LAURAK BATERA
Euskal departamendu batek, berez, ez lioke eskuduntza berezirik ekarriko Ipar Euskal Herriari. Horretaz jakitun dira euskal herritarrak, eta modu berezi batez abertzaleak. Abertzaleak hartara kontziente dira Euskal Herrian osatu beharreko berezko instituzio batek laborantza, unibertsitatea eta euskara garatzeko berezko baliabideak edo eskumenak beharko lituzkeela. Iparraldeko autonomiaren bidean, lau arlo autonomoetan lanean ari diren herritarrak lau abiapuntu ezberdinetatik abiatuak manifestatuko dira beste behin ere larunbat honetan Baionako karriketan, arratsaldeko 15:00etatik goiti, hain zuzen ere. Manifestazioen jomuga Saint-Leon auzoa izaki, Saint-Andre elizatik abiatuko dira Unibertsitatearen ordezkariak. Euskararen aldeko eragileak, berriz, Lauga polikiroldegitik. Euskaldunen plazatik laborarien ordezkariak, politikarien munduan dihardutenak Suprefeturatik. Lau arloko manifestariek bat eginen dute Saint-Leonen. Manifestazioaren ondoren Saint-Andreko plazan errebindikazioen festa handia antolatua delarik.
Berezko unibertsitatea aldarrikatzen dutenek kolektibo bat osatu dute oraindik orain. Kolektibo honen hitzetan, bertako unibertsitatearen aldarrikapenak sostengu osoa dauka goi-irakaskuntzan. Gaur egun 3.000 ikasle ari dira goi-mailetan eta kopurua lau aldiz handitu liteke Frantziako Estatuak bertako unibertsitateak behar duen finantzamendua bermatuko balu. Berezko unibertsitatea garatzeko egitura juridikoa aldatzea beharrezkoa dela diote eta horretarako borondate politikoa.
Euskararen eremuan ari direnek, Euskal Konfederazioa buruan buru, Konstituzioaren 2. artikulua aldatzea dute jomuga. Ofizialtasuna da lehenbiziko urratsa eta oinarria. Hamaika hitzarmen eta laguntza izanagatik, Konstituzioa aldatu ezean, euskararen aldeko jai asko burutuko dira, baina funtsean euskarak jai izaten jarraituko du mende honetan barrena. «Demo» taldeak burutu ekintzen ondoren Frantziako epailetzak erakutsitako jarrera oso argia izan da. Argitasun mota honek haatik, euskararen gero iluna islatzen du inondik inora ere.
Laborantzaren arloan ELBk darama borrokaren lekukoa. Laborantza Ganbera helburu izanik, arlo honetan garaturiko borroka eredugarria izan arren, Frantziako gobernuaren aldetiko jarrera mespretxuzkoa baino ez da izan. 2003ko urtarrilean Matignonen bildu ziren parlamentarien ardura eskasa agerian geratu zen beste behin ere. ELBko laborariak ez daude politikarien gibeletik joateko prest alabaina. Heldu den larunbateko manifestazioa mugarri gisa ikusten dute, Laborantza Ganberaren aldeko kanpaina molde honek beste fase berri bat zabalduko duela dio ELBk. Are gehiago, laborantzako sindikatu honek beste gisa batez aritzeko asmoa agertu du engoitik, Hitzarmen Bereziaren egituran jarraitzea edo ez eztabaidatzen hasi baita.
Euskal departamenduaren aldarrikapenari eusten diotenak -hautetsien elkarteen, sindikatuen eta eragile sozio-politikoen ordezkariak- etsituak egoteko gisan daude inola ere. Hiri eta goi-mailako hautetsiak, kontseilariak eta diputatuak ez dira azken urte hauetan aferak eskatzen duen arduraren mailan izan. Euskal departamenduaren aldarrikapenari sostengu osoa ematen dioten alderdi bakarrak alderdi abertzaleak dira: AB, EAJ-PNB, EA eta Batasuna. Estatu mailako alderdien begietara, ordea, euskal departamendua Euskal Herriaren proiektua gauzatzeko giltza litzateke. Badaezpada ere, frantses alderdietan aldeko nahiz aurkako jarrerak daude. Ororen buru, alderdi hauetako bakoitzaren baitan, garaian garaiko eta unean uneko interesen araberako politika burutu ahal izateko, naski.
Euskal Herriko herritar guzientzat hemengo hizkuntza ikasi eta erabiltzeko eskubidea lortzeko,
Hizkuntzaren berreskurapenerako politika serios eta eraginkorra gauzatzeko.
