EZOHIKO HAUTESKUNDEEK KOORDENADA POLITIKOAK ALDA DITZAKETE
2003ko maiatzaren udal eta foru hauteskundeen kanpaina gertakari andana baten eraginpean burutzen ari da. Lehena eta nagusiena, AuBren eta 225 zerrendaren ukapena izan da.
Bigarren gertakaria ezker abertzalearen Udalbiltzaren debekua eta honen ostean Bilbon burututako manifestazioa izan da. Eusko Jaurlaritzaren Herrizaingo Sailak debekatu bai, baina desegin ez zuena. Jokamoldeak kanpainaren hasierari eman zion «ukitua» berezia izaki.
Gertakari sorta dugu hirugarrena: Batasuna AEBetako «erakunde terroristen» zerrendan sartu izana -Aznarrek kanpainaren atarian lorpen modura aurkeztua-, ETAren agiria, eta EAEko Joseba Azkarraga Justizia sailburuak Auzitegi Gorenak AuBren baliogabetzea kritikatzeko «putxerazo» hitza erabiltzeagatik Espainiako Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak Eusko Jaurlaritza kritikatu izana.
Kanpaina hasierak gauza bat argitu du: Udal eta Foru Aldundiak herriarengandik hurbilen dauden erakundeak izanda ere, beraietan deliberatu beharreko arazoak makropolitikak lausotuak gelditzen direla.
Alabaina, hauteskundeen ostean egoera politikoa deus gutxi aldatuko ote den pentsa badaiteke ere, Euskal Herriko hegoaldeko lau lurraldeetako hauteskunde hauek egundo ezagutu ez diren parametro berri eta ezezagunen arabera burutzen ari direla, ohartu behar dugu. Parametro hauek Batasuna eta ezker abertzalearen hautagaitza nagusia (AuB) legez kanpo uztea ekarri dutelarik.
Bizkaiatik eta Gipuzkoatik bereziki, etor liteke, euskal sozialisten aldetik, PPrengandiko urruntze moduko bat. Zenbait herritako hautagai sozialistek ez dute -hauteskundeen ostean eta emaitzen arabera- ezker abertzalearen herri hautagaiekin elkarrizketa baztertzen. Halaber, bi lurralde hauetan, nazionalismo moderatuarengana hurbiltzearen aldeko sektoreen eragina inoiz baino indartsuagoa ageri da kanpaina honetan. Gipuzkoan, adibidez, Miguel Buen Lacambra Errenteriako alkateak eta Foru Aldundietarako hautagai nagusiak ezustekoa eman lezake. Berak irabaziko balu EAJ-EA koalizioa bere aliantza-estrategia aztertzera behartu lezake. Ez dezagun ahaztu, egungo foru erakundeen ordezkaritza Lizarra-Garaziko Akordioaren garaian gauzatu zela. Ordea, egungo egoera ezberdina da eta aliantzen aro berri baten atarian egon gintezke.
Bestalde, «normaltasuna»ren barruan aurkeztuko diren ezker abertzalearen inguruko hautagaitzen emaitzek ezker abertzalearen norabidea argi lezakete. 16 dira Auzitegi Gorenak onartutako herri hautagaitzak. Irun Herria eta Tafalla Berria hautagaitzek, herrien beren handitasunarengatik, AuBren aldeko sostenguaren zenbatekoa adieraz lezakete. Halaber, neurri batean, Aralarren emaitzen zenbatekoak ezker abertzalearen norabide eta bilakaera politikoan eragin lezake.
Laburbilduz, udal eta foru mailako hauteskundeak izan arren, lehia nagusia ez-konstituzionalisten (EAJ-EA) eta konstituzionalisten artean (PP eta PSOE) jokatzen da berriz ere. Alabaina, udal eta foru mailako hauteskunde izanagatik ere, PSE-EEren ustegabeko emaitza onek eta ezker abertzalearen egoera berriak Euskal Herriko koordenadak politikoak alda litzakete.
Agirian hiru puntu gailendu dira: «Euskal herritar guztiei galdeketa egin beharra», «Espainiak baliogabetutako botoen balioa» eta «asanblada prozesu baten berria». Agiriak zeresana eman du alderdien artean, eta «kontraesan» eta «inkognitaren» bat utzi ere.
PPk ETAren eta EAJren ezkutuko akordioa dagoela esan du, baita Lizarra II datorrela esan ere. EAJk, berriz, Ibarretxe lehendakariaren hitzetan, PPren adierazpen hori alderdi honen inguruko GAL mediatikoak asmatutako gezurra dela eta PPk ETAren su-etenari dion beldurra azpimarratu du. PSE-EEk ETAren estrategia aldaketaren bat ikusi du agirian: Ibarretxeren Planak agertzen duen galdeketa eta ETAren galdeketa egin beharra lotu ditu. Ez du PPk egin bezala «akordio» hitza aipatu, hauteskunde garaian izaki, nonbait.
