Demagun ARGIA zabaltzea erabaki duzula. Baliteke erreportaje honekin topo egitea ala ez. Tira, jo dezagun istant batez erreportaje honekin topo egiten duzula: kasu horretan irakurtzea ala ez irakurtzea erabaki dezakezu. Irakurtzea erabakitzen baduzu, bi gauza gerta daitezke: gustatzea ala ez gustatzea. Gustatzen bazaizu... Eta horrelaxe jarrai genezake hipotesi artean igerian, jolas infinitua izan daitekeen honetan.

Eta hitza jolas bihurtu zen. Horixe izan zen, hain zuzen ere, Georges Perec idazleak bere literatur lan guztian zehar defendatu zuena, hitzak eta hizkuntzak beren formetan sentsazioak eragiteko gaitasuna izan dezaketela, alegia. Era berean, Legaleon T konpainiak ere, sortu zenetik antzerkia modu ludikoan planteatu izan du, testua horretarako lanabes aproposa izan daitekeela erakutsiz. "Georges Perec Legaleonen mundutik oso gertu dagoen idazlea da", dio «El aumento»n zuzendari laguntzaile lanetan aritu den Ana Perezek, "mugimendu dadaista eta surrealistan kokatu izan da, eta gure lanerako oso interesgarria da".
Perecen «El aumento» egitearen ideia antzerki tailer batean sortu zen. Irungo konpainiaren azken proposamen honetan aktore diren Nahia Iparragirre, Paki Caballero, Iñaki Moral, Alfonso Carrillo, Mikel Agirregomezkorta eta Diego Consuegra bi urtez aritu ziren Legaleon taldearekin antzerki ikastaroa burutzen. Ikasketa amaierako lan gisa «El aumento»ren zati bat aurkeztu zuten Irungo Gazte Antzerki Topaketan. Legealeoneko kideei taldearen lana txukuna iruditu eta bertsio luzeagoan ekoiztea erabaki zuten. Espe Lopezek zuzendu duen lanak 50 minutuko iraupena du, ohiko antzezpenak baino laburragoa da, hortaz: "Errepikapenen labirinto honetan ikuslea ordubetetik gora edukitzea delikatua izatera irits daiteke. Nahiago izan dugu jendea gogoarekin uztea".
Aktore taldeak oraindik ere gogoan ditu lehen entsegu egun haiek: "Hasieran inongo zuzendaritzarik gabe hasi ginen lanean", dio testua itzultzeaz ere arduratu den Alfonso Carrillok, "eta, beraz, guk geuk hartu behar izan genituen erabaki guztiak. Lan kolektiboa izan zen".
Legaleonen lan ildoarekin bat datorren idazlea izaki, George Perecen literatur lanak aintzat hartuko dituzte aurrerantzean ere. Bere belaunaldiko idazle berritzaileenetakoa izan zenaren «El hombre que duerme» lanarekin muntaia berri bat egiteko aukera ez dute baztertzen gainera.


Zer gerta daiteke zure enpresako nagusiari soldata igoera bat eskatzea erabakitzen duzun egunean? Lehen begiratuan funts handirik gabekoa irudi dakigukeen galdera honen aurrean Legaleonek errepikapena eta argumentu ezberdinen gainjartzearekin jolas egiteko gonbita luzatzen digu, "argumentuen gainjartze hau infinituraino (edo eroetxeraino) eraman gaitzakeen espirala dela" ohartaraziz. Ana Perezen ustez "antzezlan mota hauek ez dira oso ohikoak gurean. Beste herrietan antzez hizkuntza honek badu bere txokoa. Alde formala argumentu gisa erabiltzea, erritmoa elkar komunikatzeko tresna bilakatzea eta geldialdi zein mugimenduak eszenaratzearen elementu nagusi bezala ulertzea ez da gauza berria beste herrietan".
Perecen testua eta proposamena ahalik eta modu fidelenean eszenaratu nahian taldeak "hornidurarik" ez erabiltzea erabaki du. Hala, taula gaineko elementu bakarra eserleku luze bat da. Xede berarekin ikuskizun guztian ez dago musikarik eta argiztapenaren diseinua ere xumea da. Eszenatokiak pentsamenduaren materialtasunik eza iradokitzen du, hein handi batean.
Legaleonen ikuskizun gehienek bezala, honek ere, ezinegona sortzen dio ikusleari lehen minutuetan, erabilitako lengoaiak ohiko dramaturgiaren arau guztiak hausten baititu. Proposamen ludiko baten aurrean dagoela ohartuta hasten da ikuslea benetan ikuskizunarekin gozatzen.
Taula gainean agertzen diren sei aktoreak pertsonaia beraren parte dira: proposamena, alternatiba, hipotesi baikorra, hipotesi ezkorra, aukera eta ondorioa. Soldata igoera eskatzea erabakitzen duen langilearen sei alderdi, alegia. Aktore bakoitzak, beraz, ez du pertsonaia definiturik "pertsonaiarik ez duen eta ekintza dramatikorik ez duen ikuskizuna da". Aktoreen aldetik zehaztasun handia eskatzen du. Nahiz eta bata bestearengandik ezberdinak izan, guztiek batera osatzen duten pertsonaia horren susmoa hartzen laguntzen diote aktoreek ikusleari, lan sotila eginez.


Laugarren horma apurtuz, oholtza gaineko sei sasi-pertsonaiek etengabe luzatzen dizkiote euren proposamenak publikoari, konplize eginaz: "Garrantzitsua da ikuslea identifikatua sentitzea", dio Ana Perezek. Eta batek baino gehiagok ezagutuko zuen bere burua taula gainean, nagusiaren alabak errubeola izan zezakeela-eta, soldata igoera datorren hilabetean eskatzea erabaki zuen egun hartan.
«El aumento»k bere proposamen formal eta erritmikoaren azpian, gainera, badu ironia handiko esanahi bat: "Gaia gaurkotasun handikoa da", dio zuzendari laguntzaileak, "enpresa handietan langilea jasaten ari den gizatasun galera ikaragarria baita oraindik ere. Indibiduoa zenbaki bat besterik ez da kasu askotan".
Orain, demagun erreportaje hau irakurri duzula. Behin irakurrita Legaleon T taldearen azken muntaia interesgarria iruditu zaizu edo ez zaizu interesgarria iruditu. Interesgarria iruditu zaizula hipotesitzat hartuta, bi aukera daude: ikusteko gogoa izatea edo ez izatea. Antzezlana ikusteko gogoa piztu bazaizu, hauxe interesatuko zaizu: 2003ko otsailean Bilboko La Fundicion aretoan eskainiko du Legaleonek «El aumento» antzezlana, taldearen beste bi ekoizpenekin batera: «Bancarrota» eta «Cerebro magullado 2»