BESTE KRISI BATEN ATARIAN DAGO BABCOCK EUSKAL HERRIAN


2021eko uztailaren 16an
Kezkati ageri dira Trapagarango Babcock Borsing España (BBE) enpresako enplegatuak, berriro ere beste estualdi bat etor dakiekeelakoan. Jakina denez, Babcok Borsing (BB) multinazional alemanak erosi zuen Babcock Wilcox (BW) enpresa, aurrez eta ondoz ondo INI eta SEPI erakundeek kudeatu zuten jabetza publikoa, eta haren segida-edo da ekipamenduzko ondasunak ekoizten dituen Euskal Herriko lantegi hori. Jakina da, halaber, 80ko hamarkadaz geroztik beti krisian eta etengabe lanpostuak urrituz ezagutu dugula denok Babcock Wilcox enpresa publikoa, eta, pribatizatu ostean ere, hau da, duela hamar hilabete BB talde alemanaren eskuetara pasatu eta gero, 500 lanpostu suntsitu direla enpresa horretan: 1.150 langile ziren hasieran eta 650 dira gaur egun. Aurrekoak horrela izanik eta multinazional alemanak pagamenduak etenda dauzkala ikusita, ez da batere harritzekoa langileen buruhaustea.


ALARMA SEINALEEZ OHARTURIK, ATZERA JO ZUTEN BANKUEK.

Joan den ekainaren erdialdean igarri ziren lehen seinaleak: enplegatuen nominak pagatzeko likidorik gabe zebilen BB multinazional alemana. Hurrena, uztailaren 5ean, holdingeko 61 enpresetatik 25 aitortu zituen pagamenduen etenean izeneko egoeran. Egitate hori publiko egin zenean, areagotu egin zen larritasuna. Benetan, ordea, zer ari zen gertatzen? Bada, halako batean, finantzako erakundeak jabetu ziren multinazionalaren Frankfurteko Burtsako akzioek bizkor zihardutela balioa galtzen, eta bere kasa edo laguntzarik gabe utzi zuten taldea. Bestalde, Klaus Lederer presidentearen erabaki batetik etorri zen beherako joera hori. Arduradun nagusi horrek salgai jarri zuen HWD ontziolako akzioen %25, eta Ipar Amerikako banku batek erosi zuen parte hori, orduan nahiz orain ezezaguna den inbestitzaile baten izenean. Saldu aurretik, submarino ez atomikoak fabrikatzen espezializatutako ontziola horixe zen BBren negoziorik errentagarriena eta gainera taldeak kontrolatzen zuen gestioa, zeren bera baitzen akzioen %51ren jabe.

Horren segidan, berriz, beste berri hau jakin zen: aurrerantzean, multinazionaleko kargua utzita, HWD ontziola kudeatzen bakarrik arituko zen BBko presidentea. Gehiengoa galdu ondorengo erabaki horrek korapilatu egin zuen dena, lehenaz gain. Halatan, finantzako erakundeei iruditu zitzaien BBren diru egoera kaskarragatik zihoala ihesi lehendakaria, eta ukatu egin zioten taldeari finantzatzeko iturria. Orduan, BBko kudeatzaileek publiko egin behar izan zuten beren egoera: nominak pagatuko bazituzten, 200 milioi euro behar zituzten kreditutan, eta, bankuek eman ezean, ez zeukaten aurrera egiterik. Kontuak horrela, hauteskunde garaian egonagatik, Alemaniako Gobernuak berak hartu zuen parte, baina bankuek ez zuten aintzat hartu presio politikoa eta BBko arduradunek aitortu egin behar izan zuten pagamenduen etenaldia.


AURRERA SEGITUKO OMEN DU EUSKAL HERRIKO FILIALAK.

Etxe nagusiak pagamenduak etenda dauzkanez gero, zer gertatuko zaio Euskal Herriko BBE enpresari? Trapagarango BBEko arduradunek diotenez, beren enpresan ez dago "ordaindu ezinik geratzeko arriskurik". Bestalde, badakigu SEPI erakundea saiatu dela BB taldeari "pagamenduen etenaldia aitortzeko ez beharrik, ez asmorik dutela" dioen idatzia sinarazten, baina ez dakigu gorabehera hori zertan den.

