LEKEITIARRAK IRLARI BEGIRA
Lea-Artibaiko euskaltegiak ehundik gora ikasle ditu. Euskaltegira jotzen duten gehienek EGA euskara titulua gainditzeko itxaropena dute. Beste batzuek, ordea, erretiro aldera hurbildu ohi dira AEKra, alfabetatu nahian. Asko dira, euskaraz irakurtzen eta idazten ez dakiten euskaldunak. Esparru horretara zabaltzeko saioak abian jarri dituzte AEKn: zenbait ikastaro berezi antolatu izan dituzte bizkaiera euskalkia lantzeko. Iaz Ondarroan izandako erantzun positiboari jarraituz, aurten Lekeition nahiz Markinan eskaini dituzte ikastaroak.
Lan merkatuaren baldintzek eskatuta, gero eta sarriago eskatzen dira ikastaro espezializatuak. Horiei ere erantzun egokia ematen ari da Lea-Artibaiko euskaltegia: jarduera ekonomiko jakin bateko euskara, testugintzan aritzeko trebakuntza, besteak beste. Azken urteotan, berriz, udako barnetegia bertan behera utzi dute, azpiegitura falta zela eta.
Kaxarranka dantza, beste aldetik, gizonezkoei dagokie. Zortzi arrantzalek sorbalda gainean eusten dioten kaxa baten gainean egiten du dantza beste batek. Janzkera bera ere bitxia da: fraka, alkandora eta praka zuriak daramatza kaxa gaineko dantzariak, zapia lepoan lotuta eta krabelin bat alkandorako botoizuloan. Azkenik, txisterari eusten dio eskumako eskuarekin eta ezkerrekoan, ostera, San Pedroren intsigniadun banderatxo gorria dauka. Kaxa gainean dantzan dabilelarik, portuko San Pedroren irudipean egon ondoren, Lekeitioko kaleetara abiatzen dira dantzariak. Arrantzaleen Kofradiako presidentearen etxea, udaletxea eta plaza bisitatu beharreko lekuak dira.
XV. mendeko zeremonia da kaxarranka dantza. Urteko irabaziak ikuskatu, zaindu eta banatzeko bi maiordomo aukeratu omen zituzten arrantzaleen elkarteko anaideek. Kofradiako ondasun eta dokumentuak kaxa batean gordetzen ziren. Ekainaren 30ean, maiordomo zaharraren etxetik maiordomo berriaren etxera aldatu behar izaten zuten kaxa. Jatorrizko kaxa hori herriko Kofradian gordetzen da eta horren gainean egiten da oraindik dantza. Ibilaldiaren egunean berriro aterako dute, herriko ikastola aurrean kaxarranka dantza eta emakumeen aurreskua dantzatuko baitituzte.
San Antolinak dira Lekeitiok ospatzen dituen beste jaiak. Ekitaldirik ikusgarriena antzar-eguna izanik, herriak arraun zaletasun handia izan du aspalditik. Hala ere, 1977. urtera arte Lekeitiok ez zuen arraun elkarterik izan. Paradoxikoki, herriko neskato batekin ezkondutako algortar baten ekimenez sortu zen Isuntza arraun elkartea orduan. Gaur egun 70 bat mutilek jarduten dute berton, lau kategoriatan banatuta eta elkartearen historiako emaitzarik onenak lortzen ari dira azkenaldion. Bermeoko arraunlariekin batera, Isuntzakoak faboritotzat hartzen dituzte adituek Ibilaldia 2003ko egunean izango diren estropadetan, Bizkaiko txapelketa jokoan dago eta.
Arrakala irrati libreak ere emanaldi berezia eskainiko du igandean. Urte asko uhinetan izan ondoren, etenaldi bat hartu zuen irratiak lokalaren berriztapena eta gainontzeko hobekuntzak egiteko. Laster irratsaio pare batekin bueltatzeko asmoa agertu dute Arrakalakoek. Hortaz, lekeitiarreraz emititzen jarraituko dutela ziurtatu dute.
