Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
astelehena 2024ko urriaren 21ean
«ABERTZALEOK IDEOLOGIKOKI SOBERA AITZINATU GARA»
Hiriburu lekune estrategikoa da garraioari dagokionean. A63 (Baiona-Bilbo) eta A64 (Baiona-Okzitaniako Tolosa) autobideak bertatik iragan dira. Laburrean bada ere, datozen urteetan eraikiko diren azpiegiturei buruzko iritzia eman digu auzapez honek: «Gaia konplexua da eta hainbat mailetan garatu beharrekoa. Erabakiak ez dira Herriko Etxeetan hartzen, hau da, udaletxeek ez ditugu hautatzen garraioa bideratzeko eraiki beharreko azpiegitura motak. Heldu diren urteetan funtsezko erabakiak hartuko dira, baina Frantzia eta Espainiako estatuek eta Europak orobat hartuko dituzte». Alain Iriartek trenbidea lehenesten du, baina horretarako dirua behar dela, eta funtsean, dirua estatuen eskuetan dagoela erran digu. Bien bitartean, A63 autobidea zabaldua izanen dela erran digu: «Egin beharreko lana da, seguritate arazoak baitaude, baina beste autobide bat egin gabe. Oraingo autobidea zabaltzen bada ingurumena errespetatu beharko litzateke, lanak tokian tokiko Herriko Etxeekin eta elkarteekin aztertu beharko lituzkete lehenik, baina, egia erran, orain arte ez dute hori egin. Kostaldeko Herriko Etxeek prefetari helegite bat igorri diogu kari horretara. Informazioa eskatu diogu eta zabaltze obrak egiteko gure iritzia kontuan har dezaten».
Herrigintzaz aritu gara hastapenean eta honi buruzko solasaldiaren zati handiena koadro batean paratu dugu. Jarraian, politika orokorrari buruzko elkarrizketa doa.
Batasuna sortzearekin zatiketa eman zen ABn. Zer gogoeta egin duzu duela urtebete izandako gertaeraz?
Zatiketa hau ez da lehena izan eta ez da azkena izanen. Zatiketek ez dute abertzaletasuna laguntzen, baina beharrezkoak dira jarrerak argitzeko. Batasuna eta ABren arteko zatiketa, Iparralderako estrategian ez garelako ados eman da, ezta Hegoaldeko egoeraren azterketan ere. Zatiketak, halaber, eztabaida izan dela erran nahi du, eta egunen batez, menturaz, bilduko gara.
Iparraldeak aitzina egin behar badu, Batasunaren jarrerak ez dira egokiak Iparraldean. Nire ustez, abertzaleok ez dugu gobernuei begira politika egin behar, haiekin negoziatzeko gisan. Ez dut uste hori aitzinatzeko bidea denik. Alderantziz, guk herritarrengana joan behar dugu eta haiekin mintzatu. Herri Taldeen eta EMAren espiritua hori izan zen, eta ABk bide hori segitzen du orain.
Iparraldeak aitzina egin behar badu, Batasunaren jarrerak ez dira egokiak Iparraldean. Nire ustez, abertzaleok ez dugu gobernuei begira politika egin behar, haiekin negoziatzeko gisan. Ez dut uste hori aitzinatzeko bidea denik. Alderantziz, guk herritarrengana joan behar dugu eta haiekin mintzatu. Herri Taldeen eta EMAren espiritua hori izan zen, eta ABk bide hori segitzen du orain.
Batasuna legez kanpo gelditu da Hegoaldean. Zein neurrian eragin dezake Iparraldeko politikagintzan?
Lehenbizi, Hegoaldean gertatzen ari dena biziki larritzat jotzen dut. Espainiako Gobernuak eta Justiziak egin dutena ezin onartuzkoa da, Batasunaren legez kanporatzea ez da demokratikoa.
Maleruski, hemengo jendea ez da horretaz ohartzen, Iparraldeko euskaldunak oso urrun daude Hegoaldeko errealitatetik. Hango egoerak ez du batere baldintzatzen hemengoa, muga alimalea dago bi aldeen artean. Orduan, ez dut uste erabakiak hemengo politikan eragiten duenik edo ABren ibilbidea trabatzen, mementoz ez behintzat.
