Ikasturtearen amaieran, ikasleen defentsa


2021eko uztailaren 23an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Orain bezala, ekaina azterketen hilabetea izan ohi zen 1972an ere. Beraz, auskalo zein izan zen Z. ARGIAk uztailean ondo sartuta «Ikastaroaren udazkena» zeritzan editoriala ateratzeko benetako arrazoia. Beharbada editorialgilearen gertukoren bati eginiko bidegabekeriren bat, zeren, harritzekoa bada ere, ikasleen defentsa sutsua egiten zuen hartan!



UZTAREN GARAIAN

Izenburuak ematen zion aitzakiari jarraituz ekiten zion bere bideari «Ikastaroaren udazkena»ren egileak. «Udazkenari begira jardun ohi da nekazaria edo laboraria urte osoz lanean. Utsik gelditu diran lurrak goldatu eta jira. Azaroan berriro azia erein. Udaberrian jorratu eta ongarritu. Zenbat ordu lur azpitik muturra azaltzen asten diran landaretxoei begira! Zenbat itxaropen eta amets alea artzen ari diranei begira! Zenbat bildur beranduko izotzari! Zenbat kezka laiño kankar beltzak orroka eta marruka burrukan asten diranean! Arri-jasa batek desegin dezake nekazariaren illabetetako lana eta urte osoko etekiña eta uzta».
Zegoenerako nahikoa baliatu zela nekazariaren metaforaz pentsatuz, behingoan erabakitzen zen editorialgilea zein izango zen bere egiazko jomuga adieraztera. «Ekaina da ikaslegoarentzat udazken. Au du fruituak jasotzeko urte aroa. Lasai igaro dezake udaldia, onak jasotzen baditu. Baiña ez du pakerik izango txarrak biltzen baditu. Ez dirudi, baiña lan gogorra da ikasi beharra. Orduak eta orduak egin behar dituzte umeek eta gaztetxoek, toki berean, geldirik, ikasi eta ikasi. Gai zail eta astunetan gaiñera askotan. Zenbat estuasun uzta jasotzeko garaian urtearen buruan lasaixeago ibiltzen badira ere. Zenbat lo-galtze. Zenbat jai arratsalde zozo!». Zer ote zeukan buruan editoriala idatzi zuenak, aurreko guztia hain poliki agerian jartzerakoan? Bere haurtzaroaz oroituko zen, apika. Horrela balitz, ez zituen ordu gozoegiak pasa eskolan. Are gutxiago azterketa garaian. «Baiña zer bilduko ote dute ikastaroaren udazkenean? Bilduko ote dituzte eta erauziko biltzailleek, adar eta osto ugari eta gazte oien azpian dauden ale guztiak? Ala erein gabeko tokian biltzen asiko ote dira? Ez dituzte, zoritxarrez, sarritan ikastaroan behar bezala zaitu, ongarritu eta jorratu. Begiratu besterik ez dago zenbait ikastetxeri, zenbait irakasleri, zenbait sistimari. Eta begiratu besterik ez dago azterketa moldeari. ‘Leon-kastillo’ bat, zozketa bat dirudite askotan azterketek. Gutxiena dakienak, gutxiena saiatu danak eman litzake fruiturik onenak, agian».


INTXAUR BILA SAGASTIAN

Editorialean garbiegi azaltzen ez zen arren, azterketetako galderaren bat izango zen «Leon-kastillo» delakoa. Izan ere, «Espania bakarra, handia eta librea» aldarrikatzen zeneko garaia zen, eta arlo guztietan nabarmentzen zen hori... «Ez zaie begiratu urte guztiko lanei. Askotan ez dituzte aztertzailleek landare oietan dauden fruitu guztiak eta onenak biltzen. Sagar billa ibili ohi dira gaztaindian eta intxaur billa sagastian. Badirudi fruiturik ez daukaten lekuan ibilli ohi dirala billatzen eta miatzen».
Gordin samarra zen baieztapena, eta beraz frogaren bat merezi zuen. Editorialgileak eskaintzen zuena, kasu. «Ona, au garbi ikus dezagun, aurten Institutoan hamaika urtekoei egindako galderetako bat: Sabes el significado de la palabra ‘choto’?’. Antxume txikiari deitu ohi diote 'choto' Nafarroan. Txekor txikiari, berriz, Kastilla aldean. Galde iozu hamaika urteko Madrilgo umeari zer esan nahi duen ‘bocarta’ itzak. Zenbatek asmatuko ote lukete? Ori itsas bazterreko umeak bakarrik jakin lezake ongi. Orretaz gaiñera, batzuek obeto ematen dute beren jakitearen berri idatziz, baiña beste batzuek itzegiñez. Or ere ez dago berdintasunik. Eta noiz asi behar dute gai batzuk aukeran ipiñi eta beren kontura lanak egiten, ortarako behar dituzten liburuak eskuetara eman eta? Zergatik galdera batzuri erantzunaz azterketak egiten jarraitu? Ez al da beste bide ori egokiago?».
Ez dakit zenbat ikaslek irakurriko zuen Z. ARGIAko editorial hura, baina norbaitek egin izan balu, nolako poza hartuko zuen. Editorialgileak espero zuen bateren baten irakurketa, horrela ematen baitzion amaiera lanari: «Dena den, uda on bat opa diegu urte aroan saiatu diran ikasle guztiei. Atseden dezatela beren nekeetatik. Eta bidez aurki dezatela ikastetxean ematen ez zaien euskal giro eta kultura»

