Telefoniaren txotxongiloak

  • Sukaldean, egongelan edo pasilloan, baina bakarra. Finkoa zen duela gutxi arte telefonoa eta telefono konpainia ere bakarra, Telefonica. Orain sakelako telefonorik gabe ezin du bizi askok eta Internet erabiltzaileak urtez-urtez gehiago dira. Telefono konpainietan zer esanik ez, monopolioa hautsi da. Aukera berriek arazo berriak dakartzate ordea. Telefono fakturak kontu korronteak astintzen ari dira. Gero eta negozio handiagoa den honek bezeroak aztoratu ditu eta asko kexu dira txotxongilo ez ote garen bihurtu, faktura asko ezusteko bihurtu baita.

2021eko uztailaren 20an
Hirurogeita hamar urtetan eskaintza ekoizle bakarra izan ostean, 1998an Euskaltelek Telefonicaren monopolioa hautsi zuen. Orduz geroztik, operadore ugari sortu dira. Euskal Autonomia Erkidegoan, linea zuzena soilik Telefonicak eta Euskaltelek eskaintzen dute. Hala ere, zuntz optikoa autonomia osoan zehar pixkanaka instalatzen ari direnez, oraindik ere ez da posible herri eta auzo guztietan Euskaltelekin linea izatea. Zerbitzu horrez gain, ordea, operadore askok zeharkako zerbitzua eskaintzen dute, hau da, Telefonica edo Euskaltelekin linea zuzena eduki eta beste operadore baten aurrezenbakia markatuz deiak beste konpainia batekin fakturatzeko aukera. Telefonia konpainia bakoitzak lau zenbakiz osaturiko aurrezenbakia du. Aurrezenbaki horiek aurre asignatzeko aukera ere eskaintzen da, hau da, aurrezenbaki hori markatzen aritu behar ez izateko zerbitzua kontratatu daiteke. Adibidez, Telefonicaren aurrezenbakia 1077 da. Guk ez dugu sekula zenbaki hori markatzen dei bat egiterakoan. Beste konpainia batekin zeharkako zerbitzua kontratatuko bagenu ordea, konpainia hari dagokion aurrezenbakia markatu beharko genuke. Demagun Telefonicako linea dugula eta Euskaltelekin zeharkako zerbitzua kontratatzen dugula. Kasu horretan, egitera goazen deia Telefonicak fakturatzea nahiko bagenu deia normal egingo genuke. Aldiz, Euskaltelek fakturatzea nahiko bagenu, telefono zenbakiaren aurretik 1050 markatu beharko genuke. Hala, linea eskaintzen digun operadoreari ordainduko genioke hileroko kuota, eta kontsumoak berriz, aurre asignatzea eskatu dugun konpainia horri. Edozein kasutan ere, zerbitzu horiek kontratatzean sekula ez da gure telefono zenbakia aldatzen, fakturazio zerbitzu bat kontratatzen baitugu, ez linea bat.

Aipatu konpainiez gain, badira zeharkako zerbitzua eskaintzen duten beste operadore batzuk, besteak beste, Jazztel, Uni2, Tele2, Auna eta Aló. Horiek guztietatik tarifa merkeenak eskaintzen dituen operadorea zein den jakiteko xedez, telefoniaren merkatua aztertu dugu. Guk egindako errepasoaren arabera, prezio merkeenak Aló operadoreak ditu (ikus prezioak 9. orrialdean). Tele2, aldiz, egun osoan zehar deien prezioa aldatzen ez duen konpainia bakarra da. Prezio garestienak dituzten operadoreak, berriz, Telefonica eta Jazztel dira.

Zerbitzua ala iruzurra?

Egunero ikusten ditugu telebistan 906/806 aurrezenbakia daramaten telefono zenbakietara deitzeko iragarkiak, lehiaketak eta bestelako zerbitzuak. Letra txikian agertu ohi da, ordea, dei horien prezioa. Sexu eta laguntasun zerbitzuak eskaintzen hasi ziren linea horiek euren baliabideak ugaritu dituzte beste esparru batzuk bereganatuz, esaterako, Internet. Kostu gehigarria duten telefono zenbaki horien aurrezenbakiak 906/806, 903/803 eta 807 dira. Minutuko 0,90 euroko kostua dute gehienez eta kopuru horri, noski, dei ezarpena (0.01 euro) eta BEZ (%16) gehitu behar zaizkio.

