administrazio Kontseiluko 19 kideentzat pentsio funts bana eratzeko zen. Hemeretzi kontseilariek Garzonen aurrean deklaratu zuten, baina ia denak aske geratu ziren, Emilio Ibarrak bere gain hartu baitzuen aipaturiko funtsak eratzearen erantzukizuna. Operazioa gauzatu zuten bi aholkulari ohi eta goi kargudun batzuk soilik inputatu zituzten.
Auzitegi Nazionalak jadanik erabaki du Emilio Botin, SCHko lehendakaria, eta Kantabriako entitate horretako zuzendaritzako beste hiru kide ohi epaitzea, horien artean Rodrigo Echenique kontseilari delegatu ohia, ustezko 38 delitu fiskaletan beharrezko ziratekeen laguntzaile gisa. Ebazpen judizialaren arabera, badira horiek guztiak epaitzeko adina arrazoi, bankuak bere bezeroei 1988 eta 1989 artean "kreditu-lagapenak" eskaini baitzizkien, "direktiba zentral" baten bidez inbertsio horiei buruzko datu faltsuekin Ogasunari iruzur egiteko.
Jarraitu aurretik, jakin dezagun zer diren kreditu-lagapenak. Fiskoarentzat opakuak diren produktuak dira. Inbertitzeko modu horren bidez, bankuak hirugarren pertsona bati transferitzen zion enpresa batekin kontrataturiko kredituaren arriskua, baina errendimenduen atxikipenik egin gabe. Bezeroak, horrela, jarritako kapitalaren %25erainoko partea Ogasunari ez ordaintzea lortzen zuen. Auzitegi Nazionalaren iritziz, horrelako operazioen kopurua hain handia izanik, pentsatzekoa da bankuak direktiba zentralen bat emana zuela, inbertitzaileen identitatea ezkutatzeko logistika bat baitzegoen haien guztien atzean.
Inspekzio Fiskalaren ikerketa eragoztea eta kontabilitateko agiriak bidaltzeko Justiziak egindako errekerimendua ez betetzea dira Botinen, Echeniqueren, Jose Ignacio Uclesen eta Ricardo Alonso Clavelen aurkako bi akusazio nagusiak. Epaileak dioenez, Ogasunak Santander bankuaren "kreditu-lagapenei" buruzko ikerketa hasi zuenetik, bankuak nahita eman zituen identitate okerrak 1988 eta 1989 artean eginiko 9.896 inbertsiori buruz. Operazio horietan 649 milioi euro erabili ziren, eta "huts egin zuen haien transzendentzia fiskalak".
Ebazpen judizialaren arabera, entitateko bezeroek 1989an egindako ustezko 38 delitu fiskalengatik soilik erantzun beharko lukete inputatuek, Ogasunari "haien identitate ez egiazkoa" helarazi baitzitzaion, urte hari zegokion aitorpena egin aurretik. Tribunalak bankuari horrela jokatu izana aurpegiratzen dio, hau da, inbertitzaileen iruzurrean "parte hartuz", "haien izenak ondotxo ezagutu" arren. Aldiz, Auzitegi Nazionalak uste du "egotzitako gainontzeko delituak murriztu behar direla". Horrela, kausa nagusitik kanpo desglosatuko dira epaile instruktoreak aipaturiko beste 100 iruzur fiskal ustezkoak, dagozkien probintzia jurisdikzioan epaituak izan daitezen -edota artxibatuak, hala badagokie-, eta ez Auzitegi Nazionalean. Horretarako emandako arrazoia da delituak burutu ziren unean (1988an) kreditu-lagapenei buruzko lege hutsune bat zegoela.
Angel Galindez, 1975etik 1987ra Bizkaiko Bankuko lehendakaria izan zena, joan den abuztuaren 8an hil zen, Getxon, 84 urte zituela. Berekin eraman zituen hilobira Euskal Herriko bankuen hamaika sekretu eta operazio. Paper garrantzitsua jokatu zuen Bilboko Bankuarekin egindako fusioan. 1988an izan zen bat-egitea, eta hortik sortu zen Banco Bilbao Vizcaya, BBV. Urte batzuk geroago, Argentariarekin eginiko fusioa gertatu zen, eta hortik sortu zen gaur eguneko Banco Bilbao Vizcaya Argentaria entitatea, BBVA. Bizkaiko Bankuko hurrengo lehendakaria izan zen Pedro Toledo hil ondoren, Galindezek zuzendu zituen "Bizkaiko gizonak" BBV banku berriaren buru jartzeko operazio guztiak, eta horrek liskar gogorrak ekarri zizkion Sanchez Asiainekin (Bilboko Bankuko lehendakariarekin) eta haren kontseilariekin.
