LAURAK BATERA
Euskal departamendu batek, berez, ez lioke eskuduntza berezirik ekarriko Ipar Euskal Herriari. Horretaz jakitun dira euskal herritarrak, eta modu berezi batez abertzaleak. Abertzaleak hartara kontziente dira Euskal Herrian osatu beharreko berezko instituzio batek laborantza, unibertsitatea eta euskara garatzeko berezko baliabideak edo eskumenak beharko lituzkeela. Iparraldeko autonomiaren bidean, lau arlo autonomoetan lanean ari diren herritarrak lau abiapuntu ezberdinetatik abiatuak manifestatuko dira beste behin ere larunbat honetan Baionako karriketan, arratsaldeko 15:00etatik goiti, hain zuzen ere. Manifestazioen jomuga Saint-Leon auzoa izaki, Saint-Andre elizatik abiatuko dira Unibertsitatearen ordezkariak. Euskararen aldeko eragileak, berriz, Lauga polikiroldegitik. Euskaldunen plazatik laborarien ordezkariak, politikarien munduan dihardutenak Suprefeturatik. Lau arloko manifestariek bat eginen dute Saint-Leonen. Manifestazioaren ondoren Saint-Andreko plazan errebindikazioen festa handia antolatua delarik.
Berezko unibertsitatea aldarrikatzen dutenek kolektibo bat osatu dute oraindik orain. Kolektibo honen hitzetan, bertako unibertsitatearen aldarrikapenak sostengu osoa dauka goi-irakaskuntzan. Gaur egun 3.000 ikasle ari dira goi-mailetan eta kopurua lau aldiz handitu liteke Frantziako Estatuak bertako unibertsitateak behar duen finantzamendua bermatuko balu. Berezko unibertsitatea garatzeko egitura juridikoa aldatzea beharrezkoa dela diote eta horretarako borondate politikoa.
Euskararen eremuan ari direnek, Euskal Konfederazioa buruan buru, Konstituzioaren 2. artikulua aldatzea dute jomuga. Ofizialtasuna da lehenbiziko urratsa eta oinarria. Hamaika hitzarmen eta laguntza izanagatik, Konstituzioa aldatu ezean, euskararen aldeko jai asko burutuko dira, baina funtsean euskarak jai izaten jarraituko du mende honetan barrena. «Demo» taldeak burutu ekintzen ondoren Frantziako epailetzak erakutsitako jarrera oso argia izan da. Argitasun mota honek haatik, euskararen gero iluna islatzen du inondik inora ere.
Laborantzaren arloan ELBk darama borrokaren lekukoa. Laborantza Ganbera helburu izanik, arlo honetan garaturiko borroka eredugarria izan arren, Frantziako gobernuaren aldetiko jarrera mespretxuzkoa baino ez da izan. 2003ko urtarrilean Matignonen bildu ziren parlamentarien ardura eskasa agerian geratu zen beste behin ere. ELBko laborariak ez daude politikarien gibeletik joateko prest alabaina. Heldu den larunbateko manifestazioa mugarri gisa ikusten dute, Laborantza Ganberaren aldeko kanpaina molde honek beste fase berri bat zabalduko duela dio ELBk. Are gehiago, laborantzako sindikatu honek beste gisa batez aritzeko asmoa agertu du engoitik, Hitzarmen Bereziaren egituran jarraitzea edo ez eztabaidatzen hasi baita.
Euskal departamenduaren aldarrikapenari eusten diotenak -hautetsien elkarteen, sindikatuen eta eragile sozio-politikoen ordezkariak- etsituak egoteko gisan daude inola ere. Hiri eta goi-mailako hautetsiak, kontseilariak eta diputatuak ez dira azken urte hauetan aferak eskatzen duen arduraren mailan izan. Euskal departamenduaren aldarrikapenari sostengu osoa ematen dioten alderdi bakarrak alderdi abertzaleak dira: AB, EAJ-PNB, EA eta Batasuna. Estatu mailako alderdien begietara, ordea, euskal departamendua Euskal Herriaren proiektua gauzatzeko giltza litzateke. Badaezpada ere, frantses alderdietan aldeko nahiz aurkako jarrerak daude. Ororen buru, alderdi hauetako bakoitzaren baitan, garaian garaiko eta unean uneko interesen araberako politika burutu ahal izateko, naski.
