Turistifikazioaren Aurkako Urria manifestazio jendetsu batekin borobildu zuen igandean desazkunde turistikoaren aldeko Bizilagunekin plataformak, baina turistifikazioaren inguruko eztabaidak bizirik jarraitzen du hirian. Hain zuzen ere, Donostiako azken urteko turismoaren... [+]
Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
osteguna 2024ko urriaren 31n
Javier Madrazo: «Bizikidetza esparru berria behar dugu, ezker abertzaleak zein PPk onartuko dutena»
- Javier Madrazok -Ezker Batuko koordinatzailea eta Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza eta Gai Sozialetarako sailburua- oporretara joan aurreko azken elkarrizketa eskaini dio ARGIAri. Nekatuta baina Jaurlaritzan zein koalizio mailan lortutakoez pozik nabari zaio. Indarrak berriz pilatutakoan, irailetik aurrera datozen erronka garrantzitsuei aurre egiteko prest itzuliko da.
Politikaren judizializazioa eta Justiziaren politizazioa dira egungo agertoki politikoaren ezaugarri nagusietako batzuk eta, ildo horretatik, EAEko Auzitegi Nagusiaren erabakiak baldintzatzeko Espainiako Gobernuak duen nahiaz ohartarazi berri du EAJk. Zuek ere kezkatuta zaudete?
Guztiok gaude adi. Dena den, horrek ez du esan nahi politikook botere judizialaren esparruan sartu behar dugunik, eta ezta azken horrek botere legegilean eragin behar duenik ere, Eusko Legebiltzarrarekin saiatzen ari den gisan. Oro har inboluzio demokratiko garrantzitsua gertatzen ari den fase batean gaudela uste dut, besteak beste estatu demokratiko ororen oinarrizko printzipio izan behar duen botereen banaketa hautsi delako. Ez dago botere banaketarik, Estatuaren botereak nahastuta ageri dira, PPren eta Aznarren botere exekutiboaren kontrol zuzena baitago botere legegilearekiko, botere judizialarekiko eta botere mediatikoarekiko. Guzti honek demokrazia pobretzen du eta zuzenbidezko estatuaren oinarrizko printzipioak urratzen ditu. PPren osteko etaparen lehen betebeharretako bat botere judizial independentea berreraikitzea izan beharko da.
Botere banaketa zalantzan dagoen estatu bat demokratikoa al da?
Minuskulazko estatu demokratiko batean gaude. Demokrazia pobretuta dago, eta bere oinarrizko printzipioak hustuta. Garai kezkagarri batean ari gara. Agerikoa denaren alde hasi behar dugu borrokatzen berriro, egindakotzat jotzen genuenaren alde.
PP al da bizi den egoera horren erantzule bakarra?
Batik bat, bai, baina PSOEk ere erantzukizun handia du guzti honetan PPren segidismoa egin duelako. Beldurraren eraginez PPren politikarekin bat egin du eta, beraz, ardura handia du. Jarrera aktiboagoa, irmoagoa izan balu botereen banaketaren eta demokraziaren defentsaren alde beste egoera batean egongo ginateke. PPren beldurrez Moncloak esandakoei men egin dieten sektore mediatikoek eta sozialek ere badute erantzukizun handia.
Dena den, Euskal Herritik kanpo Espainiako Gobernuaren iritziaz oso bestelako jarrera izateak botoen galera eragiten die PSOEri zein IUri. Gizarteen urrunketa prozesua gertatzen ari da?
Azken urteotan ildo zehatz baten aldeko etengabeko zirimiria izan eta euskal errealitatearen irudi faltsu batzuk sortu ostean, Espainiako iritzi publikoan eragitea lortu dute. Hedabide guztiak, ia salbuespenik gabe, PPren politikarekin bat eginda ageri dira hemengo egoera distortsionatzen. Beste informazio iturririk izan ezean, horrek ondorioak izaten ditu. Horregatik, euskal gizartea Espainiakotik inoiz baino urrunago dago gaur egun, eta alderantziz ere bai. Independentistek inoiz amestuko zuketen baino independentista gehiago egiten ari da Aznar. Independentista ez zen jende asko ere Espainian gero eta deserosoago sentitzea lortzen ari da. Espainia nazio aniztuaren eta herrien arteko bizikidetzaren alde egiten dugunok gero eta zailago dugu, egungo politikak urruntzearen aldeko dinamika hartu baitu.
