Ezpalak


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Umorea, emakumeak eta sormena

Edozein gairi lotutako antzerki jaialdiak egin daitezkeela frogatzen digute hil honetan hasiko diren hainbat proposamenek. Izan ere, ia aldi berean Pasaiako Umorezko Antzerki Jardunaldien XXII. ekitaldia, Durangon, Amorebietan eta Elorrion egingo den Antzerki Garaikidearen Antzerkide Erakustaldia eta Getxoko Antzerki Eskolak antolatutako Emakume Bideak Antzerki Zirkuitua burutuko baitira. Lehenengoa hilaren 17an hasi eta 26an amaituko da. Iragarritako zazpi ekoizpenetatik lau euskal taldeek taularatuko dituzte. Hain zuzen ere, May Gorostiagaren «Klowncierto», Joxemari Carrerek antzeztutako «Gizon ustelgaitza», «Hau paraderoa!» eta azken saioan izango den ustegabeko ekitaldia izango dira bertakoek eskainitako lanak. Bestalde, Emakume Bideak Antzerki Zirkuituan emakumez osaturiko talde amateurrek ekaina arte euren lanak eskainiko dituzte hainbat herritan. Besteak beste, Bonboliñak, Kolore edota Luna Llena taldeek parte hartuko dute. Azkenik, sormena eta arrisku artistikoa dira Antzerkide Erakustaldian parte hartuko duten taldeen obren osagai amankomuna. Urriaren 16tik azaroaren 9ra, Maskaradak, Antzerkiola Imaginarioak, eta Chusmak hartuko dute parte, beste batzuekin batera.


Pasaia moda erakusleku

Hil honen bukaeran hasiko dituzte Pasaian hiri horretan sortu zen Paco Rabanne jostunaren lanak bilduko dituen museoaren eraikuntza lanak. Eraikinak erakustokiaz gain, moda sorkuntza irakasteko adituek eskainitako tailerrak, azken joerak bilduko dituen denda eta egingo diren erakustaldietarako gunea jasoko ditu.


Irakurlearen partehartze aktiboa

Agoniara kondenatuta legoke literatura irakurlearen partehartze aktiborik gabe Bihotz Bakartien Klubaren iritziz. Hori bultzatzeko hain zuen Literatura Eskola antolatu dute. Urriaren 18an hasi eta ekainaren 12an amaituko da. Larrabetzun emango dituzte eskolak hilean larunbat goiz batez. Iñigo Aranbarri izango da irakasle eta zenbait gairi buruz hitz egiteko gonbidatuak etorriko dira. Besteak beste, Mikel Elorza literatura aldizkariei buruz mintzatuko da; Gabriel Aresti izango du mintzagai Koldo Izagirrek; eta Alberto Barandiaranek kazetaritzatik literaturara dagoen bidea arakatuko du.


Arkeologia Museoa eta Auditorioa

Atzerapen ugariren ostean, urtea amaitu baino lehen hasiko dira Gasteizen Arabako Arkeologia Museoaren lanak eta 2006rako amaitzea espero da. Ez dago hain garbi ordea, zer gertatuko den Musika eta Arte Eszenikoen Jauregiarekin, Auditorioarekin. Oinarrizko proiektua aste honetan aurkeztuko ei dute. Baina zehazteke dago Jaurlaritzak zenbateko diru-laguntza eskainiko dion Auditorioari. Hil honen amaieran aurkeztuko den Azpiegituren Planaren zain egon beharko da horretarako.


Diskoen salmentak behera mundu osoan

Industria Fonografikoaren Nazioarteko Federazioak eman ditu azken datuak. Industria honek diskoak eta musika bideoak hartzen ditu bere baitan eta ezagutarazi dituen datuen arabera, aurtengo lehenengo seihilekoan, %10,7 jaitsi dira diskoen salmentak. Mundu osoko datuak dira. Era berean, Federazioak dio iazko lehen sei hilabeteetan 12.200 milioi euro irabazi zituen bitartean, aurten 10.880 milioi irabazi dituela. Beraz, %10,9an jaitsi dira irabaziak ere. Zergatien bila abiatu da Industria Fonografikoa. Eta ikusirik merkatura produktu berri ugari atera direla, gero eta argiago omen dago pirateriak eta saretik musutruk jaitsitako musikak eragindako beherakada dela. Ez da berria. Konponbideak bilatzea da arazoa, ordea.


