INGRID BETANCOURT KOLONBIAKO LEHENDAKARIGAIA NON DA?
Nor da ordea Ingrid Betancourt eta zergatik ezagutzen dute askoz gehiago frantsesek eta europar guztiek, normalean Hego Amerika hain ondo kontrolatzen dugun "espainolok" baino? Frantziako telebistan programa osoak eskaini dizkiote Betancourti, eta bere liburua frantsesez argitaratu da. Bera askatzeko kanpaina daraman talde nagusia ere frantsesa da.
Betancourten biografiak eskaintzen du horren esplikazioa. Haren aita Gabriel Betancourt Kolonbiako hezkuntza ministro izan zen eta Unescoren enbaxadore ere bai. Hori dela eta, ikasketak ere Parisen egin zituen alabak, Pariseko Sciences Po (Zientzia Politikoak) karrera famatua. Ingriden lehen senarra frantses diplomatikoa zen eta seme-alabak elebitasun horretan hezi ditu. Harengandik bereizi ondoren, gaurko senarra Juan Carlos Lecompte Perez du.
1961ean Bogotan sortua, aita bezala, ama ere emakume ezaguna zuen. Yolanda Pulecio, ama, senadore izatera eraman zuen kanpainan parte hartuz murgildu zen politikan Ingrid. Yolanda, Luis Carlos Galan lehendakarigaiaren laguntzailea zen. Eta 1990ean narkotrafikatzaileen eskumutilek kanpainako mitin batean Galan tirokatu zutenean, emakume horren besoetan hil omen zen.
"La rabia en el Corazon" («La rage au Coeur») liburuan dioenez, gertakizun hark markatu zuen betiko Ingrid. Eta hau Seychelle uharte paradisiakoak utzi (han diplomatiko lanetan ari zen orduan bere senarra) eta bi haurrak hartuta Kolonbiara itzuli zen, aitak esana baitzion gaztetan: "Kolonbiako haur bakar batek ere ezagutu ez dituen pribilejioak ezagutu dituzu, eta ordaina zor diozu aberriari". Galanen alderdi berarekin aurkeztu zen estreina, Alderdi Liberalarekin, eta 1994an, diputatu kargua eskuratu zuen.
1994an Ernesto Samperren aldeko kanpaina egin zuen, hau lehendakaritzara iritsi zedin. Baina laster bereizi zen alderdi horretatik: 1998an Oxigeno Verde talde politikoa antolatu zuen eta horrekin senadore lekua eskuratu.
Aurten burutu diren hauteskundeetarako Colombia Nueva hautagaitza osatu zuen, bera buru zela. Horretarako senadore postua utzi zuen, eta dimisioa aurkeztu zuen egunean, hala esan omen zien osoko bilkuran zeuden senadoreei: «Gaur nik dimitu dut, baina lehendakari izango naizenean, zuek denoi dimitiaraziko dizuet».
Ohikoa ez den bezalako kanpaina egin zuen bere aldetik. Batzuek oso mediatikoa eta beste batzuek populista deitu duten, baina, edozein modutan, beste hautagaien kanpainetatik oso ezberdina zen kanpaina. Munduko kazetariek azpimarratu zuten Kolonbiako herri eta auzo txiroenetaraino iristeko bere estilo lau eta zuzena, bi hautagai nagusien karabanetatik hain ezberdina. Eta bozketen aurreko zundaketek ere aukera onak eskaintzen zizkioten.
Baina hauteskunde kanpainaren erdi-erdian bahitu zuen FARCek. Bahiketa nola gertatu zen azpimarratzekoa da. Artean lehendakari zen Pastrana presidenteari -bere abioian San Vicente de Caguanera zihoala-eta- Betancourtek eskaria egin zion abioiz ez bazen helikopteroz haruntzaino joaten uzteko, kazetarien tartean, protokolo gehiago gabe. Ez zuen baimen hori lortu eta militarrek ez zioten segurtasunik bermatu herri hartarako bidean.
Ingrid Betancourten liburuaren bi kapitulu Interneten daude, lehena eta azkena. Irakurtzekoak dira.
Politikari batek bere arrazoiak agertu nahi dituenean, irakurle eszeptikoak badu mesfidati begiratzeko arrazoirik.
Baina anekdota eta pasarte biografikoetan hartzen zaio pertsonari (eta bere inguruari) neurria. Eta bere liburuan badu bat latza Betancourtek: gizon doteore bat agertu zitzaion Parlamentuko bulegoan, 1996an, eta honen mehatxuak jaso zituenrko elkarrizketa Interneten dago. Hona bisitari bitxiaren esaldi bat: «Ez, ez da mehatxua. Ez naiz zu beldurtzera etorri, ohartaraztera baizik. Jakin behar duzu arriskuan zaudela, zure familia arriskuan dagoela. Zutaz kontratu bat sinatu duten jendeen izenean etorri naiz. Alde egiteko aholkua eman nahi dizute. Argi mintzatuko naiz: sikarioak jadanik ordainduta daude». Eta ondoren diputatua korrika ageri da, bere haurrak eskolatik atera, abioian sartu eta senar ohiari eramateko.
