ETA AFRIKA KAZETARIOK USTE BAINO NORMALAGOA BADA?
«Albisterik ez zeukaten, bada», ondorioztatu du garratz, Warahk. «Gauzak okerrago ipintzeko, gobernu berriak iragarri du, heriotza bakar bat gertatu gabe, lehendakari ohiak kexurik gabe utzi duela bere kargua. (...) Kenyak frogatu du, berriro ere, Mendebaldeko komunikabideek Afrikaz duten ikuspegiaren gainetik pasa beharra dagoela».
Mende luzez Afrika mitikoaren irudia landu dugu Medebaldeko jendeok, eta orain gure aurreiritzien gatibu gaudela pentsatzen dute hango gure lankideek. Kontinente zabal hura lurralde monolitiko bat bailitzan ikusten dugu eta hori okerragotzeko Afrikaz ditugun erreferentzia guztiak «begi ez afrikarrek» ikusitako errealitateak dira.
Guk haiena ez bezala haiek gure literatura eta kazetaritza ezagutzen dituztenez, Rasna Warahk bi autore eta obra oso ezberdin eta ospetsu aipatzen ditu, aurreiritzietatik inork eskapo egiten ez dugula frogatzeko.
Alde batetik gure artean prestigiorik handiena duen kazetaria hautatu du, Ryszard Kapuscinski poloniarra, «Eguzkiaren errainua» idatzi duena. Kapuscinski lehen aldikoz 1957an iritsi zen Afrikara, Ghana independentziara iritsi zen urtean, eta 40 urtez hemengo hainbat gertakizun kontatu ditu bertatik, Zanzibarko kolpetik hasi eta Rwandako genozidiora. Poloniarrak aitortzen du liburua ez dela Afrikaz, berak Afrikan ezagututako jendeei eta haiekin pasatako denborari buruz baizik.
Kapuscinskik idatzitakoetatik, denborari buruzko pasarte bat hautatu duWarahk. «Europarron mundu ikuspegian, denbora gizakiarengandik kanpo dagoen zerbait da, objektiboa, neurtzeko modukoa, eta izakera lineal bat duena. Europarra denboraren esklabu sentitzen da, bere mende. (...) Afrikarrak diferente ikusten du denbora, horren kontzeptu zabal, elastiko eta subjektiboagoa du. Gizakiak eragiten du denboran, bere joan eta erritmoan». Sinple itxura duela? Agian. Baina Warahk eskertzen dio Kapuscinskiri -ironia puska batekin, hori bai- Afrikako jendeengana hurbiltzeko ahalegina: «Gutxienez Kapuscinski saiatzen da ulertzen ea zein arrazoi metafisiko edo kulturazkorengatik afrikarrak beti berandu iristen diren».
Kazetari amerikar beltz honen kronikak garratzak dira, eta aurreiritziz beteak. «Zenbait lider beltz argitsuk esan ziguten Amerika zuriak zerbait zor zigula gure arbasoak esklabo moduan eraman zituztelako. Eta Ama Afrika sarritan erakutsi zitzaigun paradisu beltz baten gisan, non esklaboen ondorengoak ondo hartuko gintuzten eta non gizon eta emakume zuriek duintasun osoz paseatu zezaketen. Sentitzen dut, baina izan naiz han. Ak-47 fusil bat eduki dut sudurraren aurrean ipinita, eta hitz egin dut beren azken biktimen odola kamisetaren gainean zipriztinduta zeramatzaten Hutu miliziano matxetelariekin». Afrikan ikusi dituen basakeria ugarien zerrenda luzea egin du ondoren Richburgek, eta honela bukatuko du: «Eskerrak Jainkoak nire arbasoak handik eraman zituela, bestela haietako bat izango bainintzen».
Kenyako idazleak oso garbi bereizten ditu Kapuscinski poloniarraren eta Richbur amerikarraren jarrerak. Beren liburuetan Rwandako genozidioa nola esplikatzen duten ikusi baizik ez baitago bien ikuspegiak bereizteko. Kapuscinski gertakizunen sustraien bila doa, eta hutu eta tutsien arteko gatazka tribuen arteko kontuetatik askoz urrunago iristen dela ohartzen da. Ez da lekurik denentzako, bizimodu prolema dago hasteko. Baina Belgika kolonialistak urtetan landu duen elkarrenganako gorrotoa ere hor da.
Richburgek aldiz Rwandako jendeak abere basati gisa deskribatzen ditu, gizatasunik gabekoak bailiran. Eta Rasna Warah bera horren zergatiak esplikatzen saiatuko da: beltz amerikarraren konplexuak egon daitezke tartean, edo oharkabean «Washington Post»eko bere kolegek edo irakurleek onartu nahia, agian enpresaren politika editoriala...
