PIRINIOETAN IRRISTAKA

  • Gustuko kirol edo denbora-pasa hau burutzeko ordea, aurrez, dirua xahutu behar da: eski estazioa aukeratu, arropa egokia eta baita eski eta bota bikainak erosi ere. Euskaldunon hainbat joera jaso dugu erreportajean eta baita Interneten informazio anitz bilatzeko helbideak ere. Azkenik, dena ederki prestatu ondoren, Luz Ardideneko estaziora joan gara egun pasa egitera.
Bada jada aurten elurrarekin lehen kontaktua izan duenik, dena den, orain arte tarterik izan ez duenak aukera izango du eski estazioez gozatzeko Aste Santuetako oporrak bitartean. Iritsi da garaia, dena prest dago neguko kirolen zaletuek goza dezaten. Elurra, mendiak, eguzkia eta girorik onena, berauek dira eski egun baten osagairik preziatuenak. Aberatsen kiroltzat kontsideraturiko kirol honek jendearenganako onespena lortzeaz gain, zaletasuna ere lortu du. Hala, modak gidatzen dituen eski modalitate hauek indarra lortuz joan dira azken urte hauetan.

Euskaldunen joerak kontuan hartuz gero, gehiengoak Espainiako Pirinioetara eta Frantziako Pirinioetara jotzen du. Pirinio espainiarrean, Baqueira Bereteko, Formigaleko, Astungo, Candanchuko eta Tavascango estazioak nabarmentzen dira, besteak beste. Frantziar Pirinioetan aldiz, Gourette, La Mongie, Font-Romeu eta Luz-Ardiden.
Esaterako, Astun leku pribilegiatu batean dago kokatuta, Aragoiko bailararen goi ibarrean. Mendiz inguraturiko leku estrategiko hau egokia da edozein eski modalitate praktikatzeko eta paisajeaz gozatzeko. Gutxieneko elur kota 1.700 metrokoa da eta gehienekoa aldiz, 2.300 metrokoa. Astungo estazioak mota guztietako zerbitzuak eskaintzen ditu elurraz ahalik eta gehien disfrutatu ahal izateko. Eski estazio honek zenbait berrikuntza eskainiko du denboraldi honetan, alegia, "Arrano" izeneko teleaulki berria, instalakuntzen hobekuntza, kafetegien eta etxolen eraberritzea. 50 pista balizatu ditu iraupen eskia, eski alpinoa, snowboard eta lehiaketak praktikatu ahal izateko. Estazioak dituen 40 km hauetan zehar bidaiatzeko 14 teleski daude, eta hauek 15.508 eskiatzaile garraia ditzakete orduko.
Eskiatzen ikasteko aukerak ere anitzak dira gune honetan. Modalitate guztietako eski ikastaro hauek partikularrak edo taldekakoak izan daitezke. Norbanakoaren prezioa 25-27 euro ingurukoa da orduko, eta taldekakoa aldiz 12 eurokoa bi orduz. Asteburuetan aldiz prezio hauek garestitu egiten dira eta 22 eurotara igotzen dira taldekako ikastaro hauek.
Aragoiko Pirinioen bihotzean aldiz, Formigal eski estazioa lekutzen da. 1999az geroztik, sektorearen adituek ezarririko eskakizunak betetzen dituenaren Turismo Kalitaterako Espainiar Institutuaren Egiaztapena du estazio honek. Pistetara barneratzeko lau bide daude: telekabina bat eta pistetarako hiru errepide (Sarrios, Crestas eta Anayet). Teleskiei dagokienez, 22 ditu: telekabina bat, bost teleaulki eta 16 teleski, zeinak 21.574 eskiatzaile orduko garraia ditzaketen. Zailtasun ezberdinetako 54 pista hauek 57 km osatzen dituzte, eta guztiz oinkatuak eta balizatuak daude, horretarako 10 pista zaintzaile eta zortzi makina pista zapaltzaile erabiltzen direlarik. Altitudeei begira, Formigaleko urbanizazioa 1.520 metrora dago, gehieneko elur kota 2.250 metrotakoa da eta gutxienekoa 1.510 metrotakoa.
Guztiz klasikoa da aldiz Baqueira Bereteko eski estazioa. Natura, atseden eta dibertsioz osaturiko orekaz gozatzen du 1.535 hektareatako estazioak. 88 kilometrotako pista balizatuak, zailtasun ezberdinetako 54 pista, bi ibilbide, eski nordikoa praktikatzeko 7 kilometrotako zirkuitu bat, orduko 40.267 pertsona garraiatzeko 28 teleski eta slalomeko stadium bat dira besteak beste Baqueira Beretek eskaintzen dituen zerbitzuak. Bertan, modalitate ezberdinetako eskia praktikatu daiteke: iraupen eskia, eski alpinoa, snowboard, helieskia, minusbaliatuentzat eskia eta nordikoa, azken hau Bereten bakarrik. Bestalde, ikastaroak ere eskaintzen dira eski estazio honetan. Espainiar Eski Eskolan formaturiko 200 irakaslek eskaintzen ditu eski klaseak gazteleraz, ingelesez nahiz frantsesez. Halaber, ikastaro hauek partikularrak nahiz kolektiboak izaten dira.
Gainerako estazioetan bezala, eskiak alokatu daitezke Baqueira Bereten. Hala, helduen ekipamenduaren astebeteko alokairuak 58,90 euroko kostua du eta haurrenak aldiz 36 eurokoa. Snowboard-eko ekipamendua aldiz garestiagoa da, izan ere ekipamendu baten astebeteko alokairuak 72 euroko prezioa baitu. Ekipamendu hauetan eskiak, botak eta bastoiak sartzen dira, eta snowboard modalitateko ekipamenduan aldiz taula eta botak.
Eskiatzeko zaletasuna ez da bidaia luzeekin lotu behar. Errioxan bertan, Valdezcaray eski gunea kokatzen da, San Lorenzo izeneko Gaztelako mendilerroa, hain zuzen ere. 18.000 hektareaz osaturiko gune honetan, 1.545 metrokoa da elur kota txikiena eta 2.125 metrokoa handiena. 14.960 eskiatzaile garraiatzen dituen 6 telekabina eta telebaby bat (haur eta hasiberrientzako gunea) ditu. Horretaz gain, 25 irakaslez osaturiko eski eskolak ikastaroak eskaintzen ditu.

