Termometroa


2021eko uztailaren 21ean

ESPERANTZA IZPI BAT

Bilbon izan zen euskal gizartea ordezkatzen duten eragile soziopolitikoen gehiengoa. Jende eta sentsibilitate ugari nahasian kalean behera, Alderdi Politikoen Legearen aurkakotasuna azalduz. Oraingoz hori da guztia. Ikusi behar Bilbon bildutakoek aurrerantzean zer eratako dinamikak eragiteko gai diren, baina epe laburrean bederen ez bide dago esperantza handiegietarako tarterik. Uda gainean da -ikusi behar hotza ala beroa- eta uda ondoren udal eta foru hauteskundeetarako lasterketa irekia izango da guztiz. Eta jadanik, denak Batasunaren ilegalizazioa noiz gauzatuko zain.


ESPERO ZEN BEZALA, JACQUES CHIRAC JAUN ETA JABE

JACQUES Chirac presidenteak guztiz libre ditu eskuak datozen bost urteetan Frantziako politikan egin eta desegiteko. Frantziako Legebiltzarreko ganberaren aulkien herena zentro-eskuineko diputatuez beteak izanen diren bitartean, ezkerrak aulkien herena hartuko du. Alderdi komunistak talde parlamentarioa osatu ahal izanen du, baita François Bayrouren UDF zentroko alderdiak ere. Jean-Mari Le Penen Front Nationalak ez du diputatu bakar bat lortu. Ipar Euskal Herriko diputatuak, bestalde, eskuindarrak dira: Jean Grenet baionesa eta Daniel Polou urruñarra, bigarren honek Michele Alliot-Marieren hautatuaren aulkia hartuko duelarik. IV. barrutian -eusko-bearnesan- zentro-eskuinak eutsi dio aulkiari -Jean Lassalle diputatua izaki Frantxua Maitia sozialistaren kaltetan-; alta, Iparraldeak Michel Intxauspek betetzen zuen aulkia galdu du. Abstentzioa izan da bigarren itzulian ere protagonista. Boz emaileen ia %40k ez zuen botorik eman, eta ia %5ak baliogabe eta zuri bozkatu zuen.


PSE ERAGINA HANDITU NAHIAN BERE 25. URTEURRENEAN

HERRITARREN askatasuna, udal demokrazia eta autogobernu osoa ardatz hartuta, ekimen politikoa berreskuratu nahi du PSE-EEk bere 25. urteurrenean. Horretarako PSOErekiko autonomia handiagoa bilatuko dute Patxi Lopez eta Jesus Egigurenek, euskal gaiei dagokienean PSE-EEk behar duen protagonismoa izan dezan. Kataluniako federazioa litzateke PSEren erreferentzia garrantzitsuenetakoa, bai pentsamolde zein Ferrazekiko funtzionamenduari dagokionez. Bi oztopo bide daude zeregin horietan: bata, PSC bezain indartsua ez izatea; bestea, Euskal Herrian gertatzen dena guztiz erabakiorra dela Madrilen gobernatu nahi duenarentzat. Dirudienez, oraingoz PPk denbora baterako dena ondo lotua du Madrilen, eta, ahalegin mediatikoen gainetik, PSOEk ere dena ondo lotua du PSE-EErekiko.


EZUSTEKORIK EZ ITOIZKO URTEGIAREN EPAIAREKIN

BEDERATZI bat hilabete barru hasiko ei da betetzen Itoizko urtegia, Entzutegi Nazionalak berau betetzeko legezko arazorik ez dagoela ebatzi ondoren. Ez dirudi ebazpenak inor ezustean hartu duenik, eta urtegiaren aurkako tarte juridikoa bere amaierara iritsi dela esan liteke, nahiz eta teorikoki bidea ez den guztiz agortu. Nafarroako agintariek beti izan dute argi urtegia bere osotasunean beteko zela eta asmatu dute. Beste gai askorekin bezala, legea beraientzat ez dela arazo erakutsi dute, uneren batean legea oztopo bada ere berau aldatzeko inolako arazorik ez dagoelako, orain txarra eta desegokia dena biharko ona eta egokia bihurtuz.


JON ABRILI ORDAINARAZITAKO PREZIO GOGORRA

EUSKARAZKO komunikabideetan eta era batera ala bestera abertzaleen kontrolpean diren medioetan izan du oihartzun maila bat Jon Abril kazetari beratarraren auziak. Estatuko botere mediatiko nagusienen menpe diren medioek kazetarien aurkako erasoak daudenean antolatzen dituztenekin konparatuta oihartzun nimiñoa. Indar harreman mediatikoen beste erakusle bat izan da. Prezio handia ordaindu behar izan du Abrilek espetxe arriskua gainetik kentzeko. Epaileei baino, Estatuari interesatu zaiona. Auziaren nondik norakoak aztertuta, zaila da beste erabateko irterpretaziorik egitea.