Gertakizunen harira, ezkerraldeko enpresa horretan ordezkaritza duten sindikatuak ere berriro ari dira aztertzen zer kondiziotan pribatizatu zen eta multinazional alemanak nola eskuratu zuen. Alde horretatik, gogorarazi dute SEPIk Euskal Herriko egoitzaren bost urteko funtzionamendua bermatzeko letra izenpetu zuela pribatizazioko akordioan. Orduko dokumentu hura kontuan izanik, BBEko sindikatu handienak, UGTk alegia, berriro jabetza publikoko enpresa bihur zezatela eskatu zuen uztailean, irizten ziolako etxe nagusiak Alemanian pagamenduen etenaldia aitortu izanak pribatizazioaren porrota erakusten zuela eta multinazional alemana finantza ahuleko konpainia zela egiaztatzen. Ordea, ez dirudi oso erraza denik berriro Espainiako Estatuaren jabetzara bihurtzea. LAB eta ESK sindikatuak, adibidez, ez datoz oso bat enpresa batzordeko gainerako ordezkaritzekin. Bi erakunde horiek duda-muda handiak dituzte Euskal Herriko filialaren geroaz, zeren, diotenez, alde bakar batek ere ez du argi zehazten benetan zer kondiziotan saldu zitzaion enpresa publikoa multinazional alemanari.
Behin BB talde alemanaren pagamenduen etena gertatuta, epaileek izendatutako administratzaile bati dagokio orain multinazionala sektoreka antolatzeko eta bultzatzeko plan berria onartzea. Joan den abuztuaren 31rako bukatua izan behar zuten egitamua, baina orain diote irailaren erdirako edo amaituko dutela. Multinazionalaren egoitza guzti-guztien geroa definitu beharra daukatenez gero, plan horretan agertuko da Euskal Herrikoarena ere.


BESTE ZUZENDARITZA BAT.

Enpresa publikoa erosi zuenean, multinazional alemanak ordeztu egin zuen lehengo zuzendaritza. Sindikatuek diotenez, talde berria oso kaltegarri gertatu da enpresarentzat, edo, bestela esanda, multinazional alemanak enpresa arriskuan edo galbidean jartzeko pertsona egokienak izendatu zituen. Sindikatuen iritziz, zuzendaritza horrek ez du ezertxo ere egin edo bete: ez lan komertzialik, ez agindutako transferentzia teknologikorik, ez agindutako prestakuntzako planik. Hitz batean esanda, hutsaren hurrengoa bakarrik. Kontuak horrela, hala sindikatuek, nola SEPI erakundeak, eskabide bera egin diote multinazional alemanari: alda dezala oraingo zuzendaritza. Itxura batera, ematen du zerbait egiteko prest daudela edo zerbait egiten hasi direla. Adibidez, badirudi egoitzako lehendakariordeak, Carlos Vento jaunak, zuzenduko duela hurrengo taldea, betiere etxe nagusitik burujabeago jokatzeko eta lan komertzial beregaina egiteko helburuarekin. Gaur egun, etorkizun oneko merkatua dute Espainian zentral elektrikoek, eta kondizio horixe izango litzateke ezkerraldeko enpresako zuzendaritzak berebiziko aldaketa egiteko oinarria.


BETI KRISIAN.

Gaurko BBE, hots, lehen Babcock Wilcox zena, krisia krisiaren gainean izandako enpresa da, eta beti diru publikoaren laguntzaz atera izan da zulotik. Ondasun ekipamenduzkoak ekoizteko Trapagarango enpresa hori jabetza pribatukoa zen 70eko hamarkadan, eta 5.000 lagun inguru enplegatzen zituen. Arian-arian, garai hartan ere pagamenduen etenaldia egon zen, eta orduko huraxe da lehen krisi ardurakoa. Jaitsaldiari aurre egiteko, garai hartan Euskal Herriko enpresa garrantzitsuenetakoa zena aitzineratzeko, noraezekoa izan zen Espainiako Estatuaren esku-hartzea.

