Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

ostirala 2024ko abenduaren 20an

BERO-BEROAN

2021eko uztailaren 19an

PSN Madrilgo krisiaren harian harrapatua.

Batek daki zer gerta zitekeen Nafarroan Madrilgo PSOEn gertatutakoak gerta izan ez balira, baina hango krisiak Nafarroako PSN egoera latzean utzi du alderdi honetako alkate mordoxka bat kanporatzeko agindua eman ondoren. Alkatetzak abertzaleen sostenguarekin lortu izana da bekatua, eta haustekundeetako emaitzek Juan Jose Lizarbe egoera onean utzi ez bazuten, orain harrapatua dago Madril eta PSNko sektore zabal baten artean. Lola Eguren eta UPNrantz begiratzen duen taldea, hauteskundeetako emaitza eskasa eta orain alkate eta zinegotziak kanporatzeko balizko agindua. Zalantzarik gabe, Lizarbe egurtzeko gogoa duten guztiek baliatuko dute egoera, bereziki UPN eta haren komunikabideek.

Hiru kazetari, hiru ikuspegi euskal gatazkaz.

«Elkarri» aldizkariaren azken zenbakian Isabel San Sebastian espainiar kazetari eskuindarra, Maria Antonia Iglesias Espainiako Telebistako zuzendari ohia eta Uxue Barcos ETBko kazetari iruindarra Euskal Herrian bizi den gatazkaz mintzo dira. Barcosek eta Iglesiasek botatako pilota guztiak itzultzen ditu erruki gabe San Sebastianek.

«Berria» 21ean kalean.

«Berria» euskarazko egunkaria datorren ekainaren 21ean izango da kalean eta Martxelo Otamendi izango da haren zuzendaria. Hasiera batean ez da «Euskaldunon Egunkaria»k zituen gehigarri guztiekin kaleratuko, baina hilabeteak aurrera egin ahala hark zuen erritmoa hartu nahi du ‘Berria’k. Gako ugari egon daiteke halako proiektua horren azkar kaleratu ahal izateko erakutsi den ahalmenaz, baina guztien artean seguruenik ondo olioztutako eta kemen handiz jantzitako lan taldea izatea da garrantzitsuenetakoa.

Udal kudeaketa ez ohikoa hasi da

Udal gehientsuenak eratu dira jada eta abian dira ohiko egunerokotasunean. Toki askotan, dena den, ikustekoa izango da normaltasun hori egunetik egunera nola gauzatzen den, debekatutako herri plataformen bazterketaren ondorioz, aipatu normaltasuna oso hauskorra ageri delako. Alderdi Politikoen Legearen ondorioak aspaldi ari dira nabaritzen maila askotan, eta aurrerantzean gehiago nabarituko dira. Zuzenean, Batasuna eta AuBren inguruan egituratzen den sektore politikoa da eraginduena, baina zeharka eta luzerara sektore abertzale eta aurrerakoi osoari eragingo dio. Hauteskunde kanpainan eta ondoren, baztertutakoei parte hartze bideak ireki behar zaizkiela aipatu izan da Alderdi Politikoen Legearen aurka direnen aldetik. Hori gauza dadin alde desberdinetan dagoen borondatea zein den ikusi ahal izango da datozen aste eta hilabeteetan.

LEGEBILTZARRA NEURRI ZEHATZEN ZAIN

Aurrera jarraitzen du Eusko Legebiltzarra eta Espainiako Auzitegi Gorenaren arteko pultsuak eta aste honetan begi guztiak dira Gorena eta fiskalen jardueraren gain. Batetik, Legebiltzarreko agintarien aurka Gorenak zein neurri hartuko duen ikusi beharko da; bestetik, Sozialista Abertzaleen (SA) Taldeari buruzko bere aginduak nola betearaziko diren ezagutu daiteke. Gerta daiteke Sozialista Abertzaleen Taldeari dagokion dirua judizialki debekatzea eta bideratze hori etetea, gerta daiteke beren bulegoetan sarrera galaraztea, gerta daiteke SAko parlamentariek parte hartutako Legebiltzarreko ebazpenak bertan behera uztea, EAEko autonomia behertan behera uzteaz ere hitz egin da... Ate ugari zabalik, ikusten den bezala.

Ofizialtasunaren aldeko karabana

Hilaren 21erako auto karabana antolatu du Euskal Herrian Euskaraz erakundeak «Bidea ofizialtasuna da!» lelopean. Sei herri ezberdinetatik abiatuko dira autoak eta Altsasun elkartuko dira. Durangoko Tabiratik 17:30etan aterako da, Beasaingo tren geltokitik 18:30ean, Donostiako Psikologia fakultatetik 17:00ean, Gasteizko Olaonatik 18:30ean eta Iruñeko Eroski paretik 17:30ean. Altsasura heltzean autoak aparkatuko dituzte eta jende kateak osatuz herriko plazara biltzeko deia egin dute, han ekitaldia burutzeko.

Euskaltzaindiaren Alde Fundazioa

Fundazio bihurtzeko bidea urratzen hasi da Euskaltzaindia, bere lana hobe egiteko modua eskainiko diola iritzita. Fundazioa 3 milioi euroko kapitalarekin sortuko da. Dagoeneko Gipuzkoako Foru Aldundiak Fundazioari 199.956 euroko laguntza bideratzea onartu du eta bazkide fundatzailea izango da. Arabako eta Bizkaiko diputazioak, Eusko Jaurlaritza, Vital Kutxa, BBK, Kutxa, Euskadiko Kutxa, BBVA eta Euskaltzaindia bera izango dira beste bazkide fundatzaileak. Fundazioak diru gehiago ekarriko dio Euskaltzaindiari proiektu berriak gauzatzeko, besteak beste, lanak gehiago gizarteratzea, teknologia berrietan sakontzea eta euskararen aldeko talde eta erakundeen iritzi eta ekarpenak bideratzea.

