Sagarren herria
1609. urtea ez zen urte samurra izan Lapurdiko euskaldunentzat, 700 lapurtar sutan erre baitzituzten sorginak zirelakoan. Bordeleko Parlamentuko Kontseilaria, Pierre de Lancre, izan zen erabaki hori hartu zuena.
1553an jaio zen Pierre de Lancre Bordelen. 1582an Bordeleko Parlamenturako aukeratua izan zen. 1609an Enrike IV.a Frantziako erregeak Lapurdira bidali zuen sorginkeriari buruzko inkesta bat egitera.
De Lancre inkisidorea Lapurdin egon zen denboraldi batez, eta han ikusitako jendearen bizimodua eta izaerak liburu batean idatzita utzi zituen: "Tableau de l´inconstance des mauvais anges et démons" (Bordele, 1610). Han, beste zenbait deskribapenen artean, Lapurdiko emakumeak deskribatzen ditu. Deskribapenetan ez da sagarren aipamenik falta: "... Sagarren herri bat da. Emakumeek sagarrak bakarrik jaten dituzte, sagarrekin egindako zukua bakarrik edaten dute, eta edozein okasiotan urratze-sagar horri kosk egiteko prest daude, Jainkoaren aginduaren gainetik pasaz eta gure Lehenengo Aitaren debekua gaindituz. Adanen semeak borondatez seduzitzen dituzten Evak dira, eta biluzik direla, askatasun eta inozentzia osoz mendi artean bizi dira, Evak lurreko paradisuan egiten zuen bezalaxe; haiek (emakumeek) gizonezkoak eta deabruak entzuten dituzte, eta haiek seduzitu nahi dituzten sugeei entzumena prestatzen diete".
. XVIII. mendearen azkenetan, Frantziako Iraultzaren ondoren, Loius Froidour Pariseko intendentea Ipar Euskal Herrira bidali zuten lur hau asko pobretu zela eta, bertako lurrekin zer egin zitekeen ikustera. Berak egindako adierazpen batzuk jasotzen ditu Philippe Verynek "Les basques" liburuan. 1763 inguruan hauxe esaten zuen gizon honek euskaldunei buruz: "Bertako biztanleak oso jangartsuak dira; jateko zerbait -dena delakoa- edukitzearekin kontentu daude. Ez dira askoz ere delikatuagoak edariari dagokionean; ardoa eta sagardoa edo falta zaienean ura erraz edaten dute, eta munduko ardorik onena edan izan balute bezala oso kontentu egoten dira. Baina, edozein ospakizunetan gazta, fruituak eta ardo edo sagardo onaren botilak dauzkate beti..."
Amparo Viñualesek, Erronkariko alkateak, salatu du Erronkariko, Burgiko, Gardeko eta Bidankozeko kontsultategiek arreta txikitu beharko dutenez prebentzioan eragingo duela.
Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]
Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]
Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]
Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.
"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.
Berriozarren (Nafarroa) egingo da Gazteon eskutik lelopean, antolakundearen ustez gero eta gazte gehiagok egiten dutelako bat independentziaren aldeko borrokarekin. Topagunea "ekimen soil bat" baino gehiago dela aldarrikatu dute: "Euskal Herriko txoko... [+]
Su-etena hausteko arriskua erreala izan bada ere aste guztian zehar, adostasun batera iristeko bidean dira bi aldeak: bahitu gehiago askatuko lituzke Hamasek, laguntza Gazara sarrarazteko bidea ez oztopatzeko "promesa" egin duelako Israelek. Arabiar Ligako herriek... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Torturaren kontrako eguna baliatuz, Aske antolakundeak prentsaurrekoa egin du Bilboko Justizia Jauregian. Gaur egun ere tortura gauzatzeko baldintzek bere horretan jarraitzen dutela salatu dute.
Nafarroa eta Ezkio-Itsaso lotuko lituzkeen alternatibak Aralar barnean 22 kilometroko tunel bat zulatzea suposatuko luke, eta 1.300 milioi euroko kostua izango luke. Lotura hau igaroko litzatekeen herri ugarietako udalek nahiz bizilagunek, ordea, lanei ekiteko eduki beharreko... [+]
Asteazkenean izan behar zuen epaiketa dataz aldatu dute Lizarrako alkateak azken momentuan jarritako helegite baten ondorioz. Orain taldeari "gorrotoa sustatzea" ere egozten zaio eta lau urterainoko kartzela-zigor arriskua dute kideek.
Junts eta ERC abstenitu egin dira bozketan eta popularrek aurkezturiko ez-legezko proposamena aurrera atera da, PP, Vox eta UPNren botoekin. 2027 eta 2035 urteen artean ixtea aurreikusten diren Espainiako Estatuko zazpi zentral nuklearren bizitza erabilgarria handitzea ekarriko... [+]
Euskarazko B2 eskakizuna zuten bi udaltzain lanpostu baliogabetu zituzten epaileek iazko urtarrilean, euskara eskatzea "diskriminatzailea" izan zitekeela iritzita; eta aitzineko astean, Donostiako Udalak aurkezturiko helegitea ez aztertzeko erabakia hartu du EAEko... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]