Zuek defenditzen duzuen Espainiarentzako atxikimendu askeko eredu federal horretan ba al du lekurik Ibarretxe Planak?
Antzekotasun handiak daude eta proposamen bateragarriak eta osagarriak dira, berdin-berdinak izan ez arren. Ildo beretik jo dezakegu nahiz eta adostasun hori ez den zertan derrigorrez proposamen bakar batean zehaztu behar. Eroso sentitzen gara Jaurlaritzaren egitasmo horretan, baina beti ere gure proposamenetik abiatuta eta Espainiaren eredu federal baten alde eginez abiatzen dela ikusten dugulako.
Ez al duzue inolako arazorik izango Jaurlaritzako kideen artean egitasmoaren testua zehazterakoan?
Garrantzitsuena proposamenaren osotasunaren norabide komuna zehaztea izango da, nahiz eta testu artikulatuan %100eko adostasunik erdietsi ez. Eztabaida parlamentarioan Jaurlaritzaren proposamena aberastuko duten ekarpenak egin ditzakete talde politikoek eta hori ona dela uste dut..
Hainbestetan aipatutako herri kontsulta legegintzaldi honetan egingo al da?
Nire iritziz lau urteotan ez da herri kontsultarik egingo. Hurrengo hauteskunde autonomikoak egiten direnean termometro sozial gisa baliatu ahal izango dira, eta erreferendum antzeko bat izango dira eztabaida honen inguruan.
Eta hirukoak gehiengo osoa lortuko balu, zer?
Euskal gizarteak bidea adierazi digula esan nahiko luke horrek, baina ez du esan gura hirukoak bere kabuz aurrera jo dezakeenik. Guztiok onartutako bizikidetza esparru bat eraiki behar dugu, ezker abertzaletik hasi eta Alderdi Popularreraino ontzat hartuko dutena. Gernikako Estatutuak baino atxikimendu maila txikiagoa lortuko duen elkarbizitzarako esparruek ez digute balio. Adostasuna zabaltzeko jo behar dugu aurrera. Gaur egun zaila ematen du hori lortzea, baina euskal gizarteak norabide bat zehazten digu eta horrek balio eta indar handia duela irizten diot. Alderdi politikoak gizartearen norabidean mugitu beharko dira, eta hala egiten ez badute bazterrean geratzeko arriskua izango dute. Prozesu hau epe ertainera gauzatuko dela uste dut eta itxaropentsu nago. Prozesu geldoak dira, dena den.
Zenbait jarrera muturrekok bateraezinak ematen dute...
PP eta ETA muturretan daude, inposizioa bultzatzen. Hala ere, gaur egun bateraezinak ematen duten jarrera horiek mugitu beharko direla uste dut eta batzuek zein besteek ulertu beharko dute Euskadi akordiotik baino ezin dela eraiki. Gatazka korapilatsuagoak dituzten beste zenbait tokitan ados jartzen hasi eta, zailtasun askorekin izan arren, bake prozesuak abiarazten ari badira guk ezin dugu salbuespen bat izan.
Bestalde, martxoko hauteskunde orokorretan PSOE nagusituko balitz, euskal gatazka konpontzeko aukera berririk egon daitekeela uste al duzu?
PSOEk, ahalko balu, PPren politika bera egingo luke. Ez dut ezer espero sozialisten aldetik, inkesten arabera mugitzen direlako. Gobernu anitz batek baino ezin dezake itxaropena eragin, PSOEk berak, IUk eta nazionalismo aurrerakoiek osatuko luketena.
Patxi Lopez PSE-EEko idazkari nagusi denetik hobetze aldera jo al dute Ezker Batuarekiko harremanek?
