Internet: Sareak harrapatuta

Internet adikzioaren sindromea» deskubritu zuela adierazi zuen Ivan Goldberg adituak 1995ean. Osasun mentaleko profesionalak foro batean zeuden eta helbide elektroniko bidez DSM IVaren parodia bat egin nahian mezu hori zabaldu zuen. DSM IV Estatu Batuetako Psikiatria Elkarteak buruko desordenak diagnostikatzeko argitaratzen dituen irizpideak dira. Ziberadikto anonimoen lehen zibertaldea osatzea proposatzen zuen gizon honek. Helena Matutek Divulct: ciencia y tecnología-n adierazi zuen moduan «jende askok broma sinetsi zuen, beste batzuek mezua ondo irakurri gabe lagunei pasa zieten eta beste batzuek intentzio guztiarekin».
Orduz geroztik Internet tabakoa edo alkohola bezala adikzio bihur daitekeela zabaldu da. Noski, baieztapen honek aldekoak eta aurkakoak ditu.
Paulino Castells eta Ignasi Bofarrull-ek argitaratutako «Enganchados a las pantallas» liburuan adierazten dutenez, Internet adikzioa «botelloi elektroniko» gisa tratatu behar da. Gizarteari eskaintza alienanteak egiten zaizkio, publikoa bulimikoa da eta alferrikako gauzak irensteko prest dago. Egileen aburuz, «botelloi elektronikoak berdin-berdin ‘koloka’ zaitzake, baina poliziak ez zaitu jazartuko». Adiktoaren ezaugarri gisa hauek nabarmentzen dituzte: autoestima gutxiko neska-mutikoa, eskolan ezinean dabilena, familiarekin komunikatzeko arazoak dituena, afektu falta duena.
Inkesta bat bestearen atzetik eginez eta adibide zehatzak eskainiz Internet adikzioa egiaz kezkagarria dela argi dute askok. Estatubatuarrek IAD (Internet Addiction Disorder) erakundea dute, Internet adikzio desordena, alegia. Ildo berean jarraituz Hughes Henry kazetariak 30 milioi adikto sarean nabigatzen ari dela dio. Estatu Batuetan 20 milioi baldin badaude sarera konektatuta, horietatik 400.000 adiktoak direla dioenik ere bada.
Sarean nabigatzea, helbide elektronikoa erabiltzea, txateatzea... adikziorik ez dutela sortzen baieztatzeko erabiltzen den arrazoi garrantzitsuenetakoa zera da, ez dagoela DSM IVan sailkatuta. Bestalde, adikzioa denaren ondoriora heltzeko inkestak egin dira barra-barra. Laginak ordea, ez dira oso fidagarriak, kopuru txikia hartzen dute eta gainera, internauta petoak hartzen dituzte. «Adikto»en adibideak ere ugariak dira eta askotan harrigarriak.
«El Pais» egunkariak Internet adikzioa dela-eta lau psikiatra espainiarrek sortutako web guneari buruzko artikulua ekarri zuen. Psikiatrok test bat prestatu zuten balizko adiktoei galdetzeko. www.caspa.tv gunean haserre bizian erantzun zioten testaren egileei. Hona testeko pare bat galdera eta suak hartuek emandako erantzunak: «Saretik egun batzuk aldenduta egotea gogorra egiten zaizu?», «Hiru egun urik gabe egotea oso gogorra egiten zait eta baita neguko egun batean argindarra kentzen badidate». «Nahiko zenukeena baino denbora gehiagoz nabigatzen duzu?», «Batez ere 56 kbeko nere modemarekin nabilenean eta konexioa terrarena denean.»
Osasun foroan Golberg adituak botatako broma serio hartzeko arrazoi nagusi bat aipatzen du Helena Matutek. Adikzioa sendatzeko klinika birtualak gaixoak tratatzeko desiratzen dira. Horrela, ez denari adikzio hitza jartzea nahikoa da negozioa errentagarria izan dadin

Internet erabiltzaileak
OSIE (Euskadiko Gizarte Zientzietako Behatokia) Euskal Herriko Unibertsitateko Euskobarometroa taldeak sortutako zerbitzua da. Bertatik bildu dugu EAEn Internet erabiltzearen inguruan dagoen hainbat datu. Datuok 2001eko azarokoak dira.

18 urtetik gorako %96k ezagutzen du edo entzun du Interneti buruz.
%36 gutxienez behin ibili da Interneten. Europako Batasuneko batez bestekoa %30ekoa da eta Espainiakoa %22koa.
%22 etxetik konekatzen da, %13 lanetik, %9 hezkuntza zentrotik eta %9 beste nonbaitetik.
Azken hilabetean 24 urtetik beherakoen %56k eta 25-34 urte bitarteko % 40k Internet erabili du. Beraz, EAEko internauten %60 baino gehiago adin tarte honetakoa da. Gizonezkoak dira nagusi 10 puntuko aldearekin.
Erabiltzaileen %33k informazio orokorra bilatzen du, %32k aisialdirako darabil eta %22k administrazio publikoko gestioak egiteko.
%22k du helbide elektronikoa etxean. Horietatik %42k 18-24 urte bitartean ditu. %47,8k goi mailako ikasketak ditu. Espainian %16k

10 orduz konektatuta
Psikologoarengana 20 urteko neska joan zen bere aita-amekin. Koadro klinikoa: antsietate subjektiboa, suminkortasuna eta umore disforikoa. Gurasoek esandakoaren arabera ikasketak ere alboratu ditu eta mutil lagunarekin moztu du.