Stand bana.

Euskal Editoreen Elkartearen, Euskadiko Editoreen Gremioaren eta Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailaren lankidetzaren fruitu da euskal editoreek Madrilgo Liber Azokan joan den astean izan zuten stand-a eta Frankfurten egun hauetan dutena. Liburu azoka garrantzitsuenetan jarritako stand-ak baino ez dira. Baina egia da urtero euskal literaturak harrera ona izan duela bai stand-ean bai eginiko ekitaldietan. Eta horrez gain, bertan egoteak liburugintzaren tenperatura hartzeko balio duela. Esaterako, Liberren eman da ezagutzera Hezkuntza, Kultura eta Kirol Ministerioak eginiko «Espainiako liburu edizioaren Panoramika»ren aurrerapena. Horren arabera, iaz Frankfurten argitaletxeek liburu gutxiago kaleratuko zituztela esan arren, aurten liburuen argitarapenak gora egin du orokorrean. 2002an 69.893 liburu argitaratu ziren Espainian. 67.012, 2001ean. Kontrakoa gertatu da, EAEn. Izan ere, 2001ean 3.075 liburu argitaratu ziren eta 2.620 iaz. Beraz, %14, 8 gutxiago.


Hiru dimentsiotako eguna.

Gasteizko Silverspace Animation Studios enpresa 3Dren Nazioarteko Eguna antolatzen dabil. Abenduaren 3an izango da eta bertan 3Dko film laburren emanaldia eta hitzaldi eta mahai-inguruak egingo dira. Egun hauetan laburrak hautatzen ari dira, baina oraindik posible da lanak bidaltzea.


Azkenak
Gazteak teknologiaren ikuspuntu kritiko eta arduratsuan hezteko proiektuaren alde bozkatzeko azken eguna

Gazteen artean teknologia libreen ezagutza zabaltzeko “Digitalizazio arduratsua” proiektua prestatzen ari dira Baionako Etxepare Lizeoa eta Iametza. Gipuzkoako Foru Aldundiaren “Ideiak2024” aurrekontu parte-hartzaileetara aurkeztu dute egitasmoa. Gaur da [+]


Sanferminetako bederatzi sexu eraso ikertzen ari da Foruzaingoa, horietako hiru “intentsitate altukoak”

Sanferminetako lehen bi egunetan gutxienez bederatzi eraso sexista salatu dituzte, horietako hiru intentsitate handiko sexu erasoak, Mugimendu Feministak gaitzetsi duenez. Foruzaingoak erasoei lotutako gizonak atxilotu ditu, eta gertakariak ikertzen ari da. Erasoei erantzuteko... [+]


69 milioi bidaia ordaindu ziren iaz Gipuzkoako Mugi txartelaren bitartez

2022an baino 12 milioi ordainketa gehiago egin ziren, eta inoizko datu hoberenak lortu ditu 2023an. Gipuzkoan bizi diren emakumeak izan ziren Mugi sistema gehien erabili zutenak, eta gehienbat hiri-autobusen erabilera gailendu zen. Pasaiako txalupako eta Loiuko aireporturako... [+]


BBK Liven atarian protesta deitu dute lan-baldintzak salatzeko

Ostegunetik aitzina egingo da festibala Bilbon, Kobetamendin. Behin baino gehiagotan salatu da bertako langileek baldintza negargarrietan egiten dutela lan, eta ostegunerako protesta deitu du Laneko Autodefentsa Sareak, 19:00etan, EiTBren egoitzaren aurrean. Langileentzako gida... [+]


2024-07-09 | Mikel Aramendi
Hungariako lehen ministro Viktor Orbanek badarabil plan zehatzen bat buruan

Europar Batasunaren txandakako presidentetza beretu eta astebeteren buruan Viktor Orban hungariar lehen ministroak egin duen ezusteko blitz-ak azalpen serioa eskatzen du. Gaiaren neurrikoa.