Bihotza
Bihotza makina bat dala ere esan da. Bi mugimenduko makina. Tik eta tak ari dana: bi-hotz. Beti martxan dabil. Gau eta egun, lo edo esnai gaudela, bihotza bere lanean ari da. (...) Neguan etxe guziko gelak berotzen dituen suak bezela egiten du bihotzak: gorputzaren atal guziei odol epela egokitu. Horrela urteak eta urteak igarotzen ditu: 5, 20, 90, 120 urte aspertu gabe, beti joera berdiñean. Alemanak egin nahiko lituzke horrelako makinak! Matusalem-enak ona erten zuen behintzat: hainbeste urtetan lanean eta ematen duenez behin ere aberiarik gabe! Eta ez dedilla makaldu. Behar bezela ez dabillenean kontu txarrak izaten ditugu (...) (1972-VII-16)

Ernst Lubitsch

Zuzendari au, jatorriz alemana izanarren, Ipar-Ameriketako zine barrutikotzat joko dugu. 1892 urteko Urtarrilaren 23an, Berlin-en munduratu zen, eta 1915-tik 1923rarte, Alemanian egin zituen bere zine lanak. 1923an, Ipar-Ameriketara aldatu zen ain zuzen, eta an bizi izan zen 1947an eriotzak artu zuen arte. (...) 1919 urteaz gero jabetu zen bere buruaren posibletasunaz. Zineko munduan zear nondik nora ibil zitekean garbi ikusten asi bait zen «Die Austerprinzessin» komeria lana burutu zuenean. (...) 1929 urtean asmatu zuten zaratadun zinea, eta zuzendari asko joan ziren pikutara, otsa bear bezala erabiltzera iritsi ez zirelako. Lubitsch-ek, berriz, egoki erantsi zizkien itzak argazki igikorrei. Zine mutuko garaian, eginalak atera bait zituen pertsona eta multzoak bear bezala bilduaz eta erabiliaz, iztunak zirela adierazteko. Beraz lan andia egina zuen aurrez, eta aotsdun zineko garaietatik, nortasun berezi batez osatu zuen Lubitsch-ek bere pelikula bakoitza (...) (1972-VII-16)

Ormazabal-Bar Dunixi
Iragarkia, 1972-VII-16
Etxegintza ta etxe-txukunketarakoak. Uralita ordezkaria. Tolosa: Urrutizkiñak: Etxekoa 65 19 60 Landolakoa 65 19 33. Urretxua: Urrutizkiña: Landolakoa 67 17 84. Erakustokia: Tolosa-n - Zumalakarregi, 7-gn


Azkenak
Urriaren 7ko gertakariak ikertzeari uko egin dio Israelgo parlamentuak

Oposizioko taldeek proposatutako ikerketa batzorde ofiziala ez da aurrera atera, boz gutxiren aldearekin. Arrazoi ugari daude gobernuko kideek gertaerak ikertu nahi ez izateko.


Xabier Atristain presoa baldintzapeko askatasunean geratu da

Hamahiru urte pasa ditu preso Atristainek, iragan abendutik hirugarren graduan zegoen eta martxoaz geroztik zigorra etxean betetzen ari zen kontrol telematikoarekin.


