Bero-beroan


2021eko uztailaren 19an

Alardearen auzia berriz ere Hondarribian.

Datorren astelehenean alarde nagusia berriz abiatuko da Hondarribiko kaleetan barrena, eta berarekin berriz ere emakumezkoak ekitalde horretatik baztertzearen salaketa. Abuztuaren erdian, Mertxe Agundez EAEko Arartekoak alarde mistoa bultza zezala aholkatu zion Hondarribiko udalari, Alardea eta festen pribatizazioa ez dezala baimendu eskatuz. Emakunde, halaber, gizonezkoen eta emakumezkoen berdintasunaren aldeko legea bultzatzen ari da eta jadanik 50en bat elkarte presioa egiten ari da emakumezkoek elkarteetan partehartzeko eskubidea aipatzen den artikulua alda dadin, beren ustez elkarteetan libreki antolatzea Espainiako Konstituzioak bermatzen duen eskubidea delako.


Mario Onandia eta Saez de Santamaria hil dira.

Mario Onaindia Arabako PSE-EEko lehendakaria eta Espainiako Saez de Santa Maria generalaren heriotzek izan dute beren oihartzuna Euskal Herrian, oso modu desberdinean bada ere. Mario Onaindia ETA eta Burgosko prozesutik PSE-EEko buruzagitzarako jauzia egin zuelako eta bizitza politiko oso ezagun eta oparoa eraman izan duelako ETA, EIA, EE eta PSEn, besteak beste. Azken urteetan, halaber, idazle gisa ere nabarmendu zen. Saez de Santamaria generala ere arras ezaguna izan zen 80ko hamarkadan ETA eta oro har ezker abertzalearen errepresioan izandako garrantziagatik. PSOEren garaira ongi egokitu zen militarra eta PPrenean bere sufrikarioa bizi izan zuen, nagusiki estatuaren gerra zikina dela eta.


Enrike Letonak espetxean jarraitzen du.

Enrike Letona arrasatearra maiatzaren 16an atera zen Murtziako espetxetik, ia 16 urteko espetxealdiaren ondoren eta 30 urteko espetxe zigorra beteta. Uztailaren 31n Ertzaintzak atxilotu zuen Arrasaten Auzitegi Nazionalaren aginduz. Bere familiak salatu duenez, «1981eko sumario bat berrireki diote orain, baina sumario hori 1988an ireki zioten lehenbiziz eta, beraz, hamabost urtez eduki dute epaitu gabe». Bere abokatuaren esanetan, Enrike Letonaren kasua halako lehena da, eta leporatutako delitua 1981ekoa denez, orain arte bete duen 30 urteko zigorrarekin betea izango luke, baita berriz errudun aterako balitz ere». Kasua paradigmatikoa izan daiteke 30 urteko espetxe zigorra beteta ateratzen diren beste preso batzuentzat ere.


Urtebete legez kanpo

Urtebete iragan da Baltasar Garzon epaileak Batasunaren jarduera eten zuenetik. Urte honetan bertan, halaber, Espainiako Auzitegi Nagusiak legez kanpo utzi zuen Batasuna. Estatu Batuek eta Europako Batasunak ere talde terroristen zerrendetan sartu dute. Korapilo juridiko-politiko estua egin zaio alderdi politikoari, baina honek aurrera jarraitzen du bere jardunean, funtsean, euskal gizartean sostengu garrantzitsu bat duelako eta gizartearen gehiengoak aintzat hartzen duelako bere jardun politikoan. PP eta PSOEren ilegalizazio apustuak, dena den, bere alde beltz ugari ditu: batetik, Batasunak berak joko politiko osoan aritzeko dituen zailtasunak begi bistakoak dira; bestetik, euskal gizarteak ere arazo gordina du gai honekin, ezin baita aritu ezer gertatuko ez balitz bezala eta elkarbizitzan ondorioak etengabekoak direlako, hauteskundeetatik mundu oso bat baztertzeak dakartzanak, esate batera, edota manifestazioen debekuetatik sortzen direnak.




Ibarretxe plana: dena prest txanpari ekiteko

Juan Jose Ibarretxek hilaren 26an auzkeztuko du bere planaren testu artikulatu ospetsua Eusko Legebiltzarrean. Zirriborro ugari ezagutu ondoren, zer aldatzen den eta zer ez harrapatzeko, arretaz jarraituko da bere diskurtsoa. Ez da zalantzarik bide malkartsua duela planak ikasturte osoan zehar, baina egoera bitxi eta berriak sortzeko gaitasuna ere izan dezake. Espainiako indar nagusienen jarrera eta Eusko Legebiltzarrean gehiengoa lortzeko diren zailtasunak ikusita, planak, legegintzaldi honetan behintzat, bere bidea agortua duela pentsa liteke gainbegirada orokor batean. Urtebeteren iraganean, dena den, zirrikitu ugari zabaltzen dira eta Ibarretxe lehendakariaren planean ere bai seguruenik. Ikusmina behinik behin sekulakoa da.




Nafarroako diru laguntzen auzia

Pedro pegenaute Nafarroako Hizkuntza Politikako zuzendari nagusiaren aurka ustezko prebarikazioarengatik zabaldu diren aurretiazko diligentzien barruan, Zuzendaritzako hainbat arduradun eta teknikarik deklaratuko du hil honen 10 eta 11n Nafarroako II. Instrukzio Epaitegian. Zuzendaritzak 2001eko diru laguntza deialdian "Euskaldunon Egunkaria"ri laguntza ukatu zion dokumentazioa epez kanpo aurkeztu zuela argudiatuz eta bitartean "Diario de Navarrak" diru laguntza jaso zuen, hark ere eskaera berandu aurkeztu arren.