Abadiñon jaioa eta hantxe ehortzia, Galindez ingeniari agronomoa izan zen, Madrilen lizentziatua, eta 1946an Iberduerorentzat lanean hasia. Enpresa horrekin altxatu zituen Dueroko ur-jauzi handiak. Era berean, ura Bilbora ekartzeko eta Zadorrako urtegiak eraikitzeko operazioetan hartu zuen parte. 1967an, Bizkaiko Bankuko Batzorde Delegatuko kide egin zuten. Pedro Careaga Basabek, Cadaguako kondea eta Iberdueroko eta Bizkaiko Bankuko lehendakaria zenak, Bizkaiko Bankuko hurrengo lehendakaria izateko deitu zion. Lehenengo aldia zen bankuko lehendakaria ez zela zuzenean Neguritik zetorren pertsona bat, nahiz eta Marivi Zubiriarekin ezkonduta zegoen, hots, Euskal Herriko oligarkiako abizen ospetsuenetariko batekin. Galindezek Pedro Toledo izendatu zuen bankuko kontseilari delegatu.
Angel Galindez eta Emilio Ibarra larriki salatu ditu Javier Ibarra y Bergé-ren familiak, zein ETAk exekutatu baitzuen 1977an, eskatutako 1.000 milioi pezetatako erreskatea ez ordaintzeagatik. Exekutatutakoaren familiakoek kreditu bat eskatu zuten, erreskate hori ordaintzeko, baina bi lehendakariek, Bizkaiko eta Bilboko banketxeetakoak, ez zuten onartu. Azkenik, hainbat gertakizunen ondoren, bankuek 25na milioi pezeta eman zituzten, baina, noski, ez ziren nahikoak izan 1.000 milioi pezetako erreskatea ordaintzeko. Diotenez, Javier Ibarra y Bergé exekutatua izan ondoren, Galindez biktimaren etxera joan zen, familiari doluminak ematera. Exekutatuaren izeba batek, ilobaren hilkutxaren aurrean, honela oihukatu omen zion Galindezi: "Zu zara nire ilobaren heriotzaren erantzuleetariko bat". Horregatik, bankariak laster batean alde egin behar izan omen zuen. Horrela adierazten du exekutatuaren semeetako batek, Javier Ibarra e Ibarrak, "Nosotros los Ybarra" liburuan.
Gutienez 201 dira 2023ko urriaz geroztik Israelek Gazan hildako kazetariak. Abenduaren 26 honetan hildako azken bostak Al-Quds telebista katean zebiltzan lanean.
Antolatzaileek iragarri dutenez, ohiko jaialdia eginen dute abenduaren 28an eta 2025eko uztailean lau eguneko jaialdi berezi baten bidez agurtuko dute behin betiko jendea, "erreminta berriei bide emateko". Orotara, hamazazpi taldek eskainiko dute kontzertua larunbatean.
Via Campesinako ordezkaritza bat Palestinan izan da abenduaren 8tik 18ra, bere kide den Palestinako Lan Komiteen Batasuna-k (UAWC) gonbidatuta. Bidaia horrekin herri palestinarrari elkartasuna adierazi nahi izan diote, "Gazan egiten ari diren genozidioaren erdian eta... [+]
Urtarrilaren 25ean ospatuko dute bertsozaleek urteroko hitzordua. Honakoa Bortzirietako Bertso Eskolak eta Bertsozale Elkarteak antolatuko dute elkarlanean. Goizeko 10:00etan ibilbide bat eginez hasiko da, arratsaldean XXI mende 25 (H)ilbeltz izenburua jarri dioten bertso... [+]
Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.
NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.
Editore Kurduen Elkarteak abenduaren 22an egin zuen salaketa: azken hiru asteetan Turkiako agintariek kurduei buruzko 120 liburu, aldizkari, egunkari edo bestelako argitalpen debekatu dituzte, Duvar hedabide kurduak jakinarazi duenez.
Garraio publikoak erdi prezioan jarraituko du datorren urtean ere, Espainiako Gobernuak bere hobarien parteari eutsiko diola iragarri ostean.
Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.
Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]
Erik Etxartek, Sophie Layusek eta Antton Etxeberrik osatutako lehendakaritzak ordezkatuko du Peio Jorajuria, 2019tik Seaskako lehendakari dena.