Sakoneko kontuetan egoera ez da ia ezer aldatu, nahiz eta formalki begikotasun handiagoa izan. Gatazkari dagokionez ohiko desadostasunekin jarraitzen dugu. Funtsean, PSE-EEk ez du onartzen bere ezkerrean indar politiko egonkortua dagoenik eta Etxe Komunaren tesia defenditzen jarraitzen du ezker anitzaren alde egin ordez. Hala ere, ezkerren arteko lankidetza indartzea posible dela uste dut eta horren lekuko dira zenbait udaletan izaten ari diren esperientziak. Sozialistekiko harreman mota berri baterako hazia izan daitekeelakoan nago.
Azken hauteskundeetan lehen aldiz parte hartu duen ezkerreko beste indar politikoa Aralar izan da. Haiekin elkarlanean aritzeko aukerarik bai ala?
Espero bezala, erdipurdiko emaitzak lortu zituzten maiatzaren 25ean. Indar dezente dute Nafarroan, Gipuzkoan ere agertu dira, baina ia ez dira existitzen Bizkaian eta Araban. Ez dut uste Aralarrek espazio politiko propiorik duenik. Errespetu osoarekin diot. Momenturen batean beste alderdi abertzaleren batekin bat egiteko aukera aztertu beharko duelakoan nago. Indarra duten leku konkretuetan lankidetza aktiborako prest gaude baina, hortik aurrera, ez dut bestelako aukerarik ikusten, hori jazo baino lehen alderdi bakoitzak bere nortasuna zehaztu behar duelako. Aralar independentziaren esparruan dago eta EB-IU federalismoarenean. Hala, ezinezkoa da proiektu bakarra konpartitzea.
AuBk eta ezker abertzaleko herri plataformek balorazio ona egin dute boto baliogabeen zenbatekoaz. Zer etorkizun ikusten diozu esparru horri ilegalizazioaren ostean?
Ulertzen dut euren poza, dauden egoeran 2001eko hauteskundeetako emaitzei eustea eurentzat pozgarria izan behar delako. Dena den, gauzak ez dira bere onetik atera behar eta inoizko emaitzarik baxuenetan daudela ezin dugu ahaztu. Normaltasun demokratiko osoko egoeran eta ilegalizaziorik gabe emaitza txarragoak izango zituztelakoan nago. Ilegalizazioak bere boto emaileak batu ditu, eta hori PPk eta PSOEk ezker abertzaleari egin dioten mesedea izan da. Kontuan izan behar da legez kanpo geratu direnek ez zutela inolako ahaleginik egin ilegalizazioa saihesteko. Orain marginalitate politikoan erortzeko arriskuan daude, ez dutelako inolako islarik izango eguneroko bizitza instituzionalean. Hausnarketa sakona egin eta norabidez alda dezaten nahiko nuke, indarkeriatik aldenduta. Gehiengoa ilegalizazioaren aurka egon arren, erabaki horri aurre egiteko mobilizazio aktibo gutxi egon da euskal gizartean, ezker abertzalearekiko elkartasun maila eskasa dagoen seinale. Jendea ETArekiko Batasunaren hipokrisiaz neka-neka eginda dago.
1998koaren antzeko prozesurik berpiztea beharrezko ikusten al duzu ala bide hori itxi egin da betiko?
ETAk hor jarraitzen du…
Epe laburrera ez, baina ertainera baikor nago ETAren amaierari dagokionez. Euskal gizarteak argi dauka zer nahi duen eta galdetzen zaion bakoitzean hala adierazten du. Inork ezingo du gizartearen borondatearen aurka egin eta berau makurrarazi, ez PPk eta ezta ETAk ere. ETAk min handia egiten jarrai dezake, baina ez du inolako etorkizunik.
Epe laburrera ez, baina ertainera baikor nago ETAren amaierari dagokionez. Euskal gizarteak argi dauka zer nahi duen eta galdetzen zaion bakoitzean hala adierazten du. Inork ezingo du gizartearen borondatearen aurka egin eta berau makurrarazi, ez PPk eta ezta ETAk ere. ETAk min handia egiten jarrai dezake, baina ez du inolako etorkizunik.
«Mayor Oreja Euskadin gero eta garrantzi gutxiago duen politikoa da»
Mayor Orejak esan berri du EAJ ez dela jada alderdi demokratikoa...