Maleruski, hemengo jendea ez da horretaz ohartzen, Iparraldeko euskaldunak oso urrun daude Hegoaldeko errealitatetik. Hango egoerak ez du batere baldintzatzen hemengoa, muga alimalea dago bi aldeen artean. Orduan, ez dut uste erabakiak hemengo politikan eragiten duenik edo ABren ibilbidea trabatzen, mementoz ez behintzat.
Udalbiltzako kide izan zara. Egitasmoa ez da hasieran pentsatu bezala abiatu. Zer iritzia duzu garai hartako esperientziaz?
Udalbiltza esperientzia ona izan zen, hautetsi abertzale guztiak egitura batean bildu baitzituen. Iraun izan balu, menturaz, anitz gauza egin izango ziren han eta hemen, elkarrekin, baina funtsean bertan behera gelditu da. Maleruski, alderdi politiko bakoitzak bere estrategiak ditu, eta ez gara aski abilak elkarrekin aritzeko. Udalbiltzak, euskaldunen, oro har, eta partikularki abertzaleen ahuleziak erakutsi zituen, Hegoaldean bereziki. Hots, gure artean ez bagara deus eraikitzeko gauza izan, Frantziako nahiz Espainiako Estatuek ez digute deus emanen. Lehenbizi, abertzaleok elkarrekin zerbait egiteko gai garela erakutsi behar diogu gure buruari, horretarako hainbat gauza gaindituz. Mementoz ez dakigu egiten. Badakit konplikatua dela, nik ere ez dut gakorik eskaintzen. Alta, interesgarria litzateke berriz ere abertzale guztiok beste egitura batean biltzea.
Ekaineko bozen ondoren, abertzaleen boto portzentaia errepikatu da. Zein da bidea boz abertzaleen %10etik haratago joateko eta abertzaletasuna eraginkorragoa izan dadin politikan? Zer bide landu behar luke ABk, kasu?
Lehenik, jendeek pertsonalki nahiz kolektiboki taldeen barnean kokatu behar dute beren burua, militante guztien lana biziki inportantea da. AB norabide horretan ari da eta gazteei, kasu, ahalbideak jarri behar dizkiegu.
Nire irudiko, gure politika instituzionala Herriko Etxeko bozetan eta kantonamenduetan finkatu behar dugu. Herriarengana hurbildu behar dugu herriko bozetatik abiatuz. Halaber, herritarrak guregana hurbiltzeko, lehenik haien kezkak aztertu behar ditugu, gero etorriko da beste instituzioetarako bozetan lana egiteko mementoa. Iparraldean jendea prest egon daiteke abertzaleen bidera hurbiltzeko, baina gu ez gaude diputatu edota senatariak lortzeko lehia politikoan aritzeko gisan.
Adibidez, ongi da departamendua eskatzea, baita Hegoaldearekin harreman politikoak garatzea ere. Alabaina, hemengo herritarrak ez dira axolatzen instituzio berriak sortzeaz edo egitura berriez interesatzen. Jendeak arazoak konpontzea nahi du: lana, etxebizitza, hezkuntza, hondakinen eta ingurumenaren arazoak... Abertzaletasunak eremu horiek ere landu behar ditu, jendearekin mintzatuz nahiz beste alderdi politikoetako kideekin arazoak alderatuz ere. Konparazione, guk euskararen egoeraz dugun arrenkura agertu behar diegu, baina batez ere herritarrei. Estatuarengandik edota sostengatzen duten alderdiengandik ez dugu deus erdietsiko.
Nire irudiko, gure politika instituzionala Herriko Etxeko bozetan eta kantonamenduetan finkatu behar dugu. Herriarengana hurbildu behar dugu herriko bozetatik abiatuz. Halaber, herritarrak guregana hurbiltzeko, lehenik haien kezkak aztertu behar ditugu, gero etorriko da beste instituzioetarako bozetan lana egiteko mementoa. Iparraldean jendea prest egon daiteke abertzaleen bidera hurbiltzeko, baina gu ez gaude diputatu edota senatariak lortzeko lehia politikoan aritzeko gisan.