Azkenean, Kapuscinskik bezala Richburgek aurkezten dituzten Afrikako irudiak egiazkoak izan daitezke, baina ez dira egia osoa. Wilfred Biok psikoanalistak esan zuenez, gizakiok egia ez ezagutzeko desio handia dugu. Egia bilatuz, aurkitu nahi ez dugun zerbaitekin egin dezakegu-eta topo. Munduko erreportariek nekez pasatzen dute lerro hori, gerta bailiteke aurkitzea azken finean berek deskribatzen duten jendea berak bezain pertsonak direla, eta horrek bihurtuko luke arrunta... ez interesgarria»
HAPOn etxebizitza turistikoak arautu eta mugatzeko aldaketa puntual bat egin arte eten egingo da herrian gisa horretako etxe gehiago irekitzeko aukera. Alokabiderekin hitzarmen bat egin duela ere iragarri du udalak, etxe hutsak alokairuan jartzeko.
Palestinako Ilargi Gorria larrialdi zerbitzuak baieztatu du gorpuei eginiko autopsiak erakusten duela soldadu israeldarrek tiro egin zietela medikuei. Hil aurretik osasun langileetako batek soldaduek eraso egin zien unea grabatu zuen mugikorrarekin, eta bideoan ikus daiteke... [+]
Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariaren bidez ezagutarazi da Cañaveras Solar enpresak egingo duela zentrala. Cañaveras Solar enpresaren zuzendaria Rafael Benjumea da, oligarkiako Benjumea familiako kidea. 15 milioi eurotik gorako kostua izango du proiektuak... [+]
“Etapa berri baten hasiera” eta “historikoa” moduko hitzekin aurkeztu du Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailak Euskal Eskola Publikoa Eraldatzeko I. Plan Estrategikoa, Eusko Legebiltzarrean. Edukiak oraindik ontzeko eta zehazteko daudela, plana hamar... [+]
Bost greba egun deitu dituzte apirilerako, "lanez gainezka" daudela eta giza baliabide eta material "oso murritzak" dituztela argudiatuta. ELA sindikatuaren esanetan, udalak "ez du mugimendurik egin nahi".
Osakidetzan egun, ez dago bermatuta euskarazko zerbitzua. Zerbitzu gehienetan ez dago hizkuntza irizpiderik eta herritar euskaldunek bere burua nabarmendu beharra daukate, egoera oso zaurgarrian, euskarazko zerbitzua jaso ahal izateko.
ELA, LAB, ESK, STEILAS, CGT-LKN, CNT, HIRU, EHNE eta ETXALDE sindikatuak, Sarek abiatutako Gotzon SOS kanpainara batu dira. 2019an antzeman zioten gaixotasun genetiko sendaezina 68 urteko preso politiko bilbotarrari. Sindikatuek gaixotasun larriak dituzten presoak kartzelatik... [+]
.jpg)
Astearteko greba egunak %100eko jarraipena izan du, sindikatuen arabera. Hilaren 11rako eta 15erako deituta daude beste bi lanuzteak. 335 langile kaleratu nahi ditu Japoniako pneumatikoen multinazionalak Basauriko (Bizkaia) plantatik.
Aberri Eguna elkarrekin ospatzeko xedez sortu zen Euskal Herria Batera plataforma. Aurten, ikusgarri bat eskainiko dute apirilaren 11n, Manex Fuchs antzerkilariaren, Lorea Agirre idazlearen eta Martxel Rodriguez dantzariaren eskutik.
Apirilaren 4an, ostiralarekin, Ipar Euskal Herriak Lurralde Kolektibitate baterantz bilakaera instituzional bat behar duela egiaztatuz, Batera plataformak herritarren mobilizazio dinamika baten abiatzea aurkeztu du. Hitzordua emana da maiatzaren 10ean, larunbatez, Ezpeletan,... [+]
Fabrika itxi eta 106 beharginak kaleratzeko asmoa dauka enpresako zuzendaritzak, eta zabalik dago lan-erregulazioari buruzko kontsulta-aldia.
Abenduan ezagutarazi ziren Espainia, Maroko eta Portugalen jokatuko den Munduko Futbol Txapelketako egoitzak. Donostia eta Bilbo zerrendan ageri ziren. Donostiako sei auzo elkartek, gutun bidez, FIFAri eskatu diote atzera botatzeko hiriaren egoitza izendapena; FIFA bera ere... [+]