EUSKARAREN ERABILERA: ERREALITATEA ETA IPARRA

SEI elkarteak euskararen erabileraren IV. kale neurketaren emaitzak aurkeztu ondoren datuen azterketarako tarte zabala geratzen da aurrera begira. Datuetan argiak eta itzalak ageri dira, egileek aitortzen duten legez, baina seguruenik errealitatearen izaera den bezalakoa agertzen du, eta ez nahi litzatekeena. Datuetan argi gorriren batzuk ageri badira ere, iparraren gakoetako batzuk non diren ere azpimarratzen dira. Ezaguna da hizkuntzaren ezagupenak ez dakarrela berez erabilpena, baina praktikan egiaztatzeak ere kalte baino mesede egingo du.


Azkenak
2024-12-27 | Julene Flamarique
EuskarAbentura 2025: izena emateko epea zabalik martxoaren 5era arte

EuskarAbentura 2025 espedizioak aukera emango die 127 gazteri zazpi lurraldeak oinez zeharkatzeko kulturan, historian eta paisaietan murgilduta. EuskarAbenturako parte-hartzaileen hautaketa ez da proiektuen kalitatean bakarrik oinarritzen, baita generoa,... [+]


2024-12-27 | Leire Ibar
AEBek eta aliatuek 260.000 milioi dolar eman dizkiote Ukrainari laguntza militarrerako

AEBek eta Mendebaldeko aliatuek guztira 260.000 milioi dolarreko laguntza eman diote Ukrainari, gehienbat armamentuan eta laguntza militarrean, Errusiak 2022an egindako inbasioaren ostean. Nahiz eta laguntza horrek Ukrainaren defentsa indartzea helburu duen, Nazio Batuen... [+]


2024-12-27 | Julene Flamarique
Elkarte memorialistek manifestatzera deitu dute urtarrilaren 18an, Erorien Monumentua eraistea galdegiteko

Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]


2024-12-27 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Myanmarreko gerra zibila, laugarren urtera

Hutsaren hurrengo arreta mediatikoarekin –batez ere Ekialde Hurbileko edo Ukrainako gatazkekin alderatzen badugu; baina Sudangoaren aldean ere bai–, laugarren urtea betetze bidean da Myanmarreko gerra zibila.


2024-12-27 | Leire Ibar
Txanpainaren industriaren arrakastaren oinarrian eskulan esplotatua dago

The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.


2024-12-27 | ARGIA
Gutxienez 5.212 eraso matxista salatu dituzte aurten EAEn, iaz baino %8 gehiago

2024ko azarora bitarte 683 sexu eraso salatu dituzte, iaz baino %16,7 gehiago, Emakunderen arabera. Familia barruko indarkeria salatu duten emakumeen kopurua ere handitu da (975 izan dira), baita bikotekide edo bikotekide ohiek egindakoa ere (3.554).


2024-12-27 | Euskal Irratiak
Benito Lertxundi
“Zuzeneko emanaldietan beharrezko den xarma galtzen ari nintzela sentitzen nuen”

Benito Lertxundi 60 urte iraun duen kantugintza uzten zuela jakinarazi du Durangoko azoka aitzin. 2023an Gernikan grabatu zuen kontzertu baten diskoarekin bururatuko du bere ibilbide handia bezain aberatsa. Bazuen urtea hartua zuela erabakia, ez da erraza izan horren berri... [+]


2024-12-27 | Gedar
Eguberrietan 110 osasun-zentrotan ezarri ditu murrizketak Osakidetzak

Iazko Gabonetan, hamabi ordurainoko itxaronaldiak izan ziren. Urtean 180 egunetan ezartzen ditu nolabaiteko murrizketak Osakidetzak.


Ibai Ripodas: “Balorazio oso positiboa egiten dugu, orain gazteek sortu beharko dituzte presoei elkartasuna helarazteko bide berriak”

Hatortxu Rock jaialdiko 29. edizioa egingo da larunbatean Atarrabian. Sarrerak jada agortuta daude, baina txandak osatzeko laguntza behar da oraindik.


2024-12-27 | ARGIA
“Euskaraz ez dakien pertsona bat” izendatu dute Eitb.eus-eko zuzendari, LABek salatu duenez

"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]


Eguneraketa berriak daude