ESPAINIAR ETA FRANTZIAR PIRINIOAK NAGUSI.

Euskaldunok kirol mota hau praktikatzera nora jotzen dugun jakiteko xedez, Donostiako Aran Bidaiak agentziara jo dugu informazio eske. Bertan aipatutakoaren arabera, euskaldunok gehienbat espainiar Pirinioetara eta frantziar Pirinioetara jotzen dugu kirol hau praktikatzera. Pirinio frantsesak orain oso ondo komunikatuak daude autopistarekin, baina dena den kontuan hartu beharra dago Aragoiko Pirinioak gertuago daudela. Hori dela eta, euskaldunak Candanchu, Formigal, Astun eta Baqueira Beretera joaten direla azpimarratu digute. Hala, euskaldun askok etxe edota apartamentua bertan duela kontuan hartu beharreko faktorea da. Orobat, Pirinio frantsesean Luz Ardiden dela bisitatuena jakinarazi digute, besteak beste prezio eskuragarriagoa duelako. Hala ere, Candanchu eta Baqueira Beret dira aitzindari.
Familiek gehiago jotzen dute Frantziako Pirinioetara, hotel eta apartamentu gehiago daudelako eta prezioari ez diote hainbesteko jaramonik egiten. Gazteek aldiz gehiago bidaiatzen dute Espainiako Pirinioetara. Dena den gaur egun jendea eski estazioez azkar aspertzen denez, bai gazteek eta bai familiek ere asko aldatzen omen dute estazioz.
Alojamenduari dagokionez, Frantziako Pirinioetan erdiak hotelean eta beste erdiak apartamentuan ostatu hartzen duela esan daiteke, baina Espainiako Pirinioetara jotzen duten eskiatzaile gehienak hotelean hartzen dute ostatu, eskaintza murritzagoa baita.

CARVING-A, ESKI TRADIZIONALAREN ORDEZKARI.

Eski modalitateak berriro hizpide harturik, ohiko iraupen eskiaz eta eski alpinoaz gain, snowboard eta carving modalitateak nabarmendu dira. Azken hau praktikatzeko, eski parabolikoagoak erabiltzen dira eta eski alpinoa soilik praktikatzen da berauekin. Europan duela lau edo bost urtez geroztik egiten da eski mota hau, eta etorkizunean eski tradizionalak ordezkatuko dituela espero da.
Eskaerari begira, asteburuetarako eskaerak izaten dituzte gehienbat agentziek, nahiz eta astean zehar merkeagoak izan irtenaldiok. Dena den, eguneko eskia ere geroz eta gehiago eskatzen da. Hots, eguneko eskia, goizean goiz autobusez joan, egun osoan zehar eskiatu eta gauean itzultzea izango litzateke. Honek 37,50 euro eta 44,50 euro arteko prezioa du astelehenetik ostiralera, eta 46 euro eta 50,50 euro artekoa larunbat, igande eta jaiegunetan Espainiako Pirinioetan. Frantziar Pirinioetarako bidaiak aldiz, 37,50 euroko kostua du. Prezio honetan autobusa, forfaita, gidaria eta istripuetako asegurua sartzen dira.
Bestalde, kontuan hartzekoa da irakaskuntza arlotik kirol mota honekiko dagoen eskaera. Izan ere, kirol hezigarritzat kontsideratzen da eskia, ikasleentzat kirol aktibitate bat izateaz gain, bizikidetasuna lantzen baitute. Berauentzat prezioak askoz ere eskuragarriagoak dira. Esaterako, Luz Ardiden edo Gourette-era eguneko eskia praktikatzera joateak ikasleko 23 euroko prezioa du. Prezio honetan, bazkaria, egun bateko forfaita, bi orduko ikastaroa, materiala eta asegurua sartzen dira. Beste adibide bat aipatzearren, Astunen edo Candanchun asteburua igarotzeak 85-90 euroko prezioa du, egun erdiko mantenuan eta bi eguneko teleskia, materiala, lau orduko ikastaroa eta asegurua barne direlarik