Herriko Gaztetxeak Lekeitioko rock mugimendua areagotu zuen. Handik atera ziren Etsaiak bezalako talde ugari. Elkarri gitarra edo bateria jotzen erakusteko zaletasunak nahiz ikasteko grinak ahalbideratu dute Lekeitioko rockak aurrera egin zezan, Gaztetxearen geroztik ere. Gaur egun zortzi bat musika talde daude herrian. Gehienek euskara batuan abesten badute ere, badira bizkaieraz kantatzeari ekin diotenak. Horietako batzuk zuzenean joko dute igandean, Parasmak eta Txapelpunk-ek esate baterako. Azken horiek, gainera, Peru Aranburu bertsolari gazteak idatzitako Ibilaldiko kanta musikatu dute
Heriotza-zigorra eskatzeko argudio gisa, "indarkeria politikoko ekintza" izan zela adierazi du AEBetako Fiskal Nagusiak.
Palestinarekin Elkartasuna plataformaren ekimenez, txirrindularitzarekin lotura duten 70 bat pertsonak eskatu dute talde sionistak ez dezala txapelketan parte hartu, eta lortu dute.
Ion Aranburu koma egoeran eta ZIUan ingresatuta egon zen hainbat astez, erasoaren ondorioz.
Lekukotasunak, autopsia txostenak eta atxiloaldian izenpeturiko adierazpenak bildu ditu The Independent komunikabide britainiarrak. 2023ko urriaren 7az geroztik 70 palestinarrek dute bizia galdu Israelgo presondegietan. Palestinar presoen alde dabilen Addameer elkartearen... [+]
Kutxa Banku Fundazioak adierazi du Kutxabankeko presidentearen adierazpenek ez dutela fundazioaren pentsamoldea islatzen, "Hizkuntza aniztasuna beti da aberastasun iturri, nekez izan daiteke oztopo", argudiatu dute.
Lineal A duela 4.800-4.500 urte erabilitako idazkera minoikoa da. Berriki, Kretako Knossos jauregi ezagunean, bolizko objektu berezi bat aurkitu dute, ziurrenik zeremonia-zetro gisa erabiliko zutena. Objektuak bi idazkun ditu; bata, kirtenean, laburragoa da eta aurkitutako... [+]
Londres, 1944. Dorothy izeneko emakume bati argazkiak atera zizkioten Waterloo zubian soldatze lanak egiten ari zela. Dorothyri buruz izena beste daturik ez daukagu, baina duela hamar urte arte hori ere ez genekien. Argazki sorta 2015ean topatu zuen Christine Wall... [+]
Nafarroako Erriberako Andosilla herrian, sorpresa ugari ematen ari den indusketa arkeologikoa egiten ari dira Aranzadiko arkeologoak eta herritar boluntario taldeak. Resako aztarnategian orain arte oso ezezaguna zaigun Goi Erdi Aroko gizarteak hobeto ulertzeko aztarnak aurkitu... [+]
Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako trans pertsonei zuzendutako protokolo asistentziala eguneratzea da helburua. Lehen Mailako Arretako Taldeak (LMAT), trans pertsonentzako Lehen Mailako Arretako Zerbitzu berriak (tLMAZ) eta Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dagoen Genero... [+]
Jaurlaritzak ziurtatu du itxaron-zerrendak bi hilabetetik behera jaitsi direla azken hiruhilekoan. Manu Lezertua EAEko arartekoak, berriz, beste datu bat nabarmendu du herritarren kexei buruzko urteko txostenean: Osakidetzari dagozkion kexak %70 igo dira, eta batez ere... [+]
Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]
Ugaritu diren “txiringito pribatuei” muga jartzeko asmoz, unibertsitate berriak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak. Euskal Herrian polemika artean jaio zen azken unibertsitate pribatuak adibidez, Gasteizko Euneizek, gaur gaurkoz ez ditu... [+]
Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.
Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]