Bero-beroan


2021eko uztailaren 19an


Euskal kultura eta giza eskubideen defentsan AEBtik.

Euskal Herrian Frantzia eta Espainiako estatuen aldetik giza eskubideak eta euskal kultur ondarearen urraketen aurka dauden erasoak salatzeko lanean ari da IBO izeneko taldea (International Basque Organization For Human Rights). Ameriketako Estatu Batuetan (AEB) 2003ko honetan bertako euskal amerikarrek sortutako gobernuz kanpoko erakundea da IBO eta eskubideen urraketa salatzeaz gain, euskal gaiei komunikabideetan ematen zaien trataera eta ikuspegi desegokia salatzen ditu. AEBn tankerako erakunderik sortzen den lehenengo aldia da eta www.euskojustice.org helbidean topa daiteke berari buruzko informazio gehiago.




ETA-ren bizkaia komandoa.

Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak bere kezka agertu du ETAk Bizkaian izan dezakeen Bizkaia komando berrantolatuagatik. Irailaren 14an, udalen eraketa egunean, Ertzaintzak ETAk jarritako bonba-auto bat indargabetu zuen Bilbon eta joan den uztailaren 1an berdin egin zuen beste bonba-auto batekin. Bietan etakideek eman zuten auto horietako lehergailuen berri eta uztailaren 1ekoan, indargabetze lanetara joandako ertzainen aurkako lehergailu tranpa bat zegoela uste du Herrizaingo Sailak. Javier Balzak zuzentzen duen sailaren ustez, ETAk berriz lortu du Bizkaia komando iraunkor bat eratzea eta lokalen bat izan behar dute bonba-autoak prestatzeko.




'Naparra' auziaren zailtasunak.

Iragan dira jada 22 urte Jose Miguel Etxeberria 'Naparra' desagertu zenetik eta Iñigo Iruin familiaren abokatuak salatu duenez, Entzutegi Nazionaleko Instrukzioko 2. Epaitegiko epaile Ismael Moreno auzia argitzeko trabak ari da jartzen. Iruinek zenbait eskaera egin ditu: batetik, BVErekin zerikusia ei zuten Perrer anaiei buruz polizi indarrek dituzten datuen eskaera onartu dio epaileak; bestetik, J. A. Saez de Santa Maria, Antonio Gonzalez Pacheco, Manuel Ballesteros eta J. L. Fernandez poliziaren arduradunak lekuko gisa agertzea eskatu du Iruinek baina epaileak atzera bota dio eskaera. Bestetik, eta nagusiki liburu batean oinarrituta 'Naparra' ETAk hil zuela dioen lekuko babestu bat ere onartu du epaileak.




Arreta bikoitzez jarraituko da Tourra Baionan

Interesgarria izango da ikustea hilaren 23an Frantziako Tourra Baionara iristen denean lasterketaren antolatzaileek euskarari emango dioten trataera zein den. Batasunak eta EHEk -azken honek lehenago ere berdina egin izan du- Tourreko antolatzaileekin mintzatu ziren euskarak lasterketan bere lekua izan zezan hau Baionara iristean. Espainiako Gobernuaren presioak bere ondorioa izan du eta Jean-Marie Leblanc Tourreko zuzendari nagusi ordezkariak, Batasunak iruzur egin diola adierazi du, baina EHErekin hitz egindakoa ongi dela ere adierazi du. Espainiako goi mailako agintari desberdinek, engainatua sentitzen bada, horren arabera joka dezala eskatu diote. 16an, beraz, arreta bikoitzez jarraituko da Paue eta Baiona arteko lasterketaren kontaketa.




