Nork bere burua gainditzeko, sentsazio berriak probatzeko, adrenalina askatzeko edota besterik gabe esperientzia berri bat bizitzeko xedez praktikatu ohi ditu jendeak abentura kirolak. Eskari gehien duten kirolen artean aurkitzen da saltoa. Kirol honen barruan, ordea, badira zenbait modalitate, besteak beste, zubi saltoa, goma saltoa, tirolina, gloe, tirolina, goma tiroa, rappela, parabola saltoa, goma pendulua eta supersaltoa.
Saltoen munduan zubi saltoa da ezagunena eta antzinakoena. Espainiarrek, ingelesarekin jokatuz, jarduera honi puenting izena eman badiote ere, euskaraz, zubi saltoa edo zubi jauzia hitzak erabiltzen dira. Gorputza sokekin lotu eta zubi batetik salto egiteko jarduera Helmut Kiene izeneko eskalatzaileak egin zuen lehen aldiz 1970ean, Annecyn (Suitza). Cailles ibaiaren gaineko zubi batean soka lotu eta beste aldetik salto egin zuen. Zubitik botatzeko beste modalitate batzuen artean dugu zubi2 saltoa (izen horrekin bataiatu dute). Zubi salto arruntaren berdina da, baina pendulu berean geratu beharrean handiagoa den bigarren bat egiten da, hots, lehenengo zubi salto bat egiten da eta jarraian neurri bikoitzeko zubi saltoa egiten da. Guztia salto bakarrean.
Zubi saltoa zubirik gabe egiten denean, bestelako egitura erabiliz, supersaltoa egiten da. Salto honetan, sokak erabiliz, pendulua egiten da, alegia, zubiaren funtzio bikoitza bi garabik betetzen dute. Sokak erabiliz praktikatzen dira baita ere tirolina, parabola saltoa eta rappela. Tirolinari dagokionez, sokaz eginiko tobogana sortuz eginiko jaitsiera gisa definituko genuke. Parabola saltoa tirolinaren familiakoa da. Bi soketatik zintzilik egiten da jauzi, parabola bat sortuz. Abiadura itzela lortzen denez, galgatze sistema berezia erabiltzen da. Galgatze sistema honen gakoa bi goma erabiltzean datza. Eta azkenik, rappela, orain arteko modalitateetan ez bezala, sokekin gorantz joatea da.
Sokak erabiltzeaz gain, gomak ere erabiltzen dira saltoa praktikatzeko. Gomak lortzen dutena, gizakia yoyo baten moduan mugitzea da. Goma saltoa, esaterako, zubitik ala garabitik, eskaladako soka baino lodiagoa den gomaz egiten den salto mota da. Bada goma saltoaren antzekoa den beste modalitate bat ere: Goma tiroa. Modalitate honetarako bi goma erabiltzen dira. Bestalde, goma saltoa zubi saltoa bezala zubiaren kontrako aldetik egiten denean, goma pendulua deritzo. Pendulu moduko goma saltoa, edo material elastikoa erabiliz egindako zubi saltoa bezala defini daiteke. Ezagunagoa da ordea herriko jaietan ikusi ohi den gloe edo gomaz lagundutako ohe elastikoa. Praktika honetan, gizakia alde banatan instalaturiko arnesetara lotzen da gomekin. Honela, oheek gorantz egiten laguntzen duten bitartean, gomek jaitsiera arintzen dute.
Modalitate hauek Euskal Herri mailan duten praktika aztertzeko xedez, Euskal Abentura Elkarteko Gerarta Arotzenarekin hitz egin dugu. Bere ustez, "Euskal Herrian saltoen munduan punta-puntan gaude". 1991n egin zuen lehen aldiz zubi saltoa Gerartak eta 1995ean hasi zen monitore gisa. "Nahiz eta monitore izan, aitortzen dut salto egiten dudan aldiro beldurra sentitzen dudala. Hain zuzen ere horrexek sentiarazten dit plazerra". Zortzi urte hauetan zehar aurrez aipatutako saltoetatik hiru patentatu ditu elkarteak: zubi2 saltoa, supersaltoa eta parabola saltoaren galgatze sistema.
Gerartak jakinarazi digunez, batik bat jende gazteak praktikatu ohi du kirol mota hau. "Hor badira gazteak gauza gogorragoak egitera bultzatu edota bere mugak gainditzera eramaten dituzten arrazoi hormonalak eta psikologikoak. Dena den, izan dugu 65 urteko jendea ere. Bederatzi urteko haurrek ere praktikatu izan dute saltoa". Eta gehienak mutilak dira. "Kirol hau praktikatzen duen pertsonaren profila festazalearena da, ez du zertan kirolzalea izan behar. Parrandazale amorratuak dira gehienak!".