Adibidez, ongi da departamendua eskatzea, baita Hegoaldearekin harreman politikoak garatzea ere. Alabaina, hemengo herritarrak ez dira axolatzen instituzio berriak sortzeaz edo egitura berriez interesatzen. Jendeak arazoak konpontzea nahi du: lana, etxebizitza, hezkuntza, hondakinen eta ingurumenaren arazoak... Abertzaletasunak eremu horiek ere landu behar ditu, jendearekin mintzatuz nahiz beste alderdi politikoetako kideekin arazoak alderatuz ere. Konparazione, guk euskararen egoeraz dugun arrenkura agertu behar diegu, baina batez ere herritarrei. Estatuarengandik edota sostengatzen duten alderdiengandik ez dugu deus erdietsiko.
Non dago gakoa aitzina egiteko?
Abertzaleok ideologikoki sobera aitzinatu gara Iparraldean, eta Hegoaldean, naski, baita ere. Ez dut uste hori egokia denik. Guretzat behintzat ez da egokia. Gakoa, hein batean, arazo ideologikoetan finkaturik ez gelditzea da, ez osoki bederen. Bestela beti egonen gara bozen %10-11n. Anartean, ez dugu departamendua ez eta euskararen ofizialtasuna erdietsiko ere. Usu gobernuak departamendua emanen ote duen zain gaude. Zer ematen digu? Deusik ez! Ahalbideak beste molde batez landu behar ditugu. EAJ-PNB, EA, Batasuna eta ABko hautetsiek bildu beharko genuke bide komun bat elkarrekin urratzeko.
Batzuen ustez, ABk ez du eztabaida aski sakona landu indarkeriaren gaian, jarrera argiagoa agertu behar lukeela diote. Hori argitzea gakoa izan liteke aitzina egiteko?
Ez dut uste, ez guztiz bederen. Gure historian indarkeria erabili da eta den bezala hartu behar da. Nik abertzaletasunak Iparraldean eraman bidea nire gain hartzen dut, osoki. Orain, naski, jakin behar dugu erraiten bide hori ez dela beti egokiena, guri dagokigu hori azaltzea.
Bortizkeria edo borroka armatua gai minberatsua da. Atentatu bat delarik herritarrek nekezago konprenitzen dituzte gure ideiak. Zenbait hautetsik ETAk hartu duen bidea ez genuela ontsa ikusten erran dugu publikoki eta zenbait ekintza kondenatu ere bai. Mezu hori helaraztea inportantea da.
Zer nahi gisaz, ABk bere hautuak egin ditu, beharrezkoak, Batasunatik bereiztea, kasu. Halaber, ez ditugu borroka armatuari buruzko eztabaida ideologikoa eta estrategikoa erabat trenkatu. Batzuek borroka armatua ez dela bidea diote, beste batzuek baliagarria izan daitekeela, beste batzuk ez dira mintzatu. ABk horrela segitu behar du, bakoitzak bere jarrerak atxikiz, eztabaida ona da beti. Edonola ere, Iparraldean indarkeriari buruzko auziak edota erabakiak ez ditu trabatzen gure bidea eta proiektua. Ez gara jendearengandik aski hurbil horrela izan dadin
Bortizkeria edo borroka armatua gai minberatsua da. Atentatu bat delarik herritarrek nekezago konprenitzen dituzte gure ideiak. Zenbait hautetsik ETAk hartu duen bidea ez genuela ontsa ikusten erran dugu publikoki eta zenbait ekintza kondenatu ere bai. Mezu hori helaraztea inportantea da.
Zer nahi gisaz, ABk bere hautuak egin ditu, beharrezkoak, Batasunatik bereiztea, kasu. Halaber, ez ditugu borroka armatuari buruzko eztabaida ideologikoa eta estrategikoa erabat trenkatu. Batzuek borroka armatua ez dela bidea diote, beste batzuek baliagarria izan daitekeela, beste batzuk ez dira mintzatu. ABk horrela segitu behar du, bakoitzak bere jarrerak atxikiz, eztabaida ona da beti. Edonola ere, Iparraldean indarkeriari buruzko auziak edota erabakiak ez ditu trabatzen gure bidea eta proiektua. Ez gara jendearengandik aski hurbil horrela izan dadin
HERRIKO ETXE ABERTZALE HANDIENAREN BURU
Hiriburun sortua 1959an. Hiriburu Maita taldearen izenean auzapeza da, abertzale batek Iparraldean kudeatu duen herririk handienaren auzapez. Hiriburu kantonamenduko (SIVOM) sindikataren presidentea. Hogeitabost urteko militantzia politikoa du Herri Taldeak, EMA eta ABn. Auzapeza izan aurretik, hautetsia izan zen eta Udalbiltzako kidea. Herriko Etxeko eta KPNG -kudeaketa, finantza, aholkularitza- enpresako lanak uztartzen ditu.
