JUAN KRUZ IGERABIDE: "UNEAK AGINTZEN DU POEMARIO HONETAN"


2021eko uztailaren 19an
Mailu isil bat eskatzen duzu, mundua desegiteko. Mailu isil horrek mundua eralda dezakeelakoan?
Mailu horrek badaki ez duela eraldatuko mundua, baina mailu izaten jarraitzen du eta horrela jarraitu nahi du; gogoeta etiko bat egiten jarraitu nahi du, ahotsik gabe geratzen bada ere.

Eta zein da mailu horrek adierazi nahi digun mezua?
Liburuan euriak presentzia zabala du, eta badirudi funtzionatu nahi duela harriaren -alegia, Arestiren-, harearen -alegia, Atxagaren- eta hutsaren -alegia Oteizaren- sinboloari kontrajarpen bat-edo egiteko. Baina asmoz behintzat antisinbolo bat da. Heriotzaren papera betetzen du, baina baita bizitzaren ernalkuntza sinboliko tradizionalarena ere. Helburua izan da sinbolismo joera jarrera mental bat izatetik lurrera ekarri eta egunerokotasunean desegitea, existentziari buruzko gogoeta eta jarrera baten baitan. Hori da liburu guztia zeharkatzen duen ardatza. Edo hori izan dut asmoa, behintzat.

Nola laburbilduko zenuke poemario honen mamia?
Planteamendu taoista bat dago bere oinarrian. Taoren sinboloak bi alde ditu: beltza, infernura bidea -edo behera behar hau-, eta zuria -gora nahia edo egarri mistikoa-. Baina bi alde horietan puntu bana dago kontrako kolorea duena; gainera, biribila denez, ez da estatikoa, jiraka dabil, eta helikoidala da. Badu zurrunbilo bat, zulo beltza; eta badu espantsio bat, galaxiak bezala. Horregatik uneak agintzen du poemario honetan. Badago bilaketa existentzial bat, eta badago bilaketa metafisiko bat ere, baina uneak agintzen du «Mailu isila»n, ura -euria- edozein unetan, edozein zirrikitutan sartzen edo agertzen delako.



Azkenak
Correosek Gipuzkoan dituen lantokietako langileek salatu dute udan izaten ari diren lan-karga “jasanezina”

Udan lantaldea asko murriztu da langile gehienek oporrak hartu dituztelako, eta sindikatuek salatu dute Correosek apiriletik langileen oporraldien berri izanda ere ez dituela langile gehiago kontratatu.


Espainiako Parekotasun Legeko akatsak aukera ematen du senideak zaintzeko baimena eskatu duten langileak kaleratzeko

2/2024 Lege Organikoa abuztuaren 22an sartu da indarrean, eta “akats tekniko tamalgarria” du, Espainiako Berdintasun sailburu Ana Redondok adierazi duenez. Sexu-indarkeriaren biktimak kaleratu ezin direnen taldean sartu dituzte. Espainiako Berdintasun Ministerioak... [+]


Beroak adinekoen heriotza hirukoiztuko du Europan 2100. urterako

Hori da ikerketa berri batek ondorioztatu duena, baldin eta betetzen badira gaur egun berotzearen handitzeari buruz dauden aurreikuspenak. Eta NBEren arabera, mende amaierarako tenperaturak 3 graduko igoera izango du XX. mende hasierarekin konparatuta.


Miarritzeko auzapez ohi Didier Borotra zendu da

Politikari zentrista ezaguna, 1986tik 1991ra Departamendu kontseilari izan zen, 1991tik 2014ra Miarritzeko alkate eta Frantziako senatari 1992tik 2011ra. 86 urte zituela zendu da abuztuaren 21ean, infartu baten ondorioz.

 


Emazteari eraso egin zion ertzaina kargutik kendu dute

Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburuak adierazi du: “Ertzaintzako barne arautegiak hutsegite larritzat eta botatzeko arrazoi posibletzat ditu horrelakoak”. Gainera, Gipuzkoako Fiskaltzak eskatu dio instrukzioko epaitegiari auzia genero indarkeria... [+]


2024-08-22 | Euskal Irratiak
Maddi Kintana: “Gazte euskaldunen hizkeran frantsesak eragin handiagoa du”

Maddi Kintanak Baiona, Angelu eta Miarritzeko gazteen euskara aztertu du bere tesian. Hitz berriak sortzen dituzte baina baita hitzak beste hizkuntzetatik hartzen ere, besteak beste, interneten eraginez.


Iruñeko haur-eskola publikoetako ikasle berrien %37 familia sozioekonomiko ahulekoak dira

Plaza eskatu duten guztiak onartuak izan dira onarpen-sistema berria eta zikloaren doakotasunari esker. 12.000 euro baino gutxiagoko errenta duten familien 297 umek izango dute plaza.


Tanpoiek metalak dituztela frogatu dute; tartean, beruna eta artsenikoa

Lehen aldiz, ikerketa bat egin dute tanpoiek metalak ote dituzten ikusteko. Izan ere, metal batzuk toxikoak dira, baina AEBetako, Europako eta Erresuma Batuko legediek ez dute horri buruzko araudirik.


2024-08-22 | June Fernández
MIGRAZIO-DOLUA
Herrimina trauma bihurtzen da

Herrialde berri batera moldatzeak dakarren astindu identitarioaz gain, migrazio-bidaietan eta berton aurre egin behar dieten indarkeriek oztopatzen dituzte etorkinen bizipenak. Psikoterapia da ondoeza sendatzeko bide bat, baina ez bakarra.


Euskal preso politikoei espetxe politika arrunta aplikatzeko eskatu dio Sarek Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Giza Eskubideen Sailari

"Jarrera proaktiboagoa" eskatu dio Eusko Jaurlaritzaren Justizia Sail berriari Sarek, abuztuaren 20an egindako prentsaurrekoan. Espetxeetako normalizazioa "oraindik urruti" dagoela salatu dute, ikusita 148 presoetatik "ehun preso baino gehiago" egon... [+]


Energia-enpresa nagusiek biodibertsitateari eragindako kalteen %47 ezkutatzen dute, EHUren ikerketa baten arabera

"Irudia zuritzeko" estrategiak erabiltzen dituzte energia arloko enpresa nagusiek. Ekintza positiboak azpimarratu eta inpaktu negatiboa "estaltzen" dutela ondorioztatu du ikerketan parte hartu duen EHUko doktoregai Goizeder Blancok.


Eguneraketa berriak daude