EZPALAK


2021eko uztailaren 20an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Ezin izan da.

Hil honen 28an ospatu du Euskadiko Filmategiak 25. urteurrena. Donostiako Gas Lantegi zaharrean egingo da Filmategiko egoitza berria, eta euren asmoa, ospakizunetarako egoitza berria prest egotea zen. Baina ezin izan da. Izan ere, Euskal Ondare Industrialaren eta Obra Publikoaren Elkarteak 2001ean eskatu zion Kultura Sailari Gas Lantegiko eraikinak babesteteko aukera azter zezan. Horrek proiektua geldiarazi zuen. Joan den urteko urrian Jaurlaritzak ondare kultural kalifikatua izendatu zuen, eta proiektua berregitaratu egin behar izan zen. Orain gutxi eman dio Donostiako Udalak obretako lizentzia Filmategiari. Beraz, 2004ko amaieran edo 2005eko hasieran irekiko da egoitza berria. Horretarako, 4,09 milioi eurotako aurrekontua aurreikusten da.


Irakurlearen pistak.

2002an Espainiako Kultura, Hezkuntza eta Kirol Ministerioak eginiko inkesta batek datu interesgarriak eskaintzen ditu. Batetik, Espainian biztaleen erdiak inoiz ez duela irakurtzen onartzen du, eta irakurri ohi dutenen %70a 14 eta 24 urte bitarteko gazteak dira. Irakurtzen duten gehienek liburua erosi ohi dute eta lagunen, senideen edo irakasleen aholkuez gidaturik erosten dituzte. EAEn 16 urtetik gorakoen artean %92ak irakurri ohi du. Horien artean %18ak egiten du euskaraz. Eta hauen artean %46ak dio hizkuntza hobeto ezagutzeagatik egiten duela.


Inprobisatzen

Bertsozale Elkarteak hainbat ahalegin egin du bertsolaritza munduko aditu eta inprobisatzaileei ezagutarazteko eta beste herrietan egiten den ahozko inprobisazioa ezagutzeko. 1996an etorri ziren lehen aldiz munduko hainbat lekutatik inprobisatzaileak hona. Bertako bertsolariak ere sarri izan dira kanpoan. Hil honetan izan dira Renoko Unibertsitatean Joxerra Gartzia, Jon Sarasua edota Andoni Egaña ahozkotasunari buruzko mintegian. Baina azaroaren 3tik 8ra egingo diren «Ahozko inprobisazioa munduan Kulturarteko Topaketak» izango dira gaiari eskainitako lehen jardunaldiak. Inprobisatzaileen emankizunez gain inprobisazioaren egoera, dinamika, antropologia eta etorkizuna arakatuko dituzte.


Nafarroako monumentuen katalogoa

Nafarroan zehar dauden 115 monumentuen katalogoa plazaratu du Nafarroako Gobernuko Kultura Zuzendaritzak. Jose Javier Azanza historiagileak burututako lanak monumentuen ezaugarriak, egileen izaera artistikoa eta zein gertakari edo pertsona gogoratu edo omentzeko eginak dauden arakatu du. Korronte ezberdinetako artisten lanak daude katalogoan, Ramón Arcaya, Jose Antonio Eslava edo Jorge Oteizarenak, besteak beste. «El monumento conmemorativo de Navarra. La identidad de un Reino» Panorama bilduman kaleratu da.


Finalak iritsi dira

Asier Otamendi, iazko txapelduna, Zigor Enbeita, Oihane Perea, Juan Mari Juaristi, Ruben Sanchez eta Manex Agirre izango dira ekainaren 1ean Gasteizko Printzipal antzokian jokatuko den Arabako Bertsolari Txapelketako finalean. Finalisten artean, lehenengo biek zuzenean lortu zuten finalerako txartela. Eta beste guztiek puntuazioz.
Bestalde, Eskolarteko Bertsolari Txapelketak ere aurrera darrai. Gipuzkoakoan eskualdeka lau kanporaketa egin ondoren, ekainaren 6an jokatuko da Lazkaon idatzizko eta bat-bateko finala. Bizkaian, egun berean egingo da Bilbon bat-bateko finala. Nafarroan Oihan Olaizola, Xumar Bakero, Saioa Baleztena eta Gari Etxeberria izan dira idatzizko finalean irabazle. Iparraldean, ekainaren 6an jokatuko da Aiherran finala. Eta Araban, ekainaren 7an egingo da finala Armentian.


Bi marrazkigileen omenez

Bi marrazkigile gipuzkoarren inguruko erakusketa bana daude ikusgai egunotan Donostiako Koldo Mitxelenan eta Gasteizko Ignacio Aldekoa Kultur Etxean. Lehenengoan Jon Zabalo «Txiki» marrazkilari, kartelgile eta ilustratzailearen lana bildu dute. Batez ere, 20ko eta 30eko hamarkadetan «Txiki»k burutu zituen kartelak, karikaturak eta ilustratutako liburuak ikus daitezke uztailaren 12a arte. Bestalde, Gasteizen, Chummy Chumez umoregilearen omenezko erakusketa paratu dute. Chumez «La Codorniz» aldizkariko kolaboratzaile nagusietako bat izan zen. Erakusketak aldizkariaren epe konkretu bat gogoratzen du txisteen, eta ilustrazioen bidez. Besteak beste, Gila, Antonio Mingote, Forges edo Chumy Chumezen firmak daude ikusgai ekainaren 14a arte erakusketan.


