Ardoen herrian
Ardoen herria da gure hau. Zuri, gorri, beltz, txakolin eta, ahaztu gabe, sagarrarena. Bailara guztietan ardoa, bat ez bada bestea, egiten da. Oraintxe dira uztak bete-betean eta dolareak jo eta su. Dolareak eskuzkoak, karrakadunak, uheladunak, elektrikoak, hidraulikoak, pneumatikoak eta abar… denak tirriki-tarraka lanean, muztiogintzan. Muztio horren gozoa hartzitu edo irakinda biharko alkohola izango da.
Gaur egun, fruitua bildu, jo eta dolarean zanpatu eta muztioa upeleratzea ahal den azkarren egin behar dela esan ohi da. Higiene txatxuaren aitzakiak alperrik galduko gaitu... Oraindik ere bada, ordea, garai batean bezala lana egiten duenik. Ardoetan bodega ttiki jakinak eta sagardogintzan baserri gutxi batzuk. Beratze karboniko zaharraren sistema erabiltzen dute, duela sei bat mila urte Sirian eta Egipton behintzat erabiltzen zena eta ardoa egiteko era zaharrenetzat jotzen dena. Beratzearen era hau erraz ulertzeko modukoa da: fruitua (mahatsa osorik eta sagarra jota) ontzi edo zulo handi batean jartzen da eta bertan oxigenoa erruz hartzeko aukera duelarik lehenengo hartzidura burutzen da. Egungo muztiogintza azkarraren aldean era zahar honek aldaketa nabarmen bat du: ardotzeko bidezidorrean muztioak bizitzen dituen bi hartziduretatik bat fruitu osoa bertan dela egiten du, beraz muztioaren zati bat fruituaren barruan bertan hartzitzen da eta honek geroko ardoari aho-sabaian beste zeru bat eskainiko dio. Dolare hidrauliko, pneumatiko eta abarrak betoz gero, hartzidura hau osatu eta gero. Honela egindako ardoa beti izango da apartekoa, ur gaineko bitsetan dabiltzan beste gehiengo horien aldean aparta.
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]
Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]
Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]
Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]
Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]
Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]