Gizarte Segurantzak ez du «GARA»rekin hitz egin nahi

Iragan da jada Espainiako Gizarte Segurantzak 'Gara' egunkaria kaleratzen duten enpresei 5,1 milioi euro ordaintzeko emandako epea (uztailaren 5a), eta 'Gara'ren arduradunek Orain SAren konturik ez dagokiela eta ez dutela ordainduko jakinarazi dute. Joan den astelehenetik aurrera, beraz, egunkaria ondasun bahituraren arriskupean dago etengabe. 'Gara'ren arduradun desberdinak behin eta berriro saiatu dira Gizarte Segurantzako arduradunen batekin hitz egiten baina artean ez dute lortu hitz egiteko borondate aztarna txikiena.




Hizkuntza gutxituen kinka larria

bilboko unesco-etxeak munduko hizkuntzen egoerari buruz aurki argitara emango duen lehen txostenaren arabera, munduko hizkuntzen %50-80 inguru XXII.menderako galdu egingo dira. Txostena egiteko 525 hizkuntza aukeratu dituzte, guztira 5.000-6.000 direla kontuan izanda. Euskara ez dute arrisku larrian direnen artean kokatu, baina alde ilun asko daudela aitortu du txosten hori osatzen lagundu duen Patxi Juaristik. Nafarroako eta Iparraldeko egoera nola dagoen ikusita, euskara Euskal Herri osoan salbatuko dela esatea oso zaila dela adierazi du.


Hizkuntz ereduak Nafarroan

nafarroako gobernuak atzerriko hizkuntzen garrantzia handitu nahi du hezkuntza ereduetan, euskararen kaltetan. Ekainaren 27an Euskara Kontseiluak egindako bilerak Gobernuak proposatutako dekretu hori aurrera ateratzeko baino ez zuela balio izan salatu du Oinarriak taldeak. Kexu hori islatu asmoz, talde honek ez zuen ez bozketan, ez proiektu horren prozeduran ere parte hartu.


Lizundia, euskaltzain berria

jose luis lizundiak Jose Maria Satrustegik utzi zuen lekua hartuko du Euskaltzaindian. Gehiengo osoz izan zen aukeratua, baina zortzi hilabete barru egingo dute euskaltzain oso, sarrera hitzaldia egiten duenean. Hitzaldi horretan Satrustegiren obra eta Euskaltzaindiaren historia lotuko dituela aurreratu du.




Euskal kultura ukigarri

«Euskal herriko aurpegiak» du izena Euskal Kultur Erakundeak irailean martxan jarriko duen proiektuak. Proiektu horrek, leku publikoetan ukipen pantaila batzuen bidez Euskal Herriko historia, literatura, geografia, kultura, bizimodua eta euskara ezagutzera ematea du helburu eta lau hizkuntza erabiliko ditu horretarako: ingelesa, gaztelania, frantsesa eta euskara.




Hizkuntz gutxituak telebistan

mugarik gabeko telebista, Europako Batasuna, telebistaren jarduera arautzeko, aztertzen ari den legedia da. Legedi hori onartu arte bide luzea geratzen da; bitarte horretan, lan horretan ari diren batzordeek proposamenak egingo dituzte. Jose Maria Muñoa, Eusko Jaurlaritzako ordezkariak txosten bat aurkeztu du batzorde horretan. Txostenean, hizkuntza gutxituek telebistetan duten presentzia bermatze aldera kuota sistemarekin aurrera jarraitzea proposatzen da. Bestalde, barne ekoizpena ekonomikoki bultzatzea eta telebistak publizitate uholdetik babestea ere eskatzen da. Muñoaren proposamenak gehiengoa eskuratu zuen batzordean.


Azkenak
AEBek adierazi dute Israelek “trantsizio proposamena” onartu duela, baina Hamasek ez du onartu

Hamasek salatu du talde palestinarrak aurretik onartutako akordio proposamenetan Israelgo lehen ministro Netanyahuk baldintza berriak jarri dituela. Iran su-etenaren alde agertu da, baina Israel “zigortzeko eskubidea” aipatu dute, uztailaren 31n Hamaseko buruzagi... [+]


Emazteari eraso zion ertzainak tratu txarrak ea lehenagotik ematen zizkion ikertzen ari da Fiskaltza

Ertzaina emakume bezala erregistratu zen Trans Legearen bitartez, baina inori ez zion aldaketaren berri eman. Fiskaltzak uste du indarkeria matxista leporatzetik libratzeko asmoarekin aldatu zuela sexuz.