Euskal departamendua
Lurralde honetako herritar guzien interesak ordezkatuz Euskal Herri osoari ekarriko lioke:
Garapen ekonomiko azkarrago eta dinamikoagoa, hots, enplegu sortzailea,
Euskal eta gaskoin kulturentzat laguntza hobea,
Euskal Herriko barnekalde eta itsasaldekoen arteko beharrezkoa den elkarkidetza handiagoa,
Mugaz gaindiko lankidetza zabal eta eraginkorragoa,
Zerbitzu publikoen egokitzea, bereziki estatu mailakoak, erabiltzaile guzien probetxurako.
Ekimen kolektibo eta indibidualen sostengatzea,
Laborantza iraunkor baten sustatzea.
Unibertsitate erabakitzailea
Lantegi berrien sortzea eta bertako bizitza sozio-ekonomikoarekilako sinergia,
Zuzentasun sozial hurbiltasunari esker.
Guk, elkarte izenpetzaileek, galdegiten dugu Euskal Herriko gizarte eragileek adostu eta ekarri eskakizun hauek, hautetsien eta biztanlegoen gehiengoak onartuak, dezentralizazioaren abiatze honetan beteak izan daitezen, eta baieztatzen dugu lau eskakizun horien sustengatzeko gure nahia, horiek erdietsi arte mobilizaturik gaudela.
Batera-ren agiria sinatu duten 25 elkarteak:
Euskal departamenduaren aldeko elkartea, Euskal departamenduaren aldeko hautetsien elkartea, Euskal Konfederazioa, Euskal Laborarien Batasuna (ELB), Unibertsitarien kolektiboa, Demoak, Seaska, Euskal Haziak, Ikas, Uda Leku, Euskal Herrian Euskaraz (EHE), Piztu, Euskal Dantzarien Biltzarra (EDB), Bertsolarien Lagunak, Euskal Irratiak, Euskaldun Gazteria, Arrapitz, Hemen, Herrikoa, Lantegiak, Ofizialeak, Itsas Geroa, eta LAB, CFTC, CFDT sindikatuak
Euskal Herriarentzat zer atera daiteke hortik? Ezer ez nik uste. Eskualde bat izateko txikiegi da. Departamendu izateko maila baluke, baina gure xede horri muzin egiten dio gobernuak. Deszentralizazioaz jendea kontsultatu nahi omen du. Gure hautetsiak Saliesen eta Bordeleko bilkuretan mintzatu ziren, bietan argi eta garbi agertu dute gehiengoaren eskaria Ipar Euskal Herriko Instituzio horren alde, eta bietan erantzunik gabe utzi dituzte gobernuko kargudunek.
Ez dut konfiantza izpirik, ez dut tutik igurikatzen erreformatik, non ez dugun gobernua horretara behartzen. Nola bilduko garen euskaldunak eta zer eginen dugun, hori dugu gerorako giltza. Badirudi bide ona hartu dugula Batera batasun berriarekin. Mugimendu hau txalotu behar da, indar handia har baitezake. Hogeita bost dira hor juntatu diren elkarteak, lau eskarien inguruan: euskararen ofizialtasuna frantsesaren parean, Euskal Herriko departamendua, Laborantza Ganbera berezia, Unibertsitate berezia. Iraganean bakoitza bere alde ari zen bere eskari bakarraren alde. Oraindanik elkarturik ibiliko dira batzuen eta besteen indarrak, lau eskariak bat eginik, Alexandre Dumas idazlearen mosketari famatuak bezala, «Un pour tous, tous pour un», hots, «Bat denen alde, denak baten alde». Dinamika berri batek garatu behar luke batasunetik «masa kritiko» batek hazi elkar eginetik. Agian, lehen fruitua emanen digu otsail honetako ibilaldian, jende oste handia bil baitezake manifestaldi horrek. Ez dugu amore emango, entzun beharko gaitu gobernuak, eta hori ezean, zabaldu beharko dugu Demo eta Zuzen taldeetako gazteek ireki diguten bidea: desobedientzia zibilarena.
Hizkuntzaren auzia dukegu garrantzitsuena eta zailena, Korsikan eta Polinesia autonomoan ikusten dugunez, hizkuntza ofizial bakarraren dogma ezin ukitua baitzaio Frantziari. Beraz, euskararen alde hemen daramagun borroka ez daiteke berenaz nahikoa. Errepublikako hizkuntza gutxituen eskubidea orokorki aurrera eraman beharko dugun interesatu guziek elkarrekin, horretarako mugimendu sozial indartsu bat eraikiz gure eskualdeetan, Errepublikaren mailaraino. Bestela, ofizialtasunik gabe biziarazi beharko dugu euskara, ezagutzen ditugun nekezia guziekin, eta hori ez bidezkoa XXI. mende honetan
PPrekin eta EH Bildurekin negoziazioetan porrot egin ondoren etorri da Ahal Dugurekin adostutako akordioa. Indar politiko honek aitortu duenez, maximalismoak atzean utzi eta errealitateari heldu diote, errenta baxueneko herritarren aldeko akordioa lortuta.