Emakume honi eta munduan dituen jarraitzaileei sinestekotan, istorio epiko baten aurrean gaude. Beste batzuk, Alain Devalpo izeneko kazetaria kasu, askoz kritikoagoak dira beren epaian. Eta askok Jeanne D'Arc heroia ikusten duten lekuan berak Juana La Loca ikusten du. "Bere adimena, bere xarma, eta probokazio mediatikorako duen zaletasuna", azpimarratu ditu Ingrid Betancourtengan «Le Monde»ko korrespontsalak.
Edonola ere, XXI. menderako lider berri bat... bizirik uzten badute
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hezkuntza publikoko irakasleek urtarrilean abiaturiko greba zikloaren bigarren kolpea amaitu eta biharamunean deitu du bilera Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak. Begoña Pedrosa sailburuak adierazi du "akordio bat lortzeko nahia"... [+]
Bilboko Guggenheimeko museoaren kanpoaldean bildu dira plataformako kideak, bertan zuelako bere lehen agerraldi publikoa Bilboko Guggenheim Museoko zuzendari berri Miren Arzallusek. Landuko dituen ildoez hitz egiteko "goizegi" dela adierazi du Arzallusek, nahiz eta... [+]
Behatokiak Hizkuntza Eskubideen Egoera 2024 txostena aurkeztu du. Herritarrek helarazitako gertakarien bilduma aztertuta, ondorioztatu dute 2024an egoerak ez duela hobera egin, eta gainera, kexak jaso dituzten hainbat entitateren eskutik urraketak iraunarazteko jarrera sumatu... [+]
Duela aste batzuk, Diputazio kalean, Gasteizko erdigunean, bi gizonek etxerik gabeko pertsona bat bota zuten lo egiten zuen lokalaren kanpoaldeko eskailera-buru txikitik. Bota ez ezik, berehala metalezko baranda bat ere jarri zuten lonjaren aurrean. Lokala luzaroan hutsik egon... [+]
Mundu osoarentzat %10eko muga-zerga globala inposatuko du Donald Trumpen administrazioak, eta hainbat herrialderen inportazioak are gehiago zergapetuko ditu, tartean Txinakoak (%34) eta EBkoak (%20). Baina Hegoalde Globaleko herrialdeak izango dira kaltetuenak: Lesoto (%50),... [+]
Heriotza-zigorra eskatzeko argudio gisa, "indarkeria politikoko ekintza" izan zela adierazi du AEBetako Fiskal Nagusiak.
Palestinarekin Elkartasuna plataformaren ekimenez, txirrindularitzarekin lotura duten 70 bat pertsonak eskatu dute talde sionistak ez dezala txapelketan parte hartu, eta lortu dute.
Zedarriak enpresari taldeak armagintza sustatzera deitzeak eta Jaurlaritzak horrekin bat egiteak "haserrea" sortu diela diote sinatzaileek. Mundu mailako egoera "inoiz baino larriagoa" dela uste dute, eta "Euskal Herriaren etorkizuna oztopa dezakeen... [+]
Ion Aranburu koma egoeran eta ZIUan ingresatuta egon zen hainbat astez, erasoaren ondorioz.
Lekukotasunak, autopsia txostenak eta atxiloaldian izenpeturiko adierazpenak bildu ditu The Independent komunikabide britainiarrak. 2023ko urriaren 7az geroztik 70 palestinarrek dute bizia galdu Israelgo presondegietan. Palestinar presoen alde dabilen Addameer elkartearen... [+]
Kutxa Banku Fundazioak adierazi du Kutxabankeko presidentearen adierazpenek ez dutela fundazioaren pentsamoldea islatzen, "Hizkuntza aniztasuna beti da aberastasun iturri, nekez izan daiteke oztopo", argudiatu dute.
Lineal A duela 4.800-4.500 urte erabilitako idazkera minoikoa da. Berriki, Kretako Knossos jauregi ezagunean, bolizko objektu berezi bat aurkitu dute, ziurrenik zeremonia-zetro gisa erabiliko zutena. Objektuak bi idazkun ditu; bata, kirtenean, laburragoa da eta aurkitutako... [+]
Londres, 1944. Dorothy izeneko emakume bati argazkiak atera zizkioten Waterloo zubian soldatze lanak egiten ari zela. Dorothyri buruz izena beste daturik ez daukagu, baina duela hamar urte arte hori ere ez genekien. Argazki sorta 2015ean topatu zuen Christine Wall... [+]
Nafarroako Erriberako Andosilla herrian, sorpresa ugari ematen ari den indusketa arkeologikoa egiten ari dira Aranzadiko arkeologoak eta herritar boluntario taldeak. Resako aztarnategian orain arte oso ezezaguna zaigun Goi Erdi Aroko gizarteak hobeto ulertzeko aztarnak aurkitu... [+]
Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]