Sarkasmo bat da. Demokrazia higatzen eta hondatzen ari denak, PPk, ez du legitimitaterik demokraziaz hitz egiteko. Mayor Oreja gatazkaren eta iskanbilaren sua astintzen ari da behin eta berriro. Politika horrek gero eta emaitza txarragoak ematen dizkio eta, ondorioz, Oreja Euskadin gero eta garrantzi gutxiago duen politikoa da. Porrot egin duen politikoa da, erresuminak bultzatuta baino ez baita mugitzen.
Aznarren osteko PPk euskal gatazkarekiko bestelako jarrerarik izango duen itxaropenik ba al duzu?
Egoerak ezin du okerrera egin, harreman instituzionalei eta politikoei dagokienez Aznarrek dena erabat gaiztotu baitu. Duela zenbait denbora pentsaezina zen egungo haustura gertatuko zenik. Hori da Aznarren ekarpen zorigaiztokoetako bat.
EAEko autonomia bertan behera uztea gerta liteke oraindik.
Bagenekien horren inguruan aspalditik hausnarketa egiten ari zirela. Haatik, ez dut uste urrats hori egitera ausartuko direnik. Izan ere, bide horretatik doazen erabakiak hartzen ari dira horretara zehazki jo gabe, baina helburu berera iritsi nahian. Adi egongo gara hemendik aurrera Auzitegi Gorenak egiten duenaren inguruan, praktikan Eusko Legebiltzarraren erabakiak baliogabetzeko asmoa izan baitezake. Horrela jarraitzen badute baldar ariko dira, 'bumeran' efektu baten bitartez euren aurka itzuliko den gatazka zibila eragingo dutelako, eta horrek Estatu osoa kolpatuko duelako. Euskadiren eta bere erakundeen aurkako ofentsiba garaiz geraraziko dutela espero dut. Autogobernua Madrilen oparia ez dela ulertu behar dute, euskal gizartearen lorpena baizik.
Zertan gera daiteke Legebiltzarreko Mahaiko kide Juan Mari Atutxa, Gorka Knörr eta Kontxi Bilbaoren aurkako kereila?
Irtenbide zaileko bide batean sartu da Auzitegi Gorena. PPk ez du onartu euskal gizarteak bizkarra eman ziola 2001eko maiatzaren 13ko hauteskundeetan eta baita 2003ko maiatzaren 25ekoetan ere. PPk ez daki galtzen, ez daki demokrazian jokatzen. Horregatik, bozekin lortu ez dutena epaitegiak baliatuz eskuratu nahi dute. Botere judizialak zentzuz jokatuko duela espero dut, euskal gizartearen aurrean sinesgarritasun maila handia galdu baitu azkenaldian. PPk atsegin ez dituen gauzak esaten direnean kereilak jartzen ditu, baina bitartean eurek edonor sala dezakete terrorismoaren laguna izatea leporatuta, horrek inolako ondorio penalik izan gabe. Izugarria da.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Urko Apaolaza Avila
#4
#5
Urko Apaolaza Avila
Azkenak
2024-10-31
Iñigo Satrustegi
Bizitza ez da esateko erraza
MIÑAN
NORK: Artedrama. Sambou Diaby, Ander Lipus, Eihara Irazusta, Mikel Kaye.
NON: Bilboko Arriaga Antzokian.
NOiz: Urriaren 25ean.