Euskal Herriko herritar guzientzat hemengo hizkuntza ikasi eta erabiltzeko eskubidea lortzeko,
Hizkuntzaren berreskurapenerako politika serios eta eraginkorra gauzatzeko.
Euskal departamendua
Lurralde honetako herritar guzien interesak ordezkatuz Euskal Herri osoari ekarriko lioke:
Garapen ekonomiko azkarrago eta dinamikoagoa, hots, enplegu sortzailea,
Euskal eta gaskoin kulturentzat laguntza hobea,
Euskal Herriko barnekalde eta itsasaldekoen arteko beharrezkoa den elkarkidetza handiagoa,
Mugaz gaindiko lankidetza zabal eta eraginkorragoa,
Zerbitzu publikoen egokitzea, bereziki estatu mailakoak, erabiltzaile guzien probetxurako.
Ekimen kolektibo eta indibidualen sostengatzea,
Laborantza iraunkor baten sustatzea.
Unibertsitate erabakitzailea
Lantegi berrien sortzea eta bertako bizitza sozio-ekonomikoarekilako sinergia,
Zuzentasun sozial hurbiltasunari esker.
Guk, elkarte izenpetzaileek, galdegiten dugu Euskal Herriko gizarte eragileek adostu eta ekarri eskakizun hauek, hautetsien eta biztanlegoen gehiengoak onartuak, dezentralizazioaren abiatze honetan beteak izan daitezen, eta baieztatzen dugu lau eskakizun horien sustengatzeko gure nahia, horiek erdietsi arte mobilizaturik gaudela.
Batera-ren agiria sinatu duten 25 elkarteak:
Euskal departamenduaren aldeko elkartea, Euskal departamenduaren aldeko hautetsien elkartea, Euskal Konfederazioa, Euskal Laborarien Batasuna (ELB), Unibertsitarien kolektiboa, Demoak, Seaska, Euskal Haziak, Ikas, Uda Leku, Euskal Herrian Euskaraz (EHE), Piztu, Euskal Dantzarien Biltzarra (EDB), Bertsolarien Lagunak, Euskal Irratiak, Euskaldun Gazteria, Arrapitz, Hemen, Herrikoa, Lantegiak, Ofizialeak, Itsas Geroa, eta LAB, CFTC, CFDT sindikatuak
Euskal Herriarentzat zer atera daiteke hortik? Ezer ez nik uste. Eskualde bat izateko txikiegi da. Departamendu izateko maila baluke, baina gure xede horri muzin egiten dio gobernuak. Deszentralizazioaz jendea kontsultatu nahi omen du. Gure hautetsiak Saliesen eta Bordeleko bilkuretan mintzatu ziren, bietan argi eta garbi agertu dute gehiengoaren eskaria Ipar Euskal Herriko Instituzio horren alde, eta bietan erantzunik gabe utzi dituzte gobernuko kargudunek.
Ez dut konfiantza izpirik, ez dut tutik igurikatzen erreformatik, non ez dugun gobernua horretara behartzen. Nola bilduko garen euskaldunak eta zer eginen dugun, hori dugu gerorako giltza. Badirudi bide ona hartu dugula Batera batasun berriarekin. Mugimendu hau txalotu behar da, indar handia har baitezake. Hogeita bost dira hor juntatu diren elkarteak, lau eskarien inguruan: euskararen ofizialtasuna frantsesaren parean, Euskal Herriko departamendua, Laborantza Ganbera berezia, Unibertsitate berezia. Iraganean bakoitza bere alde ari zen bere eskari bakarraren alde. Oraindanik elkarturik ibiliko dira batzuen eta besteen indarrak, lau eskariak bat eginik, Alexandre Dumas idazlearen mosketari famatuak bezala, «Un pour tous, tous pour un», hots, «Bat denen alde, denak baten alde». Dinamika berri batek garatu behar luke batasunetik «masa kritiko» batek hazi elkar eginetik. Agian, lehen fruitua emanen digu otsail honetako ibilaldian, jende oste handia bil baitezake manifestaldi horrek. Ez dugu amore emango, entzun beharko gaitu gobernuak, eta hori ezean, zabaldu beharko dugu Demo eta Zuzen taldeetako gazteek ireki diguten bidea: desobedientzia zibilarena.
