EGOITZA BARRUAN HERRI BIZI BAT

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Ana eta Xabier, biak ere alarguntzean etorri ziren erresidentziara bizitzera, eta Ana eta Xabier, biak ere alarguntzean etorri ziren erresidentziara bizitzera, eta biak ere euren borondatez; gainera egoitza honetan ez dute onartzen bere borondatez ez datorrenik. Zergatik egin zuten aukera hau galdetuta, Xabierrek oso argi du: "Familia, ezkontideek eta euren seme-alabek osatzen dutela uste dut nik. Hor sartzen bada koinatu-koinata bat, edo aitaginarreba-amaginarrebak, edo anaiak... galdu egiten dute euren intimitatea. Neure semeei kalte hori ez egiteagatik etorri egin nintzen. Horrela harremanak hobeak dira, bestela, beti eurekin biziz gero tira-bira gehiago daude, belaunaldi ezberdinetakoak garenez. Hobe da bakoitzak bere bizitza egitea".
Zahar-etxe honen funtzionamendua "hotel baten modukoa da", kontatu digutenez: nork bere logelako giltza du nahi duenean sartu eta ateratzeko, ordutegi librea baitago. Gosaria logeletara igotzen diete, garbiketak langileek egiten dituzte, jantokian 5 menu aukeran... eta eraikin erraldoi honen barruan herri txiki bat dago: liburutegia, zine aretoa, ile-apaindegia, eliza txikia, "txoko" edo elkarte gastronomiko baten pareko gela, gimnasioa, mediku kontsulta, bisitak jasotzeko saloi handiak (billar eta guzti)... "Herri bat da hau, bizia gainera", dio Xabierrek.
Anak halaxe kontatu digu bere egun arrunt bat: "Zazpietan jaikitzen naiz. Gosaldu, gero meza entzun, eta eguerdira arte libre. Bazkaltzera etorri, eta ohea egin edo harrikoa egin beharrik ez. Arratsaldean nahi duguna: batzuk karta jokoan aritzen dira. Ni ez, kartatan ez dakidalako, baina topatzen dut zer egin! Irakurri edo...". Xabierrek ere ez du alferrik galtzen uzten egun bakar bat ere: "Goizeko zazpi eta erdietan jaiki, eta liburutegira jaisten naiz. Bertan egunkariak aztertzen ditut, eta telebistako programazioak ikusi. Izan ere, zinema nik eramaten dut hemen; telebistatik filmak grabatu egiten ditut nire gelan, eta larunbata eta igande arratsalde guztietan zinean botatzen ditut. Urtean 130 emankizun daude, eta bideoteka bat sortu dut bostehun eta gehiago bideo-zintekin, hemengo publikoaren gustura". Gosaldu eta bere lehengo pisura joaten da Xabier; bertan bizi da bere semea. Hantxe du bere bulego eta liburutegia, eta idatzi egiten du. "Idazle izaten jarraitzen dut. Euskaraz eta gaztelaniaz idazten ditut antzerkiak, eta Espainia osora bidali. Radio Nacionalen elkarrizketa egin zidatenean, jubilatu klubetako eta egoitzetako antzerki taldeei eskaini nizkien nire lanak, eta eskatu dizkidate Valentziatik, Sevillatik, Kanarietatik... leku guztietatik".
Zahar-etxean zinema jartzeko iniziatiba Xabierrek hartu zuen bezala, beste proiekturik ere sortu da bertakoen ekimenetatik. Orfeoia, esaterako, 40 ahots biltzen dituena edo antzerki taldea. Ekimen hauek, bizitzaren aurrean hartu duten jarrera erakusten dute, Xabierrek dotore esaten duen bezala: «Ezin gaitezke bidearen ertzean jausita geratu. Bizitzaren bidea ez da amaitzen erretiroan, bizitzak aurrera egiten du». Hamabost egunean behin ekitaldi bereziak antolatzen dira areto nagusian. Urtean bederatzi irteera egiten dituzte, eta jai egun berezietan ere festa. Urte hasierako jaialdia, gainera, orkestra eta xanpain eta guzti; «baina ez dezazula uste obreroaren xanpaina denik, e? Markakoa!», ziurta dezake Anak.
Egoitzan psikologiako departamentu bat dago, lau kiderekin. Ikastaro asko antolatzen dituzte: memoria klaseak, eskulanak, sukaldaritza ikastaroak... Mediku taldea ere bertan dute: bi sendagile egunero datoz (medikuntza orokorrekoa eta psikiatra), sendaketarako gela ere 24 orduz dago guardian, eta astean egun ezberdinetan gainerako espezialistak etortzen dira: okulistak, dentistak, podologoak...
Bertako langileekiko duten harremana halaxe deskribatzen du Anak: «Eurek ematen dizute diziplina, eta gainera maite zaituzte. Oso arretatsuak dira, puntual-puntual jartzen dituzte otorduak eta dena. Beraz, ezin diezu ezeren errurik egotzi, eta diziplina ematen dizu horrek».
Beste belaunaldiekin harremanetan jartzeko zubiak ere asmatu dituzte. Egoitzaren alboan Miguel de Unamuno Kolegioa dago, Euskal Herriko Unibertsitatearena. Urtero Udaberriko Jaialdia antolatzen dute egoitzan, eta eszenatokian, denboraren erdia ikasleentzat da, eta beste erdia zaharren egoitzakoentzat. Santa Ageda egunean berriz, egoitzako abesbatza joaten da unibertsitarioengana. Inauterietan mozorro dantzaldia egiten dute, bi belaunaldiak elkartuta.
Zentro pribatua da, BBKrena. Bertan sartzeko urteko errenta aitorpena hartzen dute kontuan: gutxieneko kopuru bat eduki behar duzu zure ondasunetan (gutxieneko hori egoitzak finkatzen du). Ondoren, kuotak bakoitzari egokitu egiten zaizkio: errenta aitorpenaren arabera, urteko sarrera garbietatik %75 egoitza ordaintzeko eman behar duzu. BBKren zentro honetan 367 ohe daude, denak beteak. Eskaera, berriz, 400 lagun inguruk egina du jada