Linea horietara telefonoz konektatzeaz gain, Internet bidez ere konektatzeko aukera dago. Hori dela-eta, azken boladan, milaka familia euskaldunek linea horiekin topo egiteko zorigaitza izan dute. Web gune batzuek konexioa egin aurretik baldintzak zeintzuk diren jakinarazten badute ere, teknologia bereziaz eginiko beste web gune batzuek, kargatzen ari diren bitartean, linea pribatu horietara konexioa egin eta erabiltzaileak ohiko sarbiderako erabiltzen duen nodo zenbakia aldatzen dute. Beraz, erabiltzailea Internetera konektatzen den aldi oro, linea pribatu horietara konektatzen da eta itzelezko fakturazioa egiten du. Egoera horien inguruan mintzatu gara telefonia konpainia batzuetako teleoperadoreekin. Beraiek adierazi digutenez, honelako erreklamazioak egunero egiten dira. Karmenen hitzetan, "erabiltzaileek ez dakite horrelako lineatara konektatzen aritu direnik, ezta horrelako gastua egin dutenik ere. Beraz, faktura iristean izugarrizko ezustekoa hartzen dute. Guk ordea, ezin dugu ezer egin, beraiek zerbitzua erabili dute eta ondorioz konpainiak berak ere gastua egin du". Vanessak, berriz, bezero gehienek beren onetik aterata deitzen dutela azaldu digu: "Ama asko eta askok negarrez deitzen digute faktura jasotzean. Indarge sentitzen dira, maulatuak, iruzurtuak".

2002ko otsailaren 14az geroztik telefonia konpainia guztiak fakturazio gehigarria duten zerbitzu horietatik deskonektatzeko aukera dagoela jakinaraztera behartuta daude. Beste modu batera esanda, telefono operadorera dei bat egite soilarekin linea horietara ez konektatu ahal izateko zerbitzua aktibatu daitekeenaren berri eman beharko litzateke etxera bidaltzen diren fakturetan. Honelako "iruzur" baten aurrean, lege horrek aukera ematen dio erabiltzaileari telefono konpainiarengandik maulatua izan dela alegatzeko. Kasu horietan jarraitu beharreko pausoak zeintzuk diren jakiteko xedez, Interneteko Erabiltzaileen Elkartera jo dugu. Bertako adituek, Guardia Zibilean, Polizia Nazionalean edo Instrukzioko Epaitegian salaketa ipintzea gomendatzen dutela jakinarazi digute, hain zuzen ere, aurrez aipaturikoa alegatuz.

Kontsumitzailearen Bulegoan, berriz, arbitrajea izeneko doako epaiketa eskatzea gomendatu ohi dute. Horretaz gain, telefono konpainiara deitu, erreklamazio bat ipini eta epe horretan tarifa gehigarria duten linea horietara eginiko konexio edo deiez gain eginiko bestelako deiak ordaintzeko inprimakia eskatu behar du erabiltzaileak. Hala eta guztiz ere, honelako "iruzurrak" ez gertatzeko bi modu daude: mota honetako deiak egin ahal ez izateko zerbitzua aktibatzea dagokizun operadorera deituz edota ordenagailuan checkdialer izeneko programa instalatzea. Programa horren bitartez, konexio zuzena bermatzen da, bestelako konexioak egiteko aukera murriztuz. Aplikazioa Interneteko Erabiltzaileen Elkartearen web gunean bertan lor daiteke doan, www.internautas.org helbidean.

