EZPALAK


2021eko uztailaren 20an

Ezin izan da.

Hil honen 28an ospatu du Euskadiko Filmategiak 25. urteurrena. Donostiako Gas Lantegi zaharrean egingo da Filmategiko egoitza berria, eta euren asmoa, ospakizunetarako egoitza berria prest egotea zen. Baina ezin izan da. Izan ere, Euskal Ondare Industrialaren eta Obra Publikoaren Elkarteak 2001ean eskatu zion Kultura Sailari Gas Lantegiko eraikinak babesteteko aukera azter zezan. Horrek proiektua geldiarazi zuen. Joan den urteko urrian Jaurlaritzak ondare kultural kalifikatua izendatu zuen, eta proiektua berregitaratu egin behar izan zen. Orain gutxi eman dio Donostiako Udalak obretako lizentzia Filmategiari. Beraz, 2004ko amaieran edo 2005eko hasieran irekiko da egoitza berria. Horretarako, 4,09 milioi eurotako aurrekontua aurreikusten da.


Irakurlearen pistak.

2002an Espainiako Kultura, Hezkuntza eta Kirol Ministerioak eginiko inkesta batek datu interesgarriak eskaintzen ditu. Batetik, Espainian biztaleen erdiak inoiz ez duela irakurtzen onartzen du, eta irakurri ohi dutenen %70a 14 eta 24 urte bitarteko gazteak dira. Irakurtzen duten gehienek liburua erosi ohi dute eta lagunen, senideen edo irakasleen aholkuez gidaturik erosten dituzte. EAEn 16 urtetik gorakoen artean %92ak irakurri ohi du. Horien artean %18ak egiten du euskaraz. Eta hauen artean %46ak dio hizkuntza hobeto ezagutzeagatik egiten duela.


Inprobisatzen

Bertsozale Elkarteak hainbat ahalegin egin du bertsolaritza munduko aditu eta inprobisatzaileei ezagutarazteko eta beste herrietan egiten den ahozko inprobisazioa ezagutzeko. 1996an etorri ziren lehen aldiz munduko hainbat lekutatik inprobisatzaileak hona. Bertako bertsolariak ere sarri izan dira kanpoan. Hil honetan izan dira Renoko Unibertsitatean Joxerra Gartzia, Jon Sarasua edota Andoni Egaña ahozkotasunari buruzko mintegian. Baina azaroaren 3tik 8ra egingo diren «Ahozko inprobisazioa munduan Kulturarteko Topaketak» izango dira gaiari eskainitako lehen jardunaldiak. Inprobisatzaileen emankizunez gain inprobisazioaren egoera, dinamika, antropologia eta etorkizuna arakatuko dituzte.


Nafarroako monumentuen katalogoa

Nafarroan zehar dauden 115 monumentuen katalogoa plazaratu du Nafarroako Gobernuko Kultura Zuzendaritzak. Jose Javier Azanza historiagileak burututako lanak monumentuen ezaugarriak, egileen izaera artistikoa eta zein gertakari edo pertsona gogoratu edo omentzeko eginak dauden arakatu du. Korronte ezberdinetako artisten lanak daude katalogoan, Ramón Arcaya, Jose Antonio Eslava edo Jorge Oteizarenak, besteak beste. «El monumento conmemorativo de Navarra. La identidad de un Reino» Panorama bilduman kaleratu da.


Finalak iritsi dira

Asier Otamendi, iazko txapelduna, Zigor Enbeita, Oihane Perea, Juan Mari Juaristi, Ruben Sanchez eta Manex Agirre izango dira ekainaren 1ean Gasteizko Printzipal antzokian jokatuko den Arabako Bertsolari Txapelketako finalean. Finalisten artean, lehenengo biek zuzenean lortu zuten finalerako txartela. Eta beste guztiek puntuazioz.
Bestalde, Eskolarteko Bertsolari Txapelketak ere aurrera darrai. Gipuzkoakoan eskualdeka lau kanporaketa egin ondoren, ekainaren 6an jokatuko da Lazkaon idatzizko eta bat-bateko finala. Bizkaian, egun berean egingo da Bilbon bat-bateko finala. Nafarroan Oihan Olaizola, Xumar Bakero, Saioa Baleztena eta Gari Etxeberria izan dira idatzizko finalean irabazle. Iparraldean, ekainaren 6an jokatuko da Aiherran finala. Eta Araban, ekainaren 7an egingo da finala Armentian.


Bi marrazkigileen omenez

Bi marrazkigile gipuzkoarren inguruko erakusketa bana daude ikusgai egunotan Donostiako Koldo Mitxelenan eta Gasteizko Ignacio Aldekoa Kultur Etxean. Lehenengoan Jon Zabalo «Txiki» marrazkilari, kartelgile eta ilustratzailearen lana bildu dute. Batez ere, 20ko eta 30eko hamarkadetan «Txiki»k burutu zituen kartelak, karikaturak eta ilustratutako liburuak ikus daitezke uztailaren 12a arte. Bestalde, Gasteizen, Chummy Chumez umoregilearen omenezko erakusketa paratu dute. Chumez «La Codorniz» aldizkariko kolaboratzaile nagusietako bat izan zen. Erakusketak aldizkariaren epe konkretu bat gogoratzen du txisteen, eta ilustrazioen bidez. Besteak beste, Gila, Antonio Mingote, Forges edo Chumy Chumezen firmak daude ikusgai ekainaren 14a arte erakusketan.


