ARRATZU UBARRUNDIA
- Nork esan zuen Araban ez zegoela hondartzarik? Gasteiztik 10 bat kilometrora, Uribarri Ganboako urtegiaren inguruan kirol eta atsedenaldirako aukera zabala aurkituko dugu, hondartza barne. Arratzu Ubarrundian gaude, Zuiako Koadrilako udalerririk txikiena biztanle kopuruari dagokionez eta zati handi batean urtegiko urez estalita dagoena. Aldiz, udalerria osatzen duten herriek bisitarako eta aisialdirako beste hainbat osagarri eskaintzen dizkigute: jauregiak, apaingarri erromanikoz edertutako elizak, antzinako baserriak eta gainaldean Arabako lautada menperatzen duen mendilerroa, Gipuzkoarekin muga egiten duena, hain zuzen ere. Honek guztiak paisaje mota anitz sortzen du: hegoaldean Arabako lautada, urtegiaren inguruan altuera apaleko muinoak eta iparraldean Elgea mendizerrako tontorrak.
Lehenengo karlistaldiaren lekukoa ere izan zen. 1838. urtean, Eskalmendiko errota gotorleku gisa hartu zuten karlistak menderatu zituzten Zurbano jeneralaren tropa liberalek.
XX. mendean, garapen sukarrak jota, 1957an inauguratu zen Uribarri Ganboako urtegia. Arabako urtegirik handienak 1.489 hektarea dauzka eta bertan kostaldean ohikoak diren osagarriak aurkitzen ditugu: hondartzak, itsas klubak, kanpamentuak, kirol instalakuntzak, kalak, kaiak, bihurgune bakartiak eta amaigabeko hodeiertza. Urtegiak 120 milioi metro kubikoko bolumena dauka eta 36 metroko altuera.
Handik hurbil Otalora-Gebara jauregia ikus dezakegu, armarri barroko ikusgarria harro erakusten duena. Beste armarri barroko biziki handia atzemango dugu Ortiz Zarate jauregian. XVI. mendeko eraikin honek teilatu-hegal handia du, habeburu apainduzko bi multzo dituela.
Otazutarren jauregia Basterratarren antzinako dorretxea zegoen leku berean eraiki zen. Landa jauregien arkitekturaren eredu bikaina da eta Gebaratarren armarri barroko ederra erakusten du bere aurrealdean.
Zurbao herrian jarraituz eta aipatu jauregietaz aparte, bertako beste etxeetako aurrealdetan ikus daitezke jauntxoen armarriak. Herriko baserriek bestalde, ez dute eskualdeko baserri ohikoen tipologia, Arabako lautadako landa arkitekturaren ezaugarriak dauzkate.
Zurbaoko San Esteban eliza XV. mendekoa da eta Arabako Lautadan aurki daitekeen erretaula nagusirik inportanteena gordetzen du bere barnean, XVII. mendekoa, hain zuzen ere.
Zurbaotik Dura aldera abiatuko gara. Bertan, San Esteban Protomartir elizak arabar lautadetako erromanikoaren eskola propioaren adibide garbiena erakutsiko digu. XIII. mendeko portada elementurik aipagarriena da. Arkiboltak eta zutabeetako kapitelak bikain zaindutako apaingarri ugariz dekoraturik daude. Ikonografia guztiz oparoa da: landare, animali eta izaki fantastikoen irudiak, gizakien aurpegiak eta elementu geometrikoak.
Iparraldera joz, Mendibil herria zeharkatuko dugu, Arroiabera iritsiz. Herrixka honetako eliza haitz baten gainean jaso zuten, lautada osoa menperatuz.
Langara Ganboarako bidea hartuta, Uribarri Ganboako urtegiaren lehendabiziko bista bikainak izango ditugu. Parez pare Zuaza irla izango dugu, Aldaieta itsas klubaren aurrean. Langara Ganboa herriak ere ikuspegi polita eskaintzen du urtegi aldera. Bertako eliza ezin da bisitatu, bertan etxe pribatua eraiki baita. Herri honetan aldiz gurutzadura bat kontserbatzen da. Gidariak eta erromesak gidatzea zuten helburu eta otoitz leku gisa ere erabiltzen ziren.
Uribarri Ganboan beste gurutzadura bat ikus dezakegu bidearen ondoan. Bertako San Andres elizatik ere urtegiaren ikuspegi ederrak lortzen dira.
Monumentuen bisitaldia borobiltzeko Luku herrian bost arkuko zubia eta Lukotarren jauregia topatuko ditugu. XVIII. mendeko eraikuntza hau oin karratukoa da eta aurrealdean bi armarri txiki erakusten ditu.
Udalerrian zenbait baseliza bada, San Antoniokoa Betolazan eta San Rokerena Zirianon, adibidez.