Euskal Unibertsitatetik hurbilago

Kongresua amaituta, euskal unibertsitatea sortzeko tresna estrategikoak abiatzeko konpromisoa hartu du Udako Euskal Unibertsitateak. Hiru organu osatzea erabaki du: Euskal Unibertsitatea sortzeko plan estrategikoa diseinatzeaz arduratuko den Euskal Unibertsitatea Sustatzeko Patronatua, Lan Ardatzen Erabakigunea eta Euskal Unibertsitatearen Patronatua. Horrez gain, UEUko zuzendari eta talde eragilearen lana arintzeko zuzendariaren ondoko kargua sortzea erabaki dute UEUko kideek.

Euskal etnografiaren hiztegia

Altxorra gordetzea du asmo Ikastolen Konfederazioak kaleratu berri duen Hiztegi Etnografikoak. Liburuan eta CD- ROMean plazaratu dute 2.500 sarrera, bederatzi monografia, bideoak eta argazkiak biltzen dituen lana. Hiztegiak Juan Garmendiak etnografiaz egindako 60 bat liburu ditu oinarri eta Xabier Mendiguren Bereziartu arduratu da material horixe hiztegi bihurtzeaz. Bestalde, Ikastolen Elkarteko Argitalpen Taldeak osatu ditu monografiak eta moldatu du multimedia formatura. Azala Nestor Basterretxeak egin du.

ASTEKARIA

1904. zenbakia

2003ko ekainaren 22a

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Preso siriarra askatzen duten CNNren bideoa: iruzur salaketak

Xabier Letona Biteri

Eraso faxista Irungo Lakaxita Gaztetxearen aurka

Gedar

Mila euroko soldata artistentzat

Onintza Irureta Azkune

Mezu kristaurik gabeko Gabon kantak, ikastetxe ugariren aukera

Mikel Garcia Idiakez

Efemeridea: Carrero Blanco hil zuen ETAk Madrilen, Franco diktadorea ordezka zezakeen pertsona bakarra

ARGIA

Azkenak

2024-12-20 | Itsaso Zubiria Etxeberria

Lau egun eta istant bat

2024-12-20 | Xabier Letona Biteri

Israelek hildako 17.000 haur palestinarren izenak irakurriko dituzte Iruñean 30 orduz jarraian

Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.

2024-12-20 | Alfons Pérez | Climática

Urtebete baino gehiago greban, Elon Musken enpresaren aurka

“Teslak ez du nahi langileek iritzia emateko eskubidea izaterik”

Teslaren aurkako lehen greba –eta bakarra– da munduan, Suedian 2023ko urritik aurrera egiten ari direna. Duela mende batetik hona Suedian egindako grebarik luzeena bihurtu da. IF Metall sindikatua bultzatu du protesta, Elon Musken autogintza enpresak hitzarmen... [+]

2024-12-20 | Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Politono bat entzun nahi?

PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024

--------------------------------------------------

Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]

2024-12-20 | Xalba Ramirez

Xabier Badiolaren gitarra: zaharra zena, berri

Xabier Badiola
Xabier Badiola
Gaztelupeko Hotsak, 2023

-------------------------------------------------

Ea, ba. “Gaur egungo musika” musika deitzen zaio erritmo kutxa elektroniko bat duen edozeri, eta, klaro, horrela ezin da. Lerro hauetan saiatu izan gara... [+]

2024-12-20 | Ainhoa Mariezkurrena Etxabe

Globo morean

Ztandap
Nork: Mirari Martiarenak eta Idoia Torrealdaik.
Noiz: abenduaren 6an.
Non: Durangoko San Agustin kultur gunean.

------------------------------------------------------

Laugarren pareta hautsi eta zuzenean, zutik eta beldurrik gabe interpelatzen du publikoa stand... [+]

2024-12-20 | Adur Larrea

Olentzeroren magia

2024-12-20

Zure herriko Baltasarrek ere ‘blackface’ egiten du?

2024-12-20 | Nekane Txapartegi

Izartxoak *, arriskutsuak patriarkatuarentzat

Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]

2024-12-20 | Hiruki Larroxa

Irribarre egin, murtxikatu eta isildu

Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]

2024-12-20 | Sonia González

DSBEren ‘humilladeroa’

Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]

2024-12-20 | Asier Blas Mendoza

Siriako Arabiar Errepublikaren amaiera

Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]

2024-12-20 | Urko Apaolaza Avila

“Jadanik ez gara zuen tximinoak”

Centre Tricontinental erakundeak kongoarren erresistentzia historikoa deskribatu du The Congolese Fight for Their Own Wealth (Kongoko herriak bere aberastasunaren alde borrokan dihardu) dosierrean (2024ko uztaila, 77. zk). Kolonialismo garaian, Belgikako Force Publique-k... [+]

2024-12-20 | Urko Apaolaza Avila

Kongo eta kobaltoa

Zertarako gaude prest konektatuta jarraitzeko?

Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]

2024-12-20 | Maddi Sarasua Laskarai

Peio Berterretxe

“Tresna sozial izatetik, produktu kultural izatera pasatu dira plaza antzerkiak”

Master Amaierako lan sendoa aurkeztu berri du Peio Berterretxek. Urte luzetan antzerkian ikasia eta aritua, plaza antzerkien jatorriaz eta gaur egun dituzten funtzioez aritu gara harekin, Lekorneko Kabalkadan oinarrituta egin duen ikerketaren aitzakian.

Eguneraketa berriak daude