Jazzaren lehen funtsa

Jazzaren inguruan Espainian dagoen lehen funtsa osatu du Getxoko Udal Musika Eskolak. Pio Lindegaarden sendiak eman dizkio Getxoko Udalari haren dokumentuak. Guztira, 5.000 disko, CD eta kassete eta 2.000 bat artikulu, eskutitz, kartel, eta jaialdietako gonbidapena bildu eta katalogatu ditu Eskolak. Honela, Lindegaarden nahia bete nahi du sendiak, hots: «Jazzaren espirituarekin ahalik eta pertsona gehien kutsatzea».


Azkenak
Maiatzaren 10ean Sorionekuak ekimenak zubi eta ate zeharkatuko ditu euskara nafar guztiona dela aldarrikatzeko

Goizez Nafarroako zubirik esanguratsuenak jendez beteko ditu Sorionekuak dinamikak. Arratsalderako mobilizazio herritarra deitu dute Iruñeko Kostarapea parketik Alde Zaharreko Takonera parkeraino.


Udalek espresuki euskaraz jardutea baliogabetu du Gorenak

EAEko udal legearen euskararen arloko zenbait artikuluren aurkako epaia eman zuen Justizia Auzitegi Nagusiak 2023an, eta orain Gorenak berretsi du. Eusko Jaurlaritzak ez du garaiz aurkeztu epaiaren aurka egin zezakeen helegitea.


2025-04-11 | ARGIA
Lekeitioko musika bandaren zuzendariak jazarpen salaketak jaso ditu

Lekeitioko Udalak jakinarazi du bandako zuzendariak tratu txarrak eman izana jaso dutela, hainbat testigantzaren bidez. Udalak azaldu du, Eusko Jaurlaritzaren aholkuak jarraituta, hainbat pauso eman dituztela, besteak beste, zuzendariarekin hitz egin, eta testigantzak jaso... [+]


Turismo bidaiak antolatu ditu Israelgo Armadak Siriari lapurtutako lurretan

Zibilentzat antolatutako txangoak igande honetatik aurrera egin ahal izango dira, printzipioz astebetez, eta egunero bi ateraldi antolatu dira. Sarrerak berehala agortu dira.


Erdi Aroko emakume kopistak

Orain arte uste izan dugu Erdi Aroan eta inprenta zabaldu baino lehen liburuak kopiatzeaz arduratu zirenak gizonezkoak zirela, zehazki, monasterioetako monjeak. 

Baina Bergengo (Norvegia) unibertsitateko  ikerlari talde batek ondorioztatu du emakumeak ere kopista... [+]


Italiar sukaldaritza ez da existitzen

Florentzia, 1886. Carlo Collodi Le avventure de Pinocchio eleberri ezagunaren egileak zera idatzi zuen pizzari buruz: “Labean txigortutako ogi orea, gainean eskura dagoen edozer gauzaz egindako saltsa duena”. Pizza hark “zikinkeria konplexu tankera” zuela... [+]


Salaketa jarriko du Ertzaintzaren tiro baten ondorioz barrabila galdu zuen gizonak

Ospitaletik irten eta berehala prentsaurrekoa eman du Iker Aranak, Errekaldeko gaztetxearen aurrean. Gaztetxearen desalojoan ertzainek "neurrigabeko indarkeria" erabili zutela salatu du, eta salaketa hurrengo egunetan aurkeztuko du.


Aposapo + Mäte + Daño Dolor
Hutsuneak

Aposapo + Mäte + Daño Dolor
Noiz: apirilaren 5ean.
Non: Markina-Xemeingo Akerbeltz Gaztetxean.

---------------------------------------------------------

Erosketetarako orgatxoa barazkiz beteta egin dut gaztetxerako bidea, eta haiek mozten eman dugu iluntzea... [+]


2025-04-11 | Estitxu Eizagirre
Bertso eta pilota zaleentzat saio berezia Zumarragan larunbatean

Gipuzkoako Euskal Pilota Federazioak 100 urte betetzen ditu aurten. Ospatzeko antolatu dituen ekitaldien artean dago apirilaren 12an Zumarragan egingo den bertso saio berezia. Pilotari bat arituko da gai-jartzen, eta pilotarekin harremana duten Gipuzkoako lau bertsolari kantuan... [+]


2025-04-11 | El Salto-Hordago
“Gatazka eta abusua ez dira gauza bera”, feminismoko eztabaidei heltzeko

Laura Macayaren liburua ekarri du euskarara Katakrakek. Amaia Astobizak itzuli du, feminismoaren baitako eztabaidak ireki eta beste begirada batzuetatik ekiteko helburuarekin.


Palestinaren alde mobilizatu diren 300 ikasleri bisa kendu diete AEBek

Palestinaren aldeko manifestazioetan parte hartzen duten atzerriko ikasleak kanporatzea baimentzen duen dekretua izenpetu zuen urtarrilaren 30ean AEBetako presidente berriak. Orduz geroztik ikasleen bisen baliogabetzeak errepikatzen dabiltza.


Eguneraketa berriak daude