Klub nautikoez gain, urtegian astialdiko eta atseden parkeak topatuko ditugu. Landa herriko lorategiak, mahaiak, erretegiak eta tabernak igaro ondoren, Landako parke probintzialeko hondartzara iritsiko gara. Hondartza honetan bainatzea baimenduta dago.
Urtegia eraikitzerakoan hainbat irla sortu ziren, Zuaza eta Untxiena, esaterako. Zuazako irlako jolasgunea udalekuetarako erabiltzen da, aterpetxea, bainugelak, ontziralekuak eta astialdirako beste zerbitzuak bertan badirelarik.
Gasteiz eta Landa herriak lotzen zituen trenbide zaharraren ibilaldian zikloturismoan aritzeko bidegorria egokitu dute. Zati handi bat urtegiaren albotik luzatzen da, oso ibilbide atsegina bihurtuz.
Landatik ere Elgea mendizerrara igo daiteke Luzera Handiko bidezidorra jarraituz. Elgea mendizerrako mendebaldeko zati honetatik, isurialdeen banalerroaren ibilbidea edota Gipuzkoako bira igarotzen dira, esate baterako. Pagadi zoragarriak zeharkatu ondoren Isuskitza edo Usokoaitzako tontorretik ikusmira bikaina izango dugu, Arratzu Ubarrundiako lurralde osoa begi-bistan dugularik. Urtegiaren urdina, larreen berdea eta lautadaren kolore horixkak kontraste harrigarria sortuko dute gure plazererako
- Eguzki-Lore taberna-erretegia (Dura) 945 299 655
- Erpidea taberna-erretegia (Uribarri Ganboa) 945 299 976
- Etxe-Zuri taberna-jatetxea (Landa) 945 299 98
- Uribe taberna-jatetxea (Luku) 945 298 005
- Arrantzale taberna-jatetxea (Mendibil) 945 299 502
- Yaiza taberna-jatetxea (Mendibil) 945 299 501
- Urbazter taberna-jatetxea (Uribarri Ganboa) 945 299 984
- Berriozabal taberna-jatetxea (Luku) 945 298 099
- Durana garagardotegia (Dura) 945 299 522
Azken aldian, asteburuetan, Internet ez dabil ondo. Hasieran, zaila zen webguneei ezarritako blokeoen zergatia ulertzea; orain, badakigu Espainiako La Ligak agindu zituela, futbola modu ilegalean emititzea saihesteko. La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien... [+]
Bilbon eginiko aurkezpenean iragarri dute ekitaldia, euskarari "arnas berri bat emateko eta behar duen indarraldia gorpuzten hasteko" lehen urratsa izango dela nabarmenduta. Euskaltzale guztiei, baina, oro har, "justizia sozialean eta gizarte kohesioan aurre... [+]
Aljeriatik datoz Mohamed eta Said [izenak asmatuak dira], herri beretik. “Txiki-txikitatik ezagutzen dugu elkar, eskolatik”. Ibilbide ezberdinak egin arren, egun, elkarrekin bizi dira Donostian, kale egoeran. Manteoko etxoletan bizi ziren, joan den astean Poliziak... [+]
Olatz Salvador
Noiz: martxoaren 15ean.
Non: Deustuko jaietan.
------------------------------------------------
Martxoak beti du deustuarrontzat kolore berezia; urtero ospatzen ditugu jaiak, San Jose egunaren bueltan. Bi asteburu bete festa, eta urtetik urtera Deustuko... [+]
Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]
Pazienteek Donostiara joan behar dute arreta jasotzeko. Osasun Bidasoa plataforma herritarrak salatu du itxierak “are gehiago hondatuko” duela eskualdeko osasun publikoa.
EH Bilduk galdera sorta bat erregistratu zuen Eusko Legebiltzarrean Donostiako Metroaren igarobideko lanen gainkostua argitzeko. Informazio hori atzo jakinarazi zuen Susana Garcia Chueca Mugikortasun sailburu sozialistak.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Seaska Sarean inklusio egoeran dauden 165 ikasleei laguntza bermatzeko hasi dute kanpaina, antolaketa propioa eratuta. Frantziako Hezkuntza Ministerioaren jarrera salatu dute kanpaina aurkezteko prentsaurrekoan, behar bereziak dituzten haurren inklusiorako baliabide... [+]
Martxoaren 19an amaitu zen proiektua aurkezteko epea, baina Errioxako PSOEk adierazi du Forestalia enpresak "interesa baztertu" duela. Enpresak bi parke eoliko eraiki nahi zituen Aragoiko lurretan, baina oraindik ez ditu lortu baimenak eta hori dute egitasmoa... [+]
Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez.
%90eko jarraipen "ia erabatekoa" izan du grebak, sindikatuen arabera. Gasteizko parkeak, lorategiak eta eraztun berdea mantentzen dituzte Enviser azpikontratako 90 langileek.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]