RAMADANEAN BARAU ETA OTOITZ DAGI MUNDUAREN LAURDENAK


2021eko uztailaren 19an
M unduko milioika musulmanentzako, azaroaren 6an hasiko da urteko hilabeterik bereziena. Ramadan sasoia da. Egun horietan, barau egingo dute egunsentitik ilunabarrera. Hilabete horretan ospatzen baitute Jainkoak Koranaren lehen bertsoak Mahoma edo Mohammad profetari errebelatu zizkion garaia. Barne hausnarketa, otoitz eta autokontrol aroa da.

Musulmanen egutegian bederatzigarren hilabetea da Ramadana. Hau hasi eta 26. egunaren ondorengo gauak Laylat-al-Qadr izeneko ospakizuna ekarriko du, aurten gure abenduaren 1ean. Eta Ramadanaren bukaeran hilberria hasten den uneak seinalatuko du Id-al-Fitr festa iritsi dela mundu osoan diren milioika sinistun horientzako. Egunez barau egin, sarritan otoitza praktikatu, mezkitetara gehiago joan eta ahaideak eta betiko lagunak bisitatuz, hilabete horretan musulmanek beren familien eta komunitatearen barne loturak sendotuko dituzte.

IZARRETIK IZARRERA.

Duela urte gutxi kristau komunitateetan Garizuman bizitzen zen giroarekin aldera daiteke Ramadana, urrundik bada ere. Elizkizun, isiltasun eta otoitzari ordu asko eskaintzen zaizkio eta berez arautegi zehatza duen musulmanaren bizimoduak are gehiago zorrozten ditu egunotan bere betekizunak.

Barauak irauten duen orduetan -egunez- ezin du sinestunak ez erre ez sexu harremanik eduki. Egunaren bukaeran baraualdia iftar izeneko errezoarekin batera etengo da, hurrengo egunsentia arte. Koran sakratuak dioenez, sinestunak jan eta edan dezake "egunaren argitan marra beltz bat marra zuri batetik berezi daitezkeen unea arte", eta ondoren hurrengo gaua bitartean hasten da baraua.
Barauak musulmanari dakarkion on guztia bost gauzotako batek alferrik galdu dezake: gezur bat esateak, norbait kalumniatzeak, norbait salatzeak, gezurretan zin egiteak eta zekenkeriak. Edozein unetan ere bekatutzat jotzen diren jokabide hauek, are larriagoak omen dira Ramadaneko barau giroan.
Ohi baino sarriagotan doaz musulmanak mezkitetara urte sasoi honetan, eta denbora gehiagoz egiten dute otoitz han. Eguneroko ohiko bost errezoaldiez gain, Ramadanean Taraweeh izeneko otoitz berezia (Gaueko Errezoa) egiten dute, eguneroko otoitzak baino bi edo hiru aldiz luzeagoa dena. Zenbait musulmanek gau osoa emanen du errezoan.
Hogeita seigarren gauean Laylat-al-Qadr (Agintearen Gaua) ospatuko dute: gau horretan zelebratzen da Mahomari Jainkoak Korana errebelatu zion eguna. Eta liburu santu horren arabera, gau horretan zehazten du Jainkoak hurrengo urtean gertatuko dena.
Baraualdia aurten abenduaren 6an bukatuko da. Ramadana bukatu eta Shawwal izeneko hurrengo hilabeteari bide ematen dion festak Id-al-Fitr du izena (Baraua Hausteko Jaia). Hiru egun iraunen du ospakizun berezi horrek. Musulmanek egun horietan elkarri opariak egingo dizkiote, eta familia eta lagunarte berezian bilduko dira otoitz egin eta otordu luzeak egiteko. Leku askotan gainera feria eta festa bereziak ere antolatuko dituzte ospakizun horien kariaz.

HEDATZE GELDIEZINEAN.