Lantegi horretan ezarri zuten, hain zuzen, enpresak salbatzeko lehenbiziko plana: 52 urtez gorakoentzako erretiro aurreratuetan funtsatzen zen egitamua, eta izugarrizko dirutza gastatu zuen fisko publikoak. Geroenean, sektore batean eta bestean, plan bertsua baliatu zuten krisian zeuden hainbat enpresa publiko aurrera ateratzeko: ontzigintzan, siderurgian eta abar. 80ko hamarkadan, jada enpresa publikoa zela, eta behin PSOE gobernura iritsita, askoz enplegatu gutxiagorekin funtzionatu zuen BW enpresak, eta pixkanaka aldendu egin zuen krisia. PSOEko gobernuak izendatu zuen lehendakaria edo enpresako kargudun gorena. Batetik, enpresa batzordeko UGT sindikatuko kidea zen jaun hori, eta bestetik Bizkaiko PSOEko goi karguduna. Lagun horren gidaritzapean, irabaziak ematen hasi zen enpresa eta hala segitu zuen urte batzuetan. Tartean, dena dela, ustelkeriazko kasu zenbait ere gertatu zen, eta ez zioten on handirik egin enpresari.
Boterean PP txandatu zenean, gobernu berriak beretako bat izendatu zuen, eskualdatzea prestatzeko. Enpresa saneatzen 600 milioi eurotik gora xahutu ondoren pribatizatu zuten BW; orduan aldatu zen BB multinazional alemanaren eskuetara. Orain, behin behar eta, berriro krisian da lehen BW eta orain BBE deritzan enpresaA.

Endesaren esku dago egoitzaren geroa
Egungo egunean, Endesaren esku dago Euskal Herriko BBE enpresaren geroa, hau da, bere garaian jabetza publikotik pribatura aldatu zuten beste enpresa baten ardurapean, zeren konpainia elektriko horixe baita ezkerraldeko enpresaren Espainiako bezero onena. Esate baterako, oraintsu esleitua zion bi zentral elektriko eraikitzeko eta abian jartzeko lana, Palman bata eta Kanaria Handian bestea, eta sinatzear zuten bi aldeek 300 milioi euro inguruko kontratua. Hitzarmena, dena dela, BB multinazional alemanaren etxe nagusiak eta Duro Felguerak negoziatu zuten, zein, bestalde, etenean jarri baitzuen Endesak joan den uztailean. Euskal Herriko egoitzako sindikatuek bitartekari aritzeko eskatu diote SEPI erakundeari, Endesak hitzarmena alde batera utz ez dezan. Gainera, izenpetzailea BBE enpresa izatea nahi dute, hau da, Euskal Herriko filiala bera eta ez Alemaniako etxe nagusia. Orain, elektrikako enpresa espainolaren erantzunaren zain daude

Multinazional alemanaren zifra eta datu funtsezkoak
Alemaniako Babcock Borsing (BB) multinazionalak 22.000 enplegatu inguru dauzka mundu guztiko 60 konpainia baino gehiagotan banatuta. Multinazionalaren Trapagarango filialean, hots, Bilboko ezkerraldeko enpresan, 650 lagun enplegatzen dira. Diotenez, 22.000 lanpostu horietatik 12.000 bakarrik geratuko dira, antolamendu berria abian jartzen dutenean.

Aurtengo uztailaren 5ean aurkeztu zuen multinazionalak pagamenduen etenaldia: 800 milioi eurotik gorako zorra aitortu zuen. Etenaldi horrek holdingeko beste 25 enpresari erasan die.
BW pribatizatu ostean, duela 10 hilabete sortu zen Babcok Borsing España (BBE) enpresa, Euskal Herriko filiala. Orduan, 1.150 lanposturekin hartu zuen talde alemanak, eta 500 murriztu ditu epe laburrean. Espainiako SEPI organismo publikoaren esku egon zen pribatizatu aurretik, eta erakunde horrek 600 milioi euro gastatu zituen saneatzen.
Energiarekin eta ingurumenaren tratamenduarekin ikuskizun duten ekipamenduak eraikitzen edo fabrikatzen aritzen da batik bat multinazional alemana. Gaur egun, ez dauka ontzigintzako jardunik.
Babcock Borsingen Euskal Herriko filialak, orain, Repsoleko eta Txinako zenbait ekipamendutan dihardu lanean. Euskal Herriari dagokionez, Bilboko portuko Bizkaiko Badiako zentral elektrikoa eraikitzen ari da