----------------------------------------------
Euskaraz kontatu zuten Ibrahima Baldek eta Amets Arzallusek Miñan 2019an. Bost urte... [+]
2024-10-31
Nicolas Goñi
Zuhaitzen migrazioa dugu oihanek klima larrialdiari aurre egiteko soluzioetariko bat
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]
2024-10-31
Jon Torner Zabala
“Eskolak ezin dio heriotzaren gaiari bizkarra eman”
Iragan astean kontatu genizuen etorkizuneko hilerriaz gogoeta prozesua egin dutela Antzuolan, eta protagonista nagusietakoak umeak izan direla, Herri Eskolan heriotzaren bueltan 1980ko hamarkadaz geroztik egiten ari diren lanketaren ildotik. Hain justu, “hainbat urtetan... [+]
2024-10-31
Jenofa Berhokoirigoin
Komun idorrak instalatu dituzte Hendaiako San Bixente ikastetxean, trantsizio ekologikoaren izenean
Hendaiako ikastetxean komun klasikoak kendu eta komun idorrak eraiki zituzten martxoan. Ikuspegi ekologikoari tiraka, egitasmo orokorrago baten barne dute aldaketa: hondarrak jangelako konpostari gehitu eta guzia baliatzen dute ikastetxean duten baratze pedagogikoan, Hendaiako... [+]
2024-10-31
Mikel Urabaien Otamendi
Nafarroako Gobernuak 2025eko aurrekontuen proiektua aurkeztu du, EH Bilduren oniritziarekin
Ezker Abertzaleak seigarren urtez jarraian Chivite lehendakariaren kontu ekonomikoen alde bozkatuko duela adierazi du. Egungo akordioa mantenduz gero, abenduaren 19ko Osoko Bilkuran gauzatuko da proposamena.
2024-10-31
Germán Gorraiz López
Kontzientzia kritikoa existitzen al da egungo gizartean?
Wikipedia.org-en arabera, Gish gallop (Gish-en lauhazka) edo falazien metrailadorea "eztabaida teknika bat da, aurkariari ahalik eta argudio gehienekin eraso egiten diona, argumentu horien zehaztasuna edo sendotasuna kontuan hartu gabe", eta albo-ondorio gisa... [+]
2024-10-31
Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (I)
Terminoaren jatorria XIX. mendearen hasieran kokatzen da. Garai hartan, liberal ingelesen asmo inperialistek errusiarrekin talka egin zuten, Errusia Asian zabaltzen ari baitzen eta Ingalaterraren kolonizazio nahiak oztopatzen. Beren interesak babesteko, Ingalaterrak errusiarren... [+]
Aurrekontu akordioa sinatu dute Nafarroako Gobernuak eta EH Bilduk
Hitzarmenak 1.035 euroko gutxieneko errenta bermatuko du eta euskara, osasuna eta etxebizitza izanen ditu konpromiso estrategiko nagusi. Hamargarren urtez jarraian, UPNk ez du batere eraginik izanen aurrekontuetan, urteroko legerik garrantzitsuenean.
2024-10-31
ARGIA
12 urtez azpikoentzat garraio publikoa doakoa izango da EAEn
Garraio publikoa dohainik erabili ahal izango dute 12 urtetik beherako EAEko haurrek. Administrazio gehienek babestu dute neurria, eta datorren urteko urtarriletik aurrera sartuko da indarrean.
2024-10-31
Leire Ibar
Mezu ultrakatolikoekin sabotatu dute LKN artistaren erakusketa Iruñean
Iruñeko kaleetan ikusgai dago LKN artista nafarraren Otoi nire alde erakusketa. Esprai beltzarekin eraso egin diote hainbat irudiri.
2024-10-31
Olaia L. Garaialde
Euskara eta sexu-genero disidentziak uztartzeko zertzeladak
‘Xoka. Jite disidenteak’ jardunaldiak antolatu ditu Ehgam Nafarroak. Hiru saio eginen dituzte Iruñeko Laban: azaroaren 5ean, 13an eta 19an.
2024-10-30
Julene Flamarique
Bizkaiko Arte Grafikoetako grebak ekoizpena geldiarazi du erreferentziazko enpresetan
Cebek patronalak blokeoa baztertzeko exijitu dute grebalariek, baita eros-ahalmena eta lan-baldintza duinak bermatzen dituen lan-hitzarmena ere, azkenekoa 2009-2011 . urtetakoa baita. Urriaren 30eko greba egunean Ertzaintzak langile bat “inolako justifikaziorik gabe”... [+]
2024-10-30
Leire Ibar
Nafarroako Gobernuari “proposamen serioagoak” egitea eskatu diote hezkuntza publikoko irakasleek
Ikasturteko bigarren greba eguna izan zuten asteartean hezkuntza publikoko irakasleek. Urriaren 29an Nafarroako hezkuntza sektoreko sindikatu nagusiek, hala nola Steilas, ANPE, AFAPNA, LAB, CCOO, ELA eta UGT-k greba eguna egin zuten.
Eguneraketa berriak daude