Aurtengo koloreak: horia eta grisa
Edozein kirolek bezala, eskiak ere badu bere janzkera propioa. Horri buruz gehiago jakitearren Tolosako Aralar Kirolak dendara jo dugu. 23 urte daramatzate eskiaren eta mendiaren inguruko materiala saltzen eta iraupen eskian dira besteak beste adituak. Aurtengo koloreei begira, horia eta grisa datozela jakinarazi digute. Bi kolore hauek izango dute indarra aurtengo denboraldian, bai eski eta bai arropa koloreei dagokienez. Aitzitik, gorria eta urdina izan dira aitzindari. Lehen marrazki gabeko eski eta materialak erabiltzen ziren eta kolore ilunagoak erabiltzen ziren. Orain ostera, kolore argiak erabiltzen dira eta material apainduak.

Eskiatzeko beharrezko materialak botak, makilak, eskiak eta finkapena direla kontuan hartuta, 100 eurotik 400 euro bitartean lortu daiteke ekipamendu osoa. Jantziei dagokienez, goitik beherako jantziek 110-148 euroko prezioa dute. Jantzi hauek lehiaketarako erabiltzen diren arren, jende arruntak ere erabili ohi ditu. Halaber, badira kirol honetarako beste zenbait arropa, galtzak (60 euro inguru), elastikoak (36 euro inguru), zamarrak (90 euro inguru), galtzerdiak (12 euro inguru), eskularruak (30 euro inguru). Dena den, eski motaren arabera janzkera eta materiala aldatzen dira eta ez dute inongo parekotasunik euren artean, ez prezioari dagokionean eta ezta estilo eta modari dagokionean ere.
Kontsumismoa gehituz joan den arren, orain beharrezkoa baino ez dela erosten baieztatu digute Aralar Kirolak dendan. Osagarriek ere indarra hartu dute eskiaren munduan. Hots, eskiatzeko beharrezko diren materialez gain, modak baldintzaturiko osagarri anitz saltzen dela jakin dugu, esaterako, elurretan ibiltzeko elur erraketak, gerriko poltsa, motxilak...
Eski denboraldia amaitzen denean ere, bada eskia praktikatzen duen jendea. Roll ski-aren bidez, hau da, gurpildun eskien bitartez, lur zoruan eskiatu daiteke eta negua iritsi bitartean entrenatzen segitzeko aukera eskaintzen du. Beraz, eskiatzeko zaletasuna duenak ez du aitzakiarik urte guztian zehar ez praktikatzeko. Eski hauen prezioa 178 eurokoa da gutxi gora behera

Eskiari buruzko informazio gehiago:
www.astun.com
www.candanchu.com
www.formigal.com
www.panticosa-loslagos.com
www.cerler.com
www.baqueira.es
www.port-aine.com
www.tavascan.net
www.puertonavacerrada.com
www.pirineoaventura.com
www.valdezcaray.es
www.sierranevadaski.com
www.esqui-francia.com


Azkenak
Ertzain bat atxilotu dute homizidio saiakera egotzita, lan orduetatik kanpo hiru pertsonari tiro egiteagatik

Ertzaintzak ertzain bat atxilotu du, hiru pertsona hiltzen saiatzea egotzita. Agentea lan orduetatik kanpo zegoen, eta deklaratu zuen bere buruaren defentsan egin ziela tiro furgonetan zihoazen ustezko hiru lapurri. Ertzaintzaren ikerketaren arabera, gezurra da deklaratu duena.


Sardiniak ezetz esan dio kolonizazio energetikoari

Haize-erroten eta eguzki-plaken ezarpen zabalarekin kezkatuta, populazioa "espekulazio energetiko" gisa kalifikatzen duen joera bati aurre egiten ari da.