Desesperazioz RN bozkatu dutenak konbentzitzean datza ezkerraren erronka nagusia

Hirugarren kokatu bada ere, pozik izatekoa badu eskuin muturreko RNk: inoiz baino azkarrago da Frantziako Legebiltzarrean –2017an zortzi diputatu zituen, 2022an 88 eta orain 143–. Bere hauteslegoa azkarki emendatuz doan heinean, anitzez zabalagoa du oinarria:... [+]


Baionako bestetan jipoitu zuten 58 urteko gizon bat hil da

Jipoia uztailaren 11ko gauean izan zen Euskaldunen plazan, eta biktima gauean bertan ospitaleratu zuten Euskal Kostaldeko Ospitalean, Baionako prokuradore Jerome Bourrierrek informatu duenez. Atxilotutako gizona behin-behineko espetxealdian dago, Baionako fiskaltzak eskatuta,... [+]


Gasteiz Antzokia irekiko dute ostegunean Izaskun Arrue Kulturgune izenarekin

Ostegunean, 18:15ean irekiko dute Izaskun Arrue Kulturgunea (IAK), Gasteiz Antzokia eta Euskararen Etxea batuko dituen egitasmoa. Ekainean udalarekin 2024ko hitzarmena sinatu zuenetik Lazarraga Kultur Elkarteak lehenbailehen ireki nahi izan du kultur-gunea. Irekiera ekitaldiaren... [+]


Eibar.org-eko blog komunitateak 20 urte bete ditu

20 urte bete ditu gaur-edo gure blog-komunitateak, Eibar.org webguneko blogak. Interneteko euskal munduaren historia txikiaren parte bat. 1998an Eibartarrak posta-zerrenda sortu zen. 1998-2000 tartean, halaber, webgune probisional estatiko gisa ibili zen martxan Eibar.org-en... [+]


Ostegun honetan aukeratuko dute Frantziako Legebiltzarrerako presidentea

Sei hautagai dira Frantziako Legebiltzarrerako presidente izateko lehian –ezkerretik bat, Macronen aldeko bi, eskuinetik bat, eskuin muturretik beste bat eta independente bat–. Horrez gain, dozenaka eragilek deiturik, FHB Fronte Herritar Berriaren garaipenaren... [+]


Mondragonen gidaritza hartu du Pello Rodriguezek, taldearen lehiakortasuna ardatz duela

Bilboko Euskalduna jauregian egindako urteroko kongresuan Mondragoneko lehendakariaren errelebo aldaketa irudikatu dute, orain arte taldeko buru izandako Iñigo Ucinek eta hemendik aurrera kargu hori hartuko duen Pello Rodriguezek. Horrez gain, hurrengo urteetarako bide... [+]


Israelek zortzi zibil hil ditu Libanon azken bi egunetan

Horietatik hiru haur siriarrak ziren, eta haien etxearen kanpoaldean jolasean zeudela hil dituzte, NBEak gaitzetsi duenez. Hezbollahk mehatxu egin du Israelgo zonalde berriei eraso egingo diela, Israelek azken egunetan Libanon egindako hilketen ondoren.


Mateo Balbuena borrokalari komunista hil da, 110 urterekin

1934ko Asturiasko Iraultzan, Eusko Gudarostean eta militar faxisten kontrako gerran aritu zen Lezaman bizi zen komunista amorratu eta aktiboa.


Eraso sexistei begira Baionako Herriko Etxeak duen jarrera salatu dute feministek

Baionako festetan errepikaturiko eraso sexistei dagokienez Herriko Etxeak politika eta erantzun eskasak bideratu izana salatu du Ipar Euskal Herriko mugimendu feministak. Herriko kontseiluaren batzarrera sartzen saiatu dira 30 bat lagun, baina ateak hetsirik kausitu dituzte.


Kaleko Afari Solidarioak taldeak botako du txupina Donostiako Aste Nagusi Piratan

'Jalgi belak mastara, eta euskara plazara!' lelopean ospatuko dute Donostiako Aste Nagusi Pirata, abuztuaren 10etik 18ra. 


Dantza utzi du lagunek burla egiten diotelako

Sei urte ditu. Gustura ari zen da dantzan. Baina gurasoek jakinarazi digute utzi egingo duela dantza. Arrazoia? Eskolan burla egiten diote lagunek dantzan aritzeagatik. Sei urte. Eta dagoeneko genero estereotipoen indarkeria sufritzen. Nahikoa da! Gurasoak, eskolak, irakasleak,... [+]


Eguneraketa berriak daude