Bizilekuak aukeran
Babestutako etxebizitzak: edadetuari ostatua, mantenua eta asistentzia eskaintzen zaizkio, familiako bizimoduaren antzeko sistema batean.
Elkarbizitza unitateak: dependentzia duten pertsonentzat prestatutako etxebizitzak dira. Hauen helburua, maila kognitiboa, funtzionala eta psikosoziala mantentzea da, eta horretarako eguneroko bizitzaren antolamenduan oinarritzen da.
Edadetuak hartzeko familiak: familiok euren etxean hartzen dute edadetua, kide bat gehiago izan dadin.
Zaharren egoitzak: pertsona bakoitzari egokitutako asistentzia eskaintzen dute.
Nork bere etxean jarraitu ahal izateko laguntzak:
Etxean laguntza: eguneroko lanak euren kasa egin ezin dituzten edadetuei, pertsona baten laguntza eskaintzen zaie euren etxean bertan.
Telealarma: bakarrik bizi diren eta autonomia falta duten pertsonentzat da. Larrialdi kasuan, alarmari eman eta herri babesletza zerbitzuekin kontaktuan jarriko da zuzenean, eta haiek osasun zerbitzu edo zerbitzu sozialei abisu emango diete.
Belaunaldi arteko elkarbizitza programak: gazte jendearen (gehienetan ikasleak) eta edadetuen arteko zubiak egiteko dira programa hauek.
"Arnastua" Programa: dependentzia duten edadetuen familiei, atseden egun batzuk errazteko asmoa du programa honek. Edadetua, urtean 15 egun edo hilabetez egoitza batean egoteko aukera ematen du.
Eguneko zentroak: bertan zaintzen dira egunean zehar, autonomiarik ez duten edo galtzeko zorian daudenak, eta euren etxeetan bizi direnak (familiarekin edo bakarrik).
Jubilatu etxeak: edadetuei asistentzia eskaintzeko eta denbora libreaz gozatzeko zentroak dira.
Gerontologia Zentroak: dependentzia duten eta behar sozialak dituzten edadetuei arreta integral eta espezializatua eskaintzen zaie, eta familiei babesa


Azkenak
Urriaren 7ko gertakariak ikertzeari uko egin dio Israelgo parlamentuak

Oposizioko taldeek proposatutako ikerketa batzorde ofiziala ez da aurrera atera, boz gutxiren aldearekin. Arrazoi ugari daude gobernuko kideek gertaerak ikertu nahi ez izateko.


Xabier Atristain presoa baldintzapeko askatasunean geratu da

Hamahiru urte pasa ditu preso Atristainek, iragan abendutik hirugarren graduan zegoen eta martxoaz geroztik zigorra etxean betetzen ari zen kontrol telematikoarekin.