2024-08-08 | ARGIA
Venezuelako Askapenaren brigada
“Herriak eta gobernuak ez dute atzerapausorik onartuko”

Venezuelan dauden Askapena talde internazionalistaren brigadistekin hitz egin du ARGIAk, hauteskundeen osteko egoeraz eta etorkizunaz.


2024-08-08 | ARGIA
Puigdemont Kataluniara itzuli da zazpi urteren ondoren, eta berriz ere desagertu da

Carles Puigdemont erbestetik itzuli da Kataluniara zazpi urteren ondoren. Salvador Illaren inbestidura saiora joan baino lehen, Bartzelonako Garaipenaren Arkuan hitzaldi labur bat eman du milaka lagunen aurrean. Poliziak Puigdemont atxilotzeko agindua du, baina ez du lortu... [+]


2024-08-08 | Sustatu
Twitterren alternatiben analisia: Bluesky, Mastodon eta Threads

Elon Musk-en jarrera ultra eta toxikoak egunetik egunera agerikoago izanik, X/Twitter noren eskutan dagoen edozeinek ikusten du. Berriz ere egunotan sare horretatik alde egiteko deiak eta agurrak ikusten ari gara, eta horren harira artikulu interesgarria irakurri dugu Electronic... [+]


Israel Donostiako Klasikotik kanporatzeko eskatu du Gernika-Palestina herri ekimenak

Larunbatean zeharkatuko ditu hiriko kaleak Donostiako Klasikoak, eta Gernika-Palestina herri ekimenak Israelek bertan duen presentzia salatu du, prentsaurreko batean. Adierazi dutenez, “genozidioa eteten ez duten bitartean” klasikoak ez luke Israel-Premier Tech... [+]


Egiazko arrazoia Israelek Hamas eta Hezbollahko buruzagiak hiltzeko

Israelek Hamas eta Hezbollahko buruzagiak hiltzeko helburua ez da erresistentzia ahultzea. Benetako asmoa da inteligentzian eta arlo militarrean bere nagusitasunaren irudia berrezartzea Israelgo iritzi publikoaren aurrean .


Puigdemontek esan du osteguneko inbestidura saioan izango dela

2017tik Bruselan dago Kataluniako presidente ohia, baina itzultzea erabaki du Generalitateko hurrengo presidentearen inbestidura eztabaidarako. “Normaltasun demokratikoko baldintzak ez” izatea salatu du, eta aipatu du itzultzeak suposatzen duen atxiloketa arriskua.


Donostian jarrera eta eraso arrazistak ugaritzen ari direla salatu eta borrokatzera deitu dute

Udaletxe aurrean eginiko prentsaurreko jendetsuan, Donostian gertatzen ari diren jarrera arrazista, klasista eta faxistekin kezka adierazi dute hiriko eragile sozial eta politiko ugarik. Irakurketa bateratua eskaini dute 37 eragilek, besteren artean, Ernai, GKS, Bilgune... [+]


Venezuelako oposizioak dei egin die poliziei eta militarrei gobernuaren kontra egitera

“Herriaren eta beren familien alde” jartzeko eskatu diete Edmundo Gonzálezek eta María Corina Machadok adierazpen bateratu baten bitartez. Maduroren gobernuak erantzun egin die, eta erabaki dute dokumentuaren sinatzaile biei “ikerketa penala... [+]


Israelgo armagile nagusiaren fabrika batera sartu eta gerrarako materiala suntsitu dute Erresuma Batuan

Palestine Action taldeak dio bere ekintzaileek astelehen goizean (abuztuak 6) Elbit-ek Bristolen duen fabrika "inbaditu" dutela. Ikerketa eta fabrikazio zentroa oso zainduta dago, eta espetxeko furgoneta bat erabili dute kanpoko perimetroa txikitzeko.


2024-08-07 | Euskal Irratiak
Oihana Goiriena
“Haserre gara, Polonia airos atera baita Pabloren kontrako salaketa frogatu gabe”

Osasun artak biltzen ari da Pablo Gonzalez Moskun une honetan. Joan den astean, Poloniako Radomgo segurtasun handiko espetxetik atera zen kazetaria bi urte eta bost hilabeteko preso egon ondoan. Poloniak leporatzen zion espioitza frogatu gabe libre atera da.


Talde ultraeskuindar baten errekurtsoak geldituta du Donostiako Loiolako Kuartelen salerosketa

Loiolako kuartelen afera ez dago bere onenean. Espainiako Defentsa Ministerioak eta Donostiako Udalak akordioa “aldi baterako” etetea erabaki zuten joan den astean, hilaren 18a baino lehenago ezin izango zutelako gauzatu, eta hori delako, hain zuzen, salerosketa... [+]


Eguneraketa berriak daude