“Posta publikoa eta kalitatezkoa. Eskubideen aldeko Hitzarmen eta Akordio baten alde” aldarrikapenarekin, LAB, ESK eta ELA sindikatuek lan-baldintzak eta posta-zerbitzu publikoaren kalitatea defendatzeko mobilizazioa egin zuten atzo, hilak 12, Bilboko Eliptika Plazan.
Herriko EH Bilduko zinegotzi eta legebiltzarkide den Ander Goikoetxeak egindako galdera parlamentario bati Jaurlaritzak emandako erantzunaren bidez jaso informazioa hau. Bi haize sorgailu ezartzeko asmoa dago eta Cluster Hernani izeneko proiektu zabalago baten barruan kokatzen... [+]
Hezkuntza bi arazo handik zeharkatzen dutela adierazi dute IAk: "ideia erreakzionarioen" gorakadak eta "ikasleen egoeraren okertzeak". Mobilizazioaren deialdia hedatzeko, goizean errepide mozketak egin dituzte Donostian, Iruñean eta Gasteizen. Bilbon, Euskal... [+]
Atapuercako aztarnategian hominido zahar baten aurpegi-hezur zatiak aurkitu dituzte. Homo affinis erectus bezala sailkatu dute giza-espezieen artean, eta gure arbasoek Afrikatik kanpora egindako lehen migrazioei buruzko teoriak irauli ditzake, adituen arabera.
Gasteizko 1 zenbakiko Auzitegi Kontentzioso-Administratiboak emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Lan poltsan parte hartzeko euskara maila altuenaren baliokide diren 3. eta 4. eskakizunak indargabetu zituen Gasteizko Auzitegiak.
Hainbat eragilek deituta, NATOren aurkako elkarretaratzea egin da Iruñeko Udaletxearen aurrean. Izan ere, gaur, martxoak 12, 39 urte bete dira Hego Euskal Herriak, Espainiar Estatua NATOn sartzeko erreferendumari ezezkoa eman ziola. Askapenako kide batek adierazi du, gaurko... [+]
Azkar! Azkar! Adi egon, ez daukat astirik eta! Ohartarazi behar zaitut, denborak agian ez baitit uzt… Pipipipi-pipipipi! Pipipipi-pipipipi!
Goiz jaiki, eguneratuta egoteko irratia piztu, dutxa hartu, ilea lehortu, orraztu, bizarra kendu edota makillatu, kafea egiten den... [+]
Europako Batzordeak 26.000 milioi euroren inportazioak zergapetuko ditu apirilaren 1etik aurrera, Donald Trumpek altzairuari eta aluminioari ezarritako muga-zergei erantzunez. Enbido-komertzialek jarraitzen badute, Euskal Herrian lehen sektoreak nozituko du gehien norgehiagoka... [+]
Ez da berria, lehen ere ezagutu ditugu horrelako egoerak. Bere garaian hartutako erabakiaren emaitzak okertzen doazenean, zuzentzeko nahiko denbora balego bezala, eta ez da egia.
Hitz politak, itxaropentsuak, euskal gizartean pozik entzuten direnak, bai, baina badut beldurra,... [+]
Azpeitiko Udalak etxebizitza hutsei ezarritako kanona abian jarri berritan –eta Euskadi osora zabal daitekeela jakinda–, etxebizitza horien jabeen eta eskuineko alderdien kexak irakurtzen eta entzuten hasiko gara. Jabetzarako Eskubidearen inguruko mantra horiek... [+]
25 bat eragilek adierazi diete elkartasuna apirilaren 11n Baionako auzitegian epaituko dituzten Intza Gurrutxaga eta Gorka Torre Euskal Herrian Euskaraz taldeko kideei. Egun batzuk lehenago, apirilaren 6an Baionan eginen den manifestazioan parte hartzeko deia ere luzatu dute.
Lurrak guri zuhaitzak eman, eta guk lurrari egurra. Egungo bizimoldea bideraezina dela ikusita, Suitzako Alderdi Berdearen gazte adarrak galdeketara deitu ditu herritarrak, “garapen” ekonomikoa planetaren mugen gainetik jarri ala ez erabakitzeko. Izan ere, mundu... [+]
Asteazken eguerdian berreskuratu du askatasuna astigartarrak, zigorra osorik beteta. Espainiako Auzitegi Nazionalak otsailean inputatu zuen ETAren zuzendaritzako ustezko beste lau kiderekin batera, Gregorio Ordoñezen hilketa leporatuta.
Azora putre funts alokairua igo eta mantentze lanak alde batera utzi ditu, Isaac Lagos eta bere familia etxebizitza uztera behartuz. Kaleratzearen aldeko epai bat jaso berri du maizterrak.