‘The Lancet’ aldizkariak Gazan Israelek hildakoak zenbat izan daitezkeen kalkulatu du: ia 200.000 pertsona

"Zaila da, baina beharrezkoa". Hala azaldu du The Lancet zientzia aldizkariak Gazako hildakoak kontatzeko hartu duen lanaren berri. Hildakoen kopurua, gaixotasunak eta bestelako zeharkako faktoreak kontuan hartuta, gutxienez 186.000 pertsona hil dituztela kalkulatu... [+]


Su-eten negoziaketak martxan dira berriz, Netanyahuk oztopo berriak jarrita

Netanyahuk baldintza bezala jarri du Israelek ofentsiba berrabiarazi ahal izatea “gerraren helburuak bete arte”. Iturri batzuen arabera, Hamasek onartu du su-eten iraunkorra negoziaketen lehen fasean adostea, aurrebaldintza izan beharrean.


Tsunami auzia artxibatu du Espainiako Auzitegi Gorenak ere

Espainiako Auzitegi Nazionaleko apelazio aretoak astelehen arratsean esan du baliogabetu egin behar direla Tsunami auzi judizialaren ikerketako azken hiru urteak, "ilegalki" luzatu zelako. Erabaki hori behin betiko bihurtzean Carles Puigdemont eta Marta Rovira kasutik... [+]


2024-07-09 | Gedar
Uztailaren 20an mobilizatzera deitu dute Iturmendin, sare sozialetako mezuengatik auzipetutako bizilagunarekin elkartasunez

Otsailean atxilotu zuten Iturmendiko pertsona bat, eta bi urte eta erdiko espetxe-zigorra eskatzen dute bere kontra, sare sozialetako zenbait mezu direla-eta. Uztailaren 16an epaituko du Espainiako Auzitegi Nazionalak.


2024-07-09 | Euskal Irratiak
Peio Dufau, Fronte Herritar Berria
“Orain badakigu gutaz anitz espero dela, badugu lan anitz egiteko”

Frente Herritarrak irabazi ditu hauteskunde legegileak Pirinio Atlantikoetako seigarren hautesbarrutian, Peio Dufau izanen delarik diputatu heldu diren urteetan. Bozen %36,28 bildurik, 27 117 bozekin, historiako lehen diputatu ezkertiar abertzalea izanen da. Haren gibeletik,... [+]


2024-07-09 | UEU
Katixa Dolhare Zaldunbide
“Literatura hezkuntzaren zimendua da”

Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara jardunaldia antolatu dute elkarlanean Seaskak eta UEUk Baionan, Udako Ikastaroen barruan, eta bertan parte hartuko du Katixa Dolhare Zaldunbidek. Ezpeletan sortu zen 1982an, Lapurdin, eta familiarekin Nafarroa Beherean... [+]


2024-07-09 | Sustatu
PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean audioliburuen gisa

Alex Gabilondo software librearen zaletuaren gida batetik probatu dugu, eta ibili dabil: PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean (edo Android gailuetan zehatzago) audioliburuen gisa. Software libreko doako tresnekin, gainera.


Jaioberriaren guraso ez direnek ere berau zaintzeko baimen ordaindua lortu dezakete Suedian

Seme-alaba jaioberria zaintzeko baimen ordainduaren zati bat aiton-amonei edota gertuko beste norbaiti eman diezaiekete gurasoek Suedian, uztail honetatik aurrera.


Krabelin gorriz jantzi dute German Rodriguezen hilarria

German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.


Eguneraketa berriak daude