Ikasturtea gainean eta adostasunik ez

Ez dira garai onak euskalduntze-alfabetatze alorrerako. Uztailaren amaieran Jaurlaritzak EAEko euskaltegiak arautuko dituen dekretua onartu zuenetik, aurretik zetorren euskaltegi pribatuen eta administrazioaren arteko tirabirak bere horretan dirau. Abuztuan egindako bileran ez zuten adostasunik erdietsi. Administrazioak eutsi egin zion dekretuaren filosofiari eta euskaltegi pribatuetako arduradunak kritiko agertu ziren euskara ikasleei emaitzen araberako diru laguntzak emateko planarekin. Azken hauek euskaltegien finantzaketa maila gutxitzea etorriko dela eta matrikulak igo beharko dituztela adierazi zuten. Hilaren 1ean, aldizkari hau itxi ostean, biltzekoak ziren bi parteak. Ikasturte berria gainean dago eta auzia nola ebazten den ikusi behar.




Mugikorren mezuak liburuan

Kilometroak 03ren ekimenez «SMS. Segapotoen Mezu Sekretuak» liburua izango da aurki kalean. Asisko Urmenetak, Antton Olariagak eta Kike Amonarrizek osatutako lanak mugikorretan mezuak idazteko pistak ematen ditu. Hiztegia, laburdura atala, emotikonoak (zeinuz osatutako irudiak) eta iruditzak bilduko ditu. Batxilergoko ikasleen artean banatuko dira liburuak eta Kilometroetan, urriaren 2an, salgai izango dira.




Autoan ere euskaraz

Karrikiri elkarteak «autokideak» zerbitzua jarri du abian, bidaia merkeago, ekologikoago eta euskaldunagoak egin ditzaten zerbitzuaren erabiltzaileek. Iruñeko euskaldunen elkarteak euskaradunentzako zerbitzu ugari eskaini izan ditu, pisukide euskaldunak topatzeko zerbitzua edota lan poltsa esaterako. «Autokideak» zerbitzua erabiltzeko honako baldintzak bete behar dira: bidaia berbera egitea, euskalduna izatea eta gastuak banatzeko gogoa izatea.


Azkenak
2025-01-20 | dantzan.eus
Martxora arte kalez kale eta etxez etxe ibiliko dira kaskarotak Lapurdin

Bi asteburu direla atera dira lehen kaskarotak: Beskoitzekoak. Eta martxora arte larunbatez eta igandez astero ibiliko dira herriko auzoetan etxez etxe dantzan eta festan. Goiztiarrenak eta irteera gehiena egiten dituztenak dira Beskoitzeko kaskarotak, baina ez bakarrak... [+]


2025-01-20 | Bertsozale.eus
Gasteizen aurkeztu da 2025eko Arabako Bertso Kuadrilla artekoa
Gasteizko Amaia Zentroan elkartu dira larunbatean Arabako Bertso Kuadrilla artekoan parte hartuko duten 14 taldeetako ordezkariak. Kuadrillartekoaren zortzigarren edizioa izango da aurtengoa.

2025-01-20 | Euskal Irratiak
%221ko gainpopulatzea, Baionako presondegian

Alarma jo du, beste urte batez, OIP Presondegien Nazioarteko Behatokiak. Abenduaren lehenean marka berri bat hautsi zen frantses estatuan, 80.792 pertsona atxiloturekin. Espetxe-administrazioaren aitzinikuspenen arabera, gainera, 86.000 baino gehiago izan litezke 2027an egungo... [+]


‘Goazen lagunok’: sare sozial toxikoetatik fedibertsora trantsizio kolektiboa

Trumpek AEBetako presidentetza hartuko duen eguna baliatuta, Goazen lagunok lelopean, multinazionalen jabetzako sare sozial "toxikoak" utzi eta fedibertsora trantsizio kolektiboa bultzatzeko kanpaina egiten ari dira eragile ugari. “Internet gizatiarrago batean... [+]


Aurtengorako irakurgaiak

Urte berriaren hasieran asmo berritu egiten gara dirudienez, eta egin beharreko zereginen zerrendak egiten ditugu gutako batzuk. Egiteko horien artean irakurtzeko ditudan liburuen zerrenda izaten da bat, gero eta zerrenda gizenagoa. Zuetako ez gutxik zer irakurtzen dudan galdetu... [+]


2025-01-20 | Iñaki Sanz-Azkue
Hotza maite duen igela

Arboletako hostoak eroriak dira eta basoko lurra estalia dute. Lurraren eta hosto gorrituen artean, alabaina, sortzen da geruza fin bat, arreta gutxi jasotzen duena, baina espezie askoren biziraupenerako garrantzi handia izan dezakeena. Hezetasuna mantentzen du, zomorroak... [+]


2025-01-20 | Jakoba Errekondo
Euskal Herria banana errepublika

Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa x paradisiaca), baina gaur egun Ameriketan ere asko egiten da. Ekoizlerik handiena India da, eta esportatzaile... [+]


2025-01-20 | Garazi Zabaleta
Aleko
“Nekazaritza birsortzailerako eta proiektu kolektiboetarako test gunea da gurea”

Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]


2025-01-19 | Urtzi Ugalde
Agur, amatxu

Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.

Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]


Amatasunaren giltzarik gabe

AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea:  Elena Diaz.
Zuzendaritza:  Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]


Bayrouren aurkako zentsura mozioak porrot egin ondoren, Herritar Fronte Berria zatituta dago

Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.


2025-01-17 | ARGIA
Hasi da denboraldia, Saizarren eta Alorrenenean txotxa irekita

Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.


Iruñeko Erorien Monumentuaren eraispena eskatzeko manifestazioa egingo dute larunbat honetan Iruñean

Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]


2025-01-17 | Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan

Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]


Eguneraketa berriak daude