IKUSKIZUNA
Euskal Herrikoa aipatu zuen zutabegileak. "Espainian euskal arazoa ia bi mendez luzatu bada eta koruko ahotsek eszenarioan bueltaka segitzen badute beren erritmoan konponbiderik aurkitu gabe, pentsa daiteke pasio horrek ez duela bueltaka jarraitzea beste irtenbiderik, Eskiloren arabera, jainkoak baitira trajedia gobernatzen duten bakarrak. Baina ez da gauza ziurra Euskal Herriaren patua ez dela egongo gehiago arazo horren inguruan mugitzen diren xinaurri batzuen buru gogorkeriaren, odol txarraren, harrokeriaren, egoskorkeriaren baitan".
BAINA greziarren jarraitzaile ez naiz eta mundu laburrekoa bai. Eta konparazioa Peloponesoko antzoki marmolezkotik Zuberoako zelaietaraino mugatzen zitzaidan bera eruditoari entzutearekin batera. Horra gure aktualitatea urteko egun guztietako pastoral bihurturik.
Dibo gutxi batzuk baditu gure antzerkiak. Gehiago dira protagonista erdipurdikoak. Eta batik bat arizale diskreto asko mugitzen da oholtza gainean. Irudi luke gehienetan gidoirik gabe ari direla aktoreak inprobisatzen. Hala ere, tarteka gidoi zati zoragarriren bat antzeman daiteke eszena, gertakizun eta elkarrizketetan. Hala pentsatu genuen Lizarra-Garaziko itunaren ondorengo lehen hilabeteetan. Bizpahiru errejent baleude bezala denen joan-etorriak orekatu eta ordenatzen. Baina laburra izan zen poza. Ez zen komeniko.
Gure funtzio gehienetan, jokalari bakoitzak itxuratzen du bere pertsonaia. Honek solo efektistak, horrek xelebrekeria txokanteak, ahapaldi didaktikoak beste hark. Edozein unetan zalaparta bipertsua eta lantzean behin borroka eder bat. Polit egiten du borroka batek edozein ikuskizunetan, izan dadin amodiozko, jenero beltzeko edo epiko. Urrutiko publikoak ere istimatzen omen du euskaldunon pasioa. Oso plastikoak dira giristino eta türken arteko batailak.
borrokak askotan aktore inportanteren bat harrapatuko du, eta hasierako kalkuluetan sartzen ez zen aktore edo extra bat baino gehiago ere bai. Ikusle, kronikari eta kritikoetaraino ere iritsi izan dira suak, eta egun horietan espektakulua are totalagoa gertatu da. Baina gudari profesional eta gerlari boluntarioei dagokie normalean bataila. Eta mundu guztian sortzen du espektazioa batailaren ondoren, hilak zurezko eszenarioko tranpailutik behera amiltzen dituzten uneak.
Gaua heldu denean, argiak itzali eta zelaian ez da arimarik geratuko. Guduetan erori direnen gorpuak salbu. Gau osoan beilatuko dituzte senideek nork bere hilak, oholtza azpitik aterata. Greziako trajedietan ez bezala, hemengo guduketan benetako bolbora erabiltzen baita. Gurean, zauri hilgarriei egiazko odola darie. Eta askotan malkoak familia gutxi batzuetan pilatzen dira, zaharrak joan eta gazteak etorri
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hezkuntza publikoko irakasleek urtarrilean abiaturiko greba zikloaren bigarren kolpea amaitu eta biharamunean deitu du bilera Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak. Begoña Pedrosa sailburuak adierazi du "akordio bat lortzeko nahia"... [+]
Bilboko Guggenheimeko museoaren kanpoaldean bildu dira plataformako kideak, bertan zuelako bere lehen agerraldi publikoa Bilboko Guggenheim Museoko zuzendari berri Miren Arzallusek. Landuko dituen ildoez hitz egiteko "goizegi" dela adierazi du Arzallusek, nahiz eta... [+]
Behatokiak Hizkuntza Eskubideen Egoera 2024 txostena aurkeztu du. Herritarrek helarazitako gertakarien bilduma aztertuta, ondorioztatu dute 2024an egoerak ez duela hobera egin, eta gainera, kexak jaso dituzten hainbat entitateren eskutik urraketak iraunarazteko jarrera sumatu... [+]
Duela aste batzuk, Diputazio kalean, Gasteizko erdigunean, bi gizonek etxerik gabeko pertsona bat bota zuten lo egiten zuen lokalaren kanpoaldeko eskailera-buru txikitik. Bota ez ezik, berehala metalezko baranda bat ere jarri zuten lonjaren aurrean. Lokala luzaroan hutsik egon... [+]
Mundu osoarentzat %10eko muga-zerga globala inposatuko du Donald Trumpen administrazioak, eta hainbat herrialderen inportazioak are gehiago zergapetuko ditu, tartean Txinakoak (%34) eta EBkoak (%20). Baina Hegoalde Globaleko herrialdeak izango dira kaltetuenak: Lesoto (%50),... [+]
Heriotza-zigorra eskatzeko argudio gisa, "indarkeria politikoko ekintza" izan zela adierazi du AEBetako Fiskal Nagusiak.
Palestinarekin Elkartasuna plataformaren ekimenez, txirrindularitzarekin lotura duten 70 bat pertsonak eskatu dute talde sionistak ez dezala txapelketan parte hartu, eta lortu dute.
Zedarriak enpresari taldeak armagintza sustatzera deitzeak eta Jaurlaritzak horrekin bat egiteak "haserrea" sortu diela diote sinatzaileek. Mundu mailako egoera "inoiz baino larriagoa" dela uste dute, eta "Euskal Herriaren etorkizuna oztopa dezakeen... [+]
Ion Aranburu koma egoeran eta ZIUan ingresatuta egon zen hainbat astez, erasoaren ondorioz.
Lekukotasunak, autopsia txostenak eta atxiloaldian izenpeturiko adierazpenak bildu ditu The Independent komunikabide britainiarrak. 2023ko urriaren 7az geroztik 70 palestinarrek dute bizia galdu Israelgo presondegietan. Palestinar presoen alde dabilen Addameer elkartearen... [+]
Kutxa Banku Fundazioak adierazi du Kutxabankeko presidentearen adierazpenek ez dutela fundazioaren pentsamoldea islatzen, "Hizkuntza aniztasuna beti da aberastasun iturri, nekez izan daiteke oztopo", argudiatu dute.
Lineal A duela 4.800-4.500 urte erabilitako idazkera minoikoa da. Berriki, Kretako Knossos jauregi ezagunean, bolizko objektu berezi bat aurkitu dute, ziurrenik zeremonia-zetro gisa erabiliko zutena. Objektuak bi idazkun ditu; bata, kirtenean, laburragoa da eta aurkitutako... [+]
Londres, 1944. Dorothy izeneko emakume bati argazkiak atera zizkioten Waterloo zubian soldatze lanak egiten ari zela. Dorothyri buruz izena beste daturik ez daukagu, baina duela hamar urte arte hori ere ez genekien. Argazki sorta 2015ean topatu zuen Christine Wall... [+]
Nafarroako Erriberako Andosilla herrian, sorpresa ugari ematen ari den indusketa arkeologikoa egiten ari dira Aranzadiko arkeologoak eta herritar boluntario taldeak. Resako aztarnategian orain arte oso ezezaguna zaigun Goi Erdi Aroko gizarteak hobeto ulertzeko aztarnak aurkitu... [+]
Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]