Gure mugetatik at aspalditxokoa da Interneten arestian aipaturiko erabilera hori, "puntucom" uholde komertzialarena baino arinagokoa. Izan ere, lehenengo unibertsitateetako zientzialariek eta informatikariek erabili zuten sarea, geroago komunikabide txiki batzuk konturatzen hasi ziren haren erabilgarritasunaz. Sarearen bidez testuak, irudiak, bideoak eta soinuak heda daitezke, banaketa kosturik gabe eta mundu osora istant batean.
Ezaugarri horiek baliatzeko lehen ahaleginak AEBetan egin ziren. Burn! izeneko zerbitzariak 1995etik eskaintzen du informazio alternatiboa burn.ucsd.edu helbidean. Era berean, lehen fotokopietan banatzen ziren hainbat fanzine edizio elektronikora igaro da, webzine bihurtuta. Irrati libre, komunitario eta independente askok orain sarearen bidez emititzen dute baita ere. Aipagarriak izan dira Webactive.com edo Pacifica Radio (www.pacifica.org), edozein unetan entzun ditzakegun irratsaio alternatiboen aukera zabalarekin; baina egun edozeinen esku dago irratsaio bat sarean eskegitzea radio4all.net bezalako ekimenei esker.
Independentzia maila ezberdinak eta jarrera ezberdinak daude, AEBetan mezuari dagokionez komunikabide alternatibotzat jo ditzakegun hauen guztien artean. Guretzat antolaketarik bitxienetakoa duena alternet.org albistegiarena izan daiteke, telefonia enpresa pribatu aurrerakoi batek babestutako komunikabide independentea. Beste kasu bitxi bat dugu satelite bidez saio eta erreportaje alternatiboak emititzen zituen Free Speech TV katea, freespeech.org web gunearen bidez hasi zen bideo batzuk RealVideo formatuan eskaintzen. Adierazpen askatasuna, kontrol soziala, zapatistak, arrazakeria, feminismoa eta horrelako gaiak dira euren erreportajetan jorratzen direnak.
Chiapasetik irailaren 11ra.
Askok 1994ko urtarrilaren 1ean ezartzen dute kontrainformazio telematikoaren sorrera data. Mexikoko oihanetik mundu osora zabaldu zen orduan zapatisten mezua, posta elektronikoz eta web guneen bidez. EZLNren aldetik eta haien nazioarteko laguntzaileen aldetik tresna telematikoen erabilera eredugarria izan zen.
Geroago beste urrats garrantzitsu bat izan zen Indymediaren sorrera. Seattle hirian Munduko Merkataritza Erakundeak 1999an eginiko gailurraren aurkako protestaldien informazioa emateko eratu zuten Indymedia zentroa, kazetari eta ekintzaile batzuren artean. Unean uneko informazioa eman zuen, bideo erreportajeak, audio dokumentuak eta eguneroko bat Interneten bidez, ohiko telebista kateek erakusten zizkieten irudiez eta iruzkinez gain, benetan zer gertatzen ari zen jakin nahi zuten milaka internautaren arreta erakarriz. Arrakasta horren ondoren, sare autonomo eta deszentralizatua osatu da indymedia.org domeinupean eta tokian tokiko informazio guneak sortu dira kontinente guztietan.
Horren oihartzunari esker sareak kontrainformazioaren arloan dituen ahalmenez konturatzen hasi ziren asko. Botereak ere, garrantzi horretaz jabetuta, hainbat neurri hartu du, printzipioz kontrolagaitza den sare horretan kontrola ezartzeko asmoz. Iazko irailaren 11ko erasoen osteko uhin errepresiboak lagundu ditu neurri zentsuratzaile eta kontrolatzaileak. Gure komunikazioak zelatatzen dituen Echelon sarea eta FBIren Carnivore programa dira pribatutasunari eginiko erasorik handienak, Hotmail edo Yahoo! bezalako posta zerbitzari handien onespenarekin.
Adierazpen askatasunari, ordea, AEBetan baino gehiago Espainian eraso diote. Egunotan, urriaren 12an indarrean sartu den LSSI legearen arabera, Espainiako edozein internautaren sareko ibilerak erregistratuta geratuko dira urte birako, epaileek edo poliziek behar izanez gero eskura ditzaten. Edizioari dagokionez, berriz, komunikabideak ixteko eta bertan eskua sartzeko aukera izango du administrazioak kasu batzuetan. Azken hilabeteotan lege horren aurkako kanpaina egiten aritu den kriptopolis.com web gunea itxita ageri da egunotan. Arrazoia LSSIk ezarritako murrizpenetara egokitu beharra azaltzen du Jose Manuel Gomez editoreak. Legearen balorazioa ere egiten du Gomezek: «Errugabetasun printzipioa, eta intimitatearena urratzen dira internauten kasuan, adierazpen askatasuna editoreenean».
Batasuna.org zentsuratuta.
Sarea ez da guztiz zentsuragaitza, botereak kontrola neurri batean edo bestean ezartzeko modua baitu. LSSI indarrean sartu aurretik ere, berriki ikusi ahal izan dugu hori Batasuna alderdiaren web gunearen zentsura ahaleginean. Telefonica enpresaren bidez konektatzen diren milaka internautek euren nabigatzailean batasuna.org helbidea jarrita ez dute lortzen web gunea kargatzea. Web gunea sarean dago oraindik, baina enpresak bahea jarri du bertarako sarbidea oztopatuz.
Zentsura hori saihesteko modua Anonymizer.com izeneko web gunearen bidez konektatzea izan daiteke edo, zuzenago, www.batasuna.tk domeinua idatziz