Saltoan aditu den Gerarta Arotzenak saltoa praktikatzera doazen gehienak euren kabuz eta irmo doazela baieztatu digu. Hala ere badira salbuespenak, esaterako, bada ezkontza agurra dela-eta zer egitera doazen ez dakitenak. Halaber, bada salto egiteko asmorik gabe joan eta ondoren animatzen denik ere. Aitzitik, ohikoa izan ez arren, badira salto egiteko helburuarekin joan eta mementoa iristean ausartu ez denik. "8.500etik 62k soilik egin digute huts. Orokorrean esperientzia bikaina bizitzeaz jendea euforiko eta biziki kontent agertu arren, ez du errepikatzen".
Euskal Abentura Elkarteak gehienetan Azkoitian egiten du saltoa. Hala ere, Euskal Herriko eta Espainiako beste zenbait zubitan ere praktikatu izan du. Supersaltoa, goma saltoa, goma tiroa, tirolina edo parabola saltoa praktikatzeko garabia behar denez, edozein leku librean praktika daitezke. Kirol guztietan bezala, hemen ere badira joerak, hots, zubitik eginiko saltoak udaberrian eta udazkenean praktikatu ohi dira gehien, eta garabitik eginiko saltoak, aldiz, udan.
Beldurra sentitzearen plazerra
Beldurra da kirol hau praktikatzeko oztopo nagusia, eta aldi berean, funtsezko sentimendua. Saltoan aditu den Gerarta Arotzenak bere eskarmentuan oinarriturik, honakoa deritzo: "Gizakioi gure mugak gainditzeak plazerra ematen digu. Egoera horietan beldurra sentitzen dugu eta senazko beldur horri aurre egiteak zirrara sortzen digu. Dagoeneko 8.500 saltotik gora egin ditugu eta denak onik irten dira. Guztira lau pertsona damutu zaizkigu salto egiteaz. Gainerakoak euforiko eta pozik geratu dira".
Beharbada beldurrak eta estuasunak eraginda, bitxikeri ugari ere gertatu ohi da saltoa egiteko mementoa iristean. "Behin japoniar bat etorri eta salto guztiak egin nahi izan zituen. Gertatu izan zaigu baita ere, pentsatuz zubi saltoa egitera doana zubi2 saltoa egin eta itzelezko sustoa hartzen duenik. Lehen erorikoa egiten duenean eta guztia amaitu dela iruditzen zaionean, bigarren erorikoa egiten du eta soka askatu dela uste du".

Kirol honetan arriskuak ere garrantzi handia dauka. Saltoen gaiaren inguruan ez dago legedirik eta enpresak ez daude lanabesak aldatzera behartuta. Hori dela-eta, segurtasuna bermatzeko, sokak eta gomak maiztasunez aldatzea aholkatu ohi da. Euskal Abentura Elkarteak esaterako, Zeelanda Berriko legedia aplikatzen du. Legedi honen arabera, sokak urtero aldatu behar dira, eta gomak aldiz, 150 salto inguru egindakoan. Gomen inguruko segurtasunean ere badu patentea elkarteak. Hala nola, segurtasuna bikoizteko, gomari segurtasun zorroa gehitzen dio elkarteak. Honela, gomak apurtuko balira salto egin duena zintzilik geratu eta ez litzateke konturatu ere egingo. Gerartaren hitzetan, "minutu bat zigarro bat erretzen egotea arriskutsuagoa da gurekin zubitik botatzea baino. Profesionalekin lan egitea da funtsezkoa. Zortzi urtetan sekula ez dugu aseguru etxean parte eman. Segurtasun maila oso handia da".
Salto bakoitza egiteko erabilitako materiala ezberdina denez, prezioa ere ezberdina da. Esaterako, hamar metroko zubi saltoa praktikatzeak hiru euro balio ditu, hogeita hamar metroko zubi saltoak sei euro, zubi2 saltoak hamabost euro, parabola saltoak bederatzi euro, goma salto txikiak hamabi euro eta goma salto handiak hemezortzi euro. "Noiz edo noiz doan ere eskaini izan dugu baina beti gomendatzen dugu zerbait ordaintzea, saltoa baloratzeko eta ekintza horretan gogo gehiago jartzeko" dio Gerartak.