ORDAINTZEKO PREST AL ZAUDE?


2021eko uztailaren 19an
Beti esan ohi da Internet, liburutegi erraldoi bat dela, behar duguna nahi dugunean aurki dezakegula bertan, beste modu batera ezin eskura daitekeen informazio asko sarean dagoela, eta gainera doan.

Baina gauzak aldatzen ari dira azken urteetatik hona eta askoz ere gehiago aldatuko direnaren susmoa ere badugu. Izan ere, Internet komunikazioaren iraultza izan bazen, edukiak eskaintzeagatik kobratzearen auzia hautsak astindu dituen erreboluzioa izango da. Hango eta hemengo komunikabide digitalak hasi dira edukiengatik kobratzen eta polemikaz beterik iritsi da gure artera erabaki hori. Iaz, punto.com eta publizitatearen krisia izan bazen protagonista, aurten edukiak kobratzearen fenomenoa da protagonista nagusia.

Interneten sorreran, komunikabide tradizionalek ere ez zuten zalantzan jarri Interneten egoteko beharra eta garrantzia. Egunkari, aldizkari, telebista eta irratiek berehala sortu zuten euren komunikabideen klon bat Interneten. Orduz geroztik, batzuek klon izaten jarraitu dute eta beste batzuek Interneteko baliabideak erabiliz, komunikazio bide ezberdinak jorratu dituzte beraien web guneetan. Horrek guztiak sortutako gastuak neurri handi batean publizitatearen bidez estaltzeko asmoa zuten, baina badirudi publizitatetik etekin ekonomikoa ateratzeko saiakerek ez dutela espero bezainbesteko etekinik ekarri. Publizitatetik ustez etorriko ziren sarrerak ez dira iritsi eta enpresek mantendu ezin dituzten azpiegiturak sortu dituzte. Honen aurrean, komunikabideetako enpresariek paperezko egunkariekin egin ohi den bezala, edukietan ikusi dute diru iturri indartsu eta emankorra.

Komunikazio talde handiek edukiak kobratzeaz gain, jabetza eskubideen gestiorako elkarte baten sorrera dute gogoan, horrela, beraien egunkarietan agertutako informazioa erabiltzeagatik kanon bat ordaindu beharko genuke guztiek. Hau da, ez da soilik beraien web gunean irakurtzeagatik ordaindu beharko, beraien edukiak aipatu eta lotura jartzeagatik ere ordaindu beharko genuke.


Zergatik ordaindu?

Gune batzuetan sartu eta informazioa irakurtzeagatik ordaindu behar dugula ikustean, pentsatzen dugun lehen gauza zera da: Zergatik ordaindu, orain arte doan izan baldin bada? Erabiltzaileak prest al gaude orain arte doan izandako zerbaitengatik ordaintzeko? Badirudi errazago ohitzen garela prezio garestitzeetara, orain arte doan edukitako zerbaitegatik ordaintzera baino. Jupiter Research enpresak egindako inkesta baten arabera, europarren %41a ez dago edukiengatik ordaintzeko prest. Iaz, % 47a zen ordaintzearen aurka agertzen zen portzentaia.
Publizitatean sinesten jarraitzen duten medioak existitzen diren bitartean, kobratzen dutenek zaila izango dute hauekin lehiatzea, irakurleak klik bat haratago antzeko informazioa doan aurki dezakeela uste badu. Kobratzea erabaki dutenek doako web guneetatik bereiztea lortu behar dute, eskaintzen dituzten edukiek nolabaiteko balore erantsia, esklusibitatea edota originaltasuna izatea beharrezkoa izango da.

