Ezpalak


2021eko uztailaren 20an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Ezkontzari buruzko zikloa
Ezkontzen gara. Horixe da Amasté Elkarteak Bilbon antolatu berri duen zinema eta bideo zikloaren izenburua. Horixe da baita ere elkarte honek kaleratu duen azken «Eseté» aldizkarian jorratu duen gaia. Gaia originala da behintzat eta dirudienez, zinemaren historian badira ezkontzari eskainitako makina bat lan ikusgarri. Aukera baliatuz, urriaren 1ean hasi eta 10a bitartean honako egitaraua prestatu dute: Lehenengo hiru egunetan Bilboarten dokumentala, laburmetraiak eta filmak eskainiko dituzte. Hilaren 4an ezkontz festa handi bat prestatu dute Arrebaton. Eta hilaren 6tik aurrera zinemaren historian leku esanguratsua bete duten lanak eskainiko dituzte, hala nola, Emir Kusturicaren «Gato negro, gato blanco», Robert Altman-en «A wedding» eta Luis Garcia Berlangaren «Esa pareja feliz». Gainera, Amasték 30 izenburuz osatutako bideoteka bat prestatu du edonork erabil dezan.


Antzerki musikala sustatzeko elkartea

Sortu berri da Nafarroako Kamerako Opera elkartea. Antzerki eta opera munduko lau profesionalek jarri dute abian ekimena antzerki musikaleko muntaiak sustatzeko asmoz, eta era berean, jendea hauetara erakartzeko. Horretarako lehenengo lan bat prestatu dute abendurako, «El traje nuevo del emperador» izenekoa, baina aurrera begira beste batzuk egiteko asmoa dute. Formatu txiki eta ertaineko lanak egingo dituzte, hala nola, opera, zarzuela, dantza eta antzerki musikala. Bide batez, artista berrientzat erreferente izan nahi du elkarteak.


Idazleak gerra oroituz

Gerraren memoriari buruz mintzatuko dira aurten Gernikan burutuko den Galeuscan bilduko diren idazleak. «XX. mendeko memoria: gerra eta gerraosteak» da, hain zuzen, urriaren 31tik azaroaren 2ra egingo den ekitaldiaren izenburua. Euskal idazleen artean Jon Kortazar, Joxemiel Bidador eta Xipri Arbelbidek hitzaldi bana eskainiko dute. Egitarauaren baitan, literatur itzulpengintzari buruzko bilera egingo da, non Unescoko ordezkari batek parte hartuko duen. Aipatzekoa da gainera, Harkaitz Canok idatzitako antzezlana estreinatuko dela Galeuscan.


Kultura kanpora begira


Euskal kulturaren presentzia Euskal Herritik kanpora handitzeko xedez egin ohi da ekimen ugari udazkenean. Antzerkian Tarregako Fira den legez, musikan Viceko Mercat da Espainian erreferentzia. Eusko Jaurlaritzak badaramatza urte batzuk «Euskadiko doinuak» ekimena burutzen. Honen baitan, Katalunian izan dira lehengo asteburuan hainbat euskal talde, diskoetxe, musika enpresa eta erakundeetako ordezkari. Ekimenak badu bigarren atal bat: Jaurlaritzak argitaratzen duen «Euskal Herriko herri musikaren Gida Profesionala», hain zuzen. Vicekoaren ondoren, Sevillako Womex azokan ere izango da euskal ordezkaririk.

Liburu zuriaren filma hasi da

Donostiako Nazioarteko Zinemaldia aprobetxatuz, euskal aktoreek euskal zinemarako laguntza eskatu zuten lehengo astean. Eskaera askotan egina da, baina oraingoan bi osagai berri zituen. Batetik, Iñake Irastorzak idatzitako «Ximonen Pasioa: Zinema» antzezlana eginez burutu zutela aldarrikapena kalean. Bestetik, Liburu Zuria aurkeztu eta egun batzutara egina zela. Laguntza eskatzeaz gain, Liburu Zuriaren eraginkortasunari buruzko zalantzak agertu zituzten. Bien bitartean, Liburu Zuriak hasi du bere ibilbidea. Euskal ikus-entzunezkoen erakundeen arteko batzordea (IKEBATZ) eratzeko dekretua onartu dute dagoeneko. Ondoren, ikus-entzunezkoen clusterra sortu beharko da. Dena den, eta Miren Azkarate Kultura Sailburuak esan zuenez, Liburua tresna da, ez helburua. Tresna horren baliagarritasuna da orain frogatu beharko dena.


Antzerki bira antolatuak.

Euskal Antzoki Sarearen ekimen berria da. Antzerki obren bira antolatuak prestatzeari ekin dio Eusko Jaurlaritzako Kultura sailak, Foru Aldundiek eta zenbait Udaletxek osatzen duten Sareak. Bi dira ekimenean lehen aldiz parte hartuko duten lanak: Tanttakaren «Mi suicidio» eta Vaiven Produkzioaken «Victor Bevch». Eta bi dira helburuak: antzerki konpainiei modu koordinatu eta azkar batean antzokietan beren lana eskaintzeko aukera ematea eta honela barne merkatu bat sortu ahal izatea; eta antzoki publikoen programazioak arrazionalizatzea baliabideak eta eskaintza bera optimizatzeko.


Hormetako irudiak.

Azken urteetan Gipuzkoan zaharberritu diren horma-irudiei buruzko web gunea paratu du Gipuzkoako Foru Aldundiak. Horma-irudia zer den, zein teknika dauden, historian izan dituen adierazpenak, kasu zehatzak... biltzen ditu.


Bildumen negozioa.