Islama da azken urteotan sinestun kopuruz gehien hazi den erlijioa. Eta munduko bigarrena da jarraitzaile kopuruan. 1996ko datutan, Asian 1.022 milioi biztanle sinesmen horren barruan zegoen katalogatua, biztanleriaren herena. Afrikan 426 milioi ziren urte horretan, populazioaren %60 inguru. Horiei guztiei Europa, Amerika eta Ozeaniako musulmanak gehituta, mundu osoan 1.482 milioiko kopurua ematen zuen duela sei urte, hau da Lurrak zeuzkan 5.772 milioi biztanleen %26.
Urteko hazkunde tasa islamarentzako %6,4koa zen urte horietan, eta beste batekin konparatzekotan, kristauen kopuruak garai berean %1,46ko hazkundea zeukan. CIAren dokumentaziotik ateratako datu horien gainean, islamaren gune bat baino gehiagotan gaur egun mundu osoan 1.900 milioitik gora izango direla kalkulatzen dute. Izenez musulman deituagatik Koranaren irakaspenak eguneroko bizimoduan jarraitzen dituztenen nombrea apalagoa izango dela bistakoa da, baina erlijio guztiekin gertatzen da desfase hori, eta ez da islama izanen kalkulu horretan ere galtzaile aterako litzatekeena.
Erlijioen arteko beste konparaketa interesgarri bat "Reader’s Digest"ek egin zuen 1983an. Aurreko mende erdian erlijioek gora edo behera egin zituzten mugimenduak aztertu eta konparatu zituen aldizkari horrek. Bere datuen arabera, konfuzianismoa eta taoismoa berrogeita hamar urtetan %13 jaitsi ziren. Juduen kopuruak ere behera egin zuen, mende erdian %4 galduta. Kristautasunak %47ko kopuruan egin zuen gora; honen barruan behera egin zuten Ekialdeko kristau ortodoxoek %36, protestanteak %57 ugaldu ziren, eta eliza katolikoak egin zuen igoerarik handiena sail honetan, %70 hazita.
Ikerketa beraren arabera, budistak %63 gehiago ziren mende erdi beranduago, hinduisten kopurua %117 hazi zen, shintoistak %152 gehiago ziren. Baina erlijio guztietan hazkunderik nabarmenena islamak ezagutu zuen mende erdian: %235 ugaritu zen munduan.
Ikusi dugunez, Asian eta Afrikan da indartsuena islama, baina azken hamar urteotan hazkunde tasarik deigarrienak Australia (%257), Europa (%142) eta Ipar Amerikan (%25) ezagutu ditu.
Eta azkenean, Frantzia, Britainia Handia edo Amerikako Estatu Batuak bezalako herrialde aurreratuetan islama da jarraitzaile kopuruz bigarren erlijio nagusia. "Gaitzaren Ardatzaren" kontrako guduan buru-belarri murgilduta azaltzen den AEBen barruan, 140 milioi kristauen artean 10 milioi musulman bizi dira. Aginte guneetan indar handia duen komunitate judua baino ugariagoa osatzen dute musulmanek. Kristauak berak hainbat elizatan banatuta daudela kontutan hartuta, katolikoek eta Hegoaldeko baptistek bakarrik irabazten diete musulmanei kopuruan. Gainerakoak, izenez hain ezagunak egiten zaizkigun metodistak, ebanjelioak, mormoiak eta beste atzetik dauzkate.
Gure artean ere ibiliko dira baraua eta Allah jainkoari egindako otoitzak. Urte osoan bezala. Ohartu ez garen arren

http://www.argia.eus/nethurbil helbidean, gai honi buruzko lotura gehiago aurkituko duzu.


Azkenak
2024-12-27 | Julene Flamarique
EuskarAbentura 2025: izena emateko epea zabalik martxoaren 5era arte

EuskarAbentura 2025 espedizioak aukera emango die 127 gazteri zazpi lurraldeak oinez zeharkatzeko kulturan, historian eta paisaietan murgilduta. EuskarAbenturako parte-hartzaileen hautaketa ez da proiektuen kalitatean bakarrik oinarritzen, baita generoa,... [+]


2024-12-27 | Leire Ibar
AEBek eta aliatuek 260.000 milioi dolar eman dizkiote Ukrainari laguntza militarrerako

AEBek eta Mendebaldeko aliatuek guztira 260.000 milioi dolarreko laguntza eman diote Ukrainari, gehienbat armamentuan eta laguntza militarrean, Errusiak 2022an egindako inbasioaren ostean. Nahiz eta laguntza horrek Ukrainaren defentsa indartzea helburu duen, Nazio Batuen... [+]


2024-12-27 | Julene Flamarique
Elkarte memorialistek manifestatzera deitu dute urtarrilaren 18an, Erorien Monumentua eraistea galdegiteko

Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]


2024-12-27 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Myanmarreko gerra zibila, laugarren urtera

Hutsaren hurrengo arreta mediatikoarekin –batez ere Ekialde Hurbileko edo Ukrainako gatazkekin alderatzen badugu; baina Sudangoaren aldean ere bai–, laugarren urtea betetze bidean da Myanmarreko gerra zibila.


2024-12-27 | Leire Ibar
Txanpainaren industriaren arrakastaren oinarrian eskulan esplotatua dago

The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.


2024-12-27 | ARGIA
Gutxienez 5.212 eraso matxista salatu dituzte aurten EAEn, iaz baino %8 gehiago

2024ko azarora bitarte 683 sexu eraso salatu dituzte, iaz baino %16,7 gehiago, Emakunderen arabera. Familia barruko indarkeria salatu duten emakumeen kopurua ere handitu da (975 izan dira), baita bikotekide edo bikotekide ohiek egindakoa ere (3.554).


2024-12-27 | Euskal Irratiak
Benito Lertxundi
“Zuzeneko emanaldietan beharrezko den xarma galtzen ari nintzela sentitzen nuen”

Benito Lertxundi 60 urte iraun duen kantugintza uzten zuela jakinarazi du Durangoko azoka aitzin. 2023an Gernikan grabatu zuen kontzertu baten diskoarekin bururatuko du bere ibilbide handia bezain aberatsa. Bazuen urtea hartua zuela erabakia, ez da erraza izan horren berri... [+]


2024-12-27 | Gedar
Eguberrietan 110 osasun-zentrotan ezarri ditu murrizketak Osakidetzak

Iazko Gabonetan, hamabi ordurainoko itxaronaldiak izan ziren. Urtean 180 egunetan ezartzen ditu nolabaiteko murrizketak Osakidetzak.


Ibai Ripodas: “Balorazio oso positiboa egiten dugu, orain gazteek sortu beharko dituzte presoei elkartasuna helarazteko bide berriak”

Hatortxu Rock jaialdiko 29. edizioa egingo da larunbatean Atarrabian. Sarrerak jada agortuta daude, baina txandak osatzeko laguntza behar da oraindik.


2024-12-27 | ARGIA
“Euskaraz ez dakien pertsona bat” izendatu dute Eitb.eus-eko zuzendari, LABek salatu duenez

"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]


Eguneraketa berriak daude