Bestalde, kobratzeko bidea aukeratu duten guztiek ez dute formula berdina erabiltzen. Batzuek guneko eduki guztietarako sarrerak itxi dituzte, baita orain arte doan zirenetara ere. Beste batzuek web guneko eduki konkretu batzuetara sarrera ixtea erabaki dute, nolabaiteko balio erantsia duten edukiengatik kobratzen dute, gainerako edukiak guztiontzat eskuragarri mantenduz. Beste batzuetan, ez da zuzenean dirutan kobratzen, baina edukietara sartu ahal izateko, harpidetza egin behar da, hainbat datu pertsonal eskatuz. Horiekin datu baseak sortzen dituzte. Gero datu horiek saldu daitezke eta bestelako produktuak saltzeko ere erabili daitezke, bezeroaren perfila ondo ezagutzen baitute.

Aipatu dugu edukiez gain, aipamenei eta loturei ere prezioa ipintzeko saiakera egiten ari direla komunikazio talde handiak eta honek ere badu noski, bere eragina. Neurri honek mugak ipintzen dizkie esaterako, prentsa buletinei, gehienetan, beste medioetan agertutako berri eta loturez baliatzen baitira. Baina kaltea ez da bakarrik informazioa "lapurtzen" dutenentzat. Izan ere, edukia aipatu, lotura ipini edo erreferentzia egiteagatik ordaindu behar bada, geroz eta gune gutxiagotan agertuko da ordainpeko gune hauen erreferentzia, eta Interneten markak eta erreferentziek badute bere balioa. Zenbat eta gune gehiagotan agertu beste web gune baterako lotura edo aipamena, hobeto izango da, trafikoa bideratzen duelako, bilatzaileetan posizio hobean agertzen delako... azken finean erabiltzaileak bideratzen dituelako.


Filosofiaren defendatzaileak.

Komunikabide handiek Interneten negozioa ikusi bazuten beste batzuek komunikazio tresna paregabea ikusi zuten: Internet doakoa izatea eta informazioa herritarren esku egotea aldarrikatzen zuten. Ordaintzearen filosofia Interneten filosofiaren aurkakoa denaren ustea zabalduta dago askoren artean. Juan Etxenike Indymediako kideak ez dio zentzu handiegirik ikusten kobratzeari. Internet beraren filosofiaren aurkako neurria dela dio. "Guk ez dugu kobratzen eta ez dugu sekula kobratuko" gaineratu du. Indymediako eduki guztiek copylefta babestuta daude, hau da, "bere edukiak zabaldu, aipatu eta hitzez hitz kopiatu daitezke, osorik zein zatika, edozein medio erabiliz eta edozein helburu lortzeko, ohar hau mantentzen eta jatorria aipatzen den bitartean". Indymedia bezalako web guneetan, "ez gara profesionalak, euskara maila ez da ARGIA edo «Egunero»k duena, baina guretzako balio handiagoa du euskaldun zahar batek bizkaieraz idaztea, profesional batek idaztea baino".

Informazioa guztiona dela uste eta praktikan jartzen duen beste web gune bat PeriodistaDigital dugu. Gune hau beste komunikabideetatik jasotako albisteek osatzen dute besteak beste. Beraien esanetan, "irakurleen esku doan jarriko ditugu prentsan argitaratu diren artikulu, erreportaje eta iritziak beren interesagatik erreproduzitzea merezi badute behintzat". Hau justifikatzeko eta dokumentatzeko, Espainiako Konstituzioak jasotzen duen Informaziorako eskubidea eta aipamenerako eskubidea aipatzen ditu.

Etorkizunean elkarbizitza da seguruenik gertatuko dena. Mundu birtualean ere, fisikoan bezala, botere eta talde handien esku egongo da komunikazioa eta hauekin batera, komunikazioa lantzen saiatuko diren gero eta ugariagoak diren arrasto txikiak ere hor izango ditugu sarean


Eva Fernandez: «Hasieran iraultza txiki bat egon zen erabiltzaileen artean»
Noiz eta zergatik erabaki zenuten edukiengatik kobratzen hastea?
2002. urteko martxoaren 25ean hasi ginen negozio bide berri honekin. Publizitatetik zetozen diru sarrerak ez ziren nahikoak gure web gunearen egitura mantentzeko eta bestelako diru sarrerak bilatzea beharrezkoa izan zen. Neurri hau Interneten filosofiaren aurkakoa zela komentatzen zen. Horregatik erabaki genuen prezio eskuragarri bat ipintzea, gauza batzuk guztientzat irekiak utzita eta beste batzuengatik kobratuz.