Azkenak
@denuncias_euskalherria kontuak sexu erasoen ia 500 testigantza jaso ditu azarotik

Indarkeria matxistari buruzko testigantzak jasotzeko Instagram kontua 2024ko azaroan jarri zuen abian emakume talde anonimo batek. Espainiako Estatuan Cristina Fallarás kazetariak abiatutako #Cuentalo egitasmoan oinarritu dira. Emakumeek, testigantza anonimoen bidez,... [+]


2025-01-13 | Gedar
Poliziaren errepresio bortitza Berlinen, Luxemburg eta Liebknecht omentzeko manifestazioan

Berlingo mobilizazio komunista tradizionala, Palestinarekiko elkartasunak markatua, bortizki zapaldu zuen Poliziak: kargak, ospitaleratutako zaurituak, atxiloketak, manifestarien inguraketa metro-geltoki batean eta abar.


Ahetzek auzapez abertzalea izanen du: Ramuntxo Labat-Aramendi

EH Bai koalizioak babesturiko Ahetzen zerrenda gailendu da bozen bigarren itzulian, joan den igandean, botoen %44 erdietsirik.


Presidente kargua hartu du Madurok, eta González oposizio burua ez da Venezuelan agertu

Irailetik Venezuelatik alde eginda egon ondotik, eta azken asteotan Hego Ameriketan kanpaina kutsuko bira egin ostean, hauteskundeetara aurkeztu zen Edmundo Gonzálezek hitzemana zuen Caracas hiriburuan agertuko zela Nicolas Madurok kargua hartuko zuen egunean. Bere... [+]


2025-01-13 | Jon Torner Zabala
Euskal Selekzioa Orain osatu da, Frantzia edo Espainiako selekzioei uko egiten dioten pilotariak babestea helburu

Lapurdiko Makean egin du Euskal Selekzioa Orain elkarteak lehenengo biltzar nagusia. Iazko udan Frantziako selekzioarekin jokatzeari uko egin ziotela iragarri zuten Ipar Euskal Herriko hamabost pilotarik osatzen dute gaur gaurkoz ekimena, zeinak helburu duen, besteak beste,... [+]


2025-01-13 | ARGIA
Gernikako entrenatzaile ohiaren aurkako epaiketa asteartean hasiko da

Fiskaltzak hamalau urteko espetxe zigorra eskatu du Mario López saskibaloi entrenatzaile ohiarentzat. Akusazio partikularrak hemezortzi urtekoa eskatu du. Gernika-Lumoko Sare Feministak elkarretaratzea deitu du Bilboko epaitegi aurrean. Lópezi 1998 eta 2001 artean... [+]


2025-01-13 | Gerardo Luzuriaga
Euskadiko Selekzioa?

Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]


Entzumen eta hizkuntzako irakasleen gaur egungo egoera kezkagarria eta horren ondorioak

Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]


ANALISIA
Justizia klimatikoa

Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]


Omenaldia egin diote Txillardegiri, haren heriotzaren hamahirugarren urteurrenean

Hamahiru urte beteko dira asteartean, hilaren 14an, Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegi hil zela, eta hura gogoan, ekitaldi jendetsua egin dute Antiguako Gaskonia plazan. Urteroko legez, Txillardegiren senideak, lagunak eta euskaltzaleak elkartu dira bertan, Eta non du... [+]


2025-01-13 | Garazi Zabaleta
Urteaga-Urkulegi baserria
Barazki, fruitu eta haragi, dibertsifikazioa ekoizpenaren oinarri

Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]


2025-01-13 | Jakoba Errekondo
Ezin usainik hartu

Sudurrak egia dio. Zaila da sudurra engainatzea. Usaimena saihestea ezinezkoa da. Sudurretik garunerako lotura bidearen ikerketa zirraragarria, liluragarria, zoragarria da makina bat ikerlarirentzat. Usainaren eta memoriaren arteko zubia azkarrena ez bada, bizkorrenetakoa bai... [+]


Eguneraketa berriak daude