Kontsumoa murrizteko proposamenak
Telefono fakturaren zenbatekoa murriztu eta dirua aurrezteko erronkari jarraituz, adituekin kontsultaturiko hainbat proposamen eta aholku bildu dugu:
Tarifa murritzak aplikatzen diren ordutegietan deituz, dirua aurreztu ahal izango duzu.
Merkatua sakon aztertu eta zure beharrei ondoen erantzuten dien konpainia aukeratu.
Murrizte zerbitzua: telefono operadorera dei bat egite hutsarekin, edozein motatako deiak murrizteko eskubidea duzu. Esaterako, zure seme-alabek mugikorretara dei asko egiten dituztela jabetu bazara, mota horretako deiak ez egiteko zerbitzua aktiba dezakezu doan.
Fakturaren kontrola: zure gastua kontrolatu eta ordura arte gastatu duzun kopurua jakin nahi baduzu, operadorearen web gunean sartu eta zure fakturazioa kontsulta dezakezu.
Bonoen kontratazioa: ohiko tarifez gain, telefonia konpainia askok ahots tarifa finkoak edota bonoak eskaintzen dituzte. Zure faktura aztertu eta mota berdineko dei asko egiten dituzula ohartzen bazara, bono horiek dituzten ezaugarriak eta prezioak azter ditzakezu, gehien komeni zaizuna aukeratuz.

Zerbitzu edo aukera hauen informazio gehiago eskuratu ahal izateko bezeroaren arreta zerbitzura deitzea aholkatzen dizugu.

Ana Lanchas, bezero kaltetua: «Ia bihotzekoak eman zidan telefono faktura ikusi nuenean!»
Lekukotasunaren isla da Ana Lanchas nafarraren kasua. 22 urteko gazteak 2002ko abenduan 2.696,52 euroko faktura jaso zuen, 448.663 pezetakoa alegia. Hartu duen ezustekoa azaldu digu eta baita irtenbide bila jo dituen ateak zeintzuk izan diren azaldu ere.

Gogoan al duzu faktura horren berri izan zenuen eguna?

Ez dut sekula ahaztuko. Nire bizitzan ez dut inoiz horrelako sustorik jaso. Lanean nengoela nire gurasoen deia jaso nuen. Aztoratuta zeuden eta nik ere une hartan ez nuen ezer ulertzen. Etxera iritsi nintzenean, ordea, dei horiek Internetera konektatuta egon nintzen une berean egin zirela konturatu nintzen. Ia bihotzekoak eman zidan telefono faktura ikusi nuenean! Beraz, Telefonicaren errakuntza izan zela pentsatu nuen. Bezeroaren arreta zenbakira deitu nuenean eta web gune batek nire nodo zenbakia aldatu zidala jakinarazi zidatenean ezin nezakeen ulertu, ezta sinetsi ere. Iruzur egin zidaten!
Web gune pribaturen batera konexiorik egin al zenuen? Edo zure onespenik eman al zenuen konexio pribatu bat egiteko?
Bai zera! Nire bizitzan sekula ez naiz sexuarekin, ez tarot jokoekin ezta bestelako jokoekin harremana duen web guneetan sartu. Adituen aburuz, egun, edozein gairi buruzko web guneekin gertatu ohi da. Gune horiek konexio pribatua egiteko ez dute erabiltzailearen onespena eskatzen. Hala eta guztiz ere, demagun erabiltzaile batek egun batean web pribatu batera sartzeko gogoa duela. Erabiltzaileak soilik une horretan ematen du konexioa egiteko baimena, beraz, legez kontrakoa da sistemak zure ohiko nodo zenbakia aldatzea. Horregatik diot nik beti, ez naizela sekula horrelako web guneetara konektatu, baina hala egin izan banu ere legez kontrakoa izaten jarraitzen duela.
Egoera honen aurrean zer nolako neurriak hartu zenituen?
Ohiko beste edozein iruzurren aurrean bezala, Ertzaintzara joan nintzen salaketa ipintzera. Bertan, ordea, ez zidaten salaketa jartzen utzi, linea horietara konektatzeko Interneteko web guneren batean nire baimena emango nuela argudiatuz. Behin eta berriz salaketa jartzeko nire gogoa agertu banuen ere, alferrik izan zen. Indarge sentitu nintzen, zer egin eta nora jo ez nekiela.
Ondoren, Kontsumitzailearen Bulegora joan eta arbitrajea eskatzeko gomendatu zidaten. Epaiketa galduko banu, ordea, fakturaren zenbateko osoa ordaindu beharko nukeela azaldu zidaten. Beraz, ez nuen eskatu.