AuBk baikorki jaso du ETAk herritarren hitza errespetatuko duela esan izana eta bere agiria orobat. Edonola ere, Ibarretxeren plana lehen bezain desegokitzat jotzen duela berretsi du ezker abertzalearen AuB hautagaitzak.
ETAren «kontraesana» ezker abertzalearen Aralar alderdiak azaldu du. Bere ustez, ETA boto baliogabeen alde azaltzea hauteskundeetan parte-hartzera deitzea da. ETAk, zuzen edo zeharka, Espainiaren marko juridiko-politikoan parte-hartzea ontzat jo omen du. ETAtik etorrita, kontraesankorra, antza.
Azkenik, «inkognita» puntua dago. ETAren agiriak jakingura eragin du herritarren artean. Hots, bere barne asanblada prozesuak emanen duena inkognita da. Batasunaren legez kanporatzeak eta AuBren debekuak hauteskunde kanpaina ezezagun baten aurrean ezarri dute euskal gizartea. Logikoki, ETAk burutu omen duen asanbladaren prozesuaren emaitza ez da ezagutuko hauteskundeak iragan arte, eta logikoki ere, hauteskundeen bilakaerak eta emaitzek eragina izanen dute iragarritako agiri berrian. Baina hori «inkognita» bat da. ETA bera «inkognita» den bezalaxe.
Hamasek salatu du talde palestinarrak aurretik onartutako akordio proposamenetan Israelgo lehen ministro Netanyahuk baldintza berriak jarri dituela. Iran su-etenaren alde agertu da, baina Israel “zigortzeko eskubidea” aipatu dute, uztailaren 31n Hamaseko buruzagi... [+]
Ertzaina emakume bezala erregistratu zen Trans Legearen bitartez, baina inori ez zion aldaketaren berri eman. Fiskaltzak uste du indarkeria matxista leporatzetik libratzeko asmoarekin aldatu zuela sexuz.
Kongoko Errepublika Demokratikoa ari da gehien jasaten tximino baztanga edo mpox-en epidemia. Urtea hasi zenetik 16.700 kasu atzeman dituzte, eta ia 600 pertsona zendu dira herrialdean; gehien-gehienak, haurrak.
Tuteran 30 urteko gizon bati 23 urteko bikotekideari erasotzea leporatu diote, eta Ondarroan 31 urteko gizon bati lankide bati ukituak egitea, herriko osasun etxean. Bilboko jaietan bi sexu eraso salatu dituzte, eta Donostian 20 urteko gizon bat atxilotu dute, hiriaren... [+]
Hainbat kolektibok salatu du Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean arreta jasotzen duten transei lehen harrera psikiatrikoko profesionalek egiten dietela, horrek transak patologizatzen dituela eta harrera endokrinoak egin beharko lukeela. Harrera endokrinoak... [+]
Etxebizitzen %20 baino gehiago jadanik bigarren etxebizitzak dira Ipar Euskal Herrian. Larrialdi klimatikoaz sentsibilizatzeko lau hilabetez, Nantesetik abiatu Alternatiba txirrindula itzulia, kostaldean zen aste buruan.
Iazko urtarril-otsailean izan genuen Hego Euskal Herrian bisitari, egundoko propagandaz girotuta baina aparteko arrakastarik gabe, Shen Yun izeneko antolakundearen “Txina komunismoaren aurretik” ikuskizuna. Agian neuk ere esan behar nuen zerbait orduan, haren... [+]
LAB sindikatuaren kontaketaren arabera, dagoeneko 36 dira aurten Euskal Herrian lan-istripuz hildako langileak.
Nahiz eta Nafarroako hainbat udalerrietako udaltzaingoek taserrak dituzten, ez dago armen araudian jasota. Azkoienen lau aldiz erabili dute, eta Iruñean aurtengo ekainean erabili zuten lehen aldiz.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak deituta, bi hiriburuetako jaietan "Palestina presente" egoteko aldarria luzatu dute. Ostiralez Bilbon, eta larunbatez Donostian.
Testu hau goizeko ordu txikitan izaten diren hausnarketa batekin hasi da, Araba galduko herri batean zoruan jarrita, ortzimugan eguzkia ateratzen dela ikusirik. Zelai hori eta nabarren artean hegan egiten duten txoriei so eginez, mendietan dauden basoetan pentsamenduak galduta... [+]