«Abertzaleak urrun bizi gara herritarrengandik eta hurbildu behar dug u»
Hiriburuko auzapeza hautatua izanez gero, nazionalisten tesiak gauzatzeko arriskua eta zatiketa kulturala izateko arriskua» zegoela erran zuen eskuineko Victor Saussie hautagaiak?
«Hiriburuko esperientzia euskal gizarte berri baterako eredua» izan daitekeela azaldu zenuen. Zer diozu orain?
Jendea abertzaleen ideietara hurbiltzeko prest al dago?
Zertan da BAM distrituarekiko zuen harremana?
Oposizioak bozen kanpainan erabili zituen jukutriak izan ziren adierazpen horiek. Herriko Etxearen gidaritza galtzeko zorian ziren eta abertzale bat auzapeza izateak jendea izuaraziko zuela erran zuten. Sobera urrun joan ziren, beldurra eta arriskuaren mamuak zabaldu zituzten, baina alferrik. Hiriburutarrak gure asmoez ohartu ziren, hots, gurea zerrenda anitza zela: abertzaleak, aurrerakoiak eta funtsean solastatzeko jende irekia. Honen lekuko herriko kontseiluan ez arazorik ez zatiketarik ukan ez izana, ezta oposizioarekin arazorik ere.
«Hiriburuko esperientzia euskal gizarte berri baterako eredua» izan daitekeela azaldu zenuen. Zer diozu orain?
Ez dakit kanpotik so eginik nola ikusten den, guretzat esperientzia berri bat da. Abertzaleak herriko kontseiluetan egotea biziki inportantea da. Betidanik oposizioan kokatu gara, sortzaile gara, baina gero franko urrun izaten gara Herriko Etxeetatik nahiz herritarrengandik. Jendearengana hurbiltzea funtsezkoa da, gure ideiak aurkeztu eta herritarrekin gehiago solastatu behar dugu. Hiriburuz ari naizelarik, kostaldeaz ari naiz oro har. Izan ere, barnealdean ez bezala, euskaldun agertzea arraroa da hemen. Alta, anitz jendek bere burua euskaldun sentitzen du. Euskal Herrian beren burua kausi dezaten ahalbideak eman behar dizkiegu herritarrei.
Jendea abertzaleen ideietara hurbiltzeko prest al dago?
Jendea prest da ene ustez, baina jendeak ez ditu gure ideiak lege dekretuz bereganatuko, ez bederen mezu politiko huts baten bidez. Abertzaleak urrun bizi gara herritarrengandik eta haiengana hurbildu behar dugu. Hiriburun saiatzen ari gara, eta kostaldeko beste herrietan ere hori egin daiteke.
Zertan da BAM distrituarekiko zuen harremana?
Baiona-Angelu-Biarritz (BAM) distrituak Hiriburu eta gure kantonamendua alde batera utzi zituen. Distrituan bildu nahi izan gintuzten, baina beren baldintzapean. Ez genuen onartu, bistan da. Nik begi onez ikusiko nuke Hiriburu eta Uztaritzeko kantonamenduen arteko Herrien Elkargoa, gure behar eta arazo ezberdinak aztertzen ari gara horretarako. Proiektu konplexua da, urraska landu beharrekoa. Elkarrekin ez izanik ahulak gara eta BAM distritua gutaz baliatzen da. Gure herriekiko elkartasuna agertzen dute usu, baina errealitatea besterik da, aitzitik, nahi dutena inposatzen dute. Jakina, guk ez dizkiegu gure akatsak eta ahuleziak haiei leporatu behar, guri antolatzea dagokigu-eta. Izan ere, egunen batean elkargo berean biltzeko, lehenik guk ongi antolatuak izan behar dugu gure eskualdeetan
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Mikel Garcia Idiakez
#2
#3
#4
Mikel Garcia Idiakez
#5
Urko Apaolaza
#6
Azkenak
Donostiako kaleratzeak Stop plataformak iruzurrezko alokairuen aurkako kanpaina bat abiatu du
Plataformak gida bat aurkeztu du maizterrek iruzurrezko kontratuak dituzten ala ez egiaztatu dezaten.
