Historia zientifikoa ala aiton-amamen istorioak?
Kataluniako esperientzia honen berri eman zigun Iruñean Pilar Gomezek, historia irakasleak, Gerónimo de Uztariz Institutuak antolaturiko jardunaldiotan, Historiaren Didaktikari buruzko II Jardunaldietan, hain zuzen ere. Aurten ahozko testigantzak eta bere erabilera didaktikoa izan dira jardunaldien ardatza, maila teorikoan zein praktikoan, izenburuko galderaren zentzugabekeria agerian utziz.
Horietan parte hartu duten historia irakasleek historiaren irakaskuntzaren inguruko hausnarketak egin dituzte, eta ahozko testigantzen balioa azpimarratu dute. Izan ere, azkeneko hamarkadetan emandako berrikuntza historiografikoen artean, ahozko iturrietan oinarriturikoa izan da emankorrenetakoa. Horri esker, agiri ofizialetan agertzen ez den jendeak bere protagonismoa irabazi du, beren bizitzen eta egunerokotasunaren berri emanez, beraien bizipenak azalduz. Ikerketen munduan ahozko testigantzen azterketak gero eta garrantzi handiagoa dauka gure historia hurbilean aztertzeko orduan, nahiz eta hauek ere beren zailtasunak eta arazo metodologiko propioak izan.
Irakaskuntzaren munduan, berriz, urriak dira oraindik ahozko iturriak erabiliz planteatu diren ekimenak, nahiz eta balio pedagogiko handia izan. Jardunaldiotan horretan sakondu nahi dugu, eta hortara animatu gaituzte haien esperientzia azaldu digutenek. Izan ere, Katalunia, Madril edota Baztan aldeko institutuetako ikasleak ahozko iturrien tratamenduan trebatzen aritu dira aurreko urteotan, eta horien ondorioz beren familiaren bizitza eta XX. mendeko historiaren garapenaren arteko lotura estuak ikusi ahal izan dituzte. Are gehiago, ikusi ahal izan dute jende arruntaren esperientzia ezinbestekoa dela historiaren aldaketak ulertzeko.
Horrela, ikasleontzako irakasleak bihurtu dira inguruko zaharrak, eta azken hauek haien iloben ikaste prozesuari esker ikusi ahal izan dute haien esperientziaren balioa. Toki hauetan jarritako ekimenei esker, presentzia publikoa irabazi dute auzoetako eta herrietako bizilagun arruntek. Carmen Ochoa edota Juainas Pual Arzak irakasleek azaldu bezala, aiton-amamak bihurtu dira Alcobendaseko historiari buruzko ikasleek jasotako testigantzekin osaturiko liburuaren protagonistak, Baztan-Bidasoa eskualdeko gerra zibilari buruzko antzeko liburuaren kasuan bezala.
Hezkuntza Ministerioaren aldetik historia tradizionala, positibista eta memoristikoa berreskuratzeko saioak datozen mementoetan, ate zabal bat ikusi dugu jardunaldiotan, historia eta gure mundua hobeki ulertu ahal izateko, ikasleek haien aiton-amamen istorioak era zientifikoan baloratu eta aztertu ahal izateko.
Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.
Urte berriaren hasierarekin, hainbat zerbitzu eta produkturen prezioetan igoerak izango dira. Elikagaietan, energia fakturetan, udal-zergetan eta etxebizitza gastuetan garestitze nabariak atzemango dira.
Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.
Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]
Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.
Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.
Media.cat-ek egindako azken ikerketak agerian utzi du emakume kazetariek Katalunian jasaten duten sexu-diskriminazioa. Inkestatutako emakumeen %54,4k sexu-jazarpena jasan dutela eta %55,1ek sexu-generoaren araberako jazarpena izan dutela adierazi dute.
Sexu erasoak 1998an hasi ziren, biktimak 13 urte zituenean. 2003an kluba utzi bazuen ere, emakumeak iaz salatu zituen sexu erasoak, Mario Lopezek taldeko entrenatzaile gisa jarraitzen zuela. Orain 18 urteko espetxe-zigorra eskatzen du akusazioak, fiskaltzak baino lau urte... [+]
Hussam Abu Safiya medikua askatzeko eskatu du Osasunaren Mundu Erakundeak, eta bere aldeko kanpaina ere abiatu dute sareetan. Abu Safiya medikua ez da edonor; nazioartean erreferente bihurtu da, berak zuzentzen zuen ospitalearen aurka egindako erasoak kontatzen zituelako.
Garai aproposa izaten da urteburua iraganeko lorpenak goraipatzeko eta, are gehiago, etorkizuneko asmo-usteak aldarrikatzeko. Eta halatsu da Txinan ere, alafede. Bide batez, ez da harrigarria abenduko azken orduetan, aurreikusitako planari aurrea hartuz, Xinjiangeko Urumqi-Yuli... [+]
Urtezahar gauean petardo, bengala, traka, suziri eta bestelako gailu piroteknikoekin jolasean arituko dira asko eta asko aurten ere, horietako ez gutxi adin txikikoak. Eta errepikatuko dira istripuak, suhiltzaileen esku-hartzeak, eta burrunba gordin sufritzen duten ume, adineko... [+]
Suhiltzaileek beste sute bat itzali behar izan zuten abenduaren 27an Zubietako erraustegian.
Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]
Bizilagunekin plataformak gogor kritikatu du Donostia 2030eko munduko futbol txapelketaren egoitzetako bat izatea, Marokok, Portugalek eta Espainiak antolatuko duten edizioan. “Hiria munduko mapan kokatzea” eta “lehen mailako kirol ikuskizuna herritarrei... [+]
Nazioarteko ordainpeko streaming plataformetan, Amazon Prime Video eta Netflix izan ziren lehenak euskarazko edukiak eskaintzen, eta orain Max gehitu zaie (2024 arte HBO edo HBO Max izan dena). Pantailak Euskaraz-ek azpidatziak moldatu ditu, eta EITBk bikoizketak eskaini, eta... [+]