Jazzaren lehen funtsa

Jazzaren inguruan Espainian dagoen lehen funtsa osatu du Getxoko Udal Musika Eskolak. Pio Lindegaarden sendiak eman dizkio Getxoko Udalari haren dokumentuak. Guztira, 5.000 disko, CD eta kassete eta 2.000 bat artikulu, eskutitz, kartel, eta jaialdietako gonbidapena bildu eta katalogatu ditu Eskolak. Honela, Lindegaarden nahia bete nahi du sendiak, hots: «Jazzaren espirituarekin ahalik eta pertsona gehien kutsatzea».


Azkenak
2024-11-08 | Egurra Ta Kandela
Eusko Jaurlaritzaren ildo estrategikoak

Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]


Volkswagen: Alemaniako itxierek kezka barreiatu dute Nafarroan

María Chivite lehendakariak esan du kezkatuta dagoela Alemaniatik Volkswagenetik datozen albisteekin, baina aldi berean, konfiantza duela multinazionalak Iruñean duen lantegian, orain arte iragarritako planak betetzen ari direlako.


2024-11-08 | ARGIA
Sindikatuek Confebaski egotzi diote absentismoa arazotzat hartzen duen kanpaina egitea

Sindikatuen ustez, absentismoa ez da arazoa, “baizik eta lan osasunerako araudia errespetatzen ez duen patronala”. Patronalaren jarrera salatzeko baliatu dituzte azaroaren 7an, Bilbon, Confebaskek gai horren inguruan antolatu dituen jardunaldiak.


2024-11-08 | Euskal Irratiak
Iñaki Berhokoirigoin
“Oraingo munduan, iruditzen zaigu kontsumitzailea ere ez dela irabazle”

Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]


Oasi bat hiri erdian

Kutixik jaialdia
Non: Intxaurrondoko Kultur Etxean, Donostian.
Noiz: Urriaren 26an.

---------------------------------------------

Donostialdean sortutako musika ekimena da Balio Dute, autogestioa zimendu eta lan-tresna gisa hartuta, "musikariak prekario, bakarti eta... [+]


Ipuinak idazten ikasten: nondik hasi eta zeri jarraitu?

Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]


2024-11-08 | Leire Ibar
Farmazia enpresen erdiak baino gehiagok adimen artifiziala erabiltzen du

Sendagaien garapena "bizkortzeko, tratamenduak pertsonalizatzeko eta barne-prozesuak optimizatzeko" erabiltzen ari dira adimen artifiziala. Enpresen % 33k erabiltzen du gaixotasunen analisian, eta % 29k sendagaien garapenean eta fabrikazioan.


Karine Jacquemart (Lurramako aurtengo gomita berezia)
“Egungo elikadura- eta nekazaritza-sistemek ez gaituzte autonomo bihurtzen”

Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]


2024-11-08 | Euskal Irratiak
AirBnb motako epe laburreko alokairuen abantaila fiskala murriztu dute Ipar Euskal Herrian

Frantziako Estatuko diputatuak eta senatariak ados jarri dira. Orain arte, alokairu turistiko bat alokatzen zutenek etekinen %50 zergapetik kentzeko aukera zuten, urte osoko alokatzaileek, berriz, %30. Lege proposamenak biak hein berdinera ekarriko ditu, hots, %30era.


2024-11-08 | Irutxuloko Hitza
KASen kontrako elkarretaratze berria egingo du LQNTCDD taldeak datorren astelehenean Donostian

Lo Que No Te Cuentan De Donosti taldeak mobilizazio berri bat antolatu du datorren astelehenean, hilak 11, Amara Berrin, Kaleko Afari Solidarioak banatzen diren ordu eta leku berean. Hiriko hainbat eragile antifaxista eta antirrazista batzen dituen plataformak... [+]


2024-11-08 | Hala Bedi
Errota Zaharra auzo elkartea
“Arrazoi eta interes askok eraman gaituzte oraingo egoerara, baina kaltetuak bizilagun guztiak gara”

Gasteizko Errotako (Koroatze) auzoan izan diren manifestazio "anonimoek" kolokan jarri dute auzokoen arteko elkarbizitza. Azalera atera dituzte ere hauetan parte hartu duten partidu politiko batzuen eta beste kide batzuen izaera faxista eta arrazista.


“Atera ala hil”, Gaza iparralderako Jeneralen doktrina

Israelgo armada urria osoan bereziki gogor aritu da Gazako iparraldean, eta egunotan ere azken urteko erasorik gogorrenak egiten ari da bertan, ehunka pertsona hilda, gehien-gehienak zibilak eta tartean hamarnaka ume. Herritarrei Gazako hegoaldera joateko agindua eman diete... [+]


Bilboko Etxaniz Suhiltzailearen anbulatorioko sexu-transmisiozko infekzioen zentroa “gainezka” dagoela salatu dute

Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.


Eguneraketa berriak daude