Neska bera oso irekia da, giza harremanetarako arazorik ez du, bizia da, nahiko rebeldea eta sentibera. Kontsultara joan baino lau hilabete lehenago, ziberkafe batean Internet ezagutu ondoren, aitari etxeko ordenadoreari Internet jartzeko eskatu zion. Txatetan sartzen hasi zen gauero eta lehenengo faktura 144,24 eurokoa izan zen. Gau batean 22:00etatik 7:00ak arte txatetan aritu zen. 240,40 euroko faktura heldu zen eta egunean 10 ordu igarotzen zituen pantaila aurrean. Familiak konexioa bi ordura jaitsi zion eta horretarako modema «bahitu». Aurkitu egiten zuen ordea alabak modema etxeko edozein ezkutalekutan izanda ere. Konexioa ordainarazi ere egin zioten. Azkenean, ordenadore gela giltzaz ixtea erabaki zuten. Aitari gauez poltsikotik ere atera zion gelako giltza. Orduz geroztik ziberkafetatik hasi zen txatetan sartzen.
Koadro kliniko hau «Psiquiatría Interactiva» CD bilduman argitaratua da


Azkenak
Frantziako Estatu Kontseiluak Palestinak irabaziko du Kolektiboaren desegitea onartu du

Okzitaniako Tolosako elkartea da aipatu kolektiboa eta Frantziako Gobernuak dekretuz desegin zuen 2022an. Orain Estatu Kontseilua gobernuaren erabakia egokia dela berretsi du.


Izan, badira salbuespen legeak, bai horixe!

Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.

Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]


Zedarriak, armagintza, zoru etikoa eta langileok

Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]


Eskoziako Lur Garaietan otsoa sartzea klima-larrialdirako onuragarria izango dela iradoki dute

Eskoziako Lur Garaietara otsoak itzularazteak basoak bere onera ekartzen lagunduko lukeela adierazi dute Leeds unibertsitateko ikertzaileek.. Horrek, era berean, klima-larrialdiari aurre egiteko balioko lukeela baieztatu dute, basoek atmosferako karbono-dioxidoa xurgatuko... [+]


Ágredok dioenez, zortzi bat ordu eman zituen ziegako zoruan etzanda Ertzaintzak ospitalera eraman aurretik

Karen Daniela Ágredok dioenez, atxilotu zutenean berak ez zuen ertzainik zauritu, haiek lurrera bota zuten eta konortea galdu zuen. Ondoren, Ertzaintzaren komisariaren zoruan iratzartu zen eta handik ospitalera eraman zuten.


Hiuzz + Bloñ + Adur
Lete ravero bat Iruñean

Hiuzz + Bloñ + Adur
Noiz: otsailaren 15ean.
Non: Iruñeko Aitzina tabernan (Egun Motelak kolektiboa).

--------------------------------------------

Larunbat goiza Iruñean. Neguko eguzkitan lanera doazen gizon –eta ez gizon– bakarti batzuk... [+]


Lorpen baten berri: Nafarroako Museoan Irulegiko Eskua euskaraz bisitatu daiteke

Hizkuntz Eskubideen Behatokiak jaso ditu kexak: bisita gidatuak gaztelania hutsean, eta sarrerako zerbitzuetan ere bai. Bitxia da kontua: baskoien mintzairaren hitzak dituela uste den brontzezko objektua ikustera joan... eta azalpenak gaztelaniaz. Kexek eragina izan dute, eta... [+]


Bideojokoen erabilera handitu egin da helduen artean, Ipsosen arabera

Julen Linazaroso Macsonrisas-eko kideak azaldu duenez, sari-bolek, harrapakin-kutxek eta enparauek bideojokoetan ordu gehiago jokatzea dute helburu. 35 eta 64 urteko pertsonen artean bideojokoen erabilerak gora egin du 2023tik 2024ra, Ipsosek emandako datuen arabera.


2025-02-21 | Euskal Irratiak
Boliviako laborari talde bat sustengatuko dute Xiberoatik

Zubiak eraiki Xiberoa eta Boliviaren artean. Badu jadanik 16 urte Boliviaren aldeko elkartea sortu zela Xiberoan. Azken urteetan, La Paz hiriko El Alto auzoko eskola bat, emazteen etxe baten sortzea, dendarien dinamikak edota tokiko irrati bat sustengatu dituzte.


Osasunbidean 11 medikuk 17.000 euro irabazten dituzte hilero

Ostegunean egoera hori ikertzeko eta zuzentzeko eskatu dio EH Bilduk Nafarroako Gobernuari legebiltzarreko osoko bilkuran. UPNk eta PPk bat egin dute eskaerarekin, eta Osasun Departamentuak urtebete du ikerketa gauzatzeko.


“Oldarraldi faxistari” galga jartzeko deia Errenterian

Oldarraldi faxistaren aurrean askatasuna leloarekin manifestaziora deitu dute dozenaka herritarrek. Ostiralean —hilak 21— 19:00etan Herriko Plazatik abiatuko da protesta, eta ahalik eta jendetsuena izatea nahi dute deitzaileek, faxismoaren oldarraldiari galga... [+]


Eguneraketa berriak daude