Argitaletxeek milaka bilduma jartzen dituzte salgai kioskoetan udazkenean: liburuetatik hasi eta panpinetaraino. Diru kopuru handiak ekartzen dizkiete horrelakoek. Espainiako Editoreen Gremioen Federazioak dioenez, Katalunia da bildumen bidez diru gehien fakturatzen duena (133 milioi euro). Ondoren datoz Madril eta Galizia. Eta EAE-k, Andaluzia eta Valentziarekin batera 0,1 milioi euro irabazten ditu bide horretatik.


Azkenak
2025-03-04 | Irutxuloko Hitza
Donostiako metroaren lanetako gainkostua argitzeko eskatuko du EH Bilduk

Satorralaia plataformak Donostiako Metroaren Mirakontxa-Easo zatiko lanek “%164ko gainkostua” izan dutela salatu zuen joan den astean, eta, horren harira, EH Bilduk gainkostu hori argitzeko eskatu du, Eusko Legebiltzarrean erregistratutako galdera sorta baten bidez.


2025-03-04 | Gedar
Bilbon eta Iruñean, hiru ikastetxetara sartu da Polizia

Ikasleen lan politikoa jazartzeko asmoz, Iruñeko Iturraman eta Biurdanan nahiz Bilboko Unamunon izan dira polizia-indarrak, IAk salatu duenez.


Down sindromea eragiten duen kromosoma gehigarria ezabatzea lortu dute laborategiko zeluletan

Down sindromea eragiten duen 21. kromosomaren kopia gehigarria ezabatzea lortu dute ikertzaile japoniar batzuek laborategiko giza zeluletan. Erabilera klinikotik urrun dagoen arren, sindrome hori tratatzeko aukera berri bat ireki du esperimentu honek. PNAS Nexus aldizkarian eman... [+]


5.000 ‘erlezain’ lortzeko kanpaina nazionala abiatu du Herri Urratsek

Otsailaren 28an Hendaian eman dio hasiera kanpainari Herri Urratsek. Euskararen transmisioa bermatzen duen Seaska babestea da helburua.


8 urteko ume bati biluzik argazkiak egiteagatik ikertzen ari dira gizon bat Ortuellan

Gizonak ustez Ortuellako Jendea futbol taldean zuen posizioa baliatu zuen umeari argazkiak egiteko. Ertzaintzak ikerketa abiatu du eta aurretik antzerako salaketak zituela jaso dute.


2025-03-03 | Leire Artola Arin
ANALISIA
Karbonoa ez da neutroa

Agintari gutxik aitortzen dute publikoki, disimulurik eta konplexurik gabe, multinazional kutsatzaileen alde daudela. Nahiago izaten dute enpresa horien aurpegi berdea babestu, “planetaren alde” lan egiten ari direla harro azpimarratu, eta kutsadura eta marroiz... [+]


PKK-k su-etena deklaratu du, buruzagiaren agindua onartuta

Abdullah Öcalan buruzagiak PKKri otsailaren 27an eskatu zion armak uzteko. Taldeak egin duen adierazpenean babes osoa agertu dio buruzagiari eta Öcalanek eskatutakoa betetzeko konpromisoa adierazi du.


Istilu handiak Grezian, 57 lagun hil ziren tren istripuaren bigarren urteurrenean

Poliziaren eta manifestarien arteko talkek atxilotu eta zauritu ugari utzi dituzte ostiralean herrialdeko hiri nagusietan. Herritarrek gertatukoaren erantzuleak zigortzea eskatu diote gobernuari, ez baita oraindik istripuaren inguruko epaiketarik ireki. Greba orokorra deitu... [+]


Frantziak eta Erresuma Batuak Ukrainarako su-eten plan bat aurkeztuko diete AEBei, Trump Zelenskiri oldartu ostean Etxe Zurian

Hala iragarri du Keir Starmer Erresuma Batuko lehen ministroak Londresen eginiko goi bileran. Etxe Zurian Trumpek Zelenskiren aurka egin ostean, izandako eztabaidaren aurrean, Europako buruzagiek babesa adierazi diote Ukrainako presidenteari.


Elizako sexu abusuen biktimei kalte-ordaina emango die Iruñeko Artzapezpikutzak, “laster”

Elizak 23 kasu ditu onarturik Nafarroa Garaian. Haiek "ekonomikoki, psikologikoki eta espiritualki laguntzeko" konpromisoa adierazi du Iruñeko artzapezpikuak.


Nafarroako armarri historikoaren erabilera debekatu du Castejoneko alkateak

Karbankulu pomelatua "garai batean gure bizilagun Francisco Casanova hil zutenen ideiak babesten dituztenek erabilitako ikurra" dela, adierazi du  Noelia Guerra UPNko Castejoneko alkateak, eta sinbolo "ez ofizialak" udalaren espazioetan erabiltzea... [+]


Larhunen dabilen otsoaren presentziaren “ondorio larriak” salatu ditu ELB sindikatuak

Mendizale batek asteburuan ikusi du animalia Lapurdiko Azkaine herrian, eta otsoa dela baieztatu du Pirinio Atlantikoetako Prefeturak. ELB lurraldean "harraparien presentziaren kontra" agertu da.


Pagolarren gainean eolikoak jartzearen aurkako aldarria, plazara

Elkarretaratzea egin zuen Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak atzo Laudioko Lamuza plazan, Mugagabe Trail Lasterketaren testuinguruan. 


2025-03-03 | Ahotsa.info
Iruinkokoa, Iruñeko iñauteri euskaldunen bersignifikazioaren aurka

Martxoaren 2an igandea Iruinkokoak berriz ere Iruñeko karrikak hartu ditu.


Eguneraketa berriak daude