Desesperazioz RN bozkatu dutenak konbentzitzean datza ezkerraren erronka nagusia

Hirugarren kokatu bada ere, pozik izatekoa badu eskuin muturreko RNk: inoiz baino azkarrago da Frantziako Legebiltzarrean –2017an zortzi diputatu zituen, 2022an 88 eta orain 143–. Bere hauteslegoa azkarki emendatuz doan heinean, anitzez zabalagoa du oinarria:... [+]


Baionako bestetan jipoitu zuten 58 urteko gizon bat hil da

Jipoia uztailaren 11ko gauean izan zen Euskaldunen plazan, eta biktima gauean bertan ospitaleratu zuten Euskal Kostaldeko Ospitalean, Baionako prokuradore Jerome Bourrierrek informatu duenez. Atxilotutako gizona behin-behineko espetxealdian dago, Baionako fiskaltzak eskatuta,... [+]


Gasteiz Antzokia irekiko dute ostegunean Izaskun Arrue Kulturgune izenarekin

Ostegunean, 18:15ean irekiko dute Izaskun Arrue Kulturgunea (IAK), Gasteiz Antzokia eta Euskararen Etxea batuko dituen egitasmoa. Ekainean udalarekin 2024ko hitzarmena sinatu zuenetik Lazarraga Kultur Elkarteak lehenbailehen ireki nahi izan du kultur-gunea. Irekiera ekitaldiaren... [+]


Eibar.org-eko blog komunitateak 20 urte bete ditu

20 urte bete ditu gaur-edo gure blog-komunitateak, Eibar.org webguneko blogak. Interneteko euskal munduaren historia txikiaren parte bat. 1998an Eibartarrak posta-zerrenda sortu zen. 1998-2000 tartean, halaber, webgune probisional estatiko gisa ibili zen martxan Eibar.org-en... [+]


Ostegun honetan aukeratuko dute Frantziako Legebiltzarrerako presidentea

Sei hautagai dira Frantziako Legebiltzarrerako presidente izateko lehian –ezkerretik bat, Macronen aldeko bi, eskuinetik bat, eskuin muturretik beste bat eta independente bat–. Horrez gain, dozenaka eragilek deiturik, FHB Fronte Herritar Berriaren garaipenaren... [+]


Mondragonen gidaritza hartu du Pello Rodriguezek, taldearen lehiakortasuna ardatz duela

Bilboko Euskalduna jauregian egindako urteroko kongresuan Mondragoneko lehendakariaren errelebo aldaketa irudikatu dute, orain arte taldeko buru izandako Iñigo Ucinek eta hemendik aurrera kargu hori hartuko duen Pello Rodriguezek. Horrez gain, hurrengo urteetarako bide... [+]


Israelek zortzi zibil hil ditu Libanon azken bi egunetan

Horietatik hiru haur siriarrak ziren, eta haien etxearen kanpoaldean jolasean zeudela hil dituzte, NBEak gaitzetsi duenez. Hezbollahk mehatxu egin du Israelgo zonalde berriei eraso egingo diela, Israelek azken egunetan Libanon egindako hilketen ondoren.


Mateo Balbuena borrokalari komunista hil da, 110 urterekin

1934ko Asturiasko Iraultzan, Eusko Gudarostean eta militar faxisten kontrako gerran aritu zen Lezaman bizi zen komunista amorratu eta aktiboa.


Eraso sexistei begira Baionako Herriko Etxeak duen jarrera salatu dute feministek

Baionako festetan errepikaturiko eraso sexistei dagokienez Herriko Etxeak politika eta erantzun eskasak bideratu izana salatu du Ipar Euskal Herriko mugimendu feministak. Herriko kontseiluaren batzarrera sartzen saiatu dira 30 bat lagun, baina ateak hetsirik kausitu dituzte.


Kaleko Afari Solidarioak taldeak botako du txupina Donostiako Aste Nagusi Piratan

'Jalgi belak mastara, eta euskara plazara!' lelopean ospatuko dute Donostiako Aste Nagusi Pirata, abuztuaren 10etik 18ra. 


Dantza utzi du lagunek burla egiten diotelako

Sei urte ditu. Gustura ari zen da dantzan. Baina gurasoek jakinarazi digute utzi egingo duela dantza. Arrazoia? Eskolan burla egiten diote lagunek dantzan aritzeagatik. Sei urte. Eta dagoeneko genero estereotipoen indarkeria sufritzen. Nahikoa da! Gurasoak, eskolak, irakasleak,... [+]


Eguneraketa berriak daude