2024-10-21
Bertsozale.eus
Alaia Martin Etxebestek irabazi du Eibarko lehen final-laurdena
Lehen final-laurdena izan da larunbatekoa. Saioa irabaztearekin batera, finalaurrekoetara sailkatu da Martin. Igandean izango da hurrengo saioa, Errenterian.
2024-10-21
Behe Banda
Barra warroak |
Eutsi, banarama eta
Ez galdetu zergatik, baina sarritan pentsatu izan dut kalte egiten diguna onartzeko erraztasun handia dugula. Erraztasuna, edo agian, beharra. Azken batean, dikotomia nabarmena planteatzen duen auzia da beharrarena: bere kausaren aurka egin dezakezu, ala hezur eta guzti irentsi... [+]
2024-10-21
Zigor Olabarria Oleaga
Txaro Marquínez, Zaintza Araba-ko kidea
“Alarma soziala sortzea leporatu digute; ez, alarma egon badago, ez dugu guk sortu”
Arabako zahar egoitzen egoera lehen planora pasa da berriz ere azken asteetan. Zaintza Araba elkarteak Gasteizko Arabarren eta Laudioko San Roque erresidentzietako egoiliarrei ematen zaien tratua salatu dute, hainbat senideren testigantzak jaso ondoren. Langileen lan-baldintza... [+]
Euskal Herriko tomate agroekologikoek %38,6 CO2 gutxiago isurtzen dute Almeriako tomateek baino
EHNE Bizkaiak bultzatutako azterketaren emaitzek baieztatu dute eredu agroekologikoan ekoiztuak diren tomateek berotegi efektuko gasen isurketan, eta batez ere energia kontsumoan, inpaktu txikiagoa dutela eredu agroindustrialean ekoiztuak diren tomateekin alderatuta. Honetan,... [+]
2024-10-21
Iñaki Mezquita Aranburu
Une baten eternitatea
Atal honetan behin baino gehiagotan aipatu izan dugu izaki txikien munduan (gurean bezalaxe) itxurak okerrera eramaten gaituela, sarritan. Eta gaur dakarkigun laguna horren adibide garbia da, animalia gutxi izango baita Lurrean itxura ahulagoa edo kalteberagoa duenik. Horrez... [+]
2024-10-21
Garazi Zabaleta
"Haziak" liburua
“Liburuarekin jendea animatu nahi dugu haziak ekoizten hastera”
2024-10-19
ARGIA
Erraldoiak protagonista dituen liburua atera du ARGIAk haurrentzat
MULTIMEDIA - elkarrizketa
2024-10-18
ARGIA
Langile bat hil da Lizarran, biltegi batek eztanda egin ondoren
56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.
2024-10-18
Maitane Arnoso - Martínez
Beldurra espazio komun gisa
Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]
2024-10-18
Urko Apaolaza Avila
Puig Antich, Estatuak ez du inoiz barkamena eskatzen
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
2024-10-18
Xabier Letona Biteri
Sinwarren hilketaren ondoren, gerrak bere horretan jarraitzen du
Yahya Sinwar Hamaseko burua hil ondoren, Ekialde Erdiko gerrak nola jarraituko duen aurrera mintzagai da hilketaren biharamunean. AEBek, Joe Bidenen ahotik, berehala iragarri dute orain su-etenak bidea libre izan dezakeela. Bide beretik jo dute Mendebaldeko hainbat buruzagik... [+]
2024-10-18
Ahotsa.info
Azken hiru urteetan altueratik erorita Nafarroan 10 langile hil direla salatu dute
LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.
2024-10-18
Onintza Irureta Azkune
Marcos Maceira, A Mesa pola Normalización Lingüísticaren presidentea
“Oso zaila izango da galiziera leheneratzea PPren hizkuntza politika ez bada zuzentzen”
Galiziako Estatistika Institutuak galizieraren egoeraren inguruko inkestaren azken datuak ezagutarazi ditu. Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez... [+]
Eguneraketa berriak daude