Zer eskaintzeagatik kobratzen duzue?
Bi mailako edukiak ditugu, lehen maila batean eduki "irekiak" daude, guztiontzat eskuragarri daudenak. Web gunera sartzen denak, ezer ordaindu gabe ikus ditzake, azken orduko berriak, titularrak, albiste bakoitzaren lehen parrafoa eta argazki bat erakusten dugu eta bigarren maila batean, albiste osoak eta nolabaiteko balore erantsia duten edukiak daude: hemeroteka, eskelak, titularren bidalketa...

Urtebete igaro da kobratzen hasi zinetenetik. Zein balorazio egin duzue?
Ekonomikoki lagundu du, ez dizkigu web gunearen egitura mantentzeko behar ditugun diru sarrera guztiak ekartzen baina laguntzen du. Eta jende aldetik ere erantzun ona izan dugu, erabiltzaile kopurua igo egin da pixkanaka. Foroekin berdina pasa zitzaigun, hasiera batean irekiak ziren eta memento batean moderatzea erabaki genuen. Hasieran jendeak gaizki hartu zuen, baina pixkanaka ohitu egin zen eta onartu zuen moderatzearena. Lehenengo Club Diario de Navarra sortu genuenean ere, iraultza txiki bat egon zen erabiltzaileen artean. Telefono dei eta e-posta piloa jaso genituen. Horiei guztiei erantzun zitzaien, gure arrazoiak azalduz. Asko zaindu genuen bezeroa eta kobratzeko arrazoiak zeintzuk ziren azaldu genizkion. Badirudi askok ulertu zutela, izan ere aurten prezioa pixka bat igo dugu, (50 euro urtean) eta erantzuna ona izan da, jendea ohitzen joan da eta ez du horrenbesteko iraultza eragin.

Etorkizunean zer gertatuko da doako eta ordainpeko web guneekin?
Elkarbizitza emango da, telebistekin gertatzen den bezala, batzuk doakoak izango dira eta beste batzuk ordainpekoak. Doakoak ere existitu behar dira, ezin baita Interneten filosofia galdu. Elkarbizitza hori web gune berean ere eman daiteke, eduki batzuk irekian utziz eta beste batzuk ordaintzen dutenentzat erreserbatu

Eva Fernandez Diariodenavarra.com-eko erredaktore burua da

Loturak
Zeinek kobratzen du:
www.elpais.es
www.elmundo.es
www.wallstreetjournal.com

Informazio gehiago:
www.basque.indymedia.org
www.gnu.org
www.PeriodistaDigital.com
www.Jupiterresearch.com


Azkenak
LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”

Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]


2025-01-03 | Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan

Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]


WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak

WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.


Analisia
2025ean etxebizitza zer?

Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]


Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra

Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.


2025-01-03 | Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean

Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]


2025-01-03 | Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean

Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.


2025-01-03 | ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik

Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Euskararen kontrako oldarraldia salatzeko pintaketak egin dituzte epaitegietan eta CCOO eta UGTren egoitzetan

Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]


Segi dezala akelarre antifaxistak

FERMIN MUGURUZA  40. URTEURRENA
Noiz: abenduaren 21ean.
Non: Bilbo Arenan.

-------------------------------------------

Urtero janzten da festa giroz Bilbo abenduaren 21ean. Sagardoa eta taloa protagonista, San Tomas eguneko azoka eguna da. Aurten, gainera,... [+]


Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz

NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]


Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran

Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).


Eguneraketa berriak daude