Hizkuntzaren auzia dukegu garrantzitsuena eta zailena, Korsikan eta Polinesia autonomoan ikusten dugunez, hizkuntza ofizial bakarraren dogma ezin ukitua baitzaio Frantziari. Beraz, euskararen alde hemen daramagun borroka ez daiteke berenaz nahikoa. Errepublikako hizkuntza gutxituen eskubidea orokorki aurrera eraman beharko dugun interesatu guziek elkarrekin, horretarako mugimendu sozial indartsu bat eraikiz gure eskualdeetan, Errepublikaren mailaraino. Bestela, ofizialtasunik gabe biziarazi beharko dugu euskara, ezagutzen ditugun nekezia guziekin, eta hori ez bidezkoa XXI. mende honetan
Pasa den asteko "kaleratze ilegala" salatu dute hainbat herritarrek, ostiral arratsaldean.
Manifestazio jendetsu batek herriko kaleak zeharkatu ditu, Poliziaren gehiegizko dispositibo batek zainduta, gazteek kudeatutako guneen defentsan eta Gaztetxeak erasoen aurrean defendatzeko. Manifestazioaren amaieran, publiko egin dute iragarpena.
Hezkuntza Sailak EITBri azaldu dioenez, ikastetxe bakoitzean izan beharreko baliabideak batzar teknikoetan negoziatu partez, mahai negoziatzailean landu beharko lituzkete. Bihar eta etzi greba egingo dute EAEko ikastetxe publikoetako irakasleek.
Joan den ekainaren amaieran bukatu genuen Conversión de la industria militar en Euskal Herria para no fabricar más guerras (Armagintza industriaren moldaketa Euskal Herrian, gerra gehiago ez sortzeko) liburuaren lehenengo zatiak Gerra badatorrela! du izenburu, bertan... [+]
Iruña-Veleia auzia “behin betiko” argitzea eskatu dute martxoaren 30ean, Gasteizen egindako manifestazioan. Iruña-Veleia argitu, ez suntsitu plataformak aztarnategian egindako “txikizioak” salatu ditu eta Arabako Foru Aldundiaren ardura... [+]
Etxebizitza eskuratzeko orduan pertsona arrazializatuek eta migratzaileek jasaten duten bazterketa sistematikoa salatu dute Gasteizen, agerraldi baten bidez. Apirilaren 5ean Donostiara bertaratzera deitu dute, etxebizitza-eskubide unibertsalaren alde.
Usurbil herri zaintzaileagoa izateko lankidetzan ari diren herrikide, eragile eta erakundeen talde argazkia duzue albiste honi atxikitakoa. Larunbatean Sutegin egindako "Usurbil, herri zaintzailea" izeneko ekitaldian atera genuen. Norabide horretan herri hau egiten ari... [+]
Kargua "ohore handiz, erantzukizunez eta apaltasunez" hartuko duela adierazi du Atano III.a pilotalekuan, 1.800 lagunen aurrean. Aberri Batzarrak Euskadi Buru Batzar berria osatuko duten zortzi kideak ere hautatu ditu.
Egin egunkariko zuzendaritzako kide eta langilea Donibane Lohizunen erail bazuten ere, Algorta jaioterrian egin diote oroimen ekitaldia, igande eguerdian. Bertaratutako lagun zein senitartekoek presente izan dute estatuaren indarkeriak hil zuela.
.jpg)
Historia errepikatzen dela idatzi zuen Marxek, “lehenik tragedia gisa, gero fartsa moduan”. Armagintzaren eta militarismoaren inguruan errepikapen hutsa ez, espiralean goraka doan buklea ari gara bizitzen, fartsatik asko duena, eta tragedian amaitzeko gero eta aukera... [+]
Astelehen honetan hasita, astebetez, Jon Miranderen obra izango dute aztergai: besteren artean, Mirande nor zen argitzeaz eta errepasatzeaz gain, bere figurarekin zer egin hausnartuko dute, polemikoak baitira bere hainbat adierazpen eta testu.
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Ohe beroan edo hotzean egiten da hobeto lo? Nik zalantzarik ez daukat: hotzean. Landare jaioberriek bero punttu bat nahiago dute, ordea. Udaberriko ekinozio garai hau aproposa da udako eta udazkeneko mokadu goxoak emango dizkiguten landareen haziak ereiteko.
Itsasoan badira landareen itxura izan arren animalia harrapari diren izaki eder batzuk: anemonak. Kantauri itsasoan hainbat anemona espezie ditugun arren, bada bat, guztien artean bereziki erraz atzemateko aukera eskaintzen diguna: itsas-tomatea.