Kongok espero du tximino baztangari aurre egiteko adina txerto emango dizkiola Mendebaldeak

Kongoko Errepublika Demokratikoa ari da gehien jasaten tximino baztanga edo mpox-en epidemia. Urtea hasi zenetik 16.700 kasu atzeman dituzte, eta ia 600 pertsona zendu dira herrialdean; gehien-gehienak, haurrak.


Hainbat gizon atxilotu dituzte asteburuan indarkeria matxistagatik

Tuteran 30 urteko gizon bati 23 urteko bikotekideari erasotzea leporatu diote, eta Ondarroan 31 urteko gizon bati lankide bati ukituak egitea, herriko osasun etxean. Bilboko jaietan bi sexu eraso salatu dituzte, eta Donostian 20 urteko gizon bat atxilotu dute, hiriaren... [+]


2024-08-20 | ARGIA
Osakidetzan tratamenduari ekin nahi dioten transek psikiatriatik pasa behar dutela salatu dute

Hainbat kolektibok salatu du Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean arreta jasotzen duten transei lehen harrera psikiatrikoko profesionalek egiten dietela, horrek transak patologizatzen dituela eta harrera endokrinoak egin beharko lukeela. Harrera endokrinoak... [+]


2024-08-20 | Euskal Irratiak
Bigarren etxebizitzen kontrako aldarria entzun da Miarritzen

Etxebizitzen %20 baino gehiago jadanik bigarren etxebizitzak dira Ipar Euskal Herrian. Larrialdi klimatikoaz sentsibilizatzeko lau hilabetez, Nantesetik abiatu Alternatiba txirrindula itzulia, kostaldean zen aste buruan.


2024-08-20 | Mikel Aramendi
‘Txina komunismoaren aurretik’ ikuskizuneko sektaren atzean dagoen kuxidadea

Iazko urtarril-otsailean izan genuen Hego Euskal Herrian bisitari, egundoko propagandaz girotuta baina aparteko arrakastarik gabe, Shen Yun izeneko antolakundearen “Txina komunismoaren aurretik” ikuskizuna. Agian neuk ere esan behar nuen zerbait orduan, haren... [+]


2024-08-20 | ARGIA
Langile bat hil da Iurretan, baso-lanetan ari zela

LAB sindikatuaren kontaketaren arabera, dagoeneko 36 dira aurten Euskal Herrian lan-istripuz hildako langileak.


Taser pistola Foruzaingoaren armen araudian sartu nahi du Nafarroako Gobernuak

Nahiz eta Nafarroako hainbat udalerrietako udaltzaingoek taserrak dituzten, ez dago armen araudian jasota. Azkoienen lau aldiz erabili dute, eta Iruñean aurtengo ekainean erabili zuten lehen aldiz.


2024-08-19 | ARGIA
Palestinaren alde mobilizatu dira Bilboko eta Donostiako Aste Nagusian

Palestinarekin Elkartasuna plataformak deituta, bi hiriburuetako jaietan "Palestina presente" egoteko aldarria luzatu dute. Ostiralez Bilbon, eta larunbatez Donostian.


2024-08-19 | Behe Banda
Barra Warroak |
Soro bat, zoro bat

Testu hau goizeko ordu txikitan izaten diren hausnarketa batekin hasi da, Araba galduko herri batean zoruan jarrita, ortzimugan eguzkia ateratzen dela ikusirik. Zelai hori eta nabarren artean hegan egiten duten txoriei so eginez, mendietan dauden basoetan pentsamenduak galduta... [+]


Eguneraketa berriak daude