Geroztik zerbait egin al duzu?
Ez. Bere garaian oso gaizki pasatu nuen eta ez dut gai honi buruz entzun ere egin nahi. Duela astebete Telefonicatik eskutitz bat jaso nuen esanaz zorra dudala beraiekin eta ordaintzen ez badut auzitara eramango nautela. Oilo ipurdia jartzen zait pentsatzen dudan aldi oro. Nik neurriak hartu nahi izan ditut. Justizia da oztopoak jarri dizkidana. Gainera, Telefonicak ez al du bezeroari dei horiek ez egin ahal izateko zerbitzuaz informatzeko betebeharra? Nik ez dut sekula informazio hori jaso.
Ana Lanchasek jakinarazirikoa frogatzeko, Telefonicara eta Euskaltelera deitu dugu. Hala, bezeroari tarifa gehigarria duten zenbaki horietara ez deitzeko eskubideaz informatzen duten galdetu diegu. Biek ere erantzun bera eman digute, bezeroek galdetzen ez badute informazio hori ez zaiela eskaintzen. Kontratuetan ere informazio hori ez dela agertzen baieztatu digute. Erantzuna, ordea, duela hilabete batzuk bezeroei informazio hori postaz bidali zitzaiela izan da. Beraz, bezero berri batek egun linea bat kontratatuko balu zerbitzu horren berri ez lukeela izango ondoriozta dezakegu.

Zerbitzu bera zenbaki ezberdinekin mozorrotuta
Orain arte tarifa gehigarria izan duten bederatziehun lineak, zortziehun lineak izatera pasatu dira urrian. Aldaketa hori Zientzia eta Teknologia Ministerioaren legediaren ondorioz gertatu da. Legediaren xedea erabiltzailearen eskubideak babestea da, besteak beste, deien iraupena murriztuz. Linea horien erabilpena ere aldatu egin da:
803: Helduentzako zerbitzuak.
806: Aisialdi eta denbora pasarako zerbitzuak.
807: Zerbitzu profesionalak.
Aurrezenbaki bakoitzaren barruan ere kategoria ezberdinak mailakatzen dira. Esaterako, 906/806 aurrezenbakia daraman telefono zenbaki batera deitu nahi badugu, hurrengo zenbakia (laugarrena) zein den kontuan hartu behar dugu, aurrezenbakia berdina bada ere, kostua ezberdina delako.


Azkenak
Osakidetzan euskaldunak identifikatuta: arta euskaraz bermatzeko bidean pauso bat?

Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]


“Udalak onartu duen HAPOaren ondorioz, Kabia egoera ezegonkorrean dago”

Kabia gune okupatuaren 19. urteurrena ospatzeko jarduerak egingo dituzte gaurtik domekara bitartean, apirilaren 24tik 26ra. Bi hamarkada betetzear dagoen gune autogestionatu honek hainbat gorabehera izan ditu bere ibilbidean, eta, Udala bultzatzen ari den Hiria Antolatzeko Plan... [+]


Anestesia, Delirium Tremens, Zea Mays, Talco, Zetak eta Naxker Hatortxu Rockeko iragarpen berrien artean

24 talde berri iragarri ditu Hatortxu Rock elkartasun jaialdiak. 63 talde iragarri dituzte dagoeneko eta guztira, 100 talde izango dira jaialdiko bost eszenatokietan.


Izaki Gardenak
Kantuak euria atertu zuenekoa

Izaki Gardenak
Noiz: apirilaren 20an.
Non: Iruñeko Gazteluko Plazan.

-----------------------------------------------

Ordu erdia baino ez da falta Iruñeko Gazteluko Plazan kontzertua hasteko; baina erdi hutsik da oraindik, euria ari baitu. Porlanezkoa nahiz ez den,... [+]


Trumpek gelditzeko eskatu dio Putini, eta Errusiak dio bake akordiorako ia prest dagoela

Zelenskiri Ukrainako gerra amaitu behar duen bake akordioa "arriskuan" jartzea leporatu ostean, Putini egin dio errieta Trumpek bere sare sozial Truth Socialen. Sergei Lavrov Atzerri Ministroak adierazi du bake akordioa adosteko prest dagoela Errusia. Kievek jakinarazi... [+]


Eguneko zentro publiko baten beharra aldarrikatu dute Uribe Kostako herritarrek

Bizkaian eguneko zentro publikorik ez duen eskualde bakarra da. Elkarretaratzea eginen dute apirilaren 27an, 12:00etan, Sopelako (Bizkaia) Udaletxeko plazan.


2025-04-25 | Enbata
Herriek (ere) asko egin dezakete euskararen alde

2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]


2025-04-25 | Aiaraldea
Baso Erresilentea proiektua martxan, mendietako jasangarritasunaren mesedetan

Urduñako 2022-2042 Onura Publikoko Mendia Antolatzeko Planaren parte da ekintza, eta Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailaren babesa eta Bizkaiko Foru Aldundiko Mendi Zerbitzuaren laguntza jaso du.


Frantziako lehen ministroaren alabak ere salatu du “bortizki jipoitu” zutela Betharramgo ikastetxean

Alain Esquerrek idatziriko Le silence de Bétharram (Betharramgo isiltasuna) liburuan eman du lekukotza Helene Perlantek, François Bayrouren alabak. 1980ko hamarkadan egon zen ikastetxe katolikoan ikasle eta berrogei urte luzeetan isilik atxiki ditu bertan jasandako... [+]


Analisia
Denok gaude katean

Urtarrilaren 29an, gaur egungo mundu berekoi honetan ohituta ez gauden zerbait gertatu zen Laudioko Guardian lantegiaren atarian. Zuzendaritzak hango labea itzaltzeko asmoa erakutsi zuen, eta horri aurre egiteko, langileek atea blokeatu zuten pankarten bidez. Baina ez zeuden... [+]


Espainiako Gobernuak atzera egin du Israelgo balen erosketan

Israelgo IMI Systems enpresarekin Espainiako Barne Ministerioak egindako bala erosketa bertan behera uztea agindu du Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko lehendakariak. PSOEren eta Sumar-en arteko gobernu koalizioan zegoen apurketa arriskua baretu du erabakiak.


‘Elgarrekin’ lelopean ospatuko dute aurtengo Herri Urrats maiatzaren 11n

Ipar Euskal Herriko ikastolen aldeko bestaren 42. edizioa iraganen da maiatzaren 11n Senperen.


Aurrekontu militarren handitzea salatzeko bizikleta martxa egingo dute Bilbon

Bilbotik abiatu eta Barakaldoko ITP Aero eta Getxoko Sener enpresen paretik pasako da bizikleta martxa, bi enpresa horiek "ekoizpen militarraz arduratzen direlako", antolatzaileen aburuz. Azken aldian ematen ari den armamentu gastuen hazkundea salatzeko protesta izango... [+]


Artzain Egun jendetsua, Ordizian

Aurten 1.500 ardi inguruk zeharkatu dute Kale Nagusia, bost artaldetan banatuta. Idiazabal Gaztaren denboraldi berriaren aurkezpen ofiziala egin da, udaletxean. Garena Jatetxeko Julen Bazek eta Peli Perez de Anuzitak moztu dute gazta.


MADDI OIHENART
“Kantuen ikastez hasi nintzen euskara ikasten”

1997an plazaratu zuen Maddi Oihenartek (Barkoxe, 1956) lehen diska, Lurralde zilarra, Mixel Arotze eta Mixel Etxekoparrekin batera. Txiki-txikia zenetik barrenean dituen paisaiak, isiltasunak eta soinuak partekatzen dizkigu kantuan ari denean. Kantatzean